ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

 

Esas Sayısı : 2018/128

Karar Sayısı : 2023/159

Karar Tarihi : 28/9/2023

R.G.Tarih-Sayı : 5/12/2023-32390

 

İPTAL DAVASINI AÇAN: Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri Engin ALTAY, Özgür ÖZEL, Engin ÖZKOÇ ile birlikte 138 milletvekili

İPTAL DAVASININ KONUSU: A. 16/7/2018 tarihli ve 30480 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (12) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün,

2. a. 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…” ibaresinin,

b. 4. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ve (ç) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibarelerinin,

c. 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…” ibarelerinin,

ç. 14. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ibaresinin,

d. 17. maddesinin (1) numaralı fıkrasının dördüncü cümlesi ile (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibaresinin,

B. 31/8/2018 tarihli ve (16) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün,

2. 1. maddesinin birinci fıkrasının;

a. (b) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen 4. maddesinin;

i. (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ve (c) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibarelerinin,

ii. (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanının onayıyla…” ibaresinin,

b. (c) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne eklenen 5/A maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresinin,

c. (ı) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesine eklenen (3) ve (4) numaralı fıkraların,

ç. (k) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen geçici 1. maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarının,

C. 5/9/2019 tarihli ve (44) numaralı  Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün,

2. 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve on birinci cümlelerinin,

Ç. 10/11/2019 tarihli ve (51) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesinin değiştirilen (4) numaralı fıkrasının,

iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebidir.

I. İPTALİ İSTENEN CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ KURALLARI

İptali talep edilen;

A.                 (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (CBK) şöyledir:

 “Amaç

MADDE 1 - (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin amacı, merkezi İstanbul’da bulunan genel bütçeli Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının kuruluş, görev ve yetkilerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kuruluş

MADDE 2 - (1) Milli Sarayların (saray, müze, köşk, kasır ve fabrikalar ile bunlara bağlı taşınır ve taşınmaz kültür varlıkları) yönetimi ve tanıtımı için Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak genel bütçeye tabi Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı kurulmuştur.

Tanımlar

MADDE 3 - (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde geçen;

a) Başkan: Milli Saraylar İdaresi Başkanını,

b) Başkanlık: Milli Saraylar İdaresi Başkanlığını,

ifade eder.

Görev

MADDE 4- (1) Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan saray, köşk ve kasırlar ile bunlara bağlı taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının tespitini, tasnifini, periyodik bakımım, muhafazasını, restorasyonunu ve tanıtımını yapmak.

b) Kurtuluş Savaşı Müzesinde (Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi Binası) tüm müzecilik hizmetlerini yerine getirmek, Müzenin ulusal ve uluslararası tanıtımını yapmak veya yaptırmak ve bu amaçla faaliyetlerde bulunmak.

c) İlgili kuruluşlarla kültürel alanlarda iş birliği yapmak, müzenin onarım, restorasyon, teşhir ve müzecilikle ilgili diğer teknik hizmetlerini yürütmek.

ç) Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki müzelerin tanıtılması, ziyarete hazır tutulması, ziyaretçilere ilişkin verilerin istatistikî yöntemlerle değerlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak.

d) Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak.

Başkan

MADDE 5 - (1) Başkan;

a) Başkanlığın en üst amiri olup Başkanlığın genel yönetimi ve temsilinden Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.

b) Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen amaç, politika ve stratejilere uygun olarak Başkanlığı yönetir.

c) Başkanlığın bütçe teklifini hazırlar.

ç) Faaliyet alanına giren konularda kamu kurum ve kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonu sağlar.

d) Mevzuatla veya Cumhurbaşkanınca verilen diğer görevleri yapar.

Hizmet birimleri

MADDE 6- (1) Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının hizmet birimleri şunlardır:

a) Müzecilik ve Tanıtım Başkanlığı.

b) Restorasyon ve Teknik Uygulamalar Başkanlığı.

c) Destek Hizmetleri Başkanlığı.

ç) Personel Dairesi Başkanlığı

d) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı.

e) Özel Kalem Müdürlüğü.

Müzecilik ve Tanıtım Başkanlığı

MADDE 7- (1) Müzecilik ve Tanıtım Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Saray, müze, köşk ve kasırların yerli ve yabancı ziyaretçilere açık tutulması konusunda tüm tedbirleri almak ve tüm müzecilik hizmetlerini yerine getirmek.

b) Saray, müze, köşk ve kasırların koruma, güvenlik ve temizlik hizmetlerini yürütmek.

c) Saray, müze, köşk ve kasırların onarım ve restorasyonu gereken mekân ve eserlerini tespit ederek onarım ve restorasyon hizmetlerinin gerçekleştirilmesini ilgili birimden talep etmek.

