ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 2011/100
Karar Sayısı : 2012/191
Karar Günü : 29.11.2012
R.G. Tarih-Sayı : 22.02.2013-28567
İPTAL DAVASINI AÇAN : Türkiye Büyük Millet Meclisi
üyeleri M. Akif HAMZAÇEBİ ve Muharrem İNCE ile birlikte 116 milletvekili
İPTAL DAVASININ KONUSU : 29.6.2011 günlü, 644 sayılı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname'nin;
1- Tümünün ve ayrı ayrı tüm maddeleri ile Eki (I) sayılı
Cetvel'in,
2- 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan '' imar, çevre, yapı ve yapım
mevzuatını hazırlamak '' ibaresi ile '' Bakanlığın görev alanı ile
ilgili mesleki hizmetlerin norm ve standartlarını hazırlamak, geliştirmek,
uygulanmasını sağlamak ve ilgililerin kayıtlarını tutmak.' bölümünün,
b- (ğ) bendinin 'Gecekondu, kıyı alanları ve tesisleri ile
niteliğinin bozulması nedeniyle orman ve mera dışına çıkarılan alanlar dâhil
kentsel ve kırsal alan ve yerleşmelerde yapılacak iyileştirme, yenileme ve
dönüşüm uygulamalarında idarelerce uyulacak usul ve esasları belirlemek,
Bakanlar Kurulunca belirlenen bu nitelikteki uygulamalar ile finans merkezleri
ve benzeri özel proje alanları ve özel yapım gerektiren yapılaşmalar ile ''
bölümünün,
c- (e) bendinde yer alan '' veya yaptırmak '' ile '' veya
denetlenmesini sağlamak.' ibarelerinin,
3- 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan '' ve çevre düzeni planlarını ''
ibaresinin,
b- (c) bendinin 'Havza ve bölge bazındaki çevre düzeni planları
da dâhil her tür ve ölçekteki çevre düzeni planlarının ve imar planlarının
yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek, '' bölümünün,
c- (f) bendinin,
d- (h) bendinde yer alan '' ilgili idareler tarafından
Bakanlıkça verilen süre içinde yapılmayan il çevre düzeni planlarını yapmak,
yaptırmak, resen onaylamak.' ibaresinin,
e- (ı) bendinde yer alan '' tespit etmek '' ibaresinin,
f- (i) bendinin,
g- (j) bendinde yer alan 'Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen
alanlar ile '', '' millî güvenliğe dair tesisler, askerî yasak bölgeler '',
'' genel sığınak alanları, özel güvenlik bölgeleri '' ve '' yanıcı,
parlayıcı ve patlayıcı madde üretim tesisleri ve depoları, akaryakıt ve
sıvılaştırılmış petrol gazı istasyonları gibi alanlar '' ibarelerinin,
4- 7. maddesinin (3) numaralı fıkrasında yer alan '' büyükşehir
olmayan illerde ise Bakanlık '' ibaresinin,
5- 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan '' mevzuatı hazırlamak, ''
ibaresinin,
b- (c) bendinde yer alan '' ve ilgili mevzuatı hazırlamak.'
ibaresinin,
c- (ğ) bendinde yer alan '' usul ve esasları tespit etmek,
'' ibaresinin,
d- (i) bendinde yer alan '' ve mevzuat oluşturmak.'
ibaresinin,
6- 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (c) bendinde yer alan '' maliyet hesaplarını yapmak ''
ifadesinden sonra gelen '' veya yaptırmak '' ibaresinin,
b- (ç) bendinde yer alan '' veya yaptırmak, '' ibaresinin,
7- 11. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinin,
b- (b) bendinde yer alan '' gerektiğinde yapmak, yaptırmak,
onaylamak, izlemek ve uygulanmasını denetlemek.' ibaresinin,
c- (d) bendinde yer alan '' mahallî idarelerin talepleri
aranmaksızın '' ibaresinin,
6- 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan '' mimarlık, mühendislik, ''
ibaresinin,
b- (d) bendinin,
c- (ı) bendinin,
14- 14. maddesinin (3) numaralı fıkrasının,
15- 16. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan
'' hariç olmak üzere diğer anlaşmazlıkları '' ibaresi ile '' ve yeni
fiyat anlaşmazlıklarında ise tarafları bağlayacak şekilde fiyatı kesin olarak
tespit etmek.' ibaresinin,
16- Geçici 3. maddesinin (1) numaralı fıkrasının,
Anayasa'nın Başlangıç'ı ile 2., 5., 6., 7., 8., 9., 10., 36.,
87., 88., 90., 91., 115., 117., 124., 125., 127., 128., 135. ve 167.
maddelerine aykırı olmaları nedeniyle iptallerine ve iptal davası
sonuçlanıncaya kadar yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi istemidir.
II- YASA METİNLERİ
A- İptali İstenilen Kanun Hükmünde Kararname Kuralları
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin iptali istenen
kuralları ile eki (I) Sayılı Cetvel ve Listeler şöyledir:
'MADDE 1- (1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin
amacı; Çevre ve Şehircilik Bakanlığının kuruluş, görev, yetki ve
sorumluluklarını düzenlemektir.
MADDE 2- (1) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
görevleri şunlardır:
a) Yerleşmeye, çevreye ve yapılaşmaya dair imar, çevre, yapı ve
yapım mevzuatını hazırlamak, uygulamaları izlemek ve denetlemek, Bakanlığın
görev alanı ile ilgili mesleki hizmetlerin norm ve standartlarını hazırlamak,
geliştirmek, uygulanmasını sağlamak ve ilgililerin kayıtlarını tutmak.
b) Çevrenin korunması ve iyileştirilmesi ile çevre kirliliğinin
önlenmesi için prensip ve politikalar tespit etmek, standart ve ölçütler
geliştirmek, programlar hazırlamak; bu çerçevede eğitim, araştırma,
projelendirme, eylem planları ve havza koruma planları ile kirlilik
haritalarını oluşturmak, bunların uygulama esaslarını tespit etmek ve izlemek,
iklim değişikliği ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
c) Faaliyetleri sonucu alıcı ortamlara katı, sıvı ve gaz hâlde
atık bırakarak kirlilik oluşturan veya oluşturması muhtemel her türlü tesis ve
faaliyetin, çevresel etkilerini değerlendirmek; alıcı ortamlar ile ilgili ölçüm
ve izleme çalışmalarını yapmak; bahse konu tesis ve faaliyetleri izlemek, izin
vermek, denetlemek ve gürültünün kontrol edilmesini sağlamak.
ç) Her tür ve ölçekteki fiziki planlara ve bunların
uygulanmasına yönelik temel ilke, strateji ve standartları belirlemek ve
bunların uygulanmasını sağlamak, Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen alanlar ile
merkezi idarenin yetkisi içindeki kamu yatırımları, mülkiyeti kamuya ait olan
arsa ve araziler üzerinde yapılacak olan yapılarda, millî güvenliğe dair
tesisler, askerî yasak bölgeler, genel sığınak alanları, özel güvenlik
bölgeleri, enerji ve telekomünikasyon tesislerine ilişkin etütleri, harita,
plan, parselasyon planlarını ve değişikliklerini resen yapmak, yaptırmak,
onaylamak ve başvuru tarihinden itibaren iki ay içinde yetkili idarelerce ruhsatlandırma
yapılmaması halinde resen ruhsat ve yapı kullanma izni vermek.
d) Mekânsal strateji planlarını ilgili kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapmak suretiyle hazırlamak ve mahallî idarelerin plan kararlarının
bu stratejilere uygunluğunu denetlemek.
e) Millî Savunma Bakanlığının inşaat millî ve NATO alt yapı
hizmetleri ile Ulaştırma Bakanlığına bağlı genel müdürlüklere kanunlarla yapım
yetkisi verilmiş olan özel ihtisas işleri hariç kamu kurum ve kuruluşlarına ait
bina ve tesislerin ihtiyaç programlarını hazırlamak, her türlü etüt, proje ve
maliyet hesaplarını yapmak veya yaptırmak, onaylamak veya onaylanmasını
sağlamak, inşa, güçlendirme, tadil ve esaslı onarımlarını yapmak, yaptırmak ve
denetlemek veya denetlenmesini sağlamak.
f) Yapı denetimi sistemini oluşturmak ve yapılarda enerji
verimliliğini artıran düzenlemeleri yapmak, yönetmek, izlemek; yapı
malzemelerinin denetimine ve uygunluk değerlendirmesine ilişkin iş ve işlemleri
yapmak.
g) Konut sektörüne ilişkin strateji geliştirme ve programlama iş
ve işlemlerini yürütmek, yapı kooperatifçiliğinin gelişmesini sağlayacak
tedbirleri almak ve 5543 sayılı İskân Kanunu uyarınca Bakanlığa verilen
görevleri yapmak.
ğ) Gecekondu, kıyı alanları ve tesisleri ile niteliğinin
bozulması nedeniyle orman ve mera dışına çıkarılan alanlar dâhil kentsel ve
kırsal alan ve yerleşmelerde yapılacak iyileştirme, yenileme ve dönüşüm
uygulamalarında idarelerce uyulacak usul ve esasları belirlemek, Bakanlar
Kurulunca belirlenen bu nitelikteki uygulamalar ile finans merkezleri ve
benzeri özel proje alanları ve özel yapım gerektiren yapılaşmalar ile 2985
sayılı Toplu Konut Kanunu ve 775 sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca Toplu Konut
İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan uygulamalara ilişkin her tür ve ölçekte
etüt, harita, plan, parselasyon planı ve yapı projelerini yapmak, yaptırmak,
onaylamak, kamulaştırma, ruhsat ve yapım işlerini gerçekleştirmek, yapı
kullanma izinlerini vermek ve bu alanlarda kat mülkiyetinin kurulmasını
sağlamak.
h) 657 sayılı Harita Genel Komutanlığı Kanunu hükümleri saklı
kalmak kaydıyla, Ulusal Coğrafi Bilgi Sisteminin kurulmasına, kullanılmasına ve
geliştirilmesine dair iş ve işlemleri yapmak, yaptırmak, mahallî idarelerin
planlama, harita, altyapı ve üstyapıya ilişkin faaliyetleri ile ilgili kent bilgi
sistemlerinin kurulması, kullanılması ve Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi ile
entegre olmasını desteklemek.
ı) Bakanlığın görev alanına giren konularda mahallî idarelerin
idarî ve teknik kapasitesinin geliştirilmesi için çalışmalarda bulunmak ve
bunlara teknik destek sağlamak.
i) Bayındırlık ve iskân işleri ile ilgili şartname, tip
sözleşme, yıllık rayiç, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tarifleri
hazırlamak ve yayımlamak.
j) Küresel iklim değişikliği ve bununla ilgili gerekli
tedbirlerin alınması için plan ve politikaları belirlemek.
k) Bakanlığın görev alanına giren konularda uluslararası
çalışmaların izlenmesi ve bunlara katkıda bulunulması maksadıyla ulusal düzeyde
yapılan hazırlıkları ilgili kuruluşlarla işbirliği halinde yürütmek.
l) Mevzuatla Bakanlığa verilen diğer görev ve hizmetleri yapmak.
MADDE 3- (1) Bakanlık, merkez ve taşra
teşkilatından oluşur.
(2) Bakanlık merkez teşkilatı ekli (I) sayılı cetvelde
gösterilmiştir.
MADDE 4- (1) Bakanlık teşkilatının en üst amiri
olan Bakan, Bakanlık icraatından ve emri altındakilerin faaliyet ve
işlemlerinden Başbakana karşı sorumlu olup aşağıdaki görev, yetki ve
sorumluluklara sahiptir:
a) Bakanlığı Anayasaya, kanunlara, hükümet programına ve
Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak yönetmek.
b) Bakanlığın görev alanına giren hususlarda politika ve
stratejiler geliştirmek, bunlara uygun olarak yıllık amaç ve hedefler
oluşturmak, performans ölçütleri belirlemek, Bakanlık bütçesini hazırlamak,
gerekli kanuni ve idari düzenleme çalışmalarını yapmak, belirlenen stratejiler,
amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda uygulamayı koordine etmek,
izlemek ve değerlendirmek.
c) Bakanlık faaliyetlerini ve işlemlerini denetlemek, yönetim
sistemlerini gözden geçirmek, teşkilat yapısı ve yönetim süreçlerinin
etkililiğini gözetmek ve yönetimin geliştirilmesini sağlamak.
ç) Faaliyet alanına giren konularda diğer bakanlıklar, kamu
kurum ve kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.
MADDE 5- (1) Müsteşar, Bakandan sonra gelen en
üst düzey kamu görevlisi olup Bakanlık hizmetlerini, Bakan adına ve onun emir
ve yönlendirmesi doğrultusunda, mevzuat hükümlerine, Bakanlığın amaç ve
politikalarına, stratejik planına uygun olarak düzenler ve yürütür. Bu amaçla,
Bakanlık kuruluşlarına gereken emirleri verir ve bunların uygulanmasını gözetir
ve sağlar. Müsteşar bu hizmetlerin yürütülmesinden Bakana karşı sorumludur.
(2) Müsteşara yardımcı olmak üzere dört Müsteşar Yardımcısı
görevlendirilebilir.
MADDE 6- (1) Bakanlığın hizmet birimleri
şunlardır:
a) Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü.
b) Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü.
c) Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel
Müdürlüğü.
ç) Yapı İşleri Genel Müdürlüğü.
d) İmar ve Kentsel Altyapı Genel Müdürlüğü.
e) Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü.
f) Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü.
g) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı.
ğ) Strateji Geliştirme Başkanlığı.
h) Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı
ı) Hukuk Müşavirliği.
i) Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı.
j) Avrupa Birliği Yatırımları Dairesi Başkanlığı.
k) Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı.
l) Personel Dairesi Başkanlığı.
m) Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı.
n) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
o) Özel Kalem Müdürlüğü.
MADDE 7- (1) Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün
görevleri şunlardır:
a) Yerleşme, yapılaşma ve arazi kullanımına yön veren, her tür
ve ölçekte fiziki planlara ve uygulamalara esas teşkil eden üst ölçekli
mekânsal strateji planlarını ve çevre düzeni planlarını ilgili kurum ve
kuruluşlarla işbirliği yaparak hazırlamak, hazırlatmak, onaylamak ve
uygulamanın bu stratejilere göre yürütülmesini sağlamak.
b) Kentlerde ve kırsal alanlarda arazi kullanımına ilişkin temel
ilke, strateji ve standartları belirlemek ve uygulanmasını sağlamak.
c) Havza ve bölge bazındaki çevre düzeni planları da dâhil her
tür ve ölçekteki çevre düzeni planlarının ve imar planlarının yapılmasına
ilişkin usul ve esasları belirlemek, havza veya bölge bazında çevre düzeni
planlarını yapmak, yaptırmak, onaylamak ve bu planların uygulanmasını ve
denetlenmesini sağlamak.
ç) Sektörel planların havza veya bölge düzeyindeki mekânsal
strateji planlarına ve çevre düzeni planlarına uyumlu hazırlanmasını sağlamak.
d) Risk yönetimi ve sakınım planlarının yapılmasına ve
onaylanmasına ilişkin kuralları belirlemek ve izlemek, plana esas jeolojik ve
jeoteknik etütleri yapmak, yaptırmak ve onaylamak.
e) Arazi ve arsa düzenlemesi ve parselasyon planlarının
hazırlanmasına ilişkin genel ilke, strateji ve esasları belirlemek ve
uygulanmasını sağlamak.
f) Bakanlar Kurulunca belirlenen proje kapsamı içerisinde kalmak
kaydıyla kamuya ait tescilli araziler ile tescil dışı araziler ve muvafakatleri
alınmak koşuluyla özel kişi veya kuruluşlara ait arazilerin yeniden fonksiyon
kazandırılıp geliştirilmesine yönelik olarak her tür ve ölçekte etüt, harita,
plan, parselasyon planı, kamulaştırma, arazi ve arsa düzenlemesi yapmak,
yaptırmak ve onaylamak.
g) Belediyelerin mücavir alanları ile köylerin yerleşik
alanlarının sınırlarının tespitine ilişkin usul ve esasları belirlemek ve
tespit edilen sınırları onaylamak.
ğ) İdarelerin ihtilafı halinde, genel imar düzeni ve uyumunu
sağlamak üzere, her türlü etüt, harita ve imar planı, plan değişikliği, plan
revizyonu, parselasyon planı hazırlanması, onaylanması ve uygulanmasında
koordinasyon sağlamak, ihtilafları gidermek, gerektiğinde ihtilaf konusu işi
resen yapmak, yaptırmak ve onaylamak.
h) Her tür ve ölçekteki fiziki planların birbiriyle uyumunu ve
mekânsal strateji planları hedeflerine ve kararlarına uygunluğunu sağlamak
amacıyla gerekli tedbirleri almak, ilgili idareler tarafından Bakanlıkça
verilen süre içinde yapılmayan il çevre düzeni planlarını yapmak, yaptırmak ve
resen onaylamak.
ı) Bütünleşik kıyı alanları yönetimi ve planlaması çalışmaları, kıyı
alanlarının düzenlenmesine dair iş ve işlemler ile bu alanlara ilişkin jeolojik
ve jeoteknik etütleri yapmak, yaptırmak ve onaylamak, kıyı kenar çizgisini
tespit etmek, onaylamak ve tescilini sağlamak.
i) Kıyı ve dolgu alanları ile bu alanların fonksiyonel ve
fiziksel olarak devamı niteliğindeki geri sahalarına ilişkin her tür ve
ölçekteki etüt, harita ve planları yapmak, yaptırmak ve resen onaylamak ve
bunların uygulanmasını sağlamak.
j) Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen alanlar ile merkezi idarenin
yetkisi içindeki kamu yatırımları, millî güvenliğe dair tesisler, askerî yasak
bölgeler, 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak
Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun hükümleri çerçevesinde yapılacak
binalar, genel sığınak alanları, özel güvenlik bölgeleri, enerji ve
telekomünikasyon tesisleri ile ilgili altyapı, üstyapı ve iletim hatları,
yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı madde üretim tesisleri ve depoları, akaryakıt ve
sıvılaştırılmış petrol gazı istasyonları gibi alanlar ile ilgili her tür ve
ölçekteki planların yapılmasına ilişkin esasları belirlemek, bunlara ilişkin
her tür ve ölçekteki harita, etüt, plan ve parselasyon planlarını gerektiğinde
yapmak, yaptırmak ve resen onaylamak.
k) Planlamaya ilişkin iş ve işlemlerde, bakanlıklar, mahallî
idareler ve meslek kuruluşları arasında koordinasyonu sağlamak, planlama
sürecinin iyileştirilmesini ve geliştirilmesini temin etmek.
l) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
(2) Çevre düzeni planlarının Bakanlıkça belirlenen mekânsal
strateji planlarına, imar planlarının ise mekânsal strateji planlarına veya
çevre düzeni planlarına aykırılığının tespit edilmesi halinde ilgili idareler
Bakanlıkça verilen süre içerisinde aykırılıkları giderir.
(3) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen ulusal ve bölgesel
nitelikteki fiziki planları Bakanlık yapar, yaptırır ve onaylar. Büyükşehir
belediyeleri sınırları içerisindeki çevre düzeni planlarını büyükşehir
belediyeleri, büyükşehir olmayan illerde ise Bakanlık yapar, yaptırır ve
onaylar.
MADDE 8- (1) Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünün
görevleri şunlardır:
a) Çevre kirliliğinin önlenmesi ve kontrolü ile ilgili mevzuatı
hazırlamak, standart geliştirmek, ölçüm, tespit ve kalite ölçütlerini
belirlemek; alıcı ortam özelliklerine göre çevre kirliliği yönünden görüş
vermek.
b) Hava kalitesinin korunması, hava kirliliği, gürültü ve
titreşimin azaltılması veya bertaraf edilmesi için hedef ve ilkeleri
belirlemek; temiz hava eylem planları yapmak ve yaptırmak; konuyla ilgili kurum
ve kuruluşlarla koordineli çalışmalar yapmak, ölçüt ve standartları belirlemek.
c) Temiz üretim ve entegre kirlilik önleme çalışmalarına yönelik
politika ve stratejileri belirlemek ve ilgili mevzuatı hazırlamak.
ç) Yenilenebilir enerji kaynakları başta olmak üzere, temiz
enerji kullanımını teşvik etmek, yakıtların hava kirliliğine yol açmayacak
şekilde kullanılabilmesi için hedef ve ölçütleri belirlemek.
d) Serbest bölgeler dâhil olmak üzere, ülke genelinde çevreye
olumsuz etkileri olan atık ve kimyasallar ile hava kirliliği, gürültü ve
titreşim ile ilgili ölçütleri belirlemek.
e) Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ile nükleer güvenlik konusunda
işbirliği yapmak.
f) Etkili bir çevre yönetimi gerçekleştirmek, atık ve
kimyasalların çevre ile uyumunu sağlamak üzere gerekli ekonomik araçları
belirlemek ve bu konuda standartlar geliştirmek.
g) Motorlu kara taşıtlarının egzoz emisyonlarının kontrolü için
idarî, malî ve teknik usul ve esaslar ile standartları belirlemek.
ğ) Yeraltı ve yerüstü sularının, denizlerin ve toprağın
korunması, kirliliğin önlenmesi veya bertaraf edilmesi maksadıyla hedefleri,
ilkeleri ve kirletici unsurları belirlemek, kirliliğin giderilmesi ve
kontrolüne ilişkin usul ve esasları tespit etmek, acil müdahale planları yapmak
ve yaptırmak. (Raportör notu: Bu bent 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile
tamamen değiştirilmiştir.)
h) Atık ve kimyasalların yönetimine ilişkin hedef, politika ve
ölçütleri belirlemek.
ı) Atık bertaraf tesisleri ile kimya sınai tesisleri ve deniz
kirliliğine yönelik acil müdahale planları yapmak ve yaptırmak.
i) Atıkların kaynağında en aza indirilmesi, sınıflara ayrılması,
toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi,
yeniden kullanılması, arıtılması, enerjiye dönüştürülmesi ve nihaî depolanması
konularında politika ve strateji belirlemek ve mevzuat oluşturmak.
j) İlgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde atık ve
kimyasalların taşınması ile tehlikeli atık ve kimyasalların taşınma
lisanslarına ilişkin esasları belirlemek.
k) Yasaklanacak ve kısıtlanacak yakıt, atık ve kimyasalların ve
bunlar ile çevre kirliliğine yol açabilecek diğer maddelerin ithalat ve
ihracatına ilişkin ölçütleri belirlemek.
l) Ulusal çevre stratejisi ve eylem planlarını yürütmek ve
koordine etmek.
m) Küresel iklim değişikliği ve ozon tabakasının incelmesi ile
ilgili tedbirlerin alınmasına yönelik plan, politika ve stratejileri belirlemek
amacıyla diğer kurum ve kuruluşlarla koordinasyon sağlamak.
n) Görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası
çalışmaları izlemek ve yürütmek.
o) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 9- (1) Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin
ve Denetim Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Çevresel etki değerlendirmesi ve stratejik çevresel değerlendirme
çalışmalarını yapmak ve bu konuda gerekli kararları almak, izlemek ve
denetlemek.
b) Çevre kirliliğini önleme ve çevre kalitesini iyileştirmeye
yönelik her türlü faaliyet ile bunlarla alakalı bütün konularda uygulama ve
izleme süreçlerini yürütmek, gerekli tedbirleri almak ve aldırmak; tesis ve
faaliyetleri denetlemek, çevre izni ve lisansı vermek.
c) Kurulacak tesisler için alıcı ortam özelliklerine göre çevre
kirliliği konusunda görüş vermek, izlemek ve gerektiğinde müdahale etmek,
emisyon, deşarj ve atıklar ile arıtma ve bertaraf sistemlerini izlemek ve
denetlemek, tesisler için kurulacak arıtma sistemlerinin projelerini onaylamak.
ç) Yasaklanacak ve kısıtlanacak atık ve kimyasallar ile
yakıtların ve çevre kirliliğine yol açabilecek diğer maddelerin ithalat ve
ihracatına dair kontrol ve uygunluk belgesi taleplerini değerlendirmek ve
sonuçlandırmak.
d) İlgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içinde atık ve
kimyasalların taşınması ile tehlikeli atık ve kimyasalların taşınma
lisanslarına ilişkin esasların uygulanmasını sağlamak, izlemek ve denetlemek;
atık ve kimyasallarla kirlenmiş alanların mevcut kirlilik durumlarının tespiti,
çevre ve insan sağlığına yönelik risklere ve kirlenmiş alanların
iyileştirilmesine ilişkin çalışmaları yapmak ve yaptırmak.
e) Serbest bölgeler dâhil olmak üzere, ülke genelinde çevreye
olumsuz etkileri olan atık ve kimyasallar ile hava kirliliği, gürültü, titreşim
ve iyonlaştırıcı olmayan radyasyon ile ilgili faaliyetleri izlemek, yeraltı ve
yerüstü sularına, denizlere ve toprağa olumsuz etkileri olan her türlü
faaliyeti belirlemek, denetlemek, tehlikeli hallerde veya gerekli durumlarda
faaliyetleri durdurmak.
f) Yeraltı ve yerüstü sularının, denizlerin ve toprağın
korunması, kirliliğin önlenmesi veya bertaraf edilmesi maksadıyla kirliliğin
giderilmesi ve kontrolüne ilişkin uygulamaları sağlamak, yeraltı ve yerüstü su,
deniz ve toprak kirliliğine karşı hazırlıklı olmak, müdahale ve mücadele
kapasitesini artırmak için gerekli tedbirleri almak ve aldırmak; çevrenin korunması,
maksadıyla uygun teknolojileri belirlemek ve bu maksatla kurulacak tesislerin
vasıflarını tespit etmek ve bu çerçevede gerekli tedbirleri almak ve aldırmak.
g) Temiz hava merkezlerinin kurulması ve yönetilmesiyle ilgili
iş ve işlemleri yürütmek.
ğ) Yenilenebilir enerji kaynakları başta olmak üzere temiz
enerji kullanımını desteklemek, yakıtların hava kirliliğine yol açmayacak
şekilde kullanılabilmesi için gerekli önlemleri almak veya aldırmak.
h) Motorlu kara taşıtları egzoz emisyonlarının belirlenen
standartlara uygunluğunu belgelemek, izlemek ve denetlemek.
