ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 1985/19

Karar Sayısı : 1985/21

Karar Günü : 28/11/1985

R.G. Tarih-Sayı :22.12.1985-18966

İtiraz Yoluna Başvuran : Antalya Birinci Sulh Ceza Mahkemesi.

İtirazın Konusu : 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 23/9/1983 günlü, 2896 sayılı Kanunla değişik 91. maddesinin son fıkrası ile 95. maddesinin üçüncü fıkrası hükmünün Anayasa'nın 10. maddesine aykırılığı öne sürülerek iptali istemidir.

I - OLAY :

Sanık hakkında Antalya Cumhuriyet Savcılığınca açılan kamu davasında, sanığın 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 95/1 ve 91/3. maddelerine göre cezalandırılmasının istenilmiş olması üzerine, Antalya Birinci Sulh Ceza Mahkemesinde yapılan yargılamada, suçun sübutu halinde 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2896 sayılı Kanunla değişik 91. maddesinin son fıkrası ile 95. maddesinin üçüncü fıkrasının uygulanma ihtimali olduğundan bahisle sanığa ek savunma hakkı verilmiş ve anılan hükümlerin Anayasa'nın 10. maddesine aykırılığı öne sürülerek; usuli muamelelerin durdurulmasına ve Anayasa Mahkemesine başvurulmasına doğrudan karar verilmiştir.

III - METİNLER :

A - İtiraz Konusu Yasa Kuralları :

6331 sayılı Orman Kanunu'nun 23/9/1983 günlü, 2898 sayılı Kanunla değişik itiraz konusu hükümleri aşağıdaki gibidir.

"Madde 91 (Son fıkra) - 14 üncü maddedeki suçları, suçun işlendiği orman içi köy nüfusuna kayıtlı ve fiilen bu köyde oturanlar dışındakilerin işlemesi halinde yukarıdaki cezalar iki misli artırılır."

"Madde 95 (Üçüncü fıkra) - Ormanlara izinsiz hayvan sokma suçunu, suçun işlendiği orman içi köy nüfusuna kayıtlı ve fiilen bu köyde oturanlar dışındakilerin işlemesi halinde, yukarıdaki cezalar iki misli artırılır."

B - Dayanılan Anayasa Kuralı :

"Madde 10.- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.

Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar."

IV - İLK İNCELEME :

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 15. maddesi uyarınca H. Semih Özmert, Orhan Onar, Necdet Darıcıoğlu, Kenan Terzioğlu, Yekta Güngör Özden, Muammer Turan, Mehmet Çınarlı, Selahattin Metin, Servet Tüzün, Mahmut C. Cuhruk ve Mustafa Şahin'in katılmalarıyla yapılan 13/8/1985 günlü ilk inceleme toplantısında eksiklik tamamlanmış bulunduğundan işin esasının incelenmesine karar verilmiştir.

V - ESASIN İNCELENMESİ :

İşin esasına ilişkin rapor, başvurma kararı ve ekleri, itiraz konusu yasa hükümleri, ilgili Anayasa kuralları ve öteki metinler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü :

Bu evrede aşağıdaki sorun üzerinde durulmuştur.

Anayasa'nın Geçici 15. ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 5. maddesinde 12 Eylül 1980 tarihinden, ilk genel seçimler sonucu toplanacak Türkiye Büyük Millet Meclisinin Başkanlık Divanı oluşturuluncaya kadar geçecek süre içinde, yasama ve yürütme yetkilerini Türk Milleti adına kullanan, 2356 sayılı Kanunla Kurulu Milli Güvenlik Konseyinin yönetim dönemi içinde çıkarılan kanunların Anayasaya aykırılığının iddia edilemeyeceği öngörülmüştür.

İtiraz konusu hükümler de, Milli Güvenlik Konseyinin yönetimi dönemi içinde çıkarılmış bulunmaktadır.

Hernekadar, Anayasa Mahkemesinin 13/8/1985 tarihli İlk İnceleme toplantısında işin esasının incelenmesine karar verilmişse de, incelemenin her evresinde yetki ve görev sorunu ele alınabilmelidir.

Gerçekten, Anayasa Mahkemesinin görevi, Anayasa'da ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında 2949 sayılı Kanun'da belirlenmiştir. Anayasa Mahkemesi, başvurunun kendisine yapılmasından karar aşamasına kadar her evrede görev ve yetki durumunu gözönünde tutmak, konunun Anayasa Mahkemesinin görevi dışında kaldığını saptadığı anda dosyayı elinden çıkarmak durumundadır. İlk inceleme evresinin geçmesi ve bu evrede yetki ve görev konularına değinilmemiş olması halinde, Mahkemenin salt ilk inceleme evresi geçmekle başvuran Mahkemeyi yetkili ve kendisini itirazı incelemekle görevli görmesi, Anayasa Mahkemesinin, Anayasa'nın vermediği bir görevi, ilk inceleme kararıyla kendisine tanıması anlamına gelir.

2949 sayılı Kanun'un 28. maddesindeki "Evrakın kayda girişinden itibaren on gün içinde noksanlıkları olup olmadığı incelenir. Anayasa Mahkemesince yapılan bu incelemede, eksikleri olduğu anlaşılan işlerin geri çevrilmesine mahkemenin yetkisiz olduğu tesbit edilen başvuruların da reddine karar verilir. şeklindeki hükümden, bu tür başvuruların mutlaka, ilk inceleme evresinde reddolunacağı sonucu çıkarılamaz.

İtiraz konusu hükümler, Anayasa'nın Geçici 15. ve 2949 sayılı Kanun'un 25. maddesine göre Anayasa'ya aykırılığı iddia edilemeyecek hükümler olduğuna göre, başvuran Mahkemenin bu konuda yetkili olmadığı ve dolayısıyla Anayasa Mahkemesinin bu yoldaki başvuruyu incelemeyeceği açıktır.

Bu itibarla, başvuru, Anayasa'ya aykırılık savlarının incelenmesine geçilmeden, başvuran Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddedilmelidir.

VI - SONUÇ :

Anayasa'nın geçici 15. Ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında 2949 sayılı Kanun'un 25. maddesinde, 12 Eylül 1980 tarihinden, ilk genel seçimler sonucu toplanacak Türkiye Büyük Millet Meclisinin Başkanlık Divanı oluşturuluncaya kadar geçecek süre içinde, yasama ve yürütme yetkilerini Türk milleti adına kullanan, 2356 sayılı Kanunla kurulu Milli Güvenlik Konseyinin yönetim dönemi içinde çıkarılan kanunların Anayasa'ya aykırılığını iddia edilemeyeceği hükme bağlanmıştır.

6831 sayılı Orman Kanununun itiraz konusu 23/9/1983 günlü, 2896 sayılı Kanunla değişik 91. maddesinin son fıkrası ve 95. maddesine eklenen üçüncü fıkrası hükmü anılan dönemde çıkarılmış bulunmaktadır.

Hernekadar Anayasa Mahkemesi 13/8/1985 günü yaptığı ilk inceleme toplantısında işin esasının incelenmesine karar vermişse de, yetki ve görev sorunu incelemenin her evresinde ele alınabilecek hususlardan olduğundan itirazın, Anayasa'nın geçici 15. ve 2949 sayılı Kanun'un 25. maddesi uyarınca başvuran Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddine,

28/11/1985 gününde oybirliğiyle karar verildi.