ç) Saray, müze, köşk ve kasırların ulusal ve uluslararası tanıtımım yapmak, yaptırmak ve bu amaçla faaliyetlerde bulunmak, tanıtıma ilişkin gerekli yayın, doküman ve malzemeyi hazırlamak, hazırlatmak, temin etmek ve dağıtmak, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve sivil toplum örgütleri ile kültürel alanlarda iş birliği yapmak.

d) Tarihî arşiv ve kütüphaneleri düzenlemek ve hizmete sunmak.

e) Tarihî mekânları kültürel ve sanatsal etkinliklere tahsis etmek ve gerektiğinde etkinliklerin organizasyonunu yapmak.

f) Başkanlığın bünyesindeki tarihî objelerin kayıtlarını tutmak ve zimmet sorumlularına ait devir-teslim işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yürütmek, tarihî mekân ve objeler hakkında araştırma yaparak mekânların tefrişini sağlamak, objelerin sergilenmesi ile ilgili işlemleri yürütmek ve objelerin bakım, onarım ve restorasyonlarına, ilgili birimlerle eş güdüm içinde katkıda bulunmak.

g) Başkanlığın bünyesindeki tüm taşınmazların kayıtlarını tutmak, iş ve işlemlerini ilgili mevzuat çerçevesinde yerine getirmek.

ğ) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Restorasyon ve Teknik Uygulamalar Başkanlığı

MADDE 8- (1) Restorasyon ve Teknik Uygulamalar Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Başkanlığın envanterindeki tarihî mekân ve objelerin yaşatılmasına yönelik tüm teknik faaliyetleri yürütmek.

b) Başkanlığın bünyesindeki tüm tarihî mekânların bakımı ve restorasyonu konularında gerekli tedbirleri almak ve uygulamak; restorasyon, rölöve ve yeniden tasarım projelerini hazırlamak ve yürütmek; bu doğrultuda araştırma, inceleme, tespit, değerlendirme ve planlamaya yönelik hizmetleri yapmak veya yaptırmak.

c) Başkanlığın bünyesindeki birimlere bağlı bahçeleri düzenlemek ve bahçelerin bakım, temizlik ve peyzajlarıyla ilgili tüm iş ve işlemleri yapmak veya yaptırmak.

ç) Başkanlığın bünyesindeki birimlerin hizmetlerini yürütmek üzere ihtiyaç duyulan yeni binaların yapımı ile mevcut yapıların bakım ve onarımlarını yapmak veya yaptırmak.

d) Başkanlığın bünyesindeki birimlerin bilişim, haberleşme, bilgi işlem ve bilgi güvenliği ile ilgili her türlü iş ve işlemleri yapmak veya yaptırmak.

e) Başkanlığın bünyesindeki birimlerin tüm yapı ve mekânlarının aydınlatma ve ısıtma işleri ile diğer tesisatın kurulum, bakım ve onarım işlerini yapmak veya yaptırmak.

f) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Destek Hizmetleri Başkanlığı

MADDE 9- (1) Destek Hizmetleri Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde Başkanlık bünyesindeki birimlerin kiralama, yapım ve satın alma işleri ile bu birimlerin taşınır mal, malzeme ve demirbaşlarına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.

b) Başkanlık bünyesindeki personelle ilgili gerekli işlemleri ve bu birimlerin muhasebe işlemlerini, Cumhurbaşkanlığınca belirlenen çerçevede yürütmek.

c) Genel evrak ve arşiv faaliyetlerini düzenlemek ve yerine getirmek.

ç) Bütçeye ilişkin iş ve işlemleri yapmak.

d) Başkanlık bünyesindeki tarihî fabrikaların korunması, yaşatılması, bakım ve işletilmesine yönelik faaliyetleri yürütmek.

e) Başkanlık bünyesindeki birimlerin taşıma, ulaşım ve benzeri hizmetlerini yerine getirmek.

f) Saray, müze, köşk ve kasırların ihtiyacı olan perdelik, döşemelik kumaş, halı ile çini ve porselen üretimine ilişkin faaliyetleri yürütmek.

g) Geleneksel el sanatlarının sürdürülmesine yönelik faaliyette bulunmak.

ğ) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Personel Dairesi Başkanlığı

MADDE 10- (1) Personel Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Başkanlığın personel politikası ve planlaması ile personel sisteminin geliştirilmesi ve performans ölçütlerinin oluşturulması konusunda çalışmalar yapmak ve tekliflerde bulunmak.

b) Başkanlık personelinin atama, nakil, terfi, emeklilik ve benzeri özlük işlemlerini yürütmek.

c) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı

MADDE 11- (1) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığının görev ve yetkileri şunlardır:

a) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 22/12/2005 tarihli ve 5436 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 15 inci maddesi, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve diğer mevzuatla strateji geliştirme ve malî hizmetler birimlerine verilen görevleri yapmak.

b) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

MADDE 12- (1) Özel Kalem Müdürlüğünün görev ve yetkileri şunlardır:

a) Başkanın resmi ve özel yazışmalarım yürütmek.

b) Başkanın her türlü protokol ve tören işlerini düzenlemek ve yürütmek.

c) Başkanın ziyaret, davet, karşılama ve uğurlama, ağırlama, milli ve dini bayramlarla ilgili hizmetlerini düzenlemek, yürütmek ve diğer kuruluşlarla koordine etmek.