ı) Alıcı ortamları izlemek, buna ilişkin altyapıyı oluşturmak,
çevre kirliliği ile ilgili olarak ölçüm, tespit ve kalite ölçütlerini uygulamak
ve uygulanmasını sağlamak; çevreyle ilgili her türlü ölçüm, izleme, analiz ve
kontroller yapacak laboratuvarlar kurmak, kurdurmak, bunların akreditasyon
işlemlerini yapmak, yaptırmak; alıcı ortamlar konusunda ölçüm yapacak
kuruluşları belirlemek.
i) Atıkların kaynağında en aza indirilmesi, sınıflara ayrılması,
toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi,
yeniden kullanılması, arıtılması, enerjiye dönüştürülmesi ve nihai depolanması
konularında geri kazanımı artırıcı sistemleri kurmak, kurdurmak, uygun teknolojileri
belirlemek; her türlü atık bertaraf tesislerine belirlenen usul ve esaslara
göre lisans vermek ve bunları izlemek ve denetlemek.
j) Bakanlığın görev alanına giren ürünlerin ilgili mevzuat ve
teknik düzenlemelere uygunluğunu ve güvenirliğini tespit etmek amacıyla denetim
yapmak, yaptırmak, yetkili kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak.
k) Mahalli çevre kurullarının çalışmalarını takip etmek ve
yönlendirmek.
l) Çevre envanterini ve çevre durum raporlarını hazırlamak ve
Avrupa Çevre Ajansı ile ilişkileri yürütmek.
m) Görev alanına giren faaliyetleri izlemek ve denetlemek,
uluslararası çalışmaları izlemek ve ulusal düzeyde uygulanmasını sağlamak.
n) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 10- (1) Yapı İşleri Genel Müdürlüğünün
görevleri şunlardır:
a) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait her türlü yapılar ile ilgili
genel ilkeleri, stratejileri ve standartları belirlemek ve uygulanmasını
sağlamak.
b) Kamu yatırımlarının projeleri ve yapımla ilgili iş ve
işlemlere ilişkin usul ve esaslar ile etüt ve projelerin niteliklerini
belirlemek ve uygulanmasını sağlamak.
c) Genel bütçe kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarına ait bina
ve tesislerin ihtiyaç programlarını hazırlamak, etüt ve projelerini ve maliyet
hesaplarını yapmak veya yaptırmak, onaylamak veya onaylanmasını sağlamak, inşa,
güçlendirme, tadil ve esaslı onarımlarını yapmak veya yaptırmak.
ç) Talep edilmesi ve uygun görülmesi halinde, özel bütçeli
idareler ve düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile sosyal güvenlik kurumlarının
yatırım programında bulunan bina ve tesislerin proje, maliyet hesabı ve
inşaatlarını yapmak veya yaptırmak, onaylamak veya onaylanmasını sağlamak.
d) 5543 sayılı Kanun ile Bakanlığa verilen görevleri yapmak.
e) 5543 sayılı Kanun uyarınca daimi iskân için kamu kurum ve
kuruluşlarınca yaptırılacak her türlü yapılara ve konutlara ilişkin etüt ve
planlama işlerini yapmak veya yaptırmak, onaylamak veya onaylanmasını sağlamak,
daimi iskân için yaptırılacak her türlü yapıların inşaatlarını yapmak veya yaptırmak.
f) Yapılarda kullanılacak malzemelerin kullanım amacına
uygunluğuna dair esasları belirlemek, koordinasyon ve yetkilendirme
çalışmalarını yürütmek, yapı malzemelerine ilişkin standartların hazırlanıp
yayımlanmasını sağlamak.
g) Yapı malzemelerinin üretim, satış, nakil ve kullanma
safhalarında her türlü mekânda ve ortamda gözetim ve denetimini yapmak.
ğ) Yapı malzemesi numunelerinin test ve deneylerini ilgili
standarda göre yapmak, yaptırmak ve ülke genelinde laboratuvar altyapısını
geliştirmek.
h) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
(2) Birinci fıkranın (ç) bendi Bakanlıkça yeterli teknik
teşkilatı olduğu kabul edilen kurum ve kuruluşlar hakkında uygulanmayabilir.
MADDE 11- (1) başlığı 'Altyapı Hizmetleri Genel
Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Mahallî idarelerin su temini, kanalizasyon, su ve atıksu
arıtma, yağmur suyu drenajı, katı atıkların bertarafı, ulaştırma, elektrik,
doğalgaz gibi enerji altyapı sistemleri ile telefon, bilgisayar ve benzeri
iletişim altyapı sistemleri ile ilgili genel planlama, programlama, fizibilite,
projelendirme, inşa, işletme, finansman ihtiyacı ve yatırım önceliklerini
belirlemek.
b) Mekânsal strateji planları ile çevre düzeni ve imar
planlarına uygun olarak teknik altyapı tesislerinin planlamasına,
projelendirilmesine ve yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek,
gerektiğinde yapmak, yaptırmak, onaylamak, izlemek ve uygulanmasını denetlemek.
c) Mahallî idarelere altyapı konularında teknik destek sağlamak
ve eğitim vermek.
ç) Altyapı birlikleri kurulması konusunda mahallî idareler
arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.
d) Mahallî idarelerin talepleri üzerine teknik altyapı
tesislerine ait harita, plan, proje, keşif ve etütleri yapmak veya yaptırmak,
tesis ve yapılardan mahallînce yaptırılmasına imkân olmayan veya Bakanlık
tarafından toplu olarak yaptırılmasında fayda bulunanları yatırım programına
alarak, mahallî idarelerin talepleri aranmaksızın hibe veya fon yardımlarının
katkısıyla gerçekleştirilecek olanları yapmak veya yaptırmak.
e) Teknik altyapıya ilişkin tüm konularda bakanlıklar arası ve
Bakanlık birimleri arasında uygulamada birliktelik ve koordinasyon sağlamak ve
teknik altyapı tesislerine ilişkin envanteri tutmak.
f) Her türlü altyapıya ilişkin zemin etütleri dâhil tüm
etütlere, yapı projelerine, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izni düzenlenmesine
dair usul ve esasları belirlemek, uygulamalarda mahallî idareleri yönlendirmek
ve rehberlik etmek.
g) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 12- (1) Mesleki Hizmetler Genel
Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Yerleşme ve yapılaşmaya yönelik mimarlık, mühendislik,
müteahhitlik ve müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlemeleri yapmak,
uygulamaları denetlemek ve izlemek.
b) Gerçek kişilere ve özel hukuk tüzel kişilerine ait her türlü
yapılar ile ilgili genel ilkeleri, stratejileri ve standartları belirlemek ve
uygulanmasını sağlamak.
c) Planlama, harita yapımı, arazi ve arsa düzenlemesi,
değerleme, parselasyon, etüt ve proje müellifliği, harita plan, proje ve yapım
kontrol müşavirliği, her türlü altyapı ve tesisat dâhil olmak üzere yapı
müteahhitliği gibi hizmet alanlarında çalışan gerçek veya tüzel kişilerin
görev, yetki ve sorumluluklarına ve kayıtlarının tutulmasına ilişkin esasları
belirlemek, mesleki yeterlikleri ile kuruluş yeterliklerini değerlendirerek
bunlara tescil ve yeterlik belgeleri vermek veya verilmesini ve kayıtlarının
tutulmasını sağlamak.
ç) Planlı ve plansız alanlardaki projelendirme ve yapılaşmaya,
yapı ruhsatı ve yapı kullanma izinlerinin ulusal adres veri tabanına dayalı
olarak düzenlenmesine ilişkin usul, esas ve standartları belirlemek.
d) Planlama, projelendirme, yapım ve kamulaştırma iş ve
işlemlerinde görev alacak bilirkişilerin niteliklerine ve mesleki
yeterliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek.
e) 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile Bakanlığa
verilen görevleri yapmak.
f) Yöresel mimarinin ve yapılarda yerel malzemenin kullanımının
teşvik edilmesi, binalarda enerji verimliliğinin sağlanması ve ileri yapım
teknolojilerinin kullanılması ve yaygınlaştırılması için gerekli tedbirleri
almak.
g) Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek kişilere ve özel hukuk
tüzel kişilerine ait her türlü yapıların denetlenmesinde görev alan mimar ve
mühendisler ile yardımcı kontrol elemanlarını denetlemek, ilgili idareler ile
denetim ve müşavirlik kuruluşlarınca denetlenmesini sağlamak.
ğ) Yapım işlerinde görev alan şantiye şefleri, fen elemanları ve
yetki belgeli ustaların faaliyetlerinin, durumlarına göre, ilgili idarelerce
veya meslek kuruluşlarınca denetlenmesini sağlamak.
h) Kamuya ve özel sektöre ait her türlü yapı ve tesisin
projelerinin ve yapım işlerinin denetlenmesinde görev alacak mimar ve
mühendisler ile yardımcı kontrol elemanlarının, yapı denetim kuruluşlarının ve
müşavirlik kuruluşlarının niteliklerine, görev, yetki ve sorumluluklarına
ilişkin esasları belirlemek, mesleki yeterlikleri ile kuruluş yeterliklerini
değerlendirerek bunlara belge verilmesini ve kayıtlarının tutulmasını sağlamak.
ı) Bakanlığın görev alanına giren konularla ilgili olarak
mimarlık ve mühendislik meslek kuruluşlarına ilişkin mevzuatı hazırlamak ve
bunları denetlemek.
i) Çevre yönetimi, çevre denetimi ve çevresel etki
değerlendirilmesi iş ve işlemlerinde görev alanların niteliklerine, görev,
yetki ve sorumluluklarına ilişkin esasları belirlemek, mesleki yeterlikleri ile
kuruluş yeterliklerini değerlendirerek bunlara belge verilmesini ve
kayıtlarının tutulmasını sağlamak.
j) Çevresel etki değerlendirmesi raporu hazırlanmasında, çevre
laboratuvarları, çevre danışmanlık firmaları ile belediyelerin çevre koruma
tesislerinin projelerinde ve işletilmesinde görev alacak elemanları eğitmek,
proje ve tesis ölçütlerini geliştirmek ve mesleki yetkinliği artırmak.
k) Konut politikalarının belirlenmesine yönelik çalışmalarda
bulunmak, belirlenmiş politika, plan ve stratejilere göre uygulamayı temin ve
sonuçlarını takip etmek.
l) Yapı kooperatiflerinin ve üst birliklerinin kurulması,
işleyişi ve denetlenmesine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek, kuruluş
kayıtlarının ve sicillerinin tutulmasını sağlamak ve uygulamaları denetlemek.
m) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 13- (1) Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel
Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Ulusal Coğrafi Bilgi Sisteminin kurulmasına, kullanılmasına
ve geliştirilmesine dair iş ve işlemleri yapmak ve yaptırmak.
b) Çağdaş coğrafi bilgi teknolojilerinin ülkede etkin ve verimli
bir şekilde kullanılmasını teşvik etmek ve eşgüdümü sağlamak.
c) Coğrafi veri ve bilginin ulusal düzeyde üretimine, kalitesine
ve paylaşımına yönelik standartlar ile bunlara ilişkin temel politika ve
stratejilerin belirlenmesini sağlamak ve gerekli mevzuatı hazırlamak.
ç) Coğrafi bilgi sistemleri konusunda ulusal ve uluslararası
kurum ve kuruluşlarca gerçekleştirilen çalışmalarda ülkemizi temsil etmek,
işbirliği ve uyum çalışmalarını koordine etmek.
d) Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi kapsamına giren tüm konularda,
resmi ve özel kurum ve kuruluşlarca üretilen verilerin Bakanlık birimlerince
kullanılmasını ve değerlendirilmesini sağlamak.
e) Bakanlık hizmetlerinin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için
Bakanlık mekânsal veri altyapısının oluşturulması ve geliştirilmesi ile
Bakanlığın ihtiyaç duyacağı her türlü verinin iletilmesi ve temin edilmesi konularında
çalışmalar yürütmek.
f) Kent bilgi sistemlerinin standart ve yaygın bir şekilde
oluşturulması için gerekli düzenlemeler yapmak.
g) Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi kapsamında resmi ve özel kurum
ve kuruluşlarca üretilen mekânsal verilerin sunulduğu portalı kurmak ve
işletmek.
ğ) Uluslararası veri paylaşım ağlarına katılmak.
h) Coğrafi bilgi sistemleri ile ilgili sertifikasyon ve
akreditasyon çalışmalarının yapılmasını sağlamak.
ı) Coğrafi bilgi sistemleri uygulamalarını bütünleyen navigasyon,
yönetim, otomasyon ve dokümantasyon sistemleri ile uzaktan algılama tekniği
konularında uygulama, düzenleme, geliştirme ve izleme faaliyetlerini yürütmek.
i) Bakanlığın bilgi işlem hizmetlerini yürütmek.
j) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 14- (1) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) Bakanlık teşkilatının her türlü faaliyet ve işlemleriyle
ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturmalar yapmak.
b) Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata,
plan ve programlara uygun çalışmasını temin etmek amacıyla gerekli teklifleri
hazırlamak ve Bakana sunmak.
c) Kanunlarla ve Bakan tarafından verilen benzeri görevleri
yapmak.
(2) Birinci fıkrada ve diğer mevzuatta verilen görevleri yapmak
üzere Başkanlıkta Müfettiş istihdam edilir.
(3) Müfettiş Yardımcılarının giriş ve yeterlik sınavlarının usul
ve esasları, Müfettişliğe yükselmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları,
Başkanlığın çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar yönetmelikle
belirlenir.
MADDE 15- (1) Strateji Geliştirme Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 22/12/2005
tarihli ve 5436 sayılı Kanunun 15 inci maddesi ve diğer mevzuatla strateji
geliştirme ve mali hizmetler birimlerine verilen görevleri yapmak.
b) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 16- (1) Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yapım ve yapım ile ilgili
danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak akdedilen sözleşmelerin
yürütülmesinden doğan yeni fiyat tespiti anlaşmazlıkları hariç olmak üzere
diğer anlaşmazlıkları ilgili idarenin talebine istinaden inceleyip karara
bağlamak ve yeni fiyat tespiti anlaşmazlıklarında ise tarafları bağlayacak
şekilde fiyatı kesin olarak tespit etmek.
b) Çevre ve imar mevzuatının yürütülmesinden doğan
anlaşmazlıkları ilgili idarelerin talebine istinaden inceleyip karara bağlamak.
c) Teknik veya fiziki yönden birbirini etkileyen plan ve yapım
işleri ile ilgili olarak, kamu kurum ve kuruluşları arasında doğan
anlaşmazlıkları, taraf olan idarelerin birlikte talep etmeleri halinde
inceleyip karara bağlamak.
ç) Plan, çevre, yapım ve yapımla ilgili hizmet işlerine ilişkin
konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yapı kooperatiflerine görüş vermek.
d) Bayındırlık ve iskân işleri ile ilgili şartname, tip
sözleşme, yıllık rayiç, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tarifleri
hazırlamak ve yayımlamak.
e) Yapı, tesis ve onarım işleri ihalelerinde kullanılan
müteahhitlik karneleri ve iş bitirme belgelerinin yıllara ait değerlendirme
katsayılarını, mimarlık ve mühendislik hizmet bedellerinin hesabında
kullanılacak yapı yaklaşık birim maliyetlerini ve proje ve kontrollük işlerinde
uygulanacak fiyat artış oranlarını tespit etmek ve yayımlamak.
f) Bakanlığın görev alanı ile ilgili olarak yurtiçinde ve
yurtdışında meydana gelen teknik gelişmeleri izlemek, değerlendirmek ve
bunlardan faydalı görülenler hakkında teklifte bulunmak.
g) Bakanlık birimleri arasında teknik konularda uygulama birliği
ve koordinasyonu sağlamak.
ğ) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
(2) Yüksek Fen Kurulu; bir Başkan ve onyedi üyeden oluşur. Kurul
Başkan ve üyeleri; en az dört yıllık eğitim veren mühendislik ve mimarlık
fakülteleri ile bunlara denkliği yetkili makamlarca kabul edilen yurtdışındaki
yükseköğrenim kurumlarından mezun olmuş, kamu kurum ve kuruluşlarında en az
oniki yıl hizmeti olan il müdürü, bölge müdürü, daire başkanı ve daha üst kamu
görevlerinde bulunan Bakanlığın hizmet alanıyla ilgili teknik konularda deneyim
sahibi kişiler arasından, en az dokuzu mühendis, biri mimar, üçü şehir plancısı
olmak üzere atanır. Mühendislerin an az beşinin inşaat mühendisi olması
gerekir.
(3) Üyeler, kendileri ve eşleri ile üçüncü dereceye kadar kan ve
ikinci dereceye kadar kayın hısımlarını ilgilendiren kararlarla ilgili toplantı
ve oylamaya katılamaz.
(4) Yüksek Fen Kurulu, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile karar
alır. Üyeler çekimser oy kullanamaz. Karşı görüşte olanlar, görüşlerini yazılı
olarak karara ekler.
(5) Yüksek Fen Kurulu Başkanlığının çalışma usul ve esasları
yönetmelikle belirlenir.
MADDE 17- (1) Hukuk Müşavirliğinin görevleri
şunlardır:
a) Bakanlığın taraf olduğu adli ve idari davalarda, tahkim
yargılamasında ve icra işlemlerinde Bakanlığı temsil etmek, dava ve icra
işlemlerini takip etmek, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında
almak.
b) Bakanlık hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve
kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını, Bakanlık birimleri
tarafından düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını, Bakanlık
ile üçüncü kişiler arasında çıkan her türlü uyuşmazlıklara ilişkin işleri ve
Bakanlık birimlerince sorulacak diğer işleri inceleyip hukuki mütalaasını bildirmek.
c) Bakanlıkça hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilen dava ve
icra takiplerine ilişkin usul ve esasları belirlemek, bunları izlemek, koordine
etmek ve denetlemek.
ç) Bakanlığın amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata,
plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla gerekli hukuki
teklifleri hazırlayıp Bakana sunmak.
d) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
(2) Birinci fıkrada belirtilen her türlü dava ve takip işleri
ile diğer görevler Bakanlığın Hukuk Müşavirleri ile Avukatları aracılığıyla
yerine getirilir. Gerekli hallerde dava ve takip işleri Hazine Avukatları
aracılığıyla veya ihtiyaç duyulması halinde Bakanlıkça belirlenecek usul ve
esaslar çerçevesinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 nci maddesinde öngörülen
doğrudan temin usulü ile avukatlar veya avukatlık ortaklıkları ile yapılacak
avukatlık sözleşmeleri yoluyla yürütülür.
(3) Davalarda temsil yetkisi bulunan Hukuk Müşavirleri ve
Avukatların bir listesi Bakanlıkça ilgili Cumhuriyet başsavcılıklarına ve bölge
idare mahkemesi başkanlıklarına verilir. Bu listelerin birer nüshası,
Cumhuriyet başsavcılığı tarafından adli yargı çevresinde, bölge idare mahkemesi
başkanlığınca idari yargı çevresinde bulunan mahkemelere gönderilir. Yüksek
mahkemeler ve bölge adliye mahkemesindeki duruşmalarda temsil yetkisini
kullanacakların isimleri, ilgili mahkemelerin başsavcılıklarına veya
başkanlıklarına bildirilir. Listede isimleri yer alan Hukuk Müşavirleri ve
Avukatlar, baroya kayıt ve vekâletname ibrazı gerekmeksizin temsil yetkilerini
kullanır. Temsil yetkisi sona erenlerin isimleri yukarıda yazılı mercilere
derhal bildirilir.
(4) Bakanlık lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle
hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil edilen vekâlet ücretlerinin Hukuk Müşavirleri
ve Avukatlara dağıtımı hakkında, 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden
Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun hükümleri kıyas
yoluyla uygulanır.
MADDE 18- (1) Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) Avrupa Birliği ile ilişkilerde ve Avrupa Birliğine yönelik
mevzuat ve uyum çalışmaları ile ekonomik ve teknik işbirliğine yönelik
çalışmalarda Bakanlık hizmetlerinin süratli, düzenli, etkili ve verimli bir
şekilde yürütülmesi için gerekli irtibat ve eşgüdümü sağlamak.
b) Uluslararası alanda faaliyet gösteren kuruluşlarla Bakanlığın
görev alanına giren konularda uluslararası sözleşmeler de dâhil olmak üzere
ilişkileri düzenlemek, gerekli irtibat ve eşgüdümü sağlamak.
c) Bakanlığın görev alanı ile ilgili olarak Avrupa Birliği
mevzuatı ve uygulamaları konusunda inceleme ve araştırmalar yapmak, yaptırmak
ve ilgililere duyurmak.
ç) Bakanlık faaliyetleri çerçevesinde yurtdışından gelen
heyetler ve Bakanlıktan yurtdışına gönderilecekler ile ilgili iş ve işlemleri
yürütmek.
d) Yurtdışı ilişkilerle ilgili protokol işlemlerinin
yürütülmesini sağlamak.
e) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 19- (1) Avrupa Birliği Yatırımları Dairesi
Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Avrupa Birliği ile mali ilişkiler çerçevesindeki operasyonel
programları yürütmek ve fonların uygulanmasını koordine etmek.
b) İlgili mevzuat, Avrupa Birliği müktesebatı ve uluslararası
anlaşmalar çerçevesinde operasyonel programları hazırlamak ve uygulamak.
c) Desteklenecek proje ve faaliyetlere ilişkin olarak;
projelerin seçimini yapmak, önceliklendirmek, ihale ve sözleşmelerini yapmak ve
yürütülmesini sağlamak, ödemelerini gerçekleştirmek ve muhasebeleştirmek, buna
ilişkin kontrol, izleme ve değerlendirmeleri yapmak.
ç) İlgili kurum ve makamlara görevleri ile ilgili bilgi, belge
ve raporların intikalini sağlamak ve operasyonel programın özelliğine göre
yapısal fonların kullanımı için gerekli hazırlıkları yapmak.
d) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 20- (1) Eğitim ve Yayın Dairesi
Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Çevre ve şehircilik konularında yazılı, işitsel ve görsel
dokümanların basım ve yayımını desteklemek.
b) Eğitim amacıyla Bakanlığın görev alanıyla ilgili her türlü
bilgi ve belgeyi toplamak, değerlendirmek, yayımlamak, film, slayt, fotoğraf ve
benzeri belgeleri hazırlamak, hazırlatmak, arşiv, dokümantasyon ve kütüphane
hizmetlerini yürütmek.
c) Çevre ile ilgili yayın konusunda kamu kurum ve kuruluşları ve
özel kuruluşlarla işbirliği yapmak.
ç) Çevre ile ilgili konularda plan ve programların
hazırlanmasında, uygulanmasında ve halkın eğitilmesinde Milli Eğitim Bakanlığı
ile bilimsel ve gönüllü kuruluşlarla işbirliği yapmak.
d) Kamu kurum ve kuruluşları ile üniversitelerin faaliyet ve
araştırma programlarına çevre konularını katmak için ortak çalışmalar yapmak,
gerektiğinde ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak, bilgi, belge ve eğiticilerin
mübadelesinin sağlanması çalışmalarını yürütmek.
e) Çevre değerlerini ortaya çıkarmak ve tanıtmak amacıyla
gerekli çalışmaları yapmak, çevre eğitimi konusunda uluslararası kuruluşların
program, proje ve faaliyetlerini izlemek, uluslararası ve kurumlar arası
enformasyon hizmetlerini yerine getirmek.
f) Bakanlığın görev alanına giren konularda kamu kurum ve
kuruluşları ile meslek kuruluşlarına mesleki eğitim vermek veya verdirmek.
g) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 21- (1) Personel Dairesi Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) Bakanlığın insan gücü planlaması ve personel politikası ile
ilgili çalışmaları yapmak, personel sisteminin geliştirilmesi için tekliflerde
bulunmak.
b) Bakanlık personelinin atama, nakil, terfi, emeklilik ve
benzeri özlük işlemlerini yürütmek.
c) Bakanlığın eğitim planını hazırlamak, uygulamak ve
değerlendirmek.
ç) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 22- (1) Destek Hizmetleri Dairesi
Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümleri
çerçevesinde, kiralama ve satın alma işlerini yürütmek, temizlik, güvenlik,
aydınlatma, ısıtma, onarım, taşıma ve benzeri hizmetleri yapmak veya yaptırmak.
b) Bakanlığın taşınır ve taşınmazlarına ilişkin işlemleri ilgili
mevzuat çerçevesinde yürütmek.
c) Genel evrak ve arşiv faaliyetlerini düzenlemek ve yürütmek.
ç) Bakanlık sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak
ve yürütmek.
d) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 23- (1) Basın ve Halkla İlişkiler
Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
a) Bakanlığın basın ve halkla ilişkilerle ilgili faaliyetlerini
planlamak ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere göre yürütülmesini
sağlamak.
b) 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi
edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmak üzere
gerekli tedbirleri almak.
c) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 24- (1) Özel Kalem Müdürlüğünün görevleri
şunlardır:
a) Bakanın çalışma programını düzenlemek.
b) Bakanın resmi ve özel yazışmalarını, protokol ve tören
işlerini düzenlemek ve yürütmek.
c) Bakan tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.
MADDE 25- (1) Bakanlıkta özel önem ve öncelik
taşıyan konularda Bakana yardımcı olmak üzere yirmi Bakanlık müşaviri
atanabilir. Bakanlık müşavirleri Bakanlık Makamına bağlıdır.
MADDE 26- (1) Bakanlık, ilgili mevzuat hükümleri
çerçevesinde taşra teşkilatı kurmaya yetkilidir.
MADDE 27- (1) Bakanlığın sürekli kurul ve
şûraları şunlardır:
a) Yüksek Çevre Kurulu.
b) Mahalli Çevre Kurulları.
c) Çevre ve Şehircilik Şûrası.
(2) Bakanlık, görev alanına giren konularla ilgili olarak
çalışmalarda bulunmak üzere diğer bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları,
meslek odaları, sivil toplum kuruluşları, özel sektör temsilcileri ve konu ile
ilgili uzmanların katılımı ile çalışma grupları oluşturabilir.
(3) Kurul, şûra ve çalışma gruplarının oluşturulması, çalışma
usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
MADDE 28- (1) Bakanlık ihtiyaç duyduğu hallerde
ve lüzum gördüğü merkezlerde Bakanın onayı ile görev ve hizmetleriyle ilgili
döner sermayeli işletmeler kurabilir. Döner sermaye miktarını belirlemeye
Bakanlar Kurulu yetkilidir.
(2) İşletmelerin görevleri, gelirleri, işleyişi ve denetimi ile
diğer hususlar Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine yürürlüğe konulan
yönetmelikle düzenlenir.
MADDE 29- (1) Bakanlığın her kademedeki
yöneticileri, görevlerini mevzuata, stratejik plan ve programlara, performans
ölçütlerine ve hizmet kalite standartlarına uygun olarak yürütmekten üst
kademelere karşı sorumludur.
MADDE 30- (1) Bakanlık, hizmet ve görevleriyle
ilgili konularda diğer bakanlıkların ve kamu kurum ve kuruluşlarının uyacakları
esasları, mevzuata uygun olarak belirlemekle, kaynak israfını önleyecek ve
koordinasyonu sağlayacak tedbirleri almakla görevli ve yetkilidir.
(2) Bakanlık, diğer bakanlıkların hizmet alanına giren konulara
ilişkin faaliyetlerinde, ilgili bakanlıklara danışmak ve gerekli işbirliği ve
koordinasyonu sağlamaktan sorumludur.
(3) Bakanlık, hizmet alanına giren konularda mahalli idarelerle
koordinasyonu sağlar.
MADDE 31- (1) Bakan, Müsteşar ve her kademedeki
Bakanlık yöneticileri, sınırlarını açıkça belirtmek ve yazılı olmak şartıyla
yetkilerinden bir kısmını alt kademelere devredebilir. Yetki devri, uygun
araçlarla ilgililere duyurulur.
MADDE 32- (1) Merkezi yönetim kapsamındaki kamu
idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahalli idareler, ilgili kanunlarında
aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre ihale ettikleri işler hariç bu
Kanun Hükmünde Kararname uyarınca çıkarılan yönetmelik, tip sözleşme, şartname,
rayiç, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tariflerine uymak ve bunları
uygulamakla yükümlüdür.
MADDE 33- (1) Bakanlık; görev, yetki ve sorumluluk
alanına giren ve önceden kanunla düzenlenmiş konularda idari düzenlemeler
yapabilir.
