ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2006/139

Karar Sayısı : 2006/102

Karar Günü : 1.11.2006

Resmi Gazete Tarih-Sayısı : 1.12.2006-26363

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Kırıkkale 2. Asliye Ceza Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 13.12.2004 günlü, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un Geçici 1. maddesinde yer alan “…5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer…” ibaresinin, Anayasa'nın 2., 10., 11., 19. ve 38. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.

I- OLAY

Sanık hakkında 3.7.2000 tarihinde işlediği sarkıntılık suçu nedeniyle verilen ağır para cezasının infazı sırasında yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 105. maddesinin birinci fıkrası gereğince yapılan uyarlama sonucunda verilen 100 YTL adli para cezasının ödenmemesi üzerine, para cezasının ne miktar üzerinden hapse çevrileceği hususunda duraksamaya düşen Cumhuriyet Başsavcılığı'nın bu konuda bir karar verilmesine ilişkin başvurusunu inceleyen Mahkeme, itiraz konusu ibarenin Anayasa'ya aykırı olduğu kanısıyla iptali için başvurmuştur.

II- İTİRAZ KONUSU YASA KURALI

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un itiraz konusu ibareyi de içeren Geçici 1. maddesi şöyledir:

“26.9.2004 tarihli ve5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğerkanunlarda yer alan adlî para cezasının ödenmemesi hâlinde, hükümlüler bir gün yüz Türk Lirası hesabı ile hapsedilirler.”

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, ilk inceleme raporu, itiraz konusu yasa kuralı ve bunun gerekçesi ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 28. maddesine göre, bir davaya bakmakta olan mahkeme, o dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa'ya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık savının ciddi olduğu kanısına varırsa bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmaya yetkilidir. Ancak bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesi için, elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekir. Uygulanacak yasa kuralları, davanın değişik evrelerinde, ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikteki kurallardır.

İtiraz konusu Geçici 1. maddede, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer kanunlar uyarınca verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda, para cezasının hangi miktar üzerinden hapis cezasına çevrileceği belirtilmiştir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu uyarınca verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda ne şekilde infaz edileceği ise 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 106. maddesinde gösterilmiştir.

Görüldüğü üzere, 5275 sayılı Kanun'un Geçici 1. maddesi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer kanunlarda yer alan adli para cezalarının ödenmemesi durumunda uygulanabilecek bir kuraldır.

Mahkemenin elindeki somut olayda, ödenmeyen ve hapse çevrilmesi istenen adli para cezası 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu uyarınca verilmiştir. Bu durumda, mahkemenin uygulayacağı kural 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un Geçici 1. maddesi değil, aynı Kanun'un 106. maddesi olduğundan başvurunun Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

IV- SONUÇ

13.12.2004 günlü, 5275 sayılı “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun Geçici 1. maddesinde yer alan “…5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer…” ibaresinin, itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, bu ibareye ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE,Fulya KANTARCIOĞLU, A. Necmi ÖZLER ile Serruh KALELİ'nin karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA, 1.11.2006 gününde karar verildi.

KARŞIOY GEREKÇESİ

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un Geçici 1. maddesinde “26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer kanunlarda yer alan adli para cezasının ödenmemesi halinde, hükümlüler bir gün yüz Türk Lirası hesabı ile hapsedilirler.” denilmektedir. Başvuran Mahkeme bu maddede yer alan “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki diğer” ibaresinin Anayasa'ya aykırılığını ileri sürerek iptalini istemektedir.

İtiraz başvurusuna ilişkin olayda, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'na göre verilen adli para cezasının ödenmemesi durumu söz konusu ise de Mahkeme'nin bu saptamayı yapabilmesi için öncelikle 5275 sayılı Yasa'nın Geçici 1. maddesi uyarınca verilen adli para cezasının 5237 sayılı Yasa'da veya diğer yasalarda yer alıp almadığını araştırması gerekmektedir. Bu incelemeyi yaparken Geçici 1. maddenin tümünü uygulayarak adli para cezasının ödenmemesinin, bunların verildiği yasalara göre farklı sonuçlar doğurduğu kanısına varan Mahkeme'nin Anayasa'ya aykırılık itirazında bulunduğu dikkate alındığında, itiraz konusu ibarenin olayda uygulanacak kural olmadığı görüşünün kabulü olanaklı değildir.

Açıklanan nedenlerle çoğunluk görüşüne katılmıyorum.