ç) Başkanca verilecek diğer görevleri yapmak.

İşbirliği ve bilgi toplama

MADDE 13- (1) Başkanlık, görev alanına giren konularda bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlar ile yakın işbirliği içinde bulunur.

 (2) Başkanlık, görevleri ile ilgili olarak gerekli olan bilgileri bütün kamu kurum ve kuruluşlarından istemeye yetkilidir. Kamu kurum ve kuruluşları kendilerinden istenen bütün bilgileri vermekle yükümlüdürler.

 (3) Bu şekilde elde edilen bilgilerden ticari sır niteliğinde olanların gizliliğine uyulur.

 (4) Başkanlık, görevleri ile ilgili olarak ihtiyaç duyduğu konularda araştırma, etüt ve proje ile uluslararası ikili ve çok taraflı temas ve toplantılar düzenleme ve bunlarla ilgili her türlü mal ve hizmetlerin sağlanması gibi işleri yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilere sözleşme veya pazarlık suretiyle yaptırabilir ve bu konularla ilgili mal ve hizmet satın alabilir.

 (5) Bu kapsamdaki faaliyetler ile Başkanlığa teklif edilen projelerin değerlendirilmesi ve desteklenen projelerin izlenmesine ilişkin hizmet alımlarında görev alan kamu görevlileri ve hizmetinden yararlanılacak diğer kişiler için ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılacak harcamalar Başkanlık bütçesinden karşılanır. Başkanlıkça desteklenen araştırma-geliştirme projelerinde proje süresi ile sınırlı olmak kaydıyla proje kapsamında görev yapan öğretim elemanlarına onaylanan projede belirlenen tutarlar üzerinden ödeme yapılabilir. Projede görev yapan ve kamu görevlisi olmayan diğer personele onaylanan projede belirlenen tutarlar üzerinden hizmet bedeli ödenebilir.

Yöneticilerin sorumluluğu

MADDE 14- (1) Başkanlıkta görev yapan her kademedeki yöneticiler yapmakla yükümlü bulundukları hizmet veya görevleri, Cumhurbaşkanı tarafından verilecek emir ve direktifler ile sıralı yöneticiler tarafından verilecek emir ve talimatlar yönünde mevzuata uygun olarak düzenlemek ve yürütmekten bir üst kademeye karşı sorumludur.

Düzenleme görev ve yetkisi

MADDE 15- (1) Başkanlık; görev, yetki ve sorumluluk alanına giren konularda idarî düzenlemeler yapabilir.

Yetki devri

MADDE 16- (1) Başkan sınırlarını açıkça belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilir. Ancak yetki devri, yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz.

Personel istihdamı, çalıştırılması ve özel gelir

MADDE 17- (1) Başkanlık personeli 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabidir. Başkanlıkta, 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 26 ncı ve ek 28 inci maddeleri çerçevesinde personel istihdam edilebilir. Ayrıca aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 25 inci maddesi çerçevesinde Başkanlığa kurumlar arası geçici görevlendirme yapılabilir. Bu suretle çalıştırılacakların sözleşme usul ve esasları ile ücret miktarı ve her çeşit ödemeleri Cumhurbaşkanınca tespit edilir.

 (2) Cumhurbaşkanlığına bağlı saray, köşk, kasır, müze ve fabrikalardan sağlanan her türlü gelir ile bunların bakım ve onarımı için yapılan şartlı bağışlar ve yardımlar hakkında, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun ek 7 nci maddesi çerçevesinde işlem yapılır.

Kadrolar

MADDE 18- (1) Kadro ve pozisyonların tespiti, ihdası, kullanımı ve iptali ile kadro ve pozisyonlara ilişkin diğer hususlar, Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerine göre düzenlenir.

Atıflar

MADDE 19- (1) Mevzuatta Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının görevleriyle ilgili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatına yapılmış olan atıflar Milli Saraylar İdaresi Başkanlığına yapılmış sayılır.

Geçiş hükmü

GEÇİCİ MADDE 1- 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Cumhurbaşkanlığı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığına devredilen Türkiye Büyük Millet Meclisine bağlı Milli Saraylara ilişkin hizmetler, anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımı tarihinde istihdam edilen görevli personel eliyle 2879 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince hiçbir işleme gerek kalmaksızın yürütülmeye devam olunur.

Yürürlük

MADDE 20- (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 21- (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.”