MADDE 34- (1) 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı
Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanunun eki cetvellerde sayılanlar dışında
kalan memurların atamaları Bakan tarafından yapılır. Bakan bu yetkisini alt
kademelere devredebilir.
MADDE 35- (1) Kadroların tespiti, ihdası,
kullanımı ve iptali ile kadrolara ilişkin diğer hususlar 190 sayılı Genel Kadro
ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre düzenlenir.
MADDE 36- (1) Bakanlık, görev alanına giren
konularda çalıştırılmak üzere Çevre ve Şehircilik Uzmanı ile Çevre ve
Şehircilik Uzman Yardımcısı istihdam eder.
(2) Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcılığına atanabilmek için
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara
ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az dört yıllık eğitim veren hukuk, siyasal bilgiler,
iktisadi ve idari bilimler, iktisat, işletme, mimarlık ve mühendislik
fakülteleri ile Bakanlığın görev alanına giren ve yönetmelikle belirlenen
fakültelerden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul
edilen yurtiçi veya yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olmak.
b) Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak.
(3) Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcılığına atananlar, en az üç
yıl çalışmak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek konularda
hazırlayacakları uzmanlık tezinin, oluşturulacak tez jürisi tarafından kabul
edilmesi kaydıyla, yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanır. Süresi
içinde tezlerini sunmayan veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmaları
veya yeni bir tez hazırlamaları için altı ayı aşmamak üzere ilave süre verilir.
Yeterlik sınavında başarılı olanların uzman kadrolarına atanabilmeleri, Kamu
Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından asgari (C) düzeyinde
veya dil yeterliği bakımından buna denkliği kabul edilen ve uluslararası
geçerliliği bulunan başka bir belgeye yeterlik sınavından itibaren en geç iki
yıl içinde sahip olma şartına bağlıdır. Sınavda başarılı olamayanlar veya
sınava girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınav hakkını
kullanmayanlara, bir yıl içinde ikinci kez sınav hakkı verilir. Verilen ilave
süre içinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazırladıkları tezleri de kabul
edilmeyenler, ikinci sınavda da başarı gösteremeyen veya sınav hakkını
kullanmayanlar ile süresi içinde yabancı dil yeterliği şartını yerine
getirmeyenler, Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı unvanını kaybeder ve
Bakanlıkta durumlarına uygun kadrolara atanır.
(4) Çevre ve Şehircilik Uzmanı ile Çevre ve Şehircilik Uzman
Yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yarışma sınavı, tez
hazırlama ve yeterlik sınavı ile diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.
MADDE 37- (1) Mevzuatta Bayındırlık ve İskan
Bakanlığına yapılmış olan atıflar Çevre ve Şehircilik Bakanlığına, Bayındırlık
ve İskan Bakanına yapılmış olan atıflar Çevre ve Şehircilik Bakanına; bu Kanun
Hükmünde Kararname ile kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devredilen görevleriyle
ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanlığına yapılmış olan atıflar Çevre ve
Şehircilik Bakanlığına, bu görevlerle ilgili olarak Çevre ve Orman Bakanına
yapılmış olan atıflar Çevre ve Şehircilik Bakanına; Bayındırlık Kuruluna
yapılmış olan atıflar Yüksek Fen Kurulu Başkanlığına yapılmış sayılır.
(2) Mevzuatta 13/12/1983 tarihli ve 180 sayılı Bayındırlık ve
İskan Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile
bu Kanun Hükmünde Kararnameyle kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığına
devredilen görevlerle ilgili olarak 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayılı Çevre ve
Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna yapılmış olan atıflar bu
Kanun Hükmünde Kararnameye yapılmış sayılır.
(3) 180 sayılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten kaldırılmıştır.
(4) 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
(5) 3/6/2011 tarihli ve 636 sayılı Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname yürürlükten
kaldırılmıştır.
(6) 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı
cetvelin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bölümü yürürlükten kaldırılmış, 643
sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı için
ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen Bakan Yardımcısı
kadrosu iptal edilmiş, ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek
190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı bölümü olarak eklenmiş ve ekli (3) sayılı listede yer alan
kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı
cetvelin Başbakanlığa ve Ekonomi Bakanlığına ait bölümlerine eklenmiştir.(1)
(7) 2/1/1961 tarihli ve 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline
Dair Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan;
'Başbakanlık 2, Adalet Bakanlığı 1, Milli Savunma Bakanlığı 1, İçişleri
Bakanlığı 1, Maliye ve Gümrük Bakanlığı 1, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 1,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 1, Kültür ve Turizm Bakanlığı 1, Çevre ve Orman
Bakanlığı 1, Basın Yayın Genel Müdürlüğünden 1' ibaresi 'Başbakanlık 3, Adalet
Bakanlığı 1, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 1, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 1,
İçişleri Bakanlığı 1, Kültür ve Turizm Bakanlığı 1, Maliye Bakanlığı 1, Millî
Savunma Bakanlığı 1, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğünden 1' şeklinde
değiştirilmiştir.
(8) 195 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
'Üyeliklerin devamı
GEÇİCİ MADDE 8- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte görevde
bulunan Genel Kurul üyelerinin görevleri, üyelik sürelerinin sonuna kadar devam
eder.'
(9) 23/4/1981 tarihli ve 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı
Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanunun eki (2) sayılı cetvelde yer alan
'Bakan Yardımcıları' ibaresi 'Bakan Yardımcıları (Millî Savunma Bakanlığı Bakan
Yardımcısı dâhil)' şeklinde değiştirilmiştir.
(10) 27/9/1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunun eki cetvelin 6 ncı
sırasında yer alan 'Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı' ibaresi 'Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı' olarak değiştirilmiş, anılan cetvele 18 inci sıradan
sonra gelmek üzere aşağıdaki sıra eklenmiş ve diğer sıralar teselsül
ettirilmiştir.
'19. Orman ve Su İşleri Bakanlığı'
(11) 3046 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinde yer alan '4
üncü maddesi ile yeniden düzenlenen' ibaresi '4 üncü maddesi ve 644 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamenin 37 nci maddesi ile yeniden düzenlenen' şeklinde,
'633 ilâ 642 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler' ibaresi '633, 634, 635, 637,
638, 639, 640, 641, 642 ve 645 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler ile 37 nci
maddesinin beşinci, dokuzuncu, onuncu ve onbirinci fıkraları hariç 644 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname' şeklinde değiştirilmiştir.
(12) 10/10/1984 tarihli ve 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunun 5
inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
'En yüksek Devlet memuru olan Müsteşar, Başbakanlık Teşkilatının
Başbakandan sonra üst amiridir.'
(13) 3056 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
'Başbakana danışmanlık görevi yapmak üzere Başbakan Başmüşaviri
ve Başbakan Müşaviri atanabilir. Bu kadrolara atananların varsa emeklilik veya
yaşlılık aylıkları kesilmez. 36 ncı maddeye göre görevlendirilenler Başbakan
onayıyla Başbakan Başmüşaviri ve Başbakan Müşaviri unvanını kullanabilir.'
(14) 3056 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının
sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
'Bu kadroya atananların varsa emeklilik veya yaşlılık aylıkları
kesilmez.'
(15) 3056 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
'Özel temsilci
EK MADDE 10- Başbakan, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren
konularda, dış ülkelerde veya uluslararası kuruluşlar nezdinde özel bir görevi
ifa etmek üzere özel temsilci görevlendirebilir. Bu şekilde
görevlendirileceklere müşterek kararla Büyükelçi unvanı verilebilir.
Büyükelçilik unvanı özel temsilcilik görevi müddetince devam eder.
Özel temsilcilerin giderleri Başbakanlık bütçesinden karşılanır.
Bunlara ödenecek harcırah hakkında Başbakan Başmüşavirine ilişkin hükümler
uygulanır.'
(16) 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun
Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30 uncu maddesinin
birinci fıkrasında ve dördüncü fıkrasının (h) bendinde yer alan 'Cumhurbaşkanı
tarafından atananlar,' ibarelerinden sonra gelmek üzere 'Başbakan tarafından
atananlar,' ibareleri eklenmiştir.
(17) 3/6/2011 tarihli ve 637 sayılı Ekonomi Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 35 inci maddesinin
birinci fıkrasında yer alan 'Bakanlık merkez teşkilatında' ibaresi 'Bakanlıkta'
şeklinde değiştirilmiş ve aynı fıkrada yer alan 'taşra teşkilatında' ibaresi
yürürlükten kaldırılmıştır.
(18) 637 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 3 üncü
maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendine 'herhangi bir sebeple' ibaresinden
önce gelmek üzere 'Bakanlıkta başka bir kadroya atanma hali hariç' ibaresi,
dokuzuncu fıkrasına 'sözleşmeli olarak istihdam edilen personel' ibaresinden
sonra gelmek üzere 'ile 28/7/1967 tarihli ve 933 sayılı Kanuna göre istihdam
edilen personel' ibaresi ve aynı maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
'(15) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte,
Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü ve Teşvik ve Uygulama Genel
Müdürlüğünde Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Daire Başkanı ve Şube Müdürü
kadrolarında bulunanlardan Bakanlık kadrolarına atanmış sayılan personelden
Hazine Uzmanı unvanını ihraz etmiş olanlar, Bakanlık kadrolarına atandıkları
tarihten itibaren Dış Ticaret Uzmanı unvanını ihraz etmiş sayılır. Bunların
Hazine Uzmanı kadrosunda geçirdikleri süreler Dış Ticaret Uzmanı kadrosunda,
Hazine Uzman Yardımcısı kadrosunda geçirdikleri süreler Dış Ticaret Uzman
Yardımcısı kadrosunda geçmiş sayılır.'
(19) 3/6/2011 tarihli ve 643 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin;
a) 8 inci maddesinin;
1- (a) bendinde yer alan 'Çevre, Orman ve Şehircilik Uzman Yardımcıları'
ibaresi 'Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcıları, Orman ve Su İşleri Uzman
Yardımcıları' şeklinde, 'Çevre, Orman ve Şehircilik Uzmanlığına' ibaresi 'Çevre
ve Şehircilik Uzmanlığına, Orman ve Su İşleri Uzmanlığına' şeklinde
değiştirilmiştir.
2- (c) bendinin (4) numaralı alt bendinde yer alan 'Çevre, Orman
ve Şehircilik Uzmanları' ibaresi 'Çevre ve Şehircilik Uzmanları, Orman ve Su
İşleri Uzmanları' şeklinde değiştirilmiştir.
3- (ç) bendinin (6) numaralı alt bendinde yer alan 'Çevre, Orman
ve Şehircilik Uzmanları' ibaresi 'Çevre ve Şehircilik Uzmanları, Orman ve Su
İşleri Uzmanları' şeklinde değiştirilmiştir.
4- (d) bendinin (2) numaralı alt bendine 'bölümünde yer alan'
ibaresinden sonra gelmek üzere 'Özürlüler İdaresi Başkan Yardımcısı,' ibaresi
eklenmiştir.
5- (e) bendine '8 inci sırasının' ibaresinden sonra gelmek üzere
'(a) bendinin sonuna ', Aile ve Sosyal Politikalar Denetçileri' ibaresi
eklenmiş ve aynı sıranın' ibaresi eklenmiştir.
b) 13 üncü maddesinin (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
'c) Eki (I) sayılı Cetvele 23 üncü sırasından sonra gelmek üzere
aşağıdaki sıralar eklenmiş ve diğer sıralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
'24) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı
25) Avrupa Birliği Bakanlığı
26) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
27) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
28) Ekonomi Bakanlığı
29) Gençlik ve Spor Bakanlığı
30) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
31) Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
32) Kalkınma Bakanlığı
33) Orman ve Su İşleri Bakanlığı''
c) 14 üncü maddesinin;
1- (a) bendinde yer alan 'Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı'
ibaresi 'Çevre ve Şehircilik Bakanlığı' olarak değiştirilmiş, aynı bende 'Aile
ve Sosyal Politikalar Bakanlığı' ibaresinden sonra gelmek üzere ', Orman ve Su
İşleri Bakanlığı' ibaresi eklenmiştir.
2- (ç) bendinde yer alan 'Çevre, Orman ve Şehircilik Bakanlığı'
ibaresi 'Çevre ve Şehircilik Bakanlığı' olarak değiştirilmiştir.
(20) 21/6/2006 tarihli ve 5523 sayılı Türkiye Yatırım Destek ve
Tanıtım Ajansı Kurulması Hakkında Kanunun;
a) 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
'(2) Başkan, en az dört yıllık eğitim veren yükseköğretim
kurumlarından veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul
edilen yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olan, yeterli yabancı
dil bilgisine ve meslekî açıdan yeterli bilgi ve deneyime sahip, mesleği ile
ilgili olarak kamu veya özel sektörde en az beş yıl çalışmış olanlar arasından
Başbakan tarafından atanır.'
b) 7 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bentler ve aynı
maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
'c) Kalkınma Ajanslarıyla İşbirliği Daire Başkanlığı.
ç) Kamu-Özel Sektör İşbirliği Daire Başkanlığı.'
'(4) Kalkınma Ajanslarıyla İşbirliği Daire Başkanlığının
görevleri şunlardır:
a) Ulusal düzeyde yatırım destek ve tanıtım stratejisini,
kalkınma ajansları ile işbirliği halinde belirlemek ve uygulamak.
b) Kalkınma ajanslarınca uluslararası düzeyde yürütülen yatırım
destek ve tanıtım faaliyetlerini koordine etmek.
c) Yatırımlara ilişkin izin ve onay işlemlerinin tamamlanmasında
destek sağlamak üzere kalkınma ajansları nezdinde bu işlemleri takip etmek.
ç) Türkiye'de yatırımların artırılmasına katkı sağlayacak her
türlü bilgi ve veriyi ilgili kurum ve kuruluşlardan toplamak ve bu konularda
kalkınma ajanslarıyla işbirliği yapmak.
d) Başkan tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.
(5) Kamu-Özel Sektör İşbirliği Daire Başkanlığının görevleri
şunlardır:
a) Yatırım destek ve tanıtım faaliyetlerinde kamu kurum ve
kuruluşları ile özel sektör arasında işbirliğini geliştirerek uygulamalarda
eşit muameleyi, saydamlığı sağlayıcı önerilerde bulunmak.
b) Kamu-özel sektör işbirliğinin iyileştirilmesine ilişkin
sürece katkı sağlamak ve bu kapsamda öneriler geliştirmek.
c) Kamu-özel sektör işbirliği faaliyetlerine etkinlik
kazandırmak amacıyla gerekli politikaların oluşturulmasına yönelik olarak
ilgili merciler nezdinde girişimde bulunmak.
ç) Başkan tarafından verilecek diğer görevleri yapmak.'
c) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan '30'u geçmemek
üzere' ibaresi '60'ı geçmemek üzere' şeklinde değiştirilmiştir.
(21) 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı
cetvelin kurumlara ait bölümlerinde yer alan Folklor Araştırmacısı, Müze
Araştırmacısı, Kütüphaneci, Arşivci, Kitap Patologu ve Sosyolog unvanlı
kadroların sınıfı Teknik Hizmetler Sınıfı olarak değiştirilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kanun Hükmünde
Kararnamenin uygulanmasına ilişkin düzenlemeler, bir yıl içinde yürürlüğe
konulur. Bu düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar mevcut düzenlemelerin bu
Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam
olunur.
GEÇİCİ MADDE 2- (1) Bu Kanun Hükmünde
Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte Bayındırlık ve İskan Bakanlığına ait her
türlü taşınır, taşıt, araç, gereç ve malzeme, borç ve alacaklar, hak ve
yükümlülükler, yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıtlar ve dokümanlar
ile bu birimlere ait kadro ve pozisyonlarda istihdam edilen personel hiçbir
işleme gerek kalmaksızın Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devredilmiş sayılır.
Mülkiyeti Hazineye ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
taşınmazlardan Bayındırlık ve İskan Bakanlığına tahsis edilmiş olanlar hiçbir
işleme gerek kalmaksızın tahsis amacında kullanılmak üzere Bakanlığa tahsis
edilmiş sayılır.
(2) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte
Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesinde bulunup Orman Genel Müdürlüğüne devredilen
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünün mesire yerleri ile Ağaçlandırma
ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü ve Orman-Köy İlişkileri Genel Müdürlüğüne
ait olanlar hariç olmak üzere Çevre ve Orman Bakanlığına ait her türlü taşınır,
taşıt, araç, gereç ve malzeme, borç ve alacaklar, hak ve yükümlülükler, yazılı
ve elektronik ortamdaki her türlü kayıtlar ve dokümanlar ile kadro ve
pozisyonlarda istihdam edilen personelin ve Orman Genel Müdürlüğünün
mülkiyetinde olanlar hariç olmak üzere tahsisli taşınmazların Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı ile Orman ve Su İşleri Bakanlığına devri Çevre ve
Şehircilik Bakanı ile Orman ve Su İşleri Bakanı arasında yapılacak protokolle
belirlenir. Mülkiyeti Hazineye ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
taşınmazlardan Orman Genel Müdürlüğüne devredilen birimlere tahsisli olanlar
hariç olmak üzere Çevre ve Orman Bakanlığına tahsisli olanlar, söz konusu
protokol hükümleri çerçevesinde devredildiği bakanlığa hiçbir işleme gerek
kalmaksızın tahsis amacında kullanılmak üzere tahsis edilmiş sayılır.
(3) Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2011 mali yılı harcamaları
6091 sayılı 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununa istinaden Maliye
Bakanlığınca yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, Bayındırlık ve İskan
Bakanlığının 2011 yılı bütçelerinde yer alan bütçe ödenekleri ile Çevre ve
Orman Bakanlığının Bakanlığa devredilen birimlerine ait bütçe ödeneklerinden
karşılanır.
(4) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Çevre ve Orman
Bakanlığından Bakanlığa devredilen birimlerle ilgili döner sermaye
işletmelerine ait her türlü taşınır, araç, gereç, malzeme, demirbaş ve
taşıtlar, borç ve alacaklar, yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıtlar
ve diğer dokümanlar ile kadro ve pozisyonlarda bulunan personel, başkaca bir
işleme gerek kalmaksızın, bu Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı döner sermaye işletmesine devredilir ve anılan işletmeler
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi olarak faaliyetlerine
devam eder.
(5) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Çevre ve Orman
Bakanlığının Bakanlığa devredilen birimlerinde istihdam edilen sürekli işçiler
kadrolarıyla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) ve
(C) fıkralarına göre istihdam edilen sözleşmeli ve geçici personel
pozisyonlarıyla birlikte Bakanlığa devredilmiştir. Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığının Bakanlığa devredilen birimleri adına
vizeli boş sözleşmeli personel pozisyonları ile sürekli işçi kadroları, başka
bir işleme gerek kalmaksızın Bakanlık adına vize edilmiş sayılır.
(6) Bakanlığın teşkilatlanmasıyla ilgili olarak teşkilat,
personel, kadro, demirbaş devri ve benzeri hususlarda ortaya çıkabilecek
tereddütleri gidermeye Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkilidir; ancak Çevre ve
Orman Bakanlığından Bakanlığa devredilen görevler ve birimler hakkında ortaya
çıkabilecek tereddütler, Çevre ve Şehircilik Bakanı ile Orman ve Su İşleri
Bakanı arasında yapılacak protokolle giderilir.
GEÇİCİ MADDE 3- (1) Çevre ve Orman Bakanlığının Bakanlığa
devredilen birimleri ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığında; Müsteşar, Müsteşar
Yardımcısı, Çevresel Etki Değerlendirmesi ve Planlama Genel Müdürü, Çevre
Yönetimi Genel Müdürü, Yapı İşleri Genel Müdürü, Teknik Araştırma ve Uygulama
Genel Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, I. Hukuk Müşaviri,
Yüksek Fen Kurulu Başkanı ve üyeleri, Strateji Geliştirme Başkanı, Personel
Dairesi Başkanı, İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanı, Eğitim ve Yayın Daire
Başkanı, Daire Başkanı, Bakanlık Müşaviri, Özel Kalem Müdürü, Basın ve Halkla
İlişkiler Müşaviri, Bayındırlık ve İskan İl Müdürü ve Bayındırlık ve İskan İl
Müdürü Yardımcısı kadrolarında bulunanların görevi bu Kanun Hükmünde
Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte sona erer. Bu fıkra uyarınca görevleri
sona erenlerden Bayındırlık ve İskan İl Müdürü Yardımcısı unvanlı kadrolarda
bulunanlar ekli (2) sayılı liste ile ihdas edilen Araştırmacı, diğerleri ise
ekli (2) sayılı liste ile ihdas edilen Bakanlık Müşaviri kadrolarına halen
bulundukları kadro dereceleriyle atanmış sayılır. İl Çevre ve Orman Müdürü
kadrosunda bulunanlardan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Bakanlık Müşavirliği
kadrosuna atananlar ile İl Çevre ve Orman Müdür Yardımcısı kadrosunda
bulunanlardan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Araştırmacı kadrosuna atananlardan
Çevre ve Şehircilik Bakanı ile Orman ve Su İşleri Bakanı arasında yapılacak
protokolle uygun görülenler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakanlık Müşaviri ve
Araştırmacı kadrolarına mevzuattaki atama sınırlamalarına bağlı olmaksızın
atanabilir. Bu madde uyarınca ihdas edilen Bakanlık Müşaviri ile Araştırmacı
kadroları, herhangi bir sebeple boşalması halinde hiçbir işleme gerek
kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
(2) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte
Çevre ve Orman Bakanlığında Hukuk Müşaviri ile Başmüfettiş, Müfettiş ve
Müfettiş Yardımcısı kadrolarında bulunanlar arasından, Çevre ve Şehircilik
Bakanı ile Orman ve Su İşleri Bakanı arasında yapılacak protokolle
belirlenenler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Hukuk Müşaviri ile Başmüfettiş,
Müfettiş ve Müfettiş Yardımcısı kadrolarına başka bir işleme gerek kalmaksızın
halen bulundukları kadro dereceleriyle atanmış sayılır. Çevre ve Orman
Bakanlığında Hukuk Müşaviri, Başmüfettiş, Müfettiş ve Müfettiş Yardımcısı
kadrolarında geçirilen süreler Çevre ve Şehircilik Bakanlığında Hukuk Müşaviri,
Başmüfettiş, Müfettiş ve Müfettiş Yardımcısı kadrolarında geçmiş sayılır.
(3) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte
Çevre ve Orman Bakanlığından Bakanlığa devredilen birimlere tahsisli Çevre ve
Orman Uzmanı ile Çevre ve Orman Uzman Yardımcısı kadrolarında bulunanlar, Çevre
ve Şehircilik Uzmanı ile Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı kadrolarına başka
bir işleme gerek kalmaksızın halen bulundukları kadro dereceleriyle atanmış
sayılır. Bunlardan altı ay içinde talepte bulunanlardan uygun görülenler ilgili
mevzuattaki atama sınırlamalarına bağlı olmaksızın Orman ve Su İşleri Uzmanı
ile Orman ve Su İşleri Uzman Yardımcısı kadrolarına atanabilirler. Çevre ve
Orman Uzmanı ile Çevre ve Orman Uzman Yardımcısı kadrosunda geçirilen süreler
Çevre ve Şehircilik Uzmanı ile Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı
kadrolarında geçmiş sayılır.
(4) Bu Kanun Hükmünde Kararname ile Bayındırlık ve İskan
Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından Bakanlığa devredilen birimlere
tahsis edilmiş kadrolarda bulunan memurlardan yukarıdaki fıkralarda
belirtilenler dışında kalanlar, Bakanlık için ihdas edilen aynı unvanlı
kadrolara halen bulundukları kadro dereceleriyle başka bir işleme gerek
kalmaksızın atanmış sayılır. Bakanlığa devredilen personelden yukarıdaki
fıkralarda sayılanlar hariç olmak üzere kadro unvanları değişenler veya
kaldırılanlar ise altı ay içinde Bakanlıkta kazanılmış hak aylık derecelerine
uygun başka bir kadroya atanır. Bunlar atama işlemi yapılıncaya kadar
Bakanlıkça ihtiyaç duyulan işlerde görevlendirilir. Bunlar yeni bir kadroya
atanıncaya kadar eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge, her türlü zam ve
tazminatları ile diğer mali haklarını almaya devam eder.
(5) Bu madde uyarınca atanan veya atanmış sayılan personelin
yeni kadrolarına atandıkları veya atanmış sayıldıkları tarih itibarıyla eski
kadrolarına ilişkin olarak en son ayda aldıkları sözleşme ücreti, aylık, ek
gösterge, ikramiye (bir aya isabet eden net tutarı), her türlü zam ve
tazminatları, makam tazminatı, temsil tazminatı, görev tazminatı, ek ücret, ek
ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca
fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti hariç) toplam net tutarının (bu tutar
sabit bir değer olarak esas alınır); yeni atandıkları kadrolara ilişkin olarak
yapılan sözleşme ücreti, aylık, ek gösterge, ikramiye (bir aya isabet eden net
tutarı), her türlü zam ve tazminatları, makam tazminatı, temsil tazminatı,
görev tazminatı, ek ücret, ek ödeme ve benzeri adlarla yapılan her türlü
ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti hariç)
toplam net tutarından fazla olması halinde aradaki fark tutarı, herhangi bir
vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın fark kapanıncaya kadar ayrıca tazminat
olarak ödenir. Atandıkları veya atanmış sayıldıkları kadro unvanlarında isteğe
bağlı olarak herhangi bir değişiklik olanlarla, kendi istekleriyle başka
kurumlara atananlara fark tazminatı ödenmesine son verilir.
(6) Çevre ve Şehircilik Uzmanları, 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin ek 3 üncü maddesi kapsamında ek ödemeden yararlanmaya başlayıncaya
kadar, bu Kanun Hükmünde Kararname ile yürürlükten kaldırılan 4856 sayılı Çevre
ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 35 inci maddesi
uyarınca Çevre ve Orman Uzmanlarına yapılan ek ödemeden aynı usul ve esaslar
çerçevesinde yararlanmaya devam eder.
(7) Maliye Bakanlığı uhdesinde Hazine Avukatları tarafından
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından Bakanlığa
devredilen birimlerin görevlerine ilişkin olarak Çevre ve Orman Bakanlığını
temsilen takip edilmekte olan dava dosyaları ve icra takiplerine ilişkin
dosyalar, Maliye Bakanlığı ve Bakanlıkça müştereken belirlenecek esaslara göre
bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl
içinde Bakanlığa devredilir. Bu şekilde devredilen dava ve icra takipleri ile
ilgili olarak devir tarihine kadar yapılmış her türlü işlem Bakanlık adına
yapılmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 4- (1) Bu Kanun Hükmünde
Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl süreyle 190 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesindeki sınırlamalara bağlı olmaksızın
boş kadrolarda sınıf, unvan ve derece; dolu kadrolarda derece değişikliği
yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
GEÇİCİ MADDE 5- (1) Bu Kanun Hükmünde
Kararname ile kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı teşkilatlanıncaya kadar,
Bakanlığın merkez ve taşra teşkilatında değişen veya yeni kurulan birimlere
verilen görevler ve hizmetler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Çevre ve
Orman Bakanlığından Bakanlığa devredilen merkez, taşra ve döner sermaye
teşkilatları tarafından mevcut personel eliyle yürütülmeye devam olunur.
