ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı: 2004/37
Karar Sayısı: 2004/62
Karar Günü : 26.5.2004
Resmi Gazete tarih/sayı: Tebliğ edildi.
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN:Gülnar Sulh Ceza Mahkemesi
İTİRAZIN KONUSU :25.8.1999 günlü, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 54. maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü tümcesinde yer alan "..sulh ceza mahkemesine itiraz edebilirler" ibaresinin Anayasa'nın 2., 125. ve 155. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.
I-OLAY
Davacının şirketinde çalıştırdığı işçilerin işten ayrılma belgelerini süresi içinde Türkiye İş Kurumu'na göndermemesi nedeniyle hakkında verilen idari para cezasına karşı yapılan itirazın incelenmesi sırasında itiraz konusu kuralın, Anayasa'ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme,iptali istemiyle re'sen başvuruda bulunmuştur.
II-YASA METİNLERİ
A-İtiraz Konusu Yasa Kuralı
25.8.1999 günlü, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun itiraz konusu ibareyi de içeren 54. maddesi şöyledir:
"Madde 54-Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle;
a)İşsizlik sigortasına ilişkin yükümlülükleri nedeniyle sigortalıların ücretlerinden indirim veya kesinti yapan işverenlere her bir sigortalı için 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesine göre sanayi kesiminde çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücret tutarında,
b) 48 inci maddede öngörülen işten ayrılma bildirgesini Kuruma vermeyen işverenlere her bir fiil için ayrı ayrı 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 33 üncü maddesine göre sanayi kesiminde çalışan onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin iki katı tutarında,
idari para cezası verilir.
İdari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren 7 gün içinde yetkilisulh ceza mahkemesine itiraz edebilirler.İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz.
İşsizlik sigortası uygulamasınailişkin işlemlere karşı sigortalıların ve işverenlerin yapacakları itirazlardan Sosyal Sigortalar Kurumuna verilen görevlerle ilgili olanlar adı geçen Kuruluşa , diğerleri ise Kuruma yapılır. İtirazların, işlemin tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde yapılması ve 30 gün içinde sonuçlandırılması zorunludur. Yapılan itirazlar daha önce yapılmış bulunan işlemlerin uygulanmasını geciktirmez. İtiraz yoluna başvurulmuş olması ilgililerin yargı yoluna başvurma haklarını ortan kaldırmaz."
B-Dayanılan Anayasa Kuralları
Başvuru kararında Anayasa'nın 2., 125. ve 155. maddelerine dayanılmıştır.
III-İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesiİçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, ilk inceleme raporu, itiraz konusu yasa kuralı,dayanılan Anayasa kuralları ve bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
İtiraz yoluna başvuran Mahkeme, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 54. maddesi hükmü gereğince verilen idari para cezasına yapılanitirazın incelemesi görevini sulh ceza mahkemesine veren kuralın iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvuruda bulunmuştur.
Anayasa'nın 152. ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 28. maddesine göre, bir davaya bakmakta olan mahkeme, o dava sebebiyle uygulanacak kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa'ya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık savının ciddi olduğu kanısına varırsa bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmaya yetkilidir. Ancak bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesi için, elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralın o dava uygulanacak olması gerekir.
4447 sayılı Yasa'nın 54. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "...7 gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine itiraz edilebilir..." ibaresi 5.7.2003 gün ve 25159 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 25.06.2003 gün ve 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Yasası'nın 31. maddesiyle değiştirilerek idari para cezalarına karşı yapılacak itirazların idari yargıdaçözüme bağlanacağı öngörülmüştür. Buna göre,itirazın yapıldığı 23.2.2004 tarihi itibariyle itiraz konusu ibare değiştirilmiş bulunduğundan, başvuran Mahkeme'nin davaya bakmakla görevli ve yetkili olmadığı anlaşılmaktadır.
Başvurunun Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.
IV- SONUÇ
25.8.1999 günlü, 4447 sayılı"İşsizlik Sigortası Kanunu"nun54. maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü tümcesinde yer alan "...sulh ceza mahkemesine itiraz edebilirler." ibaresine ilişkin itiraz başvurusunun, Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, 26.5.2004 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan
Mustafa BUMİN
Başkanvekili
Haşim KILIÇ
Üye
Sacit ADALI
Fulya KANTARCIOĞLU
Ertuğrul ERSOY
Ahmet AKYALÇIN
Mehmet ERTEN
Mustafa YILDIRIM
CaferŞAT
Fazıl SAĞLAM
A. Necmi ÖZLER