B. (16) numaralı CBK şöyledir:

 “MADDE 1- 16/7/2018 tarihli ve 30480 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 12 sayılı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin;

a) 1 inci maddesine ‘amacı,’ ibaresinden sonra gelmek üzere ‘merkezi İstanbul'da bulunan genel bütçeli’ ibaresi eklenmiştir.

b) 4 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 ‘MADDE 4- (1) Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan saray, köşk, kasır, müzeler ve tarihi fabrikalar ile bunların bünyesinde yer alan taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının tespitini, tasnifini, periyodik bakımını, muhafazasını, restorasyonunu, tanıtımını, yönetimini ve işletilmesini yapmak.

b) İlgili kuruluşlarla kültürel alanlarda işbirliği yapmak ve müzecilikle ilgili diğer teknik hizmetleri yürütmek.

c) Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki müzelerin tanıtılması, ziyarete hazır tutulması, ziyaretçilere ilişkin verilerin istatistikî yöntemlerle değerlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak.

ç) Bünyesindeki saray, köşk, kasır ve tarihi fabrikalardaki kafeterya ve hediyelik eşya mağazalarının kamu kurumuna bağlı iktisadi işletme statüsünde veya kuracağı, ortak olacağı ya da devralacağı şirket eliyle sevk ve idaresini yapmak.

d) Ankara Palas ve Başkanlığa tahsis edilen diğer tarihi mekânların sevk ve idaresi ile işletilmesine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.

e) Kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak.

 (2) Başkanlık, Cumhurbaşkanının onayıyla döner sermaye işletmesi veya şirket kurabilir ya da kurulmuş şirketlere ortak olabilir veya bunları devralabilir.’

c) 5 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 5/A maddesi eklenmiştir.

 ‘Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu

MADDE 5/A- (1) Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan saray, köşk, kasırlar, müzeler ve tarihi fabrikaların bünyesindeki taşınır ve taşınmaz kültür varlıkları, tarihi bahçeler ve çevrelerinin bakım, onarım, restorasyon ve koruma hizmetlerinin bilimsel açıdan değerlendirilmesi amacıyla Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu oluşturulmuştur. Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.’

ç) 6 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 ‘MADDE 6- (1) Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının hizmet birimleri şunlardır:

a) Müzecilik ve Tanıtım Dairesi Başkanlığı.

b) Restorasyon Dairesi Başkanlığı.

c) Teknik Uygulamalar Dairesi Başkanlığı.

ç) Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı.

d) Personel Dairesi Başkanlığı.

e) Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı.

f) Hukuk Müşavirliği.

g) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.

ğ) Özel Kalem Müdürlüğü.’

d) 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki 7/A maddesi eklenmiştir.

 ‘Müzecilik ve Tanıtım Dairesi Başkanlığı

MADDE 7- (1) Müzecilik ve Tanıtım Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Başkanlık bünyesindeki saray, köşk, kasır ve müzelerin ulusal ve uluslararası tanıtımını yapmak, yaptırmak ve bu amaçla faaliyetlerde bulunmak; tanıtıma ilişkin gerekli yayın, doküman ve malzemeyi hazırlamak, hazırlatmak, temin etmek ve dağıtmak.

b) Başkanlık bünyesindeki tarihi arşiv ve kütüphaneleri düzenlemek ve hizmete sunmak; Milli Saraylar İhtisas Kütüphanesini düzenlemek ve kullanıma hazır tutmak.

c) Başkanlık bünyesindeki tarihi objelerin kayıtlarını tutmak, tüm taşınmazların kayıt ve takibi ile bunlarla ilgili iş ve işlemleri yürütmek.

ç) Başkanlık bünyesindeki tarihi mekân ve objeler hakkında araştırma yapmak, eserlerin sergilenmesi ve benzeri işlemleri yürütmek, tarihi objelerin periyodik bakım ve temizliklerini yerine getirmek.

d) Tarihi mekânları kültürel, geleneksel ve sanatsal etkinliklere tahsis etmek ve gerektiğinde etkinliklerin organizasyonunu yapmak.

e) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Saraylar ve saraylara bağlı köşk, kasır ve müzelerin yönetimi

MADDE 7/A- (1) Başkanlığa bağlı saraylar ve saraylara bağlı köşk, kasır ve müzelerin yönetimi her saray için kurulan daire başkanlıklarınca yürütülür. Bu daire başkanlıklarının görevleri şunlardır:

a) Saraylar ve saraylara bağlı köşk, kasır ve müzelerin yerli ve yabancı ziyaretçilere açık tutulması konusunda tüm tedbirleri almak ve tüm müzecilik hizmetlerini yerine getirmek.

b) Koruma, güvenlik ve temizlik hizmetlerini yürütmek.

c) Onarım ve restorasyonu gereken mekân ve eserleri tespit ederek onarım ve restorasyon hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamak.

ç) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.’

e) 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki 8/A maddesi eklenmiştir.