MADDE 38- (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname yayımı
tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 39- (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
(I) SAYILI CETVEL
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI TEŞKİLATI
|
Müsteşar
|
Müsteşar Yardımcısı
|
Hizmet Birimleri
|
|
Müsteşar
|
Müsteşar Yardımcısı
|
1) Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü
|
|
|
Müsteşar Yardımcısı
|
2) Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü
|
|
|
Müsteşar Yardımcısı
|
3) Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel
Müdürlüğü
|
|
|
Müsteşar Yardımcısı
|
4) Yapı İşleri Genel Müdürlüğü
|
|
|
|
5) İmar ve Kentsel Altyapı Genel Müdürlüğü
|
|
|
|
6) Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü
|
|
|
|
7) Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü
|
|
|
|
8) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
|
|
|
|
9) Strateji Geliştirme Başkanlığı
|
|
|
|
10) Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı
|
|
|
|
11) Hukuk Müşavirliği
|
|
|
|
12) Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı
|
|
|
|
13) Avrupa Birliği Yatırımları Dairesi Başkanlığı
|
|
|
|
14) Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı
|
|
|
|
15) Personel Dairesi Başkanlığı
|
|
|
|
16) Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
|
|
|
|
17) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
|
|
|
|
18) Özel Kalem Müdürlüğü
|
(1) SAYILI LİSTE
KURUMU : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Bakan Yardımcısı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Müsteşar
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Müsteşar Yardımcısı
|
1
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Genel Müdür
|
1
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Yüksek Fen Kurulu Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Rehberlik ve Teftiş Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Strateji Geliştirme Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
I. Hukuk Müşaviri
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Genel Müdür Yardımcısı
|
1
|
20
|
20
|
|
GİH
|
Dış İlişkiler Dairesi Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Avrupa Birliği Yatırımları Dairesi Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Personel Dairesi Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanı
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Daire Başkanı
|
1
|
53
|
53
|
|
GİH
|
Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Yüksek Fen Kurulu Üyesi
|
1
|
17
|
17
|
|
GİH
|
Özel Kalem Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Bakanlık Müşaviri
|
1
|
20
|
20
|
|
GİH
|
Savunma Sekreteri
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
1
|
22
|
22
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
2
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
3
|
15
|
15
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
4
|
10
|
10
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
5
|
105
|
105
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
6
|
50
|
50
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzmanı
|
7
|
50
|
50
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı
|
6
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcısı
|
8
|
188
|
188
|
|
GİH
|
Hukuk Müşaviri
|
1
|
35
|
35
|
|
GİH
|
Hukuk Müşaviri
|
3
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Hukuk Müşaviri
|
5
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Hukuk Müşaviri
|
6
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Başmüfettiş
|
1
|
73
|
73
|
|
GİH
|
Başmüfettiş
|
2
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Müfettiş
|
1
|
35
|
35
|
|
GİH
|
Müfettiş
|
2
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Müfettiş
|
3
|
16
|
16
|
|
GİH
|
Müfettiş
|
4
|
14
|
14
|
|
GİH
|
Müfettiş
|
5
|
21
|
21
|
|
GİH
|
Müfettiş (Özelleştirme)
|
1-7
|
12
|
12
|
|
GİH
|
Müfettiş Yardımcısı
|
5
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Müfettiş Yardımcısı
|
7
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Müfettiş Yardımcısı
|
8
|
69
|
69
|
|
GİH
|
APK Uzmanı
|
1
|
43
|
43
|
|
GİH
|
APK Uzmanı
|
2
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Şube Müdürü
|
1
|
380
|
380
|
|
GİH
|
Şube Müdürü
|
2
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Mali Hizmetler Uzmanı
|
2
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Mali Hizmetler Uzmanı
|
3
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Mali Hizmetler Uzmanı
|
4
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Mali Hizmetler Uzmanı
|
5
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Mali Hizmetler Uzman Yardımcısı
|
8
|
12
|
12
|
|
GİH
|
Tercüman
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Tercüman
|
7
|
4
|
4
|
|
GİH
|
İç Denetçi
|
1
|
21
|
21
|
|
GİH
|
İç Denetçi
|
3
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Müdür (Özelleştirme)
|
1-9
|
29
|
29
|
|
GİH
|
Müdür Yardımcısı (Özelleştirme)
|
1-9
|
29
|
29
|
|
GİH
|
Uzman
|
1
|
94
|
94
|
|
GİH
|
Uzman
|
2
|
10
|
10
|
|
GİH
|
Uzman
|
3
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Uzman
|
5
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Uzman
|
6
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Uzman (Özelleştirme)
|
1-12
|
276
|
276
|
|
GİH
|
Eğitim Uzmanı
|
1
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Sivil Savunma Uzmanı
|
1
|
16
|
16
|
|
GİH
|
Savunma Uzmanı
|
1
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Savunma Uzmanı
|
2
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Raportör
|
3
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Raportör
|
4
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Raportör
|
5
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Raportör
|
6
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Araştırmacı (Özelleştirme)
|
1-13
|
403
|
403
|
|
GİH
|
Çözümleyici
|
1
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Çözümleyici
|
4
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Programcı
|
1
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Programcı
|
3
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Programcı
|
4
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Programcı
|
5
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Programcı
|
6
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Programcı
|
7
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Programcı
|
8
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Programcı
|
10
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
3
|
45
|
45
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
4
|
13
|
13
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
5
|
54
|
54
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
6
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
7
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
8
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
9
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
10
|
35
|
35
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
3
|
105
|
105
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
4
|
46
|
46
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
5
|
100
|
100
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
6
|
18
|
18
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
7
|
28
|
28
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
8
|
21
|
21
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
9
|
59
|
59
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
10
|
73
|
73
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
11
|
13
|
13
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
12
|
11
|
11
|
|
GİH
|
Şef
|
3
|
200
|
200
|
|
GİH
|
Şef
|
4
|
37
|
37
|
|
GİH
|
Şef
|
5
|
31
|
31
|
|
GİH
|
Şef
|
6
|
31
|
31
|
|
GİH
|
Şef
|
7
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Şef (Özelleştirme)
|
3-12
|
286
|
286
|
|
GİH
|
Memur
|
5
|
105
|
105
|
|
GİH
|
Memur
|
6
|
43
|
43
|
|
GİH
|
Memur
|
7
|
53
|
53
|
|
GİH
|
Memur
|
8
|
56
|
56
|
|
GİH
|
Memur
|
9
|
106
|
106
|
|
GİH
|
Memur
|
10
|
73
|
73
|
|
GİH
|
Memur
|
11
|
21
|
21
|
|
GİH
|
Memur
|
12
|
28
|
28
|
|
GİH
|
Anbar Memuru
|
5
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Anbar Memuru
|
7
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Koruma ve Güvenlik Görevlisi
|
5
|
16
|
16
|
|
GİH
|
Koruma ve Güvenlik Görevlisi
|
7
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Koruma ve Güvenlik Görevlisi
|
8
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Mutemet
|
5
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Mutemet
|
10
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Daktilograf
|
5
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Daktilograf
|
9
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Sekreter
|
5
|
10
|
10
|
|
GİH
|
Sekreter
|
6
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Sekreter
|
7
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Sekreter
|
8
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Sekreter
|
9
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Sekreter
|
10
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Sekreter
|
11
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Veznedar
|
4
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Veznedar
|
5
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Santral Memuru
|
5
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Santral Memuru
|
7
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Santral Memuru
|
11
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Şoför
|
5
|
24
|
24
|
|
GİH
|
Şoför
|
6
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Şoför
|
7
|
14
|
14
|
|
GİH
|
Şoför
|
8
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Şoför
|
9
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Şoför
|
10
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Şoför
|
11
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Şoför
|
12
|
14
|
14
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
1
|
15
|
15
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
3
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Sayman
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Çocuk Eğitimcisi
|
6
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Çocuk Eğitimcisi
|
7
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Çocuk Eğitimcisi
|
8
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Çocuk Eğitimcisi
|
9
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Çocuk Eğitimcisi
|
10
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Mütercim
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Mütercim
|
3
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Mütercim
|
6
|
5
|
5
|
|
TH
|
Mühendis
|
1
|
369
|
369
|
|
TH
|
Mühendis
|
2
|
129
|
129
|
|
TH
|
Mühendis
|
3
|
140
|
140
|
|
TH
|
Mühendis
|
4
|
94
|
94
|
|
TH
|
Mühendis
|
5
|
300
|
300
|
|
TH
|
Mühendis (Özelleştirme)
|
1-8
|
99
|
99
|
|
TH
|
Mimar
|
1
|
99
|
99
|
|
TH
|
Mimar
|
2
|
55
|
55
|
|
TH
|
Mimar
|
3
|
61
|
61
|
|
TH
|
Mimar
|
4
|
42
|
42
|
|
TH
|
Mimar
|
5
|
143
|
143
|
|
TH
|
Arkeolog
|
1
|
4
|
4
|
|
TH
|
Arkeolog
|
2
|
1
|
1
|
|
TH
|
Jeolog
|
3
|
3
|
3
|
|
TH
|
Jeolog
|
5
|
4
|
4
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
1
|
13
|
13
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
2
|
3
|
3
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
3
|
3
|
3
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
4
|
3
|
3
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
5
|
2
|
2
|
|
TH
|
Jeofizikçi
|
1
|
3
|
3
|
|
TH
|
Jeofizikçi
|
2
|
2
|
2
|
|
TH
|
Jeofizikçi
|
4
|
3
|
3
|
|
TH
|
Jeofizikçi
|
5
|
9
|
9
|
|
TH
|
Matematikçi
|
1
|
4
|
4
|
|
TH
|
Matematikçi
|
2
|
2
|
2
|
|
TH
|
Matematikçi
|
5
|
2
|
2
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
1
|
52
|
52
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
2
|
22
|
22
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
3
|
10
|
10
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
4
|
12
|
12
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
5
|
81
|
81
|
|
TH
|
Ekonomist
|
1
|
3
|
3
|
|
TH
|
Ekonomist
|
2
|
1
|
1
|
|
TH
|
Ekonomist
|
3
|
2
|
2
|
|
TH
|
Ekonomist
|
5
|
1
|
1
|
|
TH
|
İstatistikçi
|
1
|
4
|
4
|
|
TH
|
İstatistikçi
|
5
|
2
|
2
|
|
TH
|
İstatistikçi
|
6
|
2
|
2
|
|
TH
|
Tekniker
|
1
|
66
|
66
|
|
TH
|
Tekniker
|
2
|
20
|
20
|
|
TH
|
Tekniker
|
3
|
21
|
21
|
|
TH
|
Tekniker
|
4
|
29
|
29
|
|
TH
|
Tekniker
|
5
|
27
|
27
|
|
TH
|
Tekniker
|
6
|
58
|
58
|
|
TH
|
Tekniker
|
8
|
5
|
5
|
|
TH
|
Tekniker (Özelleştirme)
|
1-9
|
48
|
48
|
|
TH
|
Dekoratör
|
1
|
2
|
2
|
|
TH
|
Teknisyen
|
3
|
132
|
132
|
|
TH
|
Teknisyen
|
4
|
32
|
32
|
|
TH
|
Teknisyen
|
5
|
34
|
34
|
|
TH
|
Teknisyen
|
6
|
24
|
24
|
|
TH
|
Teknisyen
|
7
|
5
|
5
|
|
TH
|
Teknisyen
|
9
|
45
|
45
|
|
TH
|
Teknisyen
|
10
|
25
|
25
|
|
TH
|
Teknisyen (Özelleştirme)
|
3-12
|
104
|
104
|
|
TH
|
Kütüphaneci
|
6
|
1
|
1
|
|
TH
|
Kütüphaneci
|
7
|
1
|
1
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
3
|
9
|
9
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
4
|
3
|
3
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
5
|
6
|
6
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
6
|
2
|
2
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
8
|
2
|
2
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
9
|
2
|
2
|
|
TH
|
Fen Memuru
|
3
|
4
|
4
|
|
TH
|
Fen Memuru
|
4
|
2
|
2
|
|
TH
|
Laborant
|
3
|
2
|
2
|
|
TH
|
Laborant
|
6
|
2
|
2
|
|
TH
|
Laborant
|
7
|
3
|
3
|
|
TH
|
Kimyager
|
1
|
14
|
14
|
|
TH
|
Kimyager
|
2
|
4
|
4
|
|
TH
|
Kimyager
|
4
|
1
|
1
|
|
TH
|
Fizikçi
|
1
|
5
|
5
|
|
TH
|
Fizikçi
|
3
|
3
|
3
|
|
TH
|
Fizikçi
|
5
|
2
|
2
|
|
TH
|
Uzman
|
1
|
30
|
30
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
1
|
7
|
7
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
3
|
2
|
2
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
5
|
5
|
5
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
6
|
2
|
2
|
|
SH
|
Tabip
|
1
|
2
|
2
|
|
SH
|
Tabip
|
4
|
1
|
1
|
|
SH
|
Tabip
|
5
|
1
|
1
|
|
SH
|
Diş Tabibi
|
1
|
1
|
1
|
|
SH
|
Diş Tabibi
|
3
|
2
|
2
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
1
|
1
|
1
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
2
|
1
|
1
|
|
SH
|
Biolog
|
1
|
20
|
20
|
|
SH
|
Biolog
|
2
|
5
|
5
|
|
SH
|
Biolog
|
3
|
3
|
3
|
|
SH
|
Biolog
|
4
|
1
|
1
|
|
SH
|
Biolog
|
5
|
12
|
12
|
|
SH
|
Hemşire
|
1
|
4
|
4
|
|
SH
|
Hemşire
|
2
|
3
|
3
|
|
SH
|
Hemşire
|
3
|
2
|
2
|
|
SH
|
Hemşire
|
5
|
5
|
5
|
|
SH
|
Hemşire
|
9
|
2
|
2
|
|
SH
|
Psikolog
|
3
|
2
|
2
|
|
SH
|
Psikolog
|
5
|
2
|
2
|
|
SH
|
Sağlık Teknikeri
|
2
|
1
|
1
|
|
SH
|
Diyetisyen
|
5
|
2
|
2
|
|
SH
|
Çocuk Gelişimcisi
|
3
|
2
|
2
|
|
SH
|
Çocuk Gelişimcisi
|
4
|
3
|
3
|
|
SH
|
Çocuk Gelişimcisi
|
5
|
6
|
6
|
|
AH
|
Avukat
|
8
|
5
|
5
|
|
AH
|
Avukat
|
5
|
5
|
5
|
|
YH
|
Hizmetli
|
5
|
21
|
21
|
|
YH
|
Hizmetli
|
6
|
10
|
10
|
|
YH
|
Hizmetli
|
7
|
34
|
34
|
|
YH
|
Hizmetli
|
8
|
20
|
20
|
|
YH
|
Hizmetli
|
9
|
15
|
15
|
|
YH
|
Hizmetli
|
10
|
9
|
9
|
|
YH
|
Hizmetli
|
11
|
9
|
9
|
|
YH
|
Hizmetli
|
12
|
38
|
38
|
|
YH
|
Bekçi
|
6
|
2
|
2
|
|
YH
|
Bekçi
|
7
|
3
|
3
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
5
|
2
|
2
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
7
|
2
|
2
|
|
YH
|
Aşçı
|
5
|
1
|
1
|
|
YH
|
Aşçı
|
7
|
2
|
2
|
|
YH
|
Aşçı
|
11
|
8
|
8
|
|
YH
|
Dağıtıcı
|
5
|
1
|
1
|
|
YH
|
Dağıtıcı
|
7
|
6
|
6
|
|
YH
|
Dağıtıcı
|
9
|
6
|
6
|
|
YH
|
Dağıtıcı
|
10
|
1
|
1
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
11
|
4
|
4
|
|
YH
|
Bahçıvan
|
11
|
3
|
3
|
|
|
TOPLAM
|
|
7155
|
7155
|
KURUMU : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : TAŞRA
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü
|
1
|
81
|
81
|
|
GİH
|
Çevre ve Şehircilik İl Müdür Yardımcısı
|
1
|
162
|
162
|
|
GİH
|
Bölge Temiz Hava Merkezi Müdürü
|
1
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Bölge Temiz Hava Merkezi Müdür Yardımcısı
|
1
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Şube Müdürü
|
1
|
690
|
690
|
|
GİH
|
Şube Müdürü
|
2
|
70
|
70
|
|
GİH
|
Şube Müdürü
|
3
|
20
|
20
|
|
GİH
|
Müdür (Özelleştirme)
|
1-9
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Müdür Yardımcısı (Özelleştirme)
|
1-9
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Uzman
|
1
|
45
|
45
|
|
GİH
|
Uzman (Özelleştirme)
|
1-12
|
42
|
42
|
|
GİH
|
Şef
|
3
|
386
|
386
|
|
GİH
|
Şef
|
4
|
68
|
68
|
|
GİH
|
Şef
|
5
|
54
|
54
|
|
GİH
|
Şef
|
6
|
17
|
17
|
|
GİH
|
Şef
|
7
|
10
|
10
|
|
GİH
|
Şef (Özelleştirme)
|
3-12
|
160
|
160
|
|
GİH
|
Sayman
|
1
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Memur
|
5
|
433
|
433
|
|
GİH
|
Memur
|
6
|
72
|
72
|
|
GİH
|
Memur
|
7
|
78
|
78
|
|
GİH
|
Memur
|
8
|
27
|
27
|
|
GİH
|
Memur
|
9
|
27
|
27
|
|
GİH
|
Memur
|
10
|
48
|
48
|
|
GİH
|
Memur
|
11
|
161
|
161
|
|
GİH
|
Memur
|
12
|
22
|
22
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
3
|
106
|
106
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
4
|
39
|
39
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
5
|
116
|
116
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
6
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
7
|
60
|
60
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
9
|
20
|
20
|
|
GİH
|
Bilgisayar İşletmeni
|
10
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
3
|
181
|
181
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
4
|
56
|
56
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
5
|
129
|
129
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
6
|
62
|
62
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
7
|
43
|
43
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
8
|
11
|
11
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
9
|
58
|
58
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
10
|
28
|
28
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
11
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Anbar Memuru
|
5
|
62
|
62
|
|
GİH
|
Anbar Memuru
|
6
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Anbar Memuru
|
7
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Mutemet
|
5
|
65
|
65
|
|
GİH
|
Mutemet
|
6
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Mutemet
|
7
|
20
|
20
|
|
GİH
|
Mutemet
|
8
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Mutemet
|
9
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Mutemet
|
10
|
12
|
12
|
|
GİH
|
Mutemet
|
11
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Daktilograf
|
5
|
12
|
12
|
|
GİH
|
Daktilograf
|
8
|
4
|
4
|
|
GİH
|
Daktilograf
|
11
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Veznedar
|
4
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Santral Memuru
|
5
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Sekreter
|
5
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Sekreter
|
6
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Sekreter
|
7
|
14
|
14
|
|
GİH
|
Şoför
|
5
|
140
|
140
|
|
GİH
|
Şoför
|
6
|
10
|
10
|
|
GİH
|
Şoför
|
7
|
67
|
67
|
|
GİH
|
Şoför
|
8
|
22
|
22
|
|
GİH
|
Şoför
|
9
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Şoför
|
10
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Şoför
|
11
|
9
|
9
|
|
GİH
|
Şoför
|
12
|
47
|
47
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
1
|
117
|
117
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
2
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
3
|
39
|
39
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
4
|
5
|
5
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
5
|
11
|
11
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
6
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
7
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Ayniyat Saymanı
|
8
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Sivil Savunma Uzmanı
|
1
|
26
|
26
|
|
GİH
|
Sivil Savunma Uzmanı
|
2
|
6
|
6
|
|
GİH
|
Programcı
|
1
|
3
|
3
|
|
GİH
|
Programcı
|
5
|
10
|
10
|
|
GİH
|
Programcı
|
6
|
8
|
8
|
|
GİH
|
Araştırmacı (Özelleştirme)
|
1-13
|
192
|
192
|
|
GİH
|
Rehber
|
7
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Tercüman
|
7
|
2
|
2
|
|
GİH
|
Koruma ve Güvenlik Görevlisi
|
5
|
14
|
14
|
|
GİH
|
Koruma ve Güvenlik Görevlisi
|
10
|
176
|
176
|
|
TH
|
Mühendis
|
1
|
1449
|
1449
|
|
TH
|
Mühendis
|
2
|
472
|
472
|
|
TH
|
Mühendis
|
3
|
439
|
439
|
|
TH
|
Mühendis
|
4
|
224
|
224
|
|
TH
|
Mühendis
|
5
|
1828
|
1828
|
|
TH
|
Mühendis
|
6
|
3
|
3
|
|
TH
|
Mühendis
|
7
|
4
|
4
|
|
TH
|
Mühendis (Özelleştirme)
|
1-8
|
51
|
51
|
|
TH
|
Mimar
|
1
|
199
|
199
|
|
TH
|
Mimar
|
2
|
110
|
110
|
|
TH
|
Mimar
|
3
|
101
|
101
|
|
TH
|
Mimar
|
4
|
54
|
54
|
|
TH
|
Mimar
|
5
|
308
|
308
|
|
TH
|
Jeolog
|
5
|
2
|
2
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
1
|
8
|
8
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
3
|
2
|
2
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
4
|
1
|
1
|
|
TH
|
Jeomorfolog
|
6
|
1
|
1
|
|
TH
|
Fizikçi
|
1
|
3
|
3
|
|
TH
|
Kimyager
|
1
|
16
|
16
|
|
TH
|
Kimyager
|
2
|
7
|
7
|
|
TH
|
Kimyager
|
3
|
10
|
10
|
|
TH
|
Kimyager
|
4
|
9
|
9
|
|
TH
|
Kimyager
|
5
|
18
|
18
|
|
TH
|
Kimyager
|
6
|
5
|
5
|
|
TH
|
Kimyager
|
7
|
8
|
8
|
|
TH
|
Kimyager
|
8
|
2
|
2
|
|
TH
|
Ekonomist
|
1
|
9
|
9
|
|
TH
|
Ekonomist
|
2
|
3
|
3
|
|
TH
|
Ekonomist
|
5
|
1
|
1
|
|
TH
|
İstatistikçi
|
1
|
2
|
2
|
|
TH
|
Matematikçi
|
1
|
3
|
3
|
|
TH
|
Matematikçi
|
2
|
2
|
2
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
1
|
24
|
24
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
2
|
22
|
22
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
3
|
18
|
18
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
4
|
24
|
24
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
5
|
183
|
183
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
6
|
6
|
6
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
7
|
10
|
10
|
|
TH
|
Şehir Plancısı
|
8
|
4
|
4
|
|
TH
|
Tekniker
|
1
|
941
|
941
|
|
TH
|
Tekniker
|
2
|
169
|
169
|
|
TH
|
Tekniker
|
3
|
133
|
133
|
|
TH
|
Tekniker
|
4
|
62
|
62
|
|
TH
|
Tekniker
|
5
|
39
|
39
|
|
TH
|
Tekniker
|
6
|
161
|
161
|
|
TH
|
Tekniker
|
7
|
2
|
2
|
|
TH
|
Tekniker
|
9
|
3
|
3
|
|
TH
|
Tekniker (Özelleştirme)
|
1-9
|
82
|
82
|
|
TH
|
Teknisyen
|
3
|
678
|
678
|
|
TH
|
Teknisyen
|
4
|
81
|
81
|
|
TH
|
Teknisyen
|
5
|
83
|
83
|
|
TH
|
Teknisyen
|
6
|
21
|
21
|
|
TH
|
Teknisyen
|
7
|
20
|
20
|
|
TH
|
Teknisyen
|
8
|
17
|
17
|
|
TH
|
Teknisyen
|
9
|
21
|
21
|
|
TH
|
Teknisyen
|
10
|
122
|
122
|
|
TH
|
Teknisyen (Özelleştirme)
|
3-12
|
56
|
56
|
|
TH
|
Kütüphaneci
|
5
|
2
|
2
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
3
|
24
|
24
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
4
|
3
|
3
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
5
|
7
|
7
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
6
|
4
|
4
|
|
TH
|
Teknik Ressam
|
7
|
2
|
2
|
|
TH
|
Fen Memuru
|
3
|
2
|
2
|
|
TH
|
Dekoratör
|
1
|
3
|
3
|
|
TH
|
Dekoratör
|
5
|
2
|
2
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
1
|
6
|
6
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
2
|
2
|
2
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
4
|
2
|
2
|
|
SH
|
Daire Tabibi
|
5
|
5
|
5
|
|
SH
|
Tabip
|
1
|
2
|
2
|
|
SH
|
Tabip
|
5
|
7
|
7
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
1
|
4
|
4
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
2
|
3
|
3
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
3
|
4
|
4
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
4
|
5
|
5
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
5
|
1
|
1
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
6
|
8
|
8
|
|
SH
|
Veteriner Hekim
|
8
|
9
|
9
|
|
SH
|
Biolog
|
1
|
39
|
39
|
|
SH
|
Biolog
|
2
|
14
|
14
|
|
SH
|
Biolog
|
3
|
14
|
14
|
|
SH
|
Biolog
|
4
|
12
|
12
|
|
SH
|
Biolog
|
5
|
67
|
67
|
|
SH
|
Biolog
|
6
|
10
|
10
|
|
SH
|
Biolog
|
7
|
8
|
8
|
|
SH
|
Hemşire
|
1
|
3
|
3
|
|
SH
|
Hemşire
|
3
|
2
|
2
|
|
SH
|
Hemşire
|
4
|
3
|
3
|
|
SH
|
Hemşire
|
5
|
11
|
11
|
|
SH
|
Hemşire
|
8
|
2
|
2
|
|
SH
|
Hemşire
|
9
|
2
|
2
|
|
SH
|
Hemşire
|
10
|
3
|
3
|
|
SH
|
Sağlık Teknikeri
|
1
|
1
|
1
|
|
SH
|
Sağlık Teknikeri
|
5
|
2
|
2
|
|
SH
|
Sağlık Teknisyeni
|
3
|
7
|
7
|
|
SH
|
Sağlık Teknisyeni
|
4
|
1
|
1
|
|
SH
|
Sağlık Memuru
|
5
|
2
|
2
|
|
SH
|
Sağlık Memuru
|
6
|
3
|
3
|
|
SH
|
Sağlık Memuru
|
7
|
2
|
2
|
|
SH
|
Sağlık Memuru
|
8
|
2
|
2
|
|
SH
|
Sağlık Memuru
|
10
|
3
|
3
|
|
YH
|
Hizmetli
|
5
|
111
|
111
|
|
YH
|
Hizmetli
|
6
|
33
|
33
|
|
YH
|
Hizmetli
|
7
|
66
|
66
|
|
YH
|
Hizmetli
|
8
|
28
|
28
|
|
YH
|
Hizmetli
|
9
|
36
|
36
|
|
YH
|
Hizmetli
|
10
|
15
|
15
|
|
YH
|
Hizmetli
|
11
|
33
|
33
|
|
YH
|
Hizmetli
|
12
|
47
|
47
|
|
YH
|
Bekçi
|
5
|
45
|
45
|
|
YH
|
Bekçi
|
6
|
2
|
2
|
|
YH
|
Bekçi
|
7
|
26
|
26
|
|
YH
|
Bekçi
|
8
|
6
|
6
|
|
YH
|
Bekçi
|
9
|
9
|
9
|
|
YH
|
Bekçi
|
10
|
7
|
7
|
|
YH
|
Bekçi
|
11
|
13
|
13
|
|
YH
|
Bekçi
|
12
|
9
|
9
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
5
|
13
|
13
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
7
|
10
|
10
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
9
|
6
|
6
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
11
|
6
|
6
|
|
YH
|
Teknisyen Yardımcısı
|
12
|
4
|
4
|
|
YH
|
Aşçı
|
5
|
7
|
7
|
|
YH
|
Aşçı
|
6
|
2
|
2
|
|
YH
|
Aşçı
|
7
|
5
|
5
|
|
YH
|
Aşçı
|
8
|
2
|
2
|
|
YH
|
Aşçı
|
12
|
8
|
8
|
|
YH
|
Bahçıvan
|
5
|
1
|
1
|
|
YH
|
Bahçıvan
|
9
|
1
|
1
|
|
YH
|
Bahçıvan
|
11
|
1
|
1
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
5
|
12
|
12
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
7
|
16
|
16
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
8
|
6
|
6
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
9
|
5
|
5
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
10
|
7
|
7
|
|
YH
|
Kaloriferci
|
12
|
14
|
14
|
|
|
TOPLAM
|
|
14047
|
14047
|
KURUMU : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : DÖNER SERMAYE
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
İşletme Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
|
GİH
|
Uzman
|
1
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Memur
|
5
|
7
|
7
|
|
GİH
|
Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni
|
3
|
7
|
7
|
|
|
TOPLAM
|
|
22
|
22
|
(2) SAYILI LİSTE
KURUMU : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Bakanlık Müşaviri
|
1
|
400
|
400
|
|
|
TOPLAM
|
|
400
|
400
|
KURUMU : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : TAŞRA
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest Kadro Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Araştırmacı
|
1
|
290
|
290
|
|
|
TOPLAM
|
|
290
|
290
|
(3) SAYILI LİSTE
KURUMU : BAŞBAKANLIK
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest
Kadro
Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Başbakan Başmüşaviri
|
1
|
15
|
15
|
|
GİH
|
Başbakan Müşaviri
|
1
|
20
|
20
|
|
|
TOPLAM
|
|
35
|
35
|
KURUMU : EKONOMİ BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLARIN
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Serbest
Kadro
Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Özel Kalem Müdürü
|
1
|
1
|
1
|
|
|
TOPLAM
|
|
1
|
1
|
B- Dayanılan Anayasa Kuralları
Dava dilekçesinde, Anayasa'nın Başlangıç'ı ile 2., 5., 6., 7.,
8., 9., 10., 36., 87., 88., 90., 91., 115., 117., 124., 125., 127., 128., 135.
ve 167. maddelerine dayanılmıştır.
III- İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi uyarınca Haşim KILIÇ,
Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Fulya KANTARCIOĞLU, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN,
Fettah OTO, Serdar ÖZGÜLDÜR, Recep KÖMÜRCÜ, Engin YILDIRIM, Nuri NECİPOĞLU,
Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI ve Erdal TERCAN'ın katılımlarıyla yapılan
ilk inceleme toplantısında;
1- Dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine,
2- Yürürlüğü durdurma isteminin esas inceleme aşamasında karara
bağlanmasına,
28.9.2011 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.
IV- ESASIN İNCELENMESİ
Dava dilekçesi ve ekleri, Raportör Ayhan KILIÇ tarafından
hazırlanan işin esasına ilişkin rapor, dava konusu Kanun Hükmünde Kararname
kuralları, dayanılan Anayasa kuralları ve bunların gerekçeleri ile diğer yasama
belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
A- Kanun Hükmünde Kararnamelerin Yargısal Denetimi Hakkında
Genel Açıklama
Anayasa'nın 91. maddesinde düzenlenen kanun hükmünde
kararnameler, işlevsel yönden yasama işlemi niteliğinde olduğundan yargısal
denetimlerinin yapılması görev ve yetkisi Anayasa'nın 148. maddesi ile Anayasa
Mahkemesine verilmiştir. Yargısal denetimde kanun hükmünde kararnamenin,
öncelikle yetki kanununa sonra da Anayasa'ya uygunluğu sorunlarının
çözümlenmesi gerekir. Her ne kadar, Anayasa'nın 148. maddesinde kanun hükmünde
kararnamelerin yetki kanunlarına uygunluğunun denetlenmesinden değil, yalnızca
Anayasa'ya biçim ve esas bakımlarından uygunluğunun denetlenmesinden söz
edilmekte ise de Anayasa'ya uygunluk denetiminin içerisine öncelikle kanun
hükmünde kararnamenin yetki kanununa uygunluğunun denetimi de girer. Çünkü
Anayasa'da, Bakanlar Kuruluna ancak yetki kanununda belirtilen sınırlar
içerisinde kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilmesi öngörülmüştür.
Yetkinin dışına çıkılması, kanun hükmünde kararnameyi Anayasa'ya aykırı duruma
getirir.
Dayanaklarını doğrudan doğruya Anayasa'dan alan olağanüstü hal
kanun hükmünde kararnamelerinden farklı olarak, olağan dönemlerdeki kanun
hükmünde kararnamelerin bir yetki kanununa dayanması zorunludur. Bu nedenle,
kanun hükmünde kararnameler ile dayandıkları yetki kanunu arasında çok sıkı bir
bağ vardır. Kanun hükmünde kararnamenin yetki kanunu ile olan bağı, kanun
hükmünde kararnameyi aynen ya da değiştirerek kabul eden kanun ile kesilir.
Kanun hükmünde kararnamenin Anayasa'ya uygun bir yetki kanununa dayanması,
geçerliliğinin ön koşuludur. Bir yetki kanununa dayanmadan çıkartılan veya
dayandığı yetki kanunu iptal edilen kanun hükmünde kararnamelerin içeriği
Anayasa'ya aykırılık oluşturmasa bile bunların Anayasa'ya uygunluğundan söz
edilemez.
Kanun hükmünde kararnamelerin Anayasa'ya uygunluk denetimi,
kanunların denetiminden farklıdır. Anayasa'nın 11. maddesinde, 'Kanunlar
Anayasaya aykırı olamaz.' denilmektedir. Bu nedenle kanunların denetiminde,
onların yalnızca Anayasa kurallarına uygun olup olmadıkları saptanır. Kanun
hükmünde kararnameler ise konu, amaç, kapsam ve ilkeleri yönünden hem
dayandıkları yetki kanununa hem de Anayasa'ya uygun olmak zorundadırlar.
Anayasa'da kimi konuların kanun hükmünde kararnamelerle
düzenlenmesi yasaklanmaktadır. Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasında 'Sıkıyönetim
ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere, Anayasanın ikinci kısmının birinci ve
ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile
dördüncü bölümde yer alan siyasî haklar ve ödevler...'in kanun hükmünde
kararnamelerle düzenlenemeyeceği belirtilmiştir. Bu kural gereğince, Türkiye
Büyük Millet Meclisi, 'Bakanlar Kurulu'na ancak kanun hükmünde kararnameyle
düzenlenmesi yasaklanmış alana girmeyen konularda kanun hükmünde kararname
çıkarma yetkisi verebilir.
Anayasa'nın herhangi bir maddesinde kanunla düzenleneceği
öngörülen bir konunun, Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasının açıkça
yasakladığı hükümler ile ilgili olmadıkça ya da Anayasa'nın 163. maddesinde
olduğu gibi kanun hükmünde kararname çıkarılamayacağı açıkça belirtilmedikçe
kanun hükmünde kararname ile düzenlenmesi Anayasa'ya aykırılık oluşturmaz.
B- Kanun Hükmünde Kararname'nin Tümünün Anayasa'ya Aykırılığı
İddiasının İncelenmesi
Dava dilekçesinde, KHK'nin dayanağı olan 6.4.2011 günlü, 6223
sayılı Yetki Kanunu'nun Anayasaya aykırı olduğu ve iptali gerekeceği, iptal
edilmesi halinde ise KHK'nin dayanaktan yoksun kalacağı belirtilerek KHK'nin
tümünün Anayasa'nın Başlangıç'ı ile 2., 6. ve 91. maddelerine aykırı olduğu
ileri sürülmüştür.
Anayasa Mahkemesinin 27.10.2011 gün ve E.2011/60, K.2011/147
sayılı kararı ile 6223 sayılı Yetki Kanunu'nun Anayasa'ya aykırılığı iddiasına
dayalı iptal isteminin reddine karar verildiğinden KHK'nin tümüne yönelik
Anayasa'ya aykırılık iddiası dayanaksız kalmıştır. İptal isteminin reddi
gerekir.
C- Kanun Hükmünde Kararname'nin Ayrı Ayrı Tüm Maddeleri ile Eki
(I) Sayılı Cetvelin 6223 Sayılı Yetki Kanunu Kapsamında Olup Olmadığının
İncelenmesi
Dava dilekçesinde, KHK'nin ayrı ayrı tüm maddeleri ile eki (I)
sayılı cetvelin 6223 sayılı Yetki Kanunu kapsamında olmadığı gibi acil, ivedi,
önemli ve zorunlu konuları düzenlemediği belirtilerek Anayasa'nın 2., 7., 87.
ve 91. maddelerine aykırı oldukları ileri sürülmüştür.
1- KHK'nin 2. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (b), (ç), (e),
(f) ve (ğ) Bentleri
KHK'nin 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) ve (ç)
bentleri 8.8.2011 günlü, 648 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'nin1.
maddesiyle; (f) ve (ğ) bentleri 16.5.2012 günlü, 6306 sayılı Afet Riski
Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'un 19. maddesinin (a)
bendiyle; (e) bendi ise 648 sayılı KHK'nin 1. maddesiyle, 'özel ihtisas
işleri hariç' ibaresinden sonra gelmek üzere 'talepleri halinde'
ibaresi eklenmek suretiyle değiştirildiğinden konusu kalmayan (b), (ç), (e),
(f) ve (ğ) bentlerine ilişkin iptal istemi hakkında karar verilmesine yer
olmadığına karar vermek gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU (e) bendi yönünden bu görüşe katılmamıştır.
2- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (j) Bendi
KHK'nin 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi,
8.8.2011 günlü, 648 sayılı KHK'nin 4. maddesiyle, 'kamu yatırımları,'
ibaresinden sonra gelmek üzere 'mülkiyeti kamuya ait arsa ve araziler
üzerinde yapılacak her türlü yapı,' ibaresi eklenmek suretiyle
değiştirildiğinden konusu kalmayan (j) bendine ilişkin iptal istemi hakkında
karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
3- KHK'nin 8. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (ğ), (ı), (j),
(k) ve (l) Bentleri
KHK'nin 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ğ), (ı), (j) ve
(l) bentleri, 8.8.2011 günlü, 648 sayılı KHK'nin 5. maddesiyle; (k) bendi ise
648 sayılı KHK'nin 5. maddesiyle, 'ölçütlerini belirlemek' ibaresinden
sonra gelmek üzere ', uygulanmasını sağlamak' ibaresi eklenmek suretiyle
değiştirildiğinden konusu kalmayan (ğ), (ı), (j), (k) ve (l) bentlerine ilişkin
iptal istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU (k) bendi yönünden bu görüşe katılmamıştır.
4- KHK'nin 9. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (b), (c), (ç),
(d), (f), (ğ), (ı), (i) ve (k) Bentleri
KHK'nin 9. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b), (c) ve (i)
bentleri, 8.8.2011 günlü, 648 sayılı KHK'nin 6. maddesiyle; (ı) bendi 648
sayılı KHK'nin 6. maddesiyle, bentte yer alan 'tespit ve kalite ölçütlerini'
ibaresi 've analiz ölçütlerini belirlemek,' şeklinde değiştirildiğinden;
(ç), (d), (f), (ğ) ve (k) bentleri ise 648 sayılı KHK'nin 6. maddesiyle
yürürlükten kaldırıldığından konusu kalmayan (b), (c) (ç), (d), (f), (ğ), (ı),
(i) ve (k) bentlerine ilişkin iptal istemi hakkında karar verilmesine yer
olmadığına karar vermek gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU (ı) bendi yönünden bu görüşe katılmamıştır.
5- KHK'nin 10. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (c), (ç), (f),
(g) ve (ğ) Bentleri ile (2) Numaralı Fıkrası
KHK'nin 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c) bendi,
16.5.2012 günlü, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin (ç) bendiyle
değiştirildiğinden; (f), (g) ve (ğ) bentleri, 648 sayılı KHK'nin 7. maddesiyle;
(ç) bendi ile (2) numaralı fıkrası ise 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin (ç)
bendiyle yürürlükten kaldırıldığından konusu kalmayan (c), (ç), (f), (g) ve (ğ)
ile (2) numaralı fıkraya ilişkin iptal istemi hakkında karar verilmesine yer
olmadığına karar vermek gerekir.
6- KHK'nin 11. Maddesi
KHK'nin 11. maddesi, 16.5.2012 günlü, 6306 sayılı Kanun'un 19.
maddesinin (d) bendiyle değiştirildiğinden konusu kalmayan maddeye ilişkin
iptal istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.
7- KHK'nin 12. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (e) Bendi
KHK'nin 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi,
16.5.2012 günlü, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin (e) bendiyle yürürlükten
kaldırıldığından konusu kalmayan (e) bendine ilişkin iptal istemi hakkında
karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.
8- KHK'nin 16. Maddesinin (4) Numaralı Fıkrası
KHK'nin 16. maddesinin (4) numaralı fıkrasının birinci cümlesi,
8.8.2011 günlü, 648 sayılı KHK'nin 11. maddesiyle değiştirildiğinden, konusu
kalmayan (4) numaralı fıkraya ilişkin iptal istemi hakkında karar verilmesine
yer olmadığına karar vermek gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
9- KHK'nin 37. Maddesinin (17) Numaralı Fıkrası
KHK'nin 37. maddesinin (17) numaralı fıkrasıyla 3.6.2011 günlü,
637 sayılı KHK'nin 35. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yapılan değişiklik,
10.11.2011 günlü, 666 sayılı KHK'nin 1. maddesiyle yürürlükten
kaldırıldığından, konusu kalmayan (17) numaralı fıkraya ilişkin iptal istemi
hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.
10- KHK'nin Geçici 3. Maddesinin (6) Numaralı Fıkrası
KHK'nin geçici 3. maddesinin (6) numaralı fıkrası, 666 sayılı
KHK'nin 1. maddesiyle, 27.6.1989 günlü, 375 sayılı KHK'ye eklenen ek madde
12'nin (1) numaralı fıkrasının (p) bendiyle yürürlükten kaldırıldığından,
konusu kalmayan (6) numaralı fıkraya ilişkin iptal istemi hakkında karar
verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.
11- KHK'nin Diğer Kuralları
6223 sayılı Yetki Kanunu'nun amaç ve kapsamını düzenleyen 1.
maddesinde Kanun'un amacı, kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, etkin, verimli
ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini sağlamak olarak belirlenmiş ve yetkinin
kapsamı iki başlık altında tespit edilmiştir. Yetkinin kapsamına ilk olarak
kamu hizmetlerinin bakanlıklar arasındaki dağılımının yeniden belirlenmesi
girmektedir. Bu çerçevede gerekli görülmesi halinde yeni bakanlıklar kurulması,
var olan bakanlıkların birleştirilmesi, bakanlıkların bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlarının yeniden belirlenmesi için KHK çıkarma yetkisi verilmiştir. Bu
amaçla;
1- Mevcut bakanlıkların birleştirilmesine veya kaldırılmasına,
yeni bakanlıklar kurulmasına, anılan bakanlıkların bağlı, ilgili ve ilişkili
kuruluşlarıyla hiyerarşik ilişkilerine,
2- Mevcut bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşların bağlılık ve
ilgilerinin yeniden belirlenmesine veya bunların mevcut, birleştirilen veya
yeni kurulan bakanlıklar bünyesinde hizmet birimi olarak yeniden
düzenlenmesine,
3- Mevcut bakanlıklar ile birleştirilen veya yeni kurulan
bakanlıkların görev, yetki, teşkilat ve kadrolarının düzenlenmesine, taşrada ve
yurt dışında teşkilatlanma esaslarına,
ilişkin kanun hükmünde kararname çıkarılabilecektir.
İkinci olarak, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen
memurlar, işçiler, sözleşmeli personel ile diğer kamu görevlilerinin atanma,
nakil, görevlendirilme, seçilme, terfi, yükselme, görevden alınma ve emekliye
sevk edilme usul ve esaslarına ilişkin olarak değişiklikler ve yeni
düzenlemeler yapılması için KHK çıkarma yetkisi verilmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde yapılan inceleme sonucunda;
KHK'nin, hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilenler dışında
kalan diğer kurallarının 6223 sayılı Yetki Kanunu'nun kapsamında olduğu
anlaşıldığından bu kurallara ilişkin iptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU ve Osman Alifeyyaz PAKSÜT, KHK'nin 37.
maddesinin (13), (14), (15) ve (16) numaralı fıkraları yönünden bu görüşe
katılmamışlardır.
D- Kanun Hükmünde Kararname'nin Tüm Maddelerinin Anayasa'nın 91.
Maddesi Yönünden İncelenmesi
Dava dilekçesinde, KHK'nin ayrı ayrı tüm maddeleri ile eki (I)
sayılı cetvelin Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasında kanun hükmünde
kararnameyle düzenlenmesi yasaklanmış alanlara ilişkin düzenleme içerdiği, bu
nedenle Anayasa'nın 2., 6. ve 91. maddelerine aykırı oldukları ileri
sürülmüştür.
1- KHK'nin 14. Maddesinin (3) Numaralı Fıkrası
KHK'nin 14. maddesinin (1) numaralı fıkrasında Rehberlik ve
Teftiş Başkanlığının görevleri sayıldıktan sonra (2) numaralı fıkrasında (1)
numaralı fıkrada ve diğer mevzuatta verilen görevleri yapmak üzere Başkanlıkta
müfettiş istihdam edileceği belirtilmiş, (3) numaralı fıkrasında ise müfettiş
yardımcılarının giriş ve yeterlik sınavlarının usul ve esaslarının,
müfettişliğe yükselmelerinin, görev, yetki ve sorumluluklarının, Başkanlığın
çalışma usul ve esasları ile diğer hususların yönetmelikle belirleneceği kurala
bağlanmıştır.
Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasında 'Sıkıyönetim ve
olağanüstü haller saklı kalmak üzere, Anayasanın ikinci kısmının birinci ve
ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile
dördüncü bölümde yer alan siyasî haklar ve ödevler...'in kanun hükmünde
kararnamelerle düzenlenemeyeceği belirtilmiştir. Öte yandan Anayasa'nın 'Kamu
hizmetlerine girme hakkı' başlıklı 70. maddesinin birinci fıkrasında, her
Türk'ün, kamu hizmetlerine girme hakkına sahip olduğu belirtildikten sonra
ikinci fıkrasında hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir
ayırım gözetilemeyeceği kurala bağlanmıştır. Buna göre, Anayasa'nın 70.
maddesinde düzenlenen ve 'Siyasi Haklar ve Ödevler' başlıklı dördüncü
bölümünde yer alan kamu hizmetlerine girme hakkına ilişkin olarak kanun
hükmünde kararname ile düzenleme yapılması mümkün değildir.
KHK'nin 14. maddesinin (3) numaralı fıkrasıyla bir kamu hizmeti
olan müfettiş yardımcılığına giriş koşullarının belirlenmiş olması, kamu
hizmetine girme hakkına ilişkin bir düzenleme niteliğinde olduğundan kural,
Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasına aykırıdır. İptali gerekir.
Serdar ÖZGÜLDÜR ve Burhan ÜSTÜN değişik gerekçeyle bu görüşe
katılmışlardır.
Haşim KILIÇ, Alparslan ALTAN, Engin YILDIRIM, Nuri NECİPOĞLU,
Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI ile Muammer TOPAL bu görüşe
katılmamışlardır.
2- KHK'nin 36. Maddesinin (2), (3) ve (4) Numaralı Fıkraları
KHK'nin 36. maddesinin (1) numaralı fıkrasıyla, Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı bünyesinde Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcılığı ve Çevre
ve Şehircilik Uzmanlığı kadroları ihdas edilmiş; (2) numaralı fıkrasında, Çevre
ve Şehircilik Uzman Yardımcılığı kadrosuna atanabilme koşulları düzenlenmiş;
(3) numaralı fıkrasında, Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcılığından Çevre ve
Şehircilik Uzmanlığına geçiş koşulları belirlenmiş; (4) numaralı fıkrasında ise
Çevre ve Şehircilik Uzmanı ile Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcılarının
mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yarışma sınavı, tez hazırlama ve yeterlik
sınavı ile diğer hususların yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüştür.
Çevre ve Şehircilik Uzman Yardımcılığı ve Çevre ve Şehircilik
Uzmanlığı kadrolarına giriş koşullarının belirlenmesi, yukarıda açıklanan
nedenlerle Anayasa'nın 70. maddesine göre kamu hizmetine girme hakkına ilişkin
bir düzenleme olduğundan KHK'nin 36. maddesinin (2), (3) ve (4) numaralı
fıkraları, Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasına aykırıdır. İptalleri
gerekir.
Serdar ÖZGÜLDÜR ve Burhan ÜSTÜN değişik gerekçeyle bu görüşe
katılmışlardır.
Haşim KILIÇ, Alparslan ALTAN, Engin YILDIRIM, Nuri NECİPOĞLU,
Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI ile Muammer TOPAL bu görüşe
katılmamışlardır.
3- KHK'nin Diğer Kuralları
KHK'nin 14. maddesinin (3) numaralı fıkrası, 36. maddesinin (2),
(3) ve (4) numaralı fıkraları ile hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar
verilenler dışında kalan diğer kurallarında, Anayasa'nın 91. maddesinin birinci
fıkrası uyarınca kanun hükmünde kararname ile düzenlenmesi yasaklanmış alanlara
ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden bu kurallara ilişkin iptal
isteminin reddi gerekir.
E- Kanun Hükmünde Kararname'nin İçerik Yönünden İncelenmesi
1- KHK'nin 2. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde
Yer Alan ''imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlamak ''
İbaresinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, iptali istenen kuralda geçen 'mevzuatı
belirlemek' ibaresiyle Bakanlığa verilen yetkinin kanunla kullanılması
gerektiği, genel çerçevesi çizilmeden ve sınırları belirlenmeden yürütme
organına düzenleme yetkisi verilmesinin yasama yetkisinin devri niteliğinde
olduğu ve ayrıca 'belirlilik' ilkesine de aykırılık teşkil ettiği, öte
yandan mevzuat kavramının kanun ve tüzüğü de kapsadığı, dava konusu kuralla
Bakanlığa aynı zamanda kanun teklifi verme ve tüzük çıkarma yetkisinin
verildiği belirtilerek bu durumun, Anayasa'nın 2., 6., 7., 88. ve 115.
maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralda, Bakanlığa, yerleşme, imar ve yapılaşma ile
ilgili konularda imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlama görevi
verilmiştir.
Anayasa'nın 2. maddesinde yer alan hukuk devletinin temel
ilkelerinden biri 'belirlilik ilkesi'dir. Bu ilkeye göre, yasal
düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve
kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir olması
ayrıca kamu otoritelerinin keyfi uygulamalarına karşı koruyucu önlem içermesi
gerekir.
Anayasa'nın 7. maddesinde, 'Yasama yetkisi Türk Milleti adına
Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez.' denilmektedir.
Buna göre, Anayasa'da kanun ile düzenlenmesi öngörülen konularda yürütme
organına genel ve sınırları belirsiz bir düzenleme yetkisinin verilmesi
olanaklı değildir.
Farklı koşul ve durumlara göre sık sık değişik önlemler alma,
bunları kaldırma ve süratli biçimde hareket etme zorunluluğunun bulunduğu
alanlarda, yasama organının temel kuralları saptadıktan sonra, uzmanlık ve
idare tekniğine ilişkin hususları yürütmeye bırakması, yasama yetkisinin devri
olarak yorumlanamayacağı gibi yürütme organının yasama organı tarafından
çerçevesi çizilmiş alanda ve değişen koşullara uyum sağlayabilecek esnekliğe
sahip kriterlere uygun olarak, genel nitelikte hukuksal tasarruflarda
bulunması, hukuk devletinin belirlilik ilkesine de aykırı değildir.
İmar, çevre, yapı ve yapım ile ilgili temel hükümler, İmar
Kanunu, Çevre Kanunu ve ilgili diğer kanunlarda ayrıntılı bir şekilde
düzenlenmek suretiyle konunun sınırları çizilmiştir. Öte yandan Bakanlığa
verilen düzenleme yetkisi, yerleşme, imar ve yapılaşma ile sınırlandırılmak
suretiyle belirginleştirilmiştir. Bu şekilde konunun çerçevesi çizildikten
sonra, imar, çevre, yapı ve yapım konularıyla ilgili idari ve teknik
ayrıntıların düzenlenmesi hususunda Bakanlığa yetki verilmesi, 'belirlilik
ilkesi'ne aykırılık oluşturmadığı gibi yasama yetkisinin devri anlamına da
gelmez.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2. ve 7. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 6., 88. ve 115. maddeleriyle ilgisi
görülmemiştir.
2- KHK'nin 2. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde
Yer Alan '' Bakanlığın görev alanı ile ilgili mesleki hizmetlerin norm ve
standartlarını hazırlamak, geliştirmek, uygulanmasını sağlamak ve ilgililerin
kayıtlarını tutmak.' Bölümünün İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mimarlık ve mühendislik hizmetlerine ilişkin
norm ve standartların kanunla belirlenmesi gerektiği, bu konuda herhangi bir
ölçü konulmadan, temel ilkeler belirlenmeden Bakanlığa düzenleme yetkisi
verilmesinin yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesine aykırılık oluşturduğu
gibi belirlilik ilkesinin de ihlali sonucunu doğurduğu, Bakanlığa mimarlık ve
mühendislik hizmetleriyle ilgili düzenleme yetkisi verilmesinin kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarının bağımsızlığına müdahale niteliği taşıdığı,
öte yandan mesleklerini icra edebilmeleri için odaya kaydolmaları zorunlu
bulunan mimarlık ve mühendislik meslek mensuplarının, ayrıca Bakanlık
tarafından da kayıt altına alınmasının vesayet yetkisini hiyerarşik denetime
dönüştürdüğü belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 2., 6., 124., 127. ve 135.
maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
6216 sayılı Kanun'un 43. maddesi uyarınca, ilgisi nedeniyle dava
konusu kural Anayasa'nın 7. maddesi yönünden de incelenmiştir.
Dava konusu kuralda, Bakanlığa, kendi görev alanıyla ilgili
mesleki hizmetlerin norm ve standartlarını hazırlama, geliştirme, uygulanmasını
sağlama ve meslek mensuplarının kayıtlarını tutma görevi verilmiştir. KHK'nin
2. maddesi bir bütün olarak dikkate alındığında, Bakanlığın görev alanının esas
itibarıyla yerleşme, çevre ve yapılaşma hizmetlerinden oluştuğu
anlaşılmaktadır. Sözü edilen hizmetler, 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık
Hakkında Kanun hükümleri uyarınca kurulan ve kamu kurumu niteliğinde meslek
kuruluşu olan Türkiye Mimar ve Mühendisler Odaları Birliğine bağlı meslek
odalarına üye olarak faaliyet gösteren mimar ve mühendislerce yerine getirilen
mimarlık ve mühendislik hizmetleridir. Bakanlığa verilen mesleki hizmetlerin
norm ve standartlarını hazırlama görevi, mimar ve mühendislerin mesleki
faaliyetlerini icra ederken uyacağı kuralların belirlenmesini değil, bu meslek
mensuplarınca sunulan hizmetin niteliklerinin ve standartlarının saptanmasını
öngörmektedir.