 ‘Restorasyon Dairesi Başkanlığı

MADDE 8- (1) Restorasyon Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Başkanlığın envanterindeki tarihi mekânların yaşatılmasına yönelik tüm restorasyon, konservasyon, bakım ve onarım faaliyetlerini yürütmek.

b) Başkanlık bünyesindeki tüm tarihi mekânların bakım ve restorasyonu konularında gerekli tedbirleri almak ve uygulamak; röleve, restorasyon ve restitüsyon projelerini hazırlamak ve yürütmek; bu doğrultuda araştırma, inceleme, tespit, değerlendirme ve planlamaya yönelik hizmetleri yapmak veya yaptırmak.

c) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Teknik Uygulamalar Dairesi Başkanlığı

MADDE 8/A- (1) Teknik Uygulamalar Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Başkanlığın bünyesindeki birimlerin tüm yapı ve mekânlarının aydınlatma, ısıtma ve diğer tesisat, bakım ve onarım işlerini yapmak veya yaptırmak.

b) Başkanlığın bünyesindeki birimlere bağlı tarihi ve diğer bahçeleri düzenlemek ve bahçelerin bakım, temizlik ve peyzajları ile ilgili tüm iş ve işlemleri yapmak veya yaptırmak.

c) Başkanlığın bünyesindeki birimlerin hizmetlerini yürütmek üzere ihtiyaç duyulan yeni binaların yapımı ve mevcut binaların onarımlarım yapmak veya yaptırmak.

ç) Başkanlığın envanterindeki tarihi objelerin restorasyon ve konservasyonlarını yapmak veya yaptırmak ve tarihi objelerin yaşatılmasına ilişkin gerekli önlemleri almak.

d) Başkanlık bünyesindeki birimlerin bilişim, haberleşme, bilgi işlem ve bilgi güvenliği ile ilgili her türlü iş ve işlemlerini yapmak veya yaptırmak.

e) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.’

f) 9 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 ‘Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı

MADDE 9- (1) Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde Başkanlık bünyesindeki birimlerin kiralama, yapım ve satın alma işleri ile bu birimlerin taşınır mal, malzeme ve demirbaşlarına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek.

b) Başkanlık bünyesindeki tarihî fabrikaların korunması, yaşatılması, bakım ve işletilmesine yönelik faaliyetleri yürütmek.

c) Başkanlık bünyesindeki birimlerin taşıma, ulaşım ve benzeri hizmetlerini yerine getirmek.

ç) Saray, müze, köşk ve kasırların ihtiyacı olan perdelik, döşemelik kumaş, halı ile çini ve porselen üretimine ilişkin faaliyetleri yürütmek.

d) Başkanlık bünyesindeki kafeterya ve hediyelik eşya mağazalarının işletilmesine yönelik iş ve işlemleri yerine getirmek.

e) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.’

g) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına (b) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiş ve diğer bent buna göre teselsül ettirilmiştir.

 ‘(c) Başkanlık bünyesindeki personelle ilgili gerekli işlemleri ve birimlerin muhasebe işlemlerini, Cumhurbaşkanlığınca belirlenen çerçevede yürütmek.

 (ç) Genel evrak ve arşiv faaliyetlerini düzenlemek ve yerine getirmek.

 (d) Güvenlik ve sivil savunma hizmetlerini yönetmek.

 (e) Geleneksel el sanatlarının sürdürülmesine yönelik faaliyetlerde bulunmak.’

ğ) 11 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 11/A ve 11/B maddeleri eklenmiştir.

 ‘Hukuk Müşavirliği

MADDE 11/A- (1) Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:

a) 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre hukuk birimlerine verilen görevleri yapmak.

b) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

MADDE 11/B- (1) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğinin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Başkanlığın basın ve halkla ilişkiler ile ilgili faaliyetlerini planlamak ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere göre yürütülmesini sağlamak.

b) 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.

c) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.’

h) 13 üncü maddesinin beşinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

ı) 17 nci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve birinci fıkrasında yer alan ‘ve ek 28 inci maddeleri’ ibaresi ‘ve ek 31 inci maddeleri’ şeklinde değiştirilmiştir.

 ‘(3) Başkanlığa bağlı birimlerde bakım, onarım ve restorasyon işleri ile tarihi fabrikalarda ustalık gerektiren işler için zanaatkâr olarak çalıştırılacaklarda ilgili kurumlar tarafından verilen çıraklık, kalfalık ve ustalık belgeleri aranır. Bunlara ilişkin diğer hususlar Başkanlıkça belirlenir.

 (4) Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu üyeleri ile Başkanlık bünyesinde oluşturulan danışmanlık ve ihtisas komitelerinin üyelerine, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 29 uncu maddesine göre her bir toplantı için (1500) gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucunda bulunacak miktarda Başkanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde huzur hakkı ödenebilir.’

i) 18 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

 ‘(2) Ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki (I) sayılı cetvele "Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı" bölümü olarak eklenmiştir.’

j) 19 uncu maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 19/A maddesi eklenmiştir.

 ‘Uzman istihdamı

MADDE 19/A- (1) Başkanlıkta 657 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesine göre araştırma, analiz, teftiş, denetim, inceleme ve soruşturma yetkisini haiz Milli Saraylar Uzmanı ve Milli Saraylar Uzman Yardımcısı istihdam edilebilir. Milli Saraylar Uzmanı ve Milli Saraylar Uzman Yardımcısı, mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 30 uncu maddesi uyarınca Adalet Uzmanı ve Adalet Uzman Yardımcısına denktir.’

k) Geçici 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

 ‘GEÇİCİ MADDE 1- (1) 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Milli Saraylar İdaresi Başkanlığına devredilen Türkiye Büyük Millet Meclisine bağlı milli saraylara ilişkin hizmetler, anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımı tarihi itibarıyla bu birimlerde istihdam edilmekte olan görevli personel eliyle başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın yürütülmeye devam olunur. Bu fıkra uyarınca görevlendirilen personel, mevcut kadro veya pozisyonlarıyla Başkanlıkta durumlarına uygun kadro veya pozisyonlara atanabilir. Bu fıkra uyarınca atananların kadro veya pozisyonları başka bir işleme gerek kalmaksızın ihdas edilmiş ve 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki cetvellerin ilgili bölümüne eklenmiş sayılır.

 (2) Başkanlığın 2018 mali yılı harcamaları Hazine ve Maliye Bakanlığınca yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar Cumhurbaşkanlığının 2018 yılı bütçesinde yer alan ödeneklerden karşılanır.

 (3) Türkiye Büyük Millet Meclisi İdari Teşkilatında Milli Saraylardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığına bağlı birimlerde bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla en fazla beş yıl görev yapmış olan ve lisans eğitimi veren yükseköğretim kurumlan veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanlardan, Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre bir defaya mahsus olmak üzere bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılacak yazılı ve sözlü sınavı kazananlar, başarı sırasına göre Milli Saraylar Uzman Yardımcılığı kadrolarına atanabilir. Bu şekilde atanacakların sayısı toplam Milli Saraylar Uzman Yardımcısı kadro sayısının yüzde otuzunu geçemez.

 (4) Türkiye Büyük Millet Meclisi İdari Teşkilatında Milli Saraylardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığına bağlı birimlerde bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla beş yıldan fazla süre görev yapmış olan ve lisans eğitimi veren yükseköğretim kurumları veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanlardan, Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslar doğrultusunda bir defaya mahsus olmak üzere bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılacak yazılı ve sözlü sınavı kazananlar, başarı sırasına göre Milli Saraylar Uzmanı kadrolarına atanabilir. Bu şekilde atanacakların sayısı, Milli Saraylar Uzmanı toplam kadro sayısının yüzde otuzunu geçemez. Bu maddenin üçüncü fıkrasına göre Milli Saraylar Uzman Yardımcılığına atananlar, üç yıl boyunca görev yapmak kaydıyla Başkanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Milli Saraylar Uzmanı kadrolarına atanır.

 (5) Bu fıkranın yayımlandığı tarih itibarıyla Ankara Palas Devlet Konukevi Döner Sermaye İşletmesi başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kapatılmıştır. Ankara Palas binası ve üzerinde bulunduğu taşınmaz, Başkanlık görev ve hizmetleri kapsamında istifade edilmek üzere Başkanlığa tahsis edilmiştir. Ankara Palas Devlet Konukevi Döner Sermaye İşletmesine ait her türlü borç ve alacaklar, doğmuş ve doğacak hak ve yükümlülükler, yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıt ve dokümanlar başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Dışişleri Bakanlığına devredilmiştir. Her türlü taşınır, araç, gereç, demirbaş ve malzemenin devri Dışişleri Bakanlığı ile Başkanlık arasında yapılacak protokole göre gerçekleştirilir. Ankara Palas Devlet Konukevi Döner Sermaye İşletmesinin taraf olduğu sözleşmelerde Dışişleri Bakanlığı başkaca bir işleme gerek kalmaksızın taraf sıfatını kazanır. Ankara Palas Devlet Konukevi Döner Sermaye İşletmesiyle ilgili açılmış ve açılacak davalar, takipler ile alternatif uyuşmazlık çözüm yollarında Dışişleri Bakanlığı başkaca bir işleme gerek kalmaksızın taraf sıfatını kazanır. Bu fıkranın yayımlandığı tarih itibarıyla Ankara Palas Devlet Konukevi Döner Sermaye İşletmesinde çalışan sözleşmeli personel, mevcut mali ve sosyal haklan ve "sözleşmeli hizmet personeli" unvanıyla başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Dışişleri Bakanlığına devredilmiş ve pozisyonları Dışişleri Bakanlığı adına ihdas, tahsis ve vize edilmiş sayılır. Ankara Palas Devlet Konukevi Döner Sermaye İşletmesi bünyesinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında yükleniciler tarafından 4/12/2017 tarihi itibarıyla çalıştırılmakta olanlardan 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesi çerçevesinde sürekli işçi kadrolarına atananlar, Dışişleri Bakanlığı adına vize ve ihdas edilmiş sayılan sürekli işçi kadrolarına başkaca bir işleme gerek kalmaksızın atanmış sayılır.’

Yürürlük

MADDE 2- (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 3- (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.”