Bakanlığa tanınan düzenleme yetkisinin, görev alanıyla ilgili
meslekler olan mimarlık ve mühendislik hizmetleriyle ilgili norm ve
standartlarının belirlenmesini kapsadığı hiçbir tereddüde yer bırakmayacak
şekilde açık ve belirgindir. Öte yandan, mimarlık ve mühendislik hizmetleriyle
ilgili temel hükümler, İmar Kanunu, Çevre Kanunu ve ilgili diğer kanunlarda
ayrıntılı bir şekilde düzenlenmek suretiyle kapsamı belirlendikten sonra,
mimarlık ve mühendislik hizmetlerinin norm ve standartlarını belirleme
yetkisinin Bakanlığa verilmiş olması yasama yetkisinin devri olarak görülemez.
Anayasa'nın 135. maddesinde kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşları ve üst kuruluşları tanımlanmıştır. Buna göre, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları, belli bir mesleğe mensup olanların müşterek
ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel
menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri
ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek
disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi
üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında,
gizli oyla seçilen kamu tüzelkişileridir. Anılan maddenin beşinci fıkrasına
göre, meslek kuruluşları üzerinde Devletin idari ve mali denetimine ilişkin
kurallar kanunla düzenlenir.
Anayasa'nın 135. maddesinde, meslek kuruluşlarının karar ve
yönetim organlarının seçimle göreve gelmesinin öngörülmesi, Devletin idari ve
mali denetimine tabi olduklarının belirtilmesi ve sorumlu organlarının
görevlerine ancak yargı kararıyla son verilebileceğinin kurala bağlanması, bu
idarelerin özerkliğine işaret etmektedir.
Meslek kuruluşlarının özerkliği, merkezî idareden bağımsız
olarak karar ve yürütme organlarını seçebilme, ilgili mesleki faaliyetlerle
sınırlı olmak üzere üyelerini ve örgütlerini bağlayıcı karar alma ve uygulama,
meslek mensuplarının uyacağı ilke ve kuralları belirleme ve üyeleri hakkında
disiplin tedbirleri uygulama hak ve yetkisini içermektedir. Bu itibarla mimar
ve mühendislerce sunulan hizmetin niteliklerinin ve standartlarının Bakanlık
tarafından saptanması, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşunun özerkliğine
müdahale anlamına gelmemektedir.
Öte yandan mimarlık mühendislik faaliyetinde bulunan gerçek ve
tüzel kişilerin kayıtlarının Bakanlık tarafından tutulmasının öngörülmesi,
istatistiksel bilgi sağlama amaçlı olup meslek mensubu üzerinde icraî bir
etkisi bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2., 7. ve 135.
maddelerine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 6., 124. ve 127. maddeleriyle ilgisi
görülmemiştir.
3- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde
Yer Alan ''ve çevre düzeni planlarını'' İbaresinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mahallî ve müşterek ihtiyaç niteliğinde olan
çevre düzeni planlarının yapımı görevinin merkezî idarenin bir organı olan
Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmesinin mahallî idarelerin Anayasayla
belirlenen görev alanına müdahale anlamını taşıdığı ve Avrupa Yerel Yönetimler
Özerklik Şartına aykırılık teşkil ettiği, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5302
sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nda çevre düzeni planlarını yapmaya yetkili
idareler belirlenmiş olup anılan hükümler yürürlükte olduğu hâlde, ayrıca
Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün de yetkili kılınmasının hukukî
belirsizliğe yol açtığı ve bu durumun, Anayasa'nın 2., 90. ve 127. maddelerine
aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, Bakanlığa, üst ölçekli çevre düzeni
planlarını ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak hazırlama,
hazırlatma, onaylama ve uygulamanın bu stratejilere göre yürütülmesini sağlama
görevi verilmiştir.
Mahallî idarelere ilişkin Anayasa'nın 127. maddesinin birinci
fıkrasında, bunların il, belediye veya köy halkının mahallî müşterek ihtiyaçlarını
karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları kanunda
gösterilen seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileri
oldukları; ikinci fıkrasında, yerel yönetimlerin kuruluş ve görevleri ile
yetkilerinin, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak kanunla düzenleneceği
belirtilmiştir. Anılan maddenin beşinci fıkrasında ise merkezî idarenin,
mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine
uygun şekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum
yararının korunması ve mahallî ihtiyaçların gereği gibi karşılanması amacıyla
kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idari vesayet yetkisine sahip
olduğu belirtilmektedir.
Anayasa'da üst ölçekli çevre düzeni planlarına ilişkin yetkinin
merkezî idare ya da yerel yönetimlere ait olduğu konusunda bir kural yer
almamakta olup, ihtiyaçlara göre bu hususun belirlenmesi kanun koyucunun
takdirindedir.
Mahallî müşterek ihtiyaç, herhangi bir yerel yönetim biriminin
sınırları içinde yaşayan kişi, aile, zümre ya da sınıfın özel çıkarlarını
değil, aynı yörede birlikte yaşamaktan doğan somut durumların yarattığı,
yoğunlaştırdığı ve sürekli güncelleştirdiği, özünde etkinlik, ölçek ve
sağladığı yarar bakımından yerel sınırları aşmayan, bölünebilir ve rekabet
konusu olabilen yerel ve kamusal hizmet karakterinin ağır bastığı ortak
beklentileri ifade etmektedir. Anayasa'da il, belediye ya da köy halkının yerel
ortak ihtiyaçlarının neler olduğu belirlenmemiş, bunun saptanması kanuna
bırakılmıştır. Bu durumda kanun, kamu yararını gözeterek, Anayasa sınırları
içinde merkezî yönetimle yerel yönetim arasındaki görev sınırlarını
belirleyebilir. İdarenin bütünlüğü ilkesinden hareketle düzenlemenin yerel
yönetimleri ortadan kaldırma ya da etkisiz kılma amacına yönelik olmaması
kaydıyla, belirli alanlar bakımından belirli koşullara bağlı ve yerel
yönetimlere bir yük ya da borç getirmeden kimi görev ve yetkilerin merkezî
yönetim birimine bırakılması mümkündür.
Çevre düzeni planları, ülke ve bölge plan kararlarına uygun
olarak konut, sanayi, tarım, turizm, ulaşım gibi yerleşme ve arazi kullanılması
kararlarını belirleyen ve imar planlarının yapımında yol gösterici nitelikte
olan hukuki belgelerdir. Bu planlar, imar planlarından farklı olarak belli bir
yerleşim birimiyle sınırlı olmayıp bir veya birden fazla il sınırlarını
kapsamaktadır. Bu nedenle söz konusu planların yerel gereksinimlerin yanında
ülkenin genel ihtiyaçlarıyla da uyumlu olması gerekmektedir. Kanun koyucunun bu
hususları gözeterek üst ölçekli çevre düzeni planlarını hazırlama görevini
merkezî idareye bırakmış olmasında anayasal bir sorun bulunmamaktadır. Kaldı
ki, üst ölçekli çevre düzeni planlarını yapma yetkisi Mekânsal Planlama Genel
Müdürlüğüne verilmekle birlikte yerel yönetimler süreçten tamamen dışlanmamış;
anılan Genel Müdürlüğün bu yetkisini kullanırken ilgili kurum ve kuruluşlarla
işbirliği yapacağı öngörülmüştür.
Öte yandan, dava konusu kural ile Mekânsal Planlama Genel
Müdürlüğünün görev alanına bırakılan planlar üst ölçekli çevre düzeni planları
iken, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun 6. maddesinin dördüncü fıkrasında
belediyeler ve il özel idarelerinin işbirliğiyle yapılması öngörülen planlar
ise il çevre düzeni planları olup, her iki düzenlemenin konusu farklıdır. 2872
sayılı Çevre Kanunu'nun 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde bölge ve havza çevre düzeni planlarının Bakanlık
tarafından yapılması öngörülmüş ise de anılan Kanun'da geçen 'Bakanlık'
tabiriyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ifade edildiğinden anılan kuralın dava
konusu kural ile çelişmediği, aksine uyumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla dava konusu kuralla belirsizlik oluşturulduğundan söz edilemez.
Açıklanan nedenle kural, Anayasa'nın 2. ve 127. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 90. maddesiyle ilgisi görülmemiştir.
4- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (c) Bendinin 'Havza
ve bölge bazındaki çevre düzeni planları da dâhil her tür ve ölçekteki çevre
düzeni planlarının ve imar planlarının yapılmasına ilişkin usul ve esasları
belirlemek, '' Bölümünün İncelenmesi
Dava dilekçesinde, usul ve esas belirlemenin yasal kural koymayı
gerektirdiği, genel çerçevesi çizilmeden ve sınırları belirlenmeden yürütme
organına düzenleme yetkisi verilmesinin yasama yetkisinin devri anlamına
geldiği gibi belirlilik ilkesine de aykırılık oluşturduğu, öte yandan mevzuat
kavramının kanun ve tüzüğü de kapsadığı, dava konusu kuralla Bakanlığa aynı
zamanda kanun teklifi verme ve tüzük çıkarma yetkisinin de verildiği
belirtilerek bu durumun, Anayasa'nın 2., 6., 7., 88. ve 115. maddelerine aykırı
olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, havza ve bölge bazındaki çevre düzeni
planları dâhil her tür ve ölçekteki çevre düzeni planlarının ve imar
planlarının yapılmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi görev ve yetkisi
Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
KHK'nin 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer
alan ''imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlamak '' ibaresi için
açıklanan gerekçelerle dava konusu kural, Anayasa'nın 2. ve 7. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 6., 88. ve 115. maddeleriyle ilgisi
görülmemiştir.
5- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (f) Bendinin
İncelenmesi
Dava dilekçesinde, dava konusu kural ile imar rantı yaratılmak
istendiği, mekânsal planlama yapma yetkisinin kime ait olduğu hususunda
Anayasa'da açık bir düzenleme bulunmamakla birlikte, yerelde uygulanacak imar
ve parselasyon planlarının yapımı, hemşerilik ilişkisinden doğan mahallî
müşterek bir ihtiyaç niteliğinde olduğundan, yerel yönetimlerin bu süreçten
tamamen dışlanmasının Anayasa'nın 43., 45., 56., 57., 63., 123., 127., 169. ve
170. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, Bakanlığın bir birimi olan Mekânsal
Planlama Genel Müdürlüğüne, Bakanlar Kurulunca belirlenen proje kapsamı
içerisinde kalmak kaydıyla kamuya ait tescilli araziler ile tescil dışı
araziler ve muvafakatleri alınmak koşuluyla özel kişi veya kuruluşlara ait
arazilerin yeniden fonksiyon kazandırılıp geliştirilmesine yönelik olarak her
tür ve ölçekte etüt, harita, plan, parselasyon planı, kamulaştırma, arazi ve arsa
düzenlemesi yapma, yaptırma ve onaylama görev ve yetkisi verilmiştir.
Anılan Genel Müdürlüğe tanınan yetki, Bakanlar Kurulunca
belirlenen proje kapsamındaki arazilerle sınırlıdır. Kuralda sözü edilen kamuya
ait tescilli araziler, Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinin özel mülkiyetinde
bulunan araziler ile kamu hizmetine tahsis edilmiş araziler ve 3402 sayılı
Kadastro Kanunu'nun 16. maddesinde sayılan bazı orta malı niteliğindeki
arazilerdir. Kamuya ait tescil dışı araziler ise Devletin hüküm ve tasarrufu
altındaki sahipsiz araziler ile 3402 sayılı Kanun'un 16. maddesinde sayılanlar
dışında kalan orta malı niteliğindeki arazilerdir. Bakanlar Kurulunca
belirlenen proje kapsamında kalan arazilerden özel kişilere ait olanlar
yönünden, Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün bu yetkisini kullanabilmesi için
taşınmaz malikinin muvafakati gerekmektedir. Buna karşılık, kamuya ait
arazilerde ilgili idarelerin muvafakati aranmamaktadır.
Anayasa'nın 123. maddesinde, idarenin kuruluş ve görevleriyle
bir bütün olduğu ve kanunla düzenleneceği öngörüldükten sonra idarenin kuruluş
ve görevlerinin, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına dayandığı
hükme bağlanmıştır. İdarenin bütünlüğü ilkesiyle, idari görevleri yerine
getiren kurumlar arasında birliğin sağlanması ve idari yapı içinde yer alan
kurumların bir bütünlük içerisinde çalışması öngörülmüştür.
Anayasa'da imar planlarına ilişkin yetkinin merkezî idare ya da
yerel yönetimlere ait olduğu konusunda bir kural yer almamakta olup ihtiyaçlara
göre bu hususun belirlenmesi kanun koyucuya aittir.
İmar planlarının yapımı ve değiştirilmesi, temelde
belediyelerden başlayıp merkezî yönetime kadar çeşitli düzeylerdeki karar verme
süreci sonunda tamamlanır. Yerel ölçekteki gereksinimlere getirilen çözümlerin
aynı zamanda ülkenin genel ihtiyaçlarıyla da uyumlu olması gerekmektedir. Bu
yüzden söz konusu planlar, merkezî yönetimin vesayet yetkilerini kullanarak
yerel yönetimlerle birlikte gerçekleştirdiği siyasal, hukuki ve teknik
belgelerdir. Bu planların yapımı, merkezî yönetim ile yerel yönetimler arasında
anayasal, yasal ve teknik düzeyde işbirliği ve uyumu gerektirebilir.
Bakanlar Kurulunca kamu yararı gözetilerek belirlenen projeler
kapsamında kalan alanlarla ilgili etütleri, harita, her tür ve ölçekte çevre
düzeni, nazım ve uygulama imar planlarını, parselasyon planlarını yapma görev
ve yetkisinin Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmesi kanun koyucunun
takdir yetkisi kapsamındadır. Kaldı ki, kuralda belirtilen alanların dışında
kalan yerlerde imar planlarını yapma yetkisi yerel yönetimlerde kalmaya devam
ettiğinden, düzenlemenin yerel yönetimleri ortadan kaldırmayı ve etkisiz
kılmayı amaçladığı söylenemez. Ayrıca, bu alanlardaki planlama yetkisi Mekânsal
Planlama Genel Müdürlüğüne verilmekle birlikte ruhsatlandırma yetkisi yerel
yönetimlerde bırakılarak yerel yönetimlerin imar ve yapılaşma sürecinden
tamamen dışlanması engellenmiştir.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 123. ve 127. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 43., 45., 56., 57., 63., 169. ve 170.
maddeleriyle ilgisi görülmemiştir.
6- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (h) Bendinde
Yer Alan ''ilgili idareler tarafından Bakanlıkça verilen süre içinde
yapılmayan il çevre düzeni planlarını yapmak, yaptırmak, resen onaylamak.'
İbaresinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mahalli müşterek ihtiyaç niteliğinde olan
çevre düzeni planların yapımı görevinin merkezî idarenin bir organı olan
Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmesinin mahalli idarelerin Anayasayla
belirlenen görev alanına müdahale anlamı taşıdığı gibi Avrupa Yerel Yönetimler
Özerklik Şartına aykırılık teşkil ettiği, ayrıca kuralın yetki karmaşasına yol
açtığı belirtilerek bu durumun, Anayasa'nın 2., 90. ve 127. maddelerine aykırı
olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralın yer aldığı (h) bendi ile Mekânsal Planlama
Genel Müdürlüğü, her tür ve ölçekteki fiziki planların birbiriyle uyumunu ve
mekânsal strateji planlarının hedeflerine ve kararlarına uygunluğunu sağlamak
amacıyla gerekli tedbirleri almakla görevli kılınmış; dava konusu kuralla
anılan Genel Müdürlüğe, ilgili idareler tarafından Bakanlıkça verilen süre
içinde yapılmayan il çevre düzeni planlarını yapma, yaptırma ve resen onaylama
görevi verilmiştir.
Anayasa'nın 127. maddenin beşinci fıkrasında merkezî idarenin,
mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine
uygun şekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum
yararının korunması ve mahallî ihtiyaçların gereği gibi karşılanması amacıyla
kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idari vesayet yetkisine sahip
olduğu belirtilmektedir.
İdari vesayet yetkisi, hiyerarşik denetimde olduğu gibi genel
bir yetki olmayıp, kanunla çerçevesi çizilen sınırlar içerisinde kullanılması
gereken istisnai bir yetkidir. İstisnailik ve kanunilik idari vesayetin en
belirgin iki temel özelliğidir. Bu bağlamda vesayet, merkezî idareye 'görev'
değil 'yetki' olarak verildiğinden mutlak bir kullanım zorunluluğu da
içermez. Anayasa'da belirtilen amaç ve çerçeve içinde kalmak koşuluyla bu
yetkinin kapsam ve sınırını belirleme yetkisi kanun koyucuya aittir.
Vesayet makamlarınca bu yetki yerinden yönetim kuruluşunun
işlemlerini iptal, onama, erteleme, izin verme, tekrar görüşülmesini isteme,
düzeltme şeklinde kullanılabileceği gibi bunların organlarının kararlarına
karşı idari yargı mercilerinde dava açma yetkisi şeklinde de kullanılabilir.
Buna karşılık vesayet yetkisi kural olarak merkezî idareye, yerinden yönetim
kuruluşları yerine geçerek icrai karar alma yetkisi vermez. Ancak Anayasa
Mahkemesi kararlarında da vurgulandığı gibi, yerinden yönetim kuruluşlarının
kanunla kendilerine verilen görevleri hiç yapmaması veya kanunun öngördüğü
şekilde yapmaması gibi kamu yararının zorunlu kıldığı durumlarda kanunla
öngörülmek kaydıyla, merkezî idareye yerinden yönetim kuruluşunun yerine
geçerek karar alma yetkisi tanınabilir.
İl çevre düzeni planı yapmakla yetkilendirilen mahallî
idarelerin Bakanlıkça verilen süre içerisinde bu görevlerini yapmaması
durumunda, her tür ve ölçekteki fiziki planların birbiriyle uyumunu ve mekânsal
strateji planları hedeflerine ve kararlarına uygunluğunu sağlamak amacıyla
gerekli tedbirleri almakla görevli kılınan Mekânsal Planlama Genel
Müdürlüğünün, resen bu planları yapması veya yaptırmasında Anayasa'ya aykırılık
bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenle kural, Anayasa'nın 127. maddesine aykırı
değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 2. ve 90. maddeleriyle ilgisi
görülmemiştir.
7- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (ı) Bendinde
Yer Alan '' tespit etmek'' İbaresinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mahallî ve müşterek ihtiyaç niteliğinde olan
çevre düzeni planlarının yapımı görevinin merkezî idarenin bir organı olan
Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmesinin mahallî idarelerin Anayasayla
belirlenen görev alanına müdahale anlamı taşıdığı gibi Avrupa Yerel Yönetimler
Özerklik Şartına da aykırılık teşkil ettiği belirtilerek kuralın, Anayasa'nın
90. ve 127. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, kıyı kenar çizgisini tespit etme, onaylama
ve tescilini sağlama görevi Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
Kıyıların korunması bakımından büyük önem taşıyan kenar
çizgisinin tespiti için Anayasa'da merkezî idare ya da mahallî idareye görev
verilmesi şeklinde bir ayrım yapılmadığından bu yetkinin Mekânsal Planlama
Genel Müdürlüğüne verilmesi, kanun koyucunun takdir alanı içerisinde
bulunmaktadır.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 90. maddesiyle ilgisi görülmemiştir.
8- KHK'nin 7. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (i) Bendinin
İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mahallî ve müşterek ihtiyaç niteliğinde olan
çevre düzeni planların yapımı görevinin merkezî idarenin bir organı olan
Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne verilmesinin mahallî idarelerin Anayasayla
belirlenen görev alanına müdahale anlamı taşıdığı gibi Avrupa Yerel Yönetimler
Özerklik Şartına aykırılık teşkil ettiği belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 90.
ve 127. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, kıyı ve dolgu alanları ile bu alanların
fonksiyonel ve fiziksel olarak devamı niteliğindeki geri sahalarına ilişkin her
tür ve ölçekteki etüt, harita ve planları yapma, yaptırma ve resen onaylama ve
bunların uygulanmasını sağlama görevi Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğüne
verilmiştir.
KHK'nin 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ı) bendinde yer
alan ''tespit etmek'' ibaresi için açıklanan gerekçelerle kural,
Anayasa'nın 127. maddesine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 90. maddesiyle ilgisi görülmemiştir.
9- KHK'nin 7. Maddesinin (3) Numaralı Fıkrasında Yer Alan ''büyükşehir
olmayan illerde ise Bakanlık'' İbaresinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mahallî ve müşterek ihtiyaç niteliğinde olan
il çevre düzeni planların yapımı görevinin merkezî idarenin bir organı olan
Bakanlığa verilmesinin mahallî idarelerin Anayasayla belirlenen görev alanına
müdahale anlamı taşıdığı gibi Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartına
aykırılık teşkil ettiği, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nda il çevre düzeni
planlarını yapmaya yetkili idareler belirlenmiş olup anılan hükümler yürürlükte
olduğu hâlde, ayrıca Mekânsal Planlama Genel Müdürlüğünün de yetkili
kılınmasının yetki karmaşasına yol açtığı belirtilerek bu durumun, Anayasa'nın
2., 90. ve 127. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
KHK'nin 7. maddesinin (3) numaralı fıkrasının birinci cümlesiyle
ulusal ve bölgesel nitelikteki fiziki planları yapma görevi Bakanlığa verilmiş;
iptali istenen ibareyi içeren ikinci cümlesiyle de çevre düzeni planlarını
yapma görevi, büyükşehir belediyeleri sınırları içerisindeki büyükşehir
belediyelerine, büyükşehir olmayan illerde ise Bakanlığa verilmiştir.
Aynı konuyu düzenleyen iki farklı kanun hükmünün bulunması, tek
başına hukuki güvenliği ve dolayısıyla belirlilik ilkesini ihlal eden bir durum
değildir. Bu durumda kural olarak hangi kuralın geçerli olduğu, uygulayıcı
idareler ve yargı organları tarafından 'genel-özel hüküm' ve 'önceki-sonraki
hüküm'e ilişkin genel hukuk ilkelerinden hareketle tespit edilir. Ancak
çatışma kurallarının uygulanmasına rağmen kesin bir sonuca ulaşılamaması ve bu
durumun kamu düzenini tehdit edecek boyutta belirsizliğe yol açması durumunda
hukuki güvenlik ilkesinin ihlalinden söz edilebilir.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun 6. maddesinin dördüncü
fıkrasında, il çevre düzeni planlarının, valiliğin koordinasyonunda il
belediyeleri (büyükşehir belediyesi olan yerlerde büyükşehir belediyesi) ve il
özel idareleri ile birlikte yapılması ve her iki mahallî idarenin meclisince
onaylanarak yürürlüğe girmesi, İstanbul ve Kocaeli gibi belediye sınırları il
sınırı olan illerde ise il çevre düzeni planının büyükşehir belediyeleri
tarafından yapılması ve doğrudan büyükşehir belediye meclisi tarafından
onanarak yürürlüğe girmesi öngörülmekte iken, iptali istenen ibareyi de içeren
KHK'nin 7. maddesinin (3) numaralı fıkrasıyla, il çevre düzeni planı yapma
görevi, büyükşehir belediyesi sınırları dışında bütünüyle Bakanlığa, Büyükşehir
belediyesi sınırları içinde ise büyükşehir belediyelerine verilmiştir. Buna
göre il çevre düzeni planlarının yapımı hususunda sonradan yürürlüğe giren
KHK'nin 7. maddesinin (3) numaralı fıkrasının uygulanması gerektiği açık
olduğundan dava konusu kuralın belirsizlik yarattığından söz edilemez. Ayrıca,
büyükşehir belediyesi sınırları dışındaki yerlerde il çevre düzeni planını
yapma görevinin Bakanlığa verilmiş olması kanun koyucunun takdir yetkisi
kapsamındadır.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2. ve 127. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 90. maddesiyle ilgisi görülmemiştir.
10- KHK'nin 8. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde
Yer Alan ''mevzuatı hazırlamak '', (c) Bendinde Yer Alan ''ve ilgili
mevzuatı hazırlamak .' ve (i) Bendinde Yer Alan ''ve mevzuatı oluşturmak.'
İbarelerinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, iptali istenen kurallarla, yasal
düzenlemelere konu olması gereken görevleri düzenleme yetkisinin Bakanlığa
verildiği, genel çerçevesi çizilmeden ve sınırları belirlenmeden yürütme
organına düzenleme yetkisi verilmesinin yasama yetkisinin devri anlamına
geldiği gibi belirlilik ilkesine de aykırılık oluşturduğu, öte yandan mevzuat
kavramının kanun ve tüzüğü de kapsadığı, dava konusu kurallarla Bakanlığa aynı
zamanda kanun teklifi verme ve tüzük çıkarma yetkisinin de verildiği
belirtilerek bu durumun, Anayasa'nın 2., 6., 7., 88. ve 115. maddelerine aykırı
olduğu öne sürülmüştür.
Dava konusu kurallarla, çevre kirliliğinin önlenmesi ve
kontrolü, temiz üretim ve entegre kirlilik önleme çalışmaları ile atıkların
kaynağında en aza indirilmesi, sınıflara ayrılması, toplanması, taşınması,
geçici depolanması, geri kazanılması, bertaraf edilmesi, yeniden kullanılması,
arıtılması, enerjiye dönüştürülmesi ve nihai depolanması konularıyla ilgili
mevzuatı hazırlama görevi Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
KHK'nin 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer
alan ''imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını hazırlamak '' ibaresi için
açıklanan gerekçelerle dava konusu kurallar, Anayasa'nın 2. ve 7. maddelerine
aykırı değildir. İptal istemlerinin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 6., 88. ve 115. maddeleriyle ilgisi
görülmemiştir.
11- KHK'nin 12. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde
Yer Alan '' mimarlık, mühendislik, ...' İbaresinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, bir hizmet yerinden yönetim kuruluşu olan
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin (TMMOB) faaliyet alanıyla ilgili
Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne düzenleme yetkisi verilmesinin meslek
kuruluşlarının özerkliği ilkesine aykırılık oluşturduğu, yürütme organına
tanınan düzenleme yetkisinin sınırlarının çizilmemiş olmasının yasama
yetkisinin devri niteliği taşıdığı, öte yandan bu konuda yönetmelik çıkarılması
gerekse bile bunun Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü tarafından değil Bakanlık
tarafından çıkarılması gerektiği belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 2., 6., 7.,
87., 124., 127. ve 135. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, yerleşme ve yapılaşmaya yönelik mimarlık ve
mühendislik hizmetlerine ilişkin düzenlemeleri yapma ve yine bu hizmetlere
ilişkin uygulamaları denetleme ve izleme görevi Bakanlığın bir birimi olan
Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne verilmiştir. Anılan Genel Müdürlük, bu
yetkisini yönetmelik çıkarmak suretiyle kullanabileceği gibi normlar
hiyerarşisinde daha alt seviyede yer alan diğer düzenleyici işlemler yoluyla da
kullanabilir.
Dava konusu kuralla, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne
tanınan, mimar ve mühendise (kişilere) ilişkin düzenleme yapma yetkisi olmayıp
mimarlık ve mühendislik hizmetlerine ilişkin düzenleme yapma yetkisidir. Meslek
mensubunca görülen hizmete ilişkin düzenleme yapılması, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşunun görev alanına müdahale anlamını taşımamaktadır.