C. (44) numaralı CBK şöyledir:

 “MADDE 1-12 sayılı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin geçici 1 inci maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

 ‘(6) Topkapı Sarayı, bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamında yönetim, restorasyon, tanıtım ve diğer tüm hizmetleri Başkanlıkça yürütülmek üzere bu fıkranın yayımlandığı tarih itibarıyla Başkanlığa tahsis edilmiştir. Topkapı Sarayına ilişkin hizmetlerde kullanılan her türlü taşınır, taşıt, araç, gereç ve malzeme, yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıtlar ve dokümanlar; bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın Başkanlığa devredilmiş sayılır. Topkapı Sarayının müştemilatında yer alan mülkiyeti Hâzineye ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmazlar (Darphane binalarının tamamı dâhil), başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın tahsis amacına uygun olarak kullanılmak üzere Başkanlığa tahsis edilmiş sayılır. Topkapı Sarayına ilişkin olarak yürütülen hizmetlerden doğan (Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğüne ait olanlar dâhil) her türlü borç ve alacaklar, hak ve yükümlülükler Başkanlığa devredilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığınca Topkapı Sarayına ilişkin yürütülen (Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğünce yapılanlar dâhil) hizmetlerden dolayı söz konusu Bakanlığın veya Döner Sermaye İşletmesinin taraf olduğu sözleşmeler ile açılmış ve açılacak davalar, takipler ile alternatif uyuşmazlık çözüm yollarında Başkanlık başkaca bir işleme gerek kalmaksızın taraf sıfatını kazanır. Topkapı Sarayına ilişkin yapılan sözleşme ve bağıtlardan paraya taalluk eden miktarlar ilgili yükleniciler tarafından başka bir işleme gerek kalmaksızın Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı adına açılmış olan özel gelir hesabına yatırılır. Topkapı Sarayına ilişkin hizmetler, bu fıkranın yayımı tarihi itibarıyla bu hizmetler kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığına (Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğüne ait olanlar dâhil) ait kadro ve pozisyonlarda istihdam edilmekte olan görevli personel eliyle altı ay süreyle yürütülmeye devam olunur. Anılan personel bu fıkranın yayımlandığı tarih itibarıyla 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 25 inci maddesi kapsamında aylıklı izinli olarak Başkanlıkta başka bir işleme gerek kalmaksızın altı ay süreyle geçici görevlendirilmiş sayılır. Bu fıkra kapsamında hizmetlerin yürütülmesi ve geçici görevlendirmeye ilişkin olarak belirlenen süreler Başkanlıkça bir katına kadar uzatılabilir. Bu fıkra kapsamında geçici görevlendirilen personelden Başkanlıkça uygun görülenler Başkanlığın kadro ve pozisyonlarına atanabilir. Bu fıkra uyarınca atananların kadro veya pozisyonları (personelin önceki pozisyonlarına ait unvan, sayı, nitelik, sözleşme ücreti ve süreleri itibarıyla) atama işleminin yapıldığı tarihte başka bir işleme gerek kalmaksızın ihdas edilmiş ve 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin eki cetvellerin Milli Saraylar İdaresi Başkanlığına ait bölümüne eklenmiş sayılır.

 (7) Kültür ve Turizm Bakanlığınca Topkapı Sarayına ilişkin olarak başlatılmış olan restorasyon faaliyetlerine ait giderlerden 2019 yılına taalluk edenler anılan Bakanlığın 2019 yılı bütçesindeki yatırım ödeneklerinden karşılanır.’

MADDE 2- Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3- Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.”

Ç. (51) numaralı CBK’nın 4. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesinin değiştirilen (4) numaralı fıkrası şöyledir;

 “(4) 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 29 uncu maddesine göre ayda üçten fazla olmamak üzere her bir toplantı için Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu üyelerine (9000), Başkanlık bünyesinde oluşturulan danışmanlık komitesi üyelerine (7500) ve ihtisas komitesi üyelerine (6000) gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucunda bulunacak miktarda Başkanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde huzur hakkı ödenebilir.”

II. İLK İNCELEME

A. E.2018/128 Sayılı Dava Yönünden

1.                  Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Serdar ÖZGÜLDÜR, Serruh KALELİ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Recep KÖMÜRCÜ, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL ve Yusuf Şevki HAKYEMEZ’in katılımlarıyla 17/10/2018 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma talebinin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

B. E.2018/129 Sayılı Dava Yönünden

2.                  Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Serdar ÖZGÜLDÜR, Serruh KALELİ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Recep KÖMÜRCÜ, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Hasan Tahsin GÖKCAN, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL ve Yusuf Şevki HAKYEMEZ’in katılımlarıyla 17/10/2018 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma talebinin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

C. E.2019/103 Sayılı Dava Yönünden

3.                  Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Recep KÖMÜRCÜ, Serdar ÖZGÜLDÜR, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU ve Selahaddin MENTEŞ’in katılımlarıyla 14/11/2019 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma talebinin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