Öte yandan, mimarlık ve mühendislik hizmetleriyle ilgili temel hükümler, İmar
Kanunu, Çevre Kanunu ve ilgili diğer kanunlarda ayrıntılı bir şekilde
düzenlenmek suretiyle konunun çerçevesi çizildiğinden idari ve teknik
ayrıntıların, idarenin düzenleyici işlemleri ile belirlenmesi yasama yetkisinin
devri olarak yorumlanamaz.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 7. ve 135. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 2., 6., 87., 124. ve 127. maddeleriyle
ilgisi görülmemiştir.
12- KHK'nin 12. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (d) Bendinin
İncelenmesi
Dava dilekçesinde, kamulaştırma davalarında görev yapacak
bilirkişilerin seçiminin ve niteliklerinin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nda
ve bu Kanun'a dayanılarak çıkarılan Yönetmelik ile belirlendiği, söz konusu
hükümler yürürlükte olduğu halde bu yetkinin sadece Bakanlığa verilmesinin
yetki çatışmasına yol açacağı, ayrıca bu yolla Bakanlığın taraf olacağı davalardaki
bilirkişileri belirlemiş olacağı, planlama, projelendirme, yapım ve
kamulaştırma davalarında bilirkişi olarak görev yapacak mühendis, mimar ve
şehir plancılarının meslek örgütlenmesi olan TMMOB'nin görüşü dahi alınmadan
çalışma esaslarının belirlenmesinin meslek kuruluşlarının özerkliği ilkesine
aykırı düştüğü belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 2. ve 135. maddelerine aykırı
olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, planlama, projelendirme, yapım ve
kamulaştırma iş ve işlemlerinde görev alacak bilirkişilerin niteliklerine ve
mesleki yeterliklerine ilişkin usul ve esasları belirleme görev ve yetkisi
Bakanlığın bir birimi olan Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğünce belirlenecek nitelik ve
mesleki yeterliliklere ilişkin usul ve esaslar, idarelerce yapılacak işlerde
görevlendirilen bilirkişiler yönünden geçerli olup mahkemelerde görev yapacak
bilirkişileri kapsamamaktadır. 2942 sayılı Kanun'un 15. maddesi uyarınca Maliye
Bakanlığı ile Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca (Çevre ve Şehircilik
Bakanlığınca) birlikte belirlenen nitelikler ve çalışma usulleri ise
kamulaştırma davalarında görev yapacak bilirkişiler yönünden geçerlidir. Öte
yandan, dava konusu kural uyarınca Bakanlığa tanınan yetki, kamulaştırma
işlerinin yanında planlama, projelendirme ve yapım işlerini de kapsamakta iken,
2942 sayılı Kanun'un 15. maddesinde ise sadece kamulaştırma işlerinden söz
edilmiştir. Dolayısıyla her iki kuralın kapsamı birbirinden farklı olduğundan,
bir yetki çatışmasından söz edilmesi mümkün değildir.
Meslek kuruluşlarının özerkliği ilkesi, bir meslek kuruluşu
olarak TMMOB'ne, idarelerce yapılacak planlama, projelendirme, yapım ve
kamulaştırma işlerinde görevlendirilecek bilirkişilerin niteliklerini belirleme
hak ve yetkisini vermemektedir. Meslek mensubundan hizmet alan idareler,
hizmetin gereklerini dikkate alarak, görevlendirecekleri bilirkişilerin hangi
nitelikleri haiz olması gerektiğini serbestçe belirleyebilirler. Mesleki
Hizmetler Genel Müdürlüğünün, kamu idarelerince yapılacak planlama,
projelendirme, yapım ve kamulaştırma işlerinde görevlendirilecek bilirkişilerin
niteliklerini ve mesleki yeterliliklerini belirlemesi, bu bilirkişilerin bağlı
olduğu meslek kuruluşunun (TMMOB) özerkliğine veya görev alanına müdahale
niteliği taşımaz.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2. ve 135. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
13- KHK'nin 12. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (ı) Bendinin
İncelenmesi
Dava dilekçesinde, temel ilkeleri ve çerçevesi kanunla
belirlenmeden mimarlık ve mühendislik meslek kuruluşlarına ilişkin mevzuatı
hazırlama yetkisinin Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne verilmesinin meslek
kuruluşlarının özerkliğini ortadan kaldırdığı gibi yasama yetkisinin
devredilmezliği ilkesine de aykırılık oluşturduğu, ayrıca kanunda açıkça hangi
işlemlerin denetime tabi olduğu belirlenmeden Bakanlığa genel denetim yetkisi
verilmesinin vesayet yetkisini aştığı belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 6., 7.,
87. ve 135. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
Dava konusu kural ile Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne,
Bakanlığın görev alanına giren konularla ilgili olarak mimarlık ve mühendislik
meslek kuruluşlarına ilişkin mevzuatı hazırlama ve bunları denetleme görevi
verilmiştir.
KHK'nin 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer
alan '' mimarlık, mühendislik, ...' ibaresi için açıklanan gerekçeler bu
kural yönünden de geçerlidir.
Anayasa'nın 135. maddesine göre, kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşlarının özerkliği, merkezî idareden bağımsız olarak karar ve
yürütme organlarını seçebilme, ilgili mesleki faaliyetlerle sınırlı olmak üzere
üyelerini ve örgütlerini bağlayıcı karar alma ve uygulama, meslek mensuplarının
uyacağı ilke ve kuralları belirleme ve üyeleri hakkında disiplin tedbirleri
uygulama hak ve yetkisini içermektedir.
Dava konusu kuralla, Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğüne tanınan
düzenleme ve denetleme yetkisi, Bakanlığın görev alanına giren konularla
sınırlandırılmıştır. Yapılan bu düzenleme, merkezî idarenin meslek
kuruluşlarının Anayasa'nın 135. maddesinde çerçevesi çizilen özerkliğine
müdahale biçiminde anlaşılamaz.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 7. ve 135. maddelerine
aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 6. ve 87. maddeleriyle ilgisi
görülmemiştir.
14- KHK'nin 16. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde
Yer Alan ''hariç olmak üzere diğer anlaşmazlıkları'' ve ''ve yeni
fiyat anlaşmazlıklarında ise tarafları bağlayacak şekilde fiyatı kesin olarak
tespit etmek.' İbarelerinin İncelenmesi
Dava dilekçesinde, mesleki deneyim ve uzmanlık sahibi teknik
elemanlardan oluşan ve kararlarıyla yapım işlerine yön veren bir kuruluş olan
Yüksek Fen Kurulunun, tarafları bağlayacak şekilde ve kesin olarak fiyat tespit
etmesinin, yüklenicilerin yargı yoluna başvurma hakkını ortadan kaldırdığı
belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 2., 9., 36. ve 125. maddelerine aykırı olduğu
ileri sürülmüştür.
Dava konusu kuralla, Yüksek Fen Kuruluna, kamu kurum ve
kuruluşlarınca yapım ve yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin
olarak akdedilen sözleşmelerin yürütülmesinden doğan yeni fiyat tespiti
anlaşmazlıklarında tarafları bağlayacak şekilde fiyatı kesin olarak tespit etme
görevi verilmiştir.
Kural olarak kamu kurum ve kuruluşlarınca yapım ve yapım ile
ilgili danışmanlık hizmeti işlerinde, ihale sonucu akdedilen sözleşmede
belirlenen fiyatlar geçerli olmakla birlikte ihale sürecinde önceden
öngörülemeyen ve ihale konusu işle bütünlük taşıyan bazı ek iş kalemlerinin
ortaya çıktığı durumlarda, sözleşmede yer almayan iş kalemi için yeni bir fiyat
tespit edilmesi gerekmektedir. Dava konusu kuralla yeni iş kalemi için ödenmesi
gereken fiyatın tespitinde idare ile yüklenicinin anlaşamaması durumunda bu
fiyatı tespit yetkisi Yüksek Fen Kuruluna verilmiş ve Yüksek Fen Kurulunun bu
yöndeki kararlarının tarafları bağlayıcı ve kesin olması öngörülmüştür.
Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti eylem ve
işlemleri hukuka uygun, insan haklarına saygılı, bu hak ve özgürlükleri koruyup
güçlendiren, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek
sürdüren, Anayasa'ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, Anayasa ve hukukun
üstün kurallarıyla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir.
Anayasa'nın 125. maddesinin birinci fıkrasında, 'İdarenin her
türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır' kuralına yer verilmiş,
hak arama hürriyetini düzenleyen 36. maddesinin birinci fıkrasında ise 'Herkes,
meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı
veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.' denilmiştir.
Anayasa, Türkiye Cumhuriyeti'nin demokratik bir hukuk devleti
olduğunu vurgularken, Devlet içinde tüm kamusal yaşam ve yönetimin yargı
denetimine bağlı olmasını amaçlamıştır. Yargı denetimi demokratik hukuk
devletinin 'olmazsa olmaz' koşuludur. Anayasa'nın 'İdarenin her türlü
eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır.' kuralıyla benimsediği husus
da etkili bir yargısal denetimdir. Kişinin uğradığı bir haksızlığa veya zarara
karşı kendisini savunabilmesinin ya da maruz kaldığı haksız bir uygulama veya
işleme karşı haklılığını ileri sürüp kanıtlayabilmesinin, zararını
giderebilmesinin en etkili ve güvenceli yolu, yargı mercileri önünde dava
hakkını kullanabilmesidir. Kişilere yargı mercileri önünde dava hakkı tanınması
hak arama özgürlüğünün de bir gereğidir.
Yüksek Fen Kurulunun, kamu kurum ve kuruluşlarınca yapım ve
yapım ile ilgili danışmanlık hizmet işlerine ilişkin olarak akdedilen
sözleşmelerin yürütülmesinden doğan yeni fiyat tespiti anlaşmazlıkları
hakkındaki kararlarının kesinliği, yargısal anlamda bir kesinlik olmayıp idari
kesinliktir. Kanun koyucu, yargılama süreçlerinin uzunluğunu dikkate alarak,
kamu yatırımlarının taraflar arasındaki uzun süreli fiyat anlaşmazlıkları
nedeniyle sürüncemede kalmasını önlemek amacıyla, yeni iş kaleminin
gerektirdiği fiyatın doğrudan mahkeme tarafından belirlenmesi yerine bu
konudaki kararın öncelikle idari bir organ olan Yüksek Fen Kurulunca
verilmesini öngörmüştür. Yüklenici, Yüksek Fen Kurulunun belirlediği fiyatı
esas alarak işi yürütmek zorunda olmakla birlikte, yüklenicinin belirlenen
fiyatı yeterli bulmaması durumunda usulüne uygun olarak uyuşmazlığı yargı
mercilerine taşımasına ve hakkını yargı mercileri önünde aramasına herhangi bir
engel bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2., 36. ve 125.
maddelerine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 9. maddesiyle ilgisi görülmemiştir.
15- KHK'nin Geçici 3. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının
İncelenmesi
Dava dilekçesinde, kuralın kamu yararının gerektirdiği
zorunluluk nedeniyle değil, sadece mevcut idarecileri görevden almak ve
kadrolaşmak amacıyla getirildiği, bu hükümle görevleri sona erdirilerek
bakanlık müşaviri ve araştırmacı unvanlı kadrolara atanan kişilerin ücretleri
dondurularak kazanılmış haklarının ihlal edildiği, idari bir işlemle yapılması
gereken görevden alma işleminin kanun ile yapıldığı ve bu yolla dava açma
hakkının engellendiği, statüleri farklı olan birçok kamu görevlisi arasında
hiçbir ayrım gözetilmeksizin tümünün bakanlık müşaviri kadrosuna atanmasının
eşitlik ilkesiyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralın, Anayasa'nın 2., 10., 36.
ve 125. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
KHK'yle Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Çevre ve Orman
Bakanlığı kaldırılarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı kurulmuştur. Kaldırılan
Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca yürütülen hizmetler ile Çevre ve Orman
Bakanlığınca yürütülen çevre koruma hizmetleri, yeni kurulan Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı bünyesinde oluşturulan birimlere; Çevre ve Orman
Bakanlığınca yürütülen ormanların korunmasına ilişkin hizmetler ise 645 sayılı
KHK ile kurulan Orman ve Su İşleri Bakanlığına devredilmiştir. KHK'nin geçici
3. maddesinin (1) numaralı fıkrasında Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Çevre
ve Orman Bakanlığının kaldırılması sonucu açığa çıkan yönetici personelin
durumu düzenlenmektedir. Buna göre, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Çevre ve
Orman Bakanlığının Çevre ve Şehircilik Bakanlığına devredilen birimlerinde
görev yapan bazı üst düzey kamu görevlilerinin bu görevlerinin sona ermesi ve
Bayındırlık ve İskân İl Müdürü Yardımcısı unvanlı kadrolarda bulunanların
araştırmacı, diğerlerinin ise bakanlık müşaviri kadrolarına halen bulundukları
kadro dereceleriyle atanmış sayılmaları öngörülmektedir. İl Çevre ve Orman
Müdürü kadrosunda bulunanlardan Orman ve Su İşleri Bakanlığı bakanlık
müşavirliği kadrosuna atananlar ile İl Çevre ve Orman Müdür Yardımcısı
kadrosunda bulunanlardan Orman ve Su İşleri Bakanlığı araştırmacı kadrosuna
atananlardan Çevre ve Şehircilik Bakanı ile Orman ve Su İşleri Bakanı arasında
yapılacak protokolle uygun görülenlerin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bakanlık
müşaviri ve araştırmacı kadrolarına mevzuattaki atama sınırlamalarına bağlı
olmaksızın atanabilmelerine olanak sağlanmıştır. Bu madde uyarınca ihdas edilen
bakanlık müşaviri ile araştırmacı kadrolarının herhangi bir sebeple boşalması
halinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacakları
belirtilmiştir. Diğer taraftan geçici 3. maddenin (5) numaralı fıkrasıyla
bakanlık müşaviri ve araştırmacı kadrolarına atananların eski mali haklarının
korunması ve kendi istekleri ile başka kadro veya kurumlara geçenlere fark
ödenmesinin sona ermesi öngörülmüştür.
Anayasa'nın 2. maddesindeki 'hukuk devleti' ilkesi
gereğince, yasama işlemlerinin kişisel yararları değil kamu yararını
gerçekleştirmek amacıyla yapılması zorunludur. Bir kuralın Anayasa'ya aykırılık
sorunu çözümlenirken 'kamu yararı' konusunda Anayasa Mahkemesinin
yapacağı inceleme yalnızca kanunun kamu yararı amacıyla yapılıp yapılmadığı ile
sınırlıdır. Kanun ile kamu yararının gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini
denetlemenin anayasa yargısıyla bağdaşmayacağı, bunun kanun koyucunun
takdirinde olduğu açıktır.
KHK'nin genel gerekçesinde, ülke nüfusunun üçte ikisinin
kentlerde birikmesinin yol açtığı çarpık kentleşme, planlama ve çevresel
sorunların üstesinden gelinebilmesi için, yerleşme, yapılaşma ve çevre
konularında yeni kurumsal yapılanma ve mevzuat düzenlemelerinin yapılması
zorunluluğuna vurgu yapılmıştır. Genel gerekçeden, kanun koyucu tarafından,
kentleşme ve çevre hizmetlerinin tek bir bakanlık çatısı altında toplanması
durumunda bu sorunların çözümünde daha iyi sonuçlara ulaşılacağı
değerlendirilerek, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının kurulduğu anlaşılmaktadır.
Kanun koyucunun amacının kamu yararını sağlamaya dönük olduğu konusunda kuşku
yoktur. Bunun ötesinde yapılan somut düzenlemenin bu amaçları etkin bir şekilde
gerçekleştirmeye elverişli olup olmadığı yönündeki bir değerlendirme
anayasallık denetiminin kapsamı dışındadır.
Anayasa'nın 2. maddesinde yer alan hukuk devleti ilkesinin temel
gereklerinden birisi kazanılmış haklara saygı gösterilmesidir. Kazanılmış
haklara saygı, hukuk güvenliği ilkesinin bir sonucudur. Kazanılmış hak, kişinin
bulunduğu statüden doğan, tahakkuk etmiş ve kendisi yönünden kesinleşmiş ve
kişisel alacak niteliğine dönüşmüş haktır. Dava konusu kuralda kişilerin
bulunduğu statülerden doğan, tahakkuk etmiş ve kendileri yönünden kesinleşmiş
ve kişisel alacak niteliğine dönüşmüş haklara yönelik bir düzenleme
öngörülmediğinden kazanılmış hakları ihlal eden bir müdahale söz konusu
değildir. Bu kişilerin yeni atandıkları kadrodaki mali haklarının (ücret ve
özel hizmet tazminatı toplamının), mevcut kadrolarındakine göre daha düşük
olması halinde yeni kadrolarındaki gelirlerine eşitleninceye kadar aradaki
farkın ödenmesi öngörülmektedir. Bu nedenle maddede sayılan görevlerde
bulunanların görevlerine son verilerek aynı dereceli bakanlık müşavirliği ve
araştırmacı unvanlı kadrolara atanmalarını öngören kuralın kazanılmış hakları
ihlal ettiği söylenemez.
Diğer taraftan, dava konusu kuralla tek bir kişi hakkında
bireysel nitelikte bir yürütme işlemi tesis edilmeyip, aksine genel ve soyut
bir kural getirilmektedir. Soyut bir kuralın gerçekte tek bir kişiyi ya da
sınırlı sayıda kişiyi ilgilendiriyor olması onun soyut niteliğini ortadan
kaldırmaz. Bireysel nitelikte bir işlemden söz edilebilmesi için somut olarak
bir kişinin hukuki durumunda değişiklik yapan bir irade açıklamasının bulunması
gerekir. Dava konusu kuralla doğrudan somut bazı kişilerin hukuki durumunda
değişiklik yapılmasına yönelik bir irade açıklamasında bulunulmadığından
bireysel işlemin varlığından söz edilemez. Kuralda belirtilen kadrolarda görev
yapan kişilerin hukuki durumlarının düzenlemenin sonucundan etkilenmiş olması,
bu sonucu değiştirmez.
Ayrıca dava konusu kuralla, kaldırılan Bayındırlık ve İskân
Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığının bazı kadrolarında görev yapan kamu
görevlilerinin bakanlık müşaviri ve araştırmacı kadrolarına atanmış
sayılmalarının öngörülmesi, anılan bakanlıkların kaldırılması sonucu ortaya
çıkan hukuki ve fiilî zorunluluklar nedeniyledir. Buna göre söz konusu işlemin
sebep unsuru, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığının
kaldırılması olup yürürlükte bulunan kanunlara dayanılarak ve kamu görevlisinin
öznel durumu dikkate alınarak idarece tesis edilen naklen atama işlemlerinden
tamamen farklıdır. Söz konusu hukuki ve fiili zorunluluklar nedeniyle
kazanılmış haklar korunarak başka kadrolara atama yapılması, kanun koyucunun
takdir alanı içindedir.
Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2., 36. ve 125.
maddelerine aykırı değildir. İptal isteminin reddi gerekir.
Fulya KANTARCIOĞLU bu görüşe katılmamıştır.
Kuralın, Anayasa'nın 10. maddesiyle ilgisi görülmemiştir.
V- YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI İSTEMİ
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin:
A) 6.4.2011 günlü, 6223 sayılı Kamu Hizmetlerinin Düzenli, Etkin
ve Verimli Bir Şekilde Yürütülmesini Sağlamak Üzere Kamu Kurum ve
Kuruluşlarının Teşkilat, Görev ve Yetkileri ile Kamu Görevlilerine İlişkin
Konularda Yetki Kanunu'nun iptal edilmesi halinde dayanaksız hale geleceği
yönünden ileri sürülen iptal istemi, 29.11.2012 günlü, E.2011/100, K.2012/191
sayılı kararla reddedildiğinden, Kararname'nin tümünün yürürlüğünün
durdurulması isteminin REDDİNE,
B) Kapsam yönünden;
1- 1. maddesi, 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b), (ç),
(e), (f) ve (ğ) bentleri dışında kalan bölümü, 3., 4., 5., 6. maddeleri, 7.
maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi dışında kalan bölümü ile (2) ve
(3) numaralı fıkraları, 8. maddesinin, (1) numaralı fıkrasının (ğ), (ı), (j)
(k) ve (l) bentleri dışında kalan bölümü, 9. maddesinin, (1) numaralı
fıkrasının (b), (c), (ç), (d), (f), (ğ), (ı), (i) ve (k) bentleri dışında kalan
bölümü, 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a), (b), (d), (e) ve (h)
bentleri, 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi dışında kalan
bölümü, 13. maddesi, 14. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları, 15. maddesi,
16. maddesinin (4) numaralı fıkrası dışında kalan bölümü, 17., 18., 19., 20.,
21., 22., 23., 24., 25., 26., 27., 28., 29., 30., 31., 32., 33., 34., 35.
maddeleri, 36. maddesinin (1) numaralı fıkrası, 37. maddesinin (17) numaralı
fıkrası dışında kalan bölümü, geçici 1., geçici 2. maddeleri, geçici 3.
maddesinin (6) numaralı fıkrası dışında kalan bölümü, geçici 4., geçici 5.,
38., 39. maddeleri ile eki (I) Sayılı Cetvel, (1), (2) ve (3) sayılı listelere
yönelik iptal istemleri, 29.11.2012 günlü, E.2011/100, K.2012/191 sayılı
kararla reddedildiğinden, bu maddelere, fıkralara, bentlere, bölümlere, cetvele
ve listelere ilişkin yürürlüğün durdurulması isteminin REDDİNE,
2- 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b), (ç), (e), (f) ve
(ğ) bentleri,
3- 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi,
4- 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ğ), (ı), (j), (k) ve
(l) bentleri,
5- 9. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b), (c) (ç), (d), (f),
(ğ), (ı), (i) ve (k) bentleri,
6- 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c), (ç), (f), (g) ve
(ğ) bentleri ile (2) numaralı fıkrası,
7- 11. maddesi,
8- 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi,
9- 16. maddesinin (4) numaralı fıkrası,
10- 37. maddesinin (17) numaralı fıkrasıyla, 3.6.2011 günlü, 637
sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 35. maddesinin birinci fıkrasında yapılan
değişiklik,
11- Geçici 3'üncü maddesinin (6) numaralı fıkrası,
hakkında, 29.11.2012 günlü, E.2011/100, K.2012/191 sayılı
kararla karar verilmesine yer olmadığına karar verildiğinden, bu maddeye,
fıkralara, bentlere, cümleye ve değişikliğe ilişkin yürürlüğün durdurulması
istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
C) Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrası yönünden;
1- 1. maddesi, 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b), (ç),
(e), (f) ve (ğ) bentleri dışında kalan bölümü, 3., 4., 5., 6. maddeleri, 7.
maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi dışında kalan bölümü ile (2) ve
(3) numaralı fıkraları, 8. maddesinin, (1) numaralı fıkrasının (ğ), (ı), (j), (k)
ve (l) bentleri dışında kalan bölümü, 9. maddesinin, (1) numaralı fıkrasının
(b), (c), (ç), (d), (f), (ğ), (ı), (i) ve (k) bentleri dışında kalan bölümü,
10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a), (b), (d), (e) ve (h) bentleri, 12.
maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi dışında kalan bölümü, 13. maddesi,
14. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları, 15. maddesi, 16. maddesinin (4)
numaralı fıkrası dışında kalan bölümü, 17., 18., 19., 20., 21., 22., 23., 24.,
25., 26., 27., 28., 29., 30., 31., 32., 33., 34., 35. maddeleri, 36. maddesinin
(1) numaralı fıkrası, 37. maddesinin (17) numaralı fıkrası dışında kalan
bölümü, geçici 1., geçici 2. maddeleri, geçici 3. maddesinin (6) numaralı
fıkrası dışında kalan bölümü, geçici 4., geçici 5., 38., 39. maddeleri ile eki
(I) Sayılı Cetvel, (1), (2) ve (3) sayılı listelere yönelik iptal istemleri,
29.11.2012 günlü, E.2011/100, K.2012/191 sayılı kararla reddedildiğinden, bu
maddelere, fıkralara, bentlere, bölümlere, cetvele ve listelere ilişkin
yürürlüğün durdurulması isteminin REDDİNE,
2- 14. maddesinin (3) numaralı fıkrası ile 36. maddesinin (2),
(3) ve (4) numaralı fıkralarına ilişkin iptal hükmünün yürürlüğe girmesinin
ertelenmesi nedeniyle, bu fıkraların YÜRÜRLÜĞÜNÜN DURDURULMASI İSTEMİNİN
REDDİNE,
D) İçerikleri itibariyle Anayasa'ya aykırılığı ileri sürülen;
1- 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan ''imar, çevre, yapı ve yapım
mevzuatını hazırlamak '' ibaresine,
b- (a) bendinin '' Bakanlığın görev alanı ile ilgili mesleki
hizmetlerin norm ve standartlarını hazırlamak, geliştirmek, uygulanmasını
sağlamak ve ilgililerin kayıtlarını tutmak.' bölümüne,
2- 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan ''ve çevre düzeni planlarını''
ibaresine,
b- (c) bendinin 'Havza ve bölge bazındaki çevre düzeni
planları da dâhil her tür ve ölçekteki çevre düzeni planlarının ve imar
planlarının yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek, ''bölümüne,
c- (f) bendine,
d- (h) bendinde yer alan ''ilgili idareler tarafından
Bakanlıkça verilen süre içinde yapılmayan il çevre düzeni planlarını yapmak,
yaptırmak, resen onaylamak.' İbaresine,
e- (ı) bendinde yer alan '' tespit etmek'' ibaresine,
f- (i) bendine,
3- 7. maddesinin (3) numaralı fıkrasında yer alan ''büyükşehir
olmayan illerde ise Bakanlık''ibaresine,
4- 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının, (a) bendinde yer alan ''
mevzuatı hazırlamak, '', (c) bendinde yer alan ''ve ilgili mevzuatı
hazırlamak.', (i) bendinde yer alan ''ve mevzuat oluşturmak.'ibarelerine,
5- 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının, (a) bendinde yer alan
''mimarlık, mühendislik, ''ibaresi ile (d) ve (ı) bentlerine,
6- 16. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan ''hariç
olmak üzere diğer anlaşmazlıkları'', ''ve yeni fiyat anlaşmazlıklarında
ise tarafları bağlayacak şekilde fiyatı kesin olarak tespit etmek.'
ibarelerine,
7- Geçici 3. maddesinin (1) numaralı fıkrasına,
yönelik iptal istemleri, 29.11.2012 günlü, E.2011/100,
K.2012/191 sayılı kararla reddedildiğinden, bu fıkralara, bölümlere, bentlere
ve ibarelere ilişkin yürürlüğün durdurulması isteminin REDDİNE,
29.11.2012 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.
VI- İPTAL HÜKMÜNÜN YÜRÜRLÜĞE GİRECEĞİ GÜN SORUNU
Anayasa'nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasında, 'Kanun, kanun
hükmünde kararname ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların
hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten
kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği
tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı
günden başlayarak bir yılı geçemez.' denilmekte, 6216 sayılı Anayasa
Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 66. maddesinin
(3) numaralı fıkrasında da bu kural tekrarlanmaktadır.