Ç. E.2020/6 Sayılı Dava Yönünden

4.                  Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca Zühtü ARSLAN, Hasan Tahsin GÖKCAN, Recep KÖMÜRCÜ, Serdar ÖZGÜLDÜR, Burhan ÜSTÜN, Engin YILDIRIM, Hicabi DURSUN, Celal Mümtaz AKINCI, Muammer TOPAL, M. Emin KUZ, Kadir ÖZKAYA, Rıdvan GÜLEÇ, Recai AKYEL, Yusuf Şevki HAKYEMEZ, Yıldız SEFERİNOĞLU ve Selahaddin MENTEŞ’in katılımlarıyla 22/1/2020 tarihinde yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma talebinin esas inceleme aşamasında karara bağlanmasına OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

III. BİRLEŞTİRME KARARLARI

A. E.2018/119 Sayılı Dava Yönünden

5.                   (16) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün,

2. 1. maddesinin birinci fıkrasının;

a. (b) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen 4. maddesinin;

i. (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ve (c) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibarelerinin,

ii. (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanının onayıyla…” ibaresinin,

b. (c) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne eklenen 5/A maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresinin,

c. (ı) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesine eklenen (3) ve (4) numaralı fıkraların,

ç. (k) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen Geçici 1. maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarının,

iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebiyle açılan E.2018/129 sayılı davanın aralarındaki hukuki irtibat nedeniyle E.2018/128 sayılı dava ile BİRLEŞTİRİLMESİNE, esasının kapatılmasına, esas incelemenin E.2018/128 sayılı dosya üzerinden yürütülmesine, 17/10/2018 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

B. E.2019/103 Sayılı Başvuru Yönünden

6.                   (44) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün,

2. 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu ve on birinci cümlelerinin,

iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebiyle açılan E.2019/103 sayılı davanın aralarındaki hukuki irtibat nedeniyle E.2018/128 sayılı dava ile BİRLEŞTİRİLMESİNE, esasının kapatılmasına, esas incelemenin E.2018/128 sayılı dosya üzerinden yürütülmesine 14/11/2019 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

C. E.2020/6 Sayılı Başvuru Yönünden

7.                   (51) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesinin değiştirilen (4) numaralı fıkrasının iptaline ve yürürlüğünün durdurulmasına karar verilmesi talebiyle açılan E.2020/6 sayılı davanın aralarındaki hukuki irtibat nedeniyle E.2018/128 sayılı dava ile BİRLEŞTİRİLMESİNE, esasının kapatılmasına, esas incelemenin E.2018/128 sayılı dosya üzerinden yürütülmesine 22/1/2020 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

IV. ESASIN İNCELENMESİ

8.                  Dava dilekçeleri ve ekleri, Raportör Murat ÖZDEN tarafından hazırlanan işin esasına ilişkin rapor, dava konusu CBK kuralları, dayanılan Anayasa kuralları ile bunların gerekçeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

A. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Anayasal Çerçevesi ve Yargısal Denetimi

9.                  Anayasa Mahkemesi CBK’ların anayasal çerçevesini ve yargısal denetimine ilişkin ilkeleri daha önceki kararlarında belirlemiştir. Buna göre CBK’ların yargısal denetiminde öncelikle Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci ila dördüncü cümlelerinde belirtilen konu bakımından yetki kurallarına uygunluğunun ele alınması gerekmekte olup bu kapsamda düzenlemenin; yürütme yetkisine ilişkin olması, Anayasa’nın İkinci Kısmı’nın Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevlerle ilgili olmaması, Anayasa’da münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen ya da kanunda açıkça düzenlenen konulara ilişkin olmaması gerekir. Anılan fıkra yönünden herhangi bir aykırılık tespit edilmemesi durumunda ise bu defa CBK’ların içerik yönünden Anayasa’ya uygunluk denetimi yapılmalıdır (AYM, E.2019/78, K.2020/6, 23/01/2020, §§ 3-13; E.2019/31, K.2020/5, 23/01/2020, §§ 3-13; E.2018/119, K.2020/25, 11/06/2020, §§ 3-13; E.2018/155, K.2020/27, 11/06/2020, §§ 3-13).

B. (12), (16) ve (44) numaralı CBK’ların Tümünün İncelenmesi

10.              30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 43. maddesinin (3) numaralı fıkrasında “Mahkemenin, kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya aykırılığı hususunda ileri sürülen gerekçelere dayanma zorunluluğu yoktur. Mahkeme, taleple bağlı kalmak şartıyla başka gerekçeyle de Anayasaya aykırılık kararı verebilir.” denilmiştir. Buna göre Anayasa Mahkemesi iptal ve itiraz davalarında yapacağı incelemede taleple bağlı bulunmaktadır.

11.              Dava dilekçesinde CBK’ların tümü yönünden geçerli olabilecek bazı gerekçelere dayanılarak (12), (16) ve (44) numaralı CBK’ların tümünün, ayrıca konu ve içerik yönünden Anayasa’ya aykırı oldukları gerekçesiyle bazı fıkra