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinin (3)
numaralı fıkrası ile 36. maddesinin (2), (3) ve (4) numaralı fıkralarının iptal
edilmeleri nedeniyle doğacak hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edecek
nitelikte görüldüğünden, Anayasa'nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216
sayılı Kanun'un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu maddelere
ilişkin iptal hükmünün, kararın Resmî Gazete'de yayımlanmasından başlayarak
altı ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür.
VII- SONUÇ
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin:
A) 6.4.2011 günlü, 6223 sayılı Kamu Hizmetlerinin
Düzenli, Etkin ve Verimli Bir Şekilde Yürütülmesini Sağlamak Üzere Kamu Kurum
ve Kuruluşlarının Teşkilat, Görev ve Yetkileri ile Kamu Görevlilerine İlişkin
Konularda Yetki Kanunu'na yönelik iptal istemi, 27.10.2011 günlü, E. 2011/60,
K. 2011/147 sayılı kararla reddedildiğinden, Kararname'nin tümüne yönelik iptal
isteminin REDDİNE,OYBİRLİĞİYLE,
B) 1- 1. maddesi, 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b),
(ç), (e), (f) ve (ğ) bentleri dışında kalan bölümü, 3., 4., 5., 6. maddeleri,
7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi dışında kalan bölümü ile (2) ve
(3) numaralı fıkraları, 8. maddesinin, (1) numaralı fıkrasının (ğ), (ı), (j)
(k) ve (l) bentleri dışında kalan bölümü, 9. maddesinin, (1) numaralı
fıkrasının (b), (c), (ç), (d), (f), (ğ), (ı), (i) ve (k) bentleri dışında kalan
bölümü, 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a), (b), (d), (e) ve (h)
bentleri, 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi dışında kalan
bölümü, 13. maddesi, 14. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları, 15. maddesi,
16. maddesinin (4) numaralı fıkrası dışında kalan bölümü, 17., 18., 19., 20.,
21., 22., 23., 24., 25., 26., 27., 28., 29., 30., 31., 32., 33., 34., 35.
maddeleri, 36. maddesinin (1) numaralı fıkrası, 37. maddesinin (13), (14),
(15), (16) ve (17) numaralı fıkraları dışında kalan bölümü, geçici 1., geçici
2. maddeleri, geçici 3. maddesinin (6) numaralı fıkrası dışında kalan bölümü,
geçici 4., geçici 5., 38., 39. maddeleri ile eki (I) Sayılı Cetvel'i, (1), (2)
ve (3) sayılı listeleri, 6223 sayılı Yetki Kanunu kapsamında olduğundan Anayasa'ya
aykırı olmadığına ve bu maddelere, fıkralara, bentlere, bölümlere, cetvele ve
listelere ilişkin iptal isteminin REDDİNE, OYBİRLİĞİYLE,
2- 37. maddesinin (13), (14), (15) ve (16) numaralı fıkraları,
6223 sayılı Yetki Kanunu kapsamında olduğundan Anayasa'ya aykırı olmadığına ve
bu fıkralara ilişkin iptal isteminin REDDİNE, Fulya KANTARCIOĞLU ve Osman
Alifeyyaz PAKSÜT'ün karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,
3- 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (b) ve (ç) bentleri, 8.8.2011 günlü, 648 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname'nin 1. maddesiyle değiştirildiğinden, konusu kalmayan bu
bentlere ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
OYBİRLİĞİYLE,
b- (e) bendi, 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 1.
maddesiyle bentte yer alan 'özel ihtisas işleri hariç' ibaresinden sonra
gelmek üzere 'talepleri halinde' ibaresi eklenerek değiştirildiğinden,
konusu kalmayan bu bende ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER
OLMADIĞINA, Fulya KANTARCIOĞLU'nun karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA,
c- (f) ve (ğ) bentleri, 16.5.2012 günlü, 6306 sayılı Afet Riski
Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'un 19. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendi ile değiştirildiğinden, konusu kalmayan bu bentlere
ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
4- 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi, 648 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesiyle bentde yer alan 'kamu yatırımları,'
ibaresinden sonra gelmek üzere 'mülkiyeti kamuya ait arsa ve araziler üzerinde
yapılacak her türlü yapı,' ibaresi eklenerek değiştirildiğinden, konusu
kalmayan bu bende ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER
OLMADIĞINA, Fulya KANTARCIOĞLU'nun karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA,
5- 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (ğ), (ı), (j) ve (l) bentleri, 648 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname'nin 5. maddesiyle değiştirildiğinden, konusu kalmayan bu bentlere
ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
b- (k) bendi, 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 5.
maddesiyle bentde yer alan 'ölçütleri belirlemek' ibaresinden sonra gelmek
üzere ', uygulanmasını sağlamak' ibaresi eklenerek değiştirildiğinden, konusu
kalmayan bu bende ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER
OLMADIĞINA, Fulya KANTARCIOĞLU'nun karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA,
6- 9. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (b), (c) ve (i) bentleri, 648 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname'nin 6. maddesiyle değiştirildiğinden,
b- (ç), (d), (f), (ğ) ve (k) bentleri, 648 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname'nin 6. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığından,
konusu kalmayan bu bentlere ilişkin iptal istemi hakkında KARAR
VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
c- (ı) bendinde yer alan ', tespit ve kalite ölçütlerini'
ibaresi, 648 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 6. maddesiyle 've analiz
ölçütlerini belirlemek,' şeklinde değiştirildiğinden, konusu kalmayan bu bende
ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, Fulya
KANTARCIOĞLU'nun karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA,
7- 10. maddesinin;
a- (1) numaralı fıkrasının;
aa- (c) bendi, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin birinci
fıkrasının (ç) bendi ile değiştirildiğinden,
bb- (ç) bendi, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin birinci
fıkrasının (ç) bendi ile yürürlükten kaldırıldığından,
cc- (f), (g) ve (ğ) bentleri, 648 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname'nin 7. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığından,
b- (2) numaralı fıkrası, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin
birinci fıkrasının (ç) bendi ile yürürlükten kaldırıldığından,
konusu kalmayan bu bentlere ve fıkraya ilişkin iptal istemi
hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
8- 11. maddesi, 6306 sayılı Kanun'un 19. maddesinin birinci
fıkrasının (d) bendiyle başlığı ile birlikte değiştirildiğinden, konusu
kalmayan bu maddeye ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
OYBİRLİĞİYLE,
9- 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi, 6306 sayılı
Kanun'un 19. maddesinin birinci fıkrasının ( e) bendi ile yürürlükten
kaldırıldığından, konusu kalmayan bu bende ilişkin iptal istemi hakkında KARAR
VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
10- 16. maddesinin (4) numaralı fıkrasının birinci cümlesi, 648
sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 11. maddesiyle değiştirildiğinden, konusu
kalmayan bu fıkraya ilişkin iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER
OLMADIĞINA, Fulya KANTARCIOĞLU'nun karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA,
11- 37. maddesinin (17) numaralı fıkrasıyla, 3.6.2011 günlü, 637
sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 35. maddesinin birinci fıkrasında yapılan
değişiklik, 10.11.2011 günlü, 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 1.
maddesiyle yürürlükten kaldırıldığından, konusu kalmayan bu fıkraya ilişkin
iptal istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
12- Geçici 3'üncü maddesinin (6) numaralı fıkrası, 666 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname'nin 1. maddesiyle, 27.6.1989 günlü, 375 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname'ye eklenen Ek Madde 12'nin (1) numaralı fıkrasının (p)
bendiyle yürürlükten kaldırıldığından, konusu kalmayan bu fıkraya ilişkin iptal
istemi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, OYBİRLİĞİYLE,
C) 1- 1. maddesi, 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b),
(ç), (e), (f) ve (ğ) bentleri dışında kalan bölümü, 3., 4., 5., 6. maddeleri,
7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (j) bendi dışında kalan bölümü ile (2) ve
(3) numaralı fıkraları, 8. maddesinin, (1) numaralı fıkrasının (ğ), (ı), (j)
(k) ve (l) bentleri dışında kalan bölümü, 9. maddesinin, (1) numaralı
fıkrasının (b), (c), (ç), (d), (f), (ğ), (ı), (i) ve (k) bentleri dışında kalan
bölümü, 10. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a), (b), (d), (e) ve (h)
bentleri, 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (e) bendi dışında kalan
bölümü, 13. maddesi, 14. maddesinin (1) ve (2) numaralı fıkraları, 15. maddesi,
16. maddesinin (4) numaralı fıkrası dışında kalan bölümü, 17., 18., 19., 20.,
21., 22., 23., 24., 25., 26., 27., 28., 29., 30., 31., 32., 33., 34., 35.
maddeleri, 36. maddesinin (1) numaralı fıkrası, 37. maddesinin (17) numaralı
fıkrası dışında kalan bölümü, geçici 1., geçici 2. maddeleri, geçici 3.
maddesinin (6) numaralı fıkrası dışında kalan bölümü, geçici 4., geçici 5.,
38., 39. maddeleri ile eki (I) Sayılı Cetvel, (1), (2) ve (3) sayılı
listelerin, Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrası uyarınca Anayasa'ya
aykırı olmadığına ve bu maddelere, fıkralara, bentlere, bölümlere, cetvele ve
listelere ilişkin iptal isteminin REDDİNE, OYBİRLİĞİYLE,
2- a- 14. maddesinin (3) numaralı fıkrasının,
b- 36. maddesinin (2), (3) ve (4) numaralı fıkralarının,
Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrası uyarınca Anayasa'ya
aykırı olduğuna ve İPTALİNE, Haşim KILIÇ, Alparslan ALTAN, Engin YILDIRIM, Nuri
NECİPOĞLU, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI ile Muammer TOPAL'ın karşıoyları
ve OYÇOKLUĞUYLA,
3- 14. maddesinin (3) numaralı fıkrası ile 36. maddesinin (2),
(3) ve (4) numaralı fıkralarının iptal edilmeleri nedeniyle, Anayasa'nın 153.
maddesinin üçüncü fıkrasıyla 30.3.2011 günlü, 6216 sayılı Kanun'un 66.
maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu fıkralara ilişkin İPTAL HÜKMÜNÜN,
KARARIN RESMÎ GAZETE'DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK ALTI AY SONRA YÜRÜRLÜĞE
GİRMESİNE, OYBİRLİĞİYLE,
D) İçerikleri itibariyle Anayasa'ya aykırılığı ileri sürülen;
1- 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan ''imar, çevre, yapı ve yapım mevzuatını
hazırlamak '' ibaresinin,
b- (a) bendinin '' Bakanlığın görev alanı ile ilgili mesleki
hizmetlerin norm ve standartlarını hazırlamak, geliştirmek, uygulanmasını
sağlamak ve ilgililerin kayıtlarını tutmak.' bölümünün,
2- 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan ''ve çevre düzeni planlarını''
ibaresinin,
b- (c) bendinin 'Havza ve bölge bazındaki çevre düzeni planları
da dâhil her tür ve ölçekteki çevre düzeni planlarının ve imar planlarının
yapılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek, '' bölümünün,
c- (f) bendinin,
d- (h) bendinde yer alan ''ilgili idareler tarafından Bakanlıkça
verilen süre içinde yapılmayan il çevre düzeni planlarını yapmak, yaptırmak,
resen onaylamak.' ibaresinin,
e- (ı) bendinde yer alan '' tespit etmek'' ibaresinin,
f- (i) bendinin,
3- 7. maddesinin (3) numaralı fıkrasında yer alan ''büyükşehir
olmayan illerde ise Bakanlık'' ibaresinin,
4- 8. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan '' mevzuatı hazırlamak, '' ibaresinin,
b- (c) bendinde yer alan '' ve ilgili mevzuatı hazırlamak.'
ibaresinin,
c- (i) bendinde yer alan ''ve mevzuat oluşturmak.' ibaresinin,
5- 12. maddesinin (1) numaralı fıkrasının;
a- (a) bendinde yer alan ''mimarlık, mühendislik, '' ibaresinin,
b- (d) ve (ı) bentlerinin,
6- 16. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan
''hariç olmak üzere diğer anlaşmazlıkları'' ve ''ve yeni fiyat
anlaşmazlıklarında ise tarafları bağlayacak şekilde fiyatı kesin olarak tespit
etmek.' ibarelerinin,
7- Geçici 3. maddesinin (1) numaralı fıkrasının,
Anayasa'ya aykırı olmadığına ve iptal isteminin REDDİNE, Fulya
KANTARCIOĞLU'nun karşıoyu ve OYÇOKLUĞUYLA,
29.11.2012 gününde karar verildi.
|
Başkan
Haşim KILIÇ
|
Başkanvekili
Serruh KALELİ
|
Başkanvekili
Alparslan ALTAN
|
|
Üye
Fulya KANTARCIOĞLU
|
Üye
Mehmet ERTEN
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
Üye
Zehra Ayla PERKTAŞ
|
Üye
Recep KÖMÜRCÜ
|
|
Üye
Burhan ÜSTÜN
|
Üye
Engin YILDIRIM
|
Üye
Nuri NECİPOĞLU
|
|
Üye
Hicabi DURSUN
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
Üye
Erdal TERCAN
|
|
Üye
Muammer TOPAL
|
Üye
Zühtü ARSLAN
|
KARŞIOY YAZISI
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinin (3)
numaralı fıkrası ile 36. maddesinin (2), (3) ve (4) numaralı fıkraları
çoğunluk kararıyla Anayasa'nın 91. maddesine aykırı bulunarak iptal edilmiştir.
644 sayılı KHK'nin 4. maddesinin 1'inci fıkrasında
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının görevleri sayılmış; 2. fıkrasında birinci
fıkrada ve diğer mevzuatta verilen görevleri yapmak üzere Başkanlıkta müfettiş
istihdam edileceği belirtilmiş; iptaline karar verilen 3. fıkrasında ise
müfettiş yardımcılarının giriş ve yeterlik sınavlarının usul ve esaslarının,
müfettişliğe yükselmelerinin, görev, yetki ve sorumluluklarının, Başkanlığın
çalışma usul ve esasları ile diğer hususların yönetmelikle belirleneceği kurala
bağlanmıştır.
KHK'nin 36. maddesi ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesinde
'çevre ve şehircilik uzmanı' ve 'çevre ve şehircilik uzman yardımcılığı' adı
altında personel çalıştırılmasına olanak tanımakta ve bu kadroya atama
yapılmasının usul ve esaslarını düzenlemektedir.
6223 sayılı Yetki Kanunu'nun 1'inci maddesinin '1'inci
fıkrasının (a-3) bendinde, kanunun amaçlarından birinin kamu hizmetlerinin
bakanlıklar arasındaki dağılımının yeniden belirlenerek, mevcut bakanlıklar ile
birleştirilen veya yeni kurulan bakanlıkların görev, yetki, teşkilat ve
kadrolarının düzenlenmesine, taşrada ve yurt dışında teşkilatlanma esaslarına
ilişkin konularda düzenlemelerde bulunmak üzere Bakanlar Kuruluna kanun
hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek olduğu belirtilmiş ve aynı Kanun'un
2'nci fıkrasında da ilgili kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik
yapılabileceği belirtilmiştir.
KHK'nin 14. maddesinin (3) numaralı fıkrası ile Bakanlığa bağlı
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının kurulması ve bu birimde çalışmak üzere
'müfettiş yardımcılığı' kadrosunun ihdas edilmesi, 36. maddesi ile de 'çevre ve
şehircilik uzmanı' ve 'çevre ve şehircilik uzman yardımcılığı' kadrolarının
oluşturulması teşkilat ve kadroların belirlenmesine ilişkin bir husus
olduğundan Yetki Kanunu'na aykırılık bulunmamaktadır.
Kamu görevlilerinin kadrolarının ve bu kadrolara atanacak
kişilerde bulunması gereken niteliklerin de kanunla düzenlenmesi gerekmektedir.
Ancak, kamu görevlisi olarak atanacak kişilerle ilgili tüm ayrıntıların sadece
yasayla düzenlenmesi gerektiği ve bu konuda idarî düzenlemeler yapılmasının
Anayasa'nın 128'inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı düşeceği iddiası
yerinde değildir. Anayasa'nın bir maddesinin yasayla düzenleneceğini öngördüğü
bir konunun, Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasının açıkça yasakladığı
hükümler ile doğrudan ilgili olmadıkça, ya da KHK ile düzenlenemeyeceği
Anayasa'da özel olarak belirtilmedikçe KHK ile düzenlenmesi Anayasa'ya aykırı
değildir.
Anayasa'nın 70. maddesine göre, 'her Türk kamu hizmetine girme
hakkına sahiptir. Hizmete alınmada görevin gerektirdiği niteliklerden başka
hiçbir ayırım gözetilemez'. Maddede Türkiye Cumhuriyeti Devletine vatandaşlık
bağı ile bağlı olan herkesin görevin gerektirdiği nitelikler dışında, dil, din,
mezhep, renk, siyasi düşünce, cinsiyet ve benzeri ayırım gözetilmeksizin kamu
hizmetlerine girme hakkına sahip bulundukları belirtilmiştir. Böylece 'kamu
hizmetlerine girme hakkı' siyasi hak ve ödevler kapsamında, vatandaşlık bağına
bağlı olarak kullanılabilecek bir hak olarak düzenlenmiştir. Düzenlemenin temel
hakka ilişkin niteliği bundan ibarettir. Yoksa, bunun dışında kamu görevlerine
giriş, atanma, görev değişikliğine ilişkin tüm düzenleme ve uygulamaların temel
hakkın düzenlenmesi ve 91. madde anlamında yasak alan kapsamında görülmesi
yerinde değildir.
Anayasa'nın 91. maddesinin birinci fıkrasında, Anayasanın ikinci
kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve
ödevleri ile dördüncü bölümünde yer alan siyasî haklar ve ödevlerin kanun
hükmünde kararnamelerle düzenlenemeyeceği belirtilmiştir. Anayasanın belirtilen
bölümlerinde birçok temel hak ve özgürlük düzenlenmiş bulunmaktadır. Sözkonusu
temel hak ve özgürlüklerin kapsama alanları ve ilgili oldukları hususlar geniş
bir biçimde yorumlandığında KHK'lerle yapılacak tüm düzenlemelerin bu hak ve
özgürlüklerle bağlantılarının bulunduğu ileri sürülebilecektir. Böyle bir
yorumdan hareket edilmesi halinde yasak alan kapsamı oldukça genişleyecek ve
KHK ile düzenlenebilecek alan kalmayacaktır. Nitekim Anayasa Mahkemesinin,
6.1.1987 günlü, E:1986/15 ve K:1987/1 sayılı kararında, dolaylı biçimde kişi
hak ve özgürlüklerini ilgilendirmeyecek bir düzenleme düşünmenin oldukça güç
olduğu, bu nedenle de dolaylı bir ilginin varlığına dayanılarak sonuca gitmenin
isabetli sayılamayacağı belirtilmiştir. Buna göre, yasak alanın kapsamının,
temel hak ve özgürlüklerle doğrudan ilgili düzenlemeleri kapsayacak, dolaylı
olarak ilgili düzenlemeleri ise kapsam dışında bırakacak şekilde belirlenmesi
gerekir.
Anayasa Mahkemesi, 16.5.1989 günlü, E:1989/4 ve K:1989/24 sayılı
kararında, 3.11.1988 günlü, 347 sayılı '233 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Hükmünde Kararname'nin Genel Müdür olarak atanabilmek için,
'yükseköğrenim görmüş olmak, dört yılı kamuda, altı yılı özel sektörde geçmek
şartıyla en az on yıl hizmeti bulunmak, kamu hizmeti bulunmayanlarda ise özel
sektörde asgari onbeş yıl çalışmış olmak, Genel müdürlük görevini yerine
getirebilecek yetenek, bilgi ve tecrübeye sahip olmak" şartlarını getiren
1. maddesine yönelik iptal istemini reddetmiştir.
Anayasa'nın 91'inci maddesi kapsamına giren alanlarda düzenleme
yapılmış olmasından söz edilebilmesi için 91'inci maddede belirtilen hak ve
alanlarla ilgili doğrudan bir düzenleme yapılmış olması gerekir.
İptaline karar verilen kurallarda Yetki Kanunu kapsamında ilgili
kurumda ilk defa müfettiş yardımcıları ile Çevre ve Şehircilik Uzman
Yardımcılığı kadroları oluşturulduğundan, zorunlu olarak bu kadrolara girişin
koşulları da düzenlenmiştir. Bu nedenle anılan kuralların Anayasa'nın 91'inci
maddesinde belirtilen yasak alana ilişkin düzenlemeler içerdiğinden söz etmek
mümkün değildir.
Belirtilen nedenlerle, itiraz konusu kurallara yönelik iptal
isteminin reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle kuralın iptaline
yönelik çoğunluk görüşüne katılmadık.
|
Başkan
Haşim KILIÇ
|
Başkanvekili
Alparslan ALTAN
|
Üye
Engin YILDIRIM
|
|
Üye
Nuri NECİPOĞLU
|
Üye
Hicabi DURSUN
|
|
Üye
Celal Mümtaz AKINCI
|
Üye
Muammer TOPAL
|
KARŞIOY GEREKÇESİ
1- 8.8.2011 Günlü, 648 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin
Etkilediği Kurallar Yönünden:
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK)'nin
bazı maddelerinin iptali istemiyle 26.8.2011 tarihinde açılan davadan sonra,
anılan KHK'de 648 sayılı KHK ile yapılan değişikliklerin, ilgili oldukları dava
konusu kuralların tümünü etkilediği gerekçesiyle bu maddeler hakkındaki
incelemenin esasına girilmesine gerek görülmeyerek 'karar verilmesine yer olmadığı'
yolunda karar verilmiştir.
Anayasa Mahkemesine yapılan iptal başvurularının konusunu
oluşturan kuralların tümüyle yasal değişikliğe uğramaları halinde, iptal
davalarının doğrudan soyut norm denetimine ilişkin oldukları da gözetildiğinde,
söz konusu başvurular hakkında esastan karar verilmesinde, hukuki yarar
bulunmamakta ise de yapılan değişikliğin, dava konusu kuralın bir bölümüne
yönelik olması ve özünü de etkilememesi durumunda, kalan bölüm hakkında
incelemenin sürdürülmesi gerekir. Aksi halde dava konusu kurallarda, daha
sonraki yasal düzenlemelerle yapılacak en küçük değişiklikler o kuralların,
iptal davası yoluyla Anayasal denetiminin engellenmesi sonucunu doğurur. Böyle
bir sonucu, Anayasa yargısının amacı ve işleviyle bağdaştırmak olanaksızdır.
Açıklanan nedenlerle 644 sayılı KHK'nin, tümü değiştirilmeyerek
sadece bazı bölüm, ibare ve sözcüklerinde değişiklik veya ekleme yapılan
kurallarının, kalan bölümlerinin Anayasa'ya uygunluk denetiminin yapılarak esas
hakkında karar verilmesi gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.
2- 6223 Sayılı Yetki Kanunu'nun Kapsamı Yönünden :
Dava konusu 644 sayılı KHK'nin 37. maddesinin (13), (14) ve (15)
numaralı fıkralarıyla 10.10.1984 günlü, 3056 sayılı Yasa'da; 16. maddesiyle de
21.4.2005 günlü, 5335 sayılı Yasa'da değişiklik yapılarak bazı görevlerle
ilgili olarak yapılacak ödemelere ilişkin düzenlemeler getirilmiştir.
Anayasa'nın 91. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, yetki
kanununda çıkarılarak KHK'nin, amacının, kapsamının, ilkelerinin, kullanma
süresinin ve süresi içinde birden fazla KHK çıkarılıp çıkarılamayacağının
gösterilmesi gerekir. Buna göre bir KHK'nin Anayasa'ya uygun olduğunun kabulü
öncelikle dayandığı yetki yasasının kapsamı içinde kalmasına bağlıdır.
6.4.2011 günlü 6223 sayılı Yetki Yasası'nın 1. maddesinin (1)
numaralı fıkrasının kamu personeliyle ilgili (b) bendi ile (2) numaralı
fıkrasının (b) bendinde, kamu personelinin mali haklarıyla ilgili düzenleme
yapmak konusunda Bakanlar Kurulu'na KHK çıkarma yetkisi verilmemiştir. Bu durumda,
dayandığı Yetki Yasasının kapsamı dışında kalan dava konusu KHK kuralı
Anayasa'ya aykırıdır; iptali gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne
katılmıyorum.
3- Diğer Kurallar Yönünden :
Dava konusu 644 sayılı KHK'nin iptal istemi reddedilen
kurallarının, idarenin KHK'ler konusundaki yetkisinin sınırlı olup, yasama
yetkisinin devredilmezliği ilkesiyle bağdaşmayacak biçimde geniş bir düzenleme
yetkisi kullanamayacağına ilişkin E:2011/113, K:2012/108 sayılı karardaki
karşıoy gerekçesi doğrultusunda iptali gerektiği düşüncesiyle çoğunluk görüşüne
katılmıyorum.
DEĞİŞİK GEREKÇE
6.4.2011 günlü, 6223 sayılı Yetki Kanunu'nun 1. maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendi 'kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen
memurlar, işçiler, sözleşmeli personel ile diğer kamu görevlilerinin
çalışmalarında etkinliği arttırmak üzere, bunların atanma, nakil,
görevlendirme, seçilme, terfi, yükselme, görevden alınma ve emekliye sevk
edilme usul ve esaslarına' ilişkin konularda düzenlemelerde bulunmak üzere,
Bakanlar Kurulu'na Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi vermektedir.
644 sayılı KHK'nin 14. maddesinin (3) numaralı fıkrası ve 36.
maddesinin (2), (3) ve (4) numaralı fıkraları memuriyet statüsüne
alınmaya ilişkin bir düzenleme niteliğindedir. Oysa yukarıda ifade edildiği
üzere 6223 sayılı Yetki Kanunu'nun belirtilen hükmü salt 'istihdam edilen' kamu
görevlileri bakımından bir düzenleme yapılabilmesi konusunda yetki vermektedir.
Diğer bir deyişle, söz konusu kurallar Yetki Kanunu kapsamı dışında kalmakta ve
bu mahiyeti itibariyle de Anayasa'nın 91. maddesine aykırı düşmektedir.
Açıklanan nedenle, anılan kuralın iptaline bu gerekçeyle
katılıyoruz.
|
Üye
Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye
Burhan ÜSTÜN
|
KARŞIOY YAZISI
29.6.2011 günlü, 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesinin
(13), (14), (15) ve (16) numaralı fıkraları, 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde
Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da özlük hakları düzenlenmiş
olan bazı kamu görevlilerinin özlük haklarına ilişkin yeni hükümler
içermektedir.
644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin dayanağı olan 6223 sayılı
Yetki Kanunu'nda kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen memurlar,
işçiler, sözleşmeli personel ile diğer kamu görevlilerinin atanma, nakil,
görevlendirilme, seçilme terfi, yükselme, görevden alınma ve emekliye sevk
edilme usul ve esaslarına ilişkin olarak değişiklikler ve yeni düzenlemeler
yapılması için KHK çıkarma yetkisi verilmiş ise de, bu kişilerin özlük hakları
ile ilgili düzenleme yapmak yetkisi verilmemiştir.
Anayasa'nın 91. maddesinde yer alan kanun hükmünde kararname
çıkartmak yetkisi, anılan madde gereğince, ancak yetki kanununa uygun olarak
kullanılabilir. İptal istemine konu kurallar yetki kanununa dayanmadıklarından,
Anayasa'nın 91. maddesine aykırıdırlar. İptalleri gerekir.
|
|
|
|
|
Üye
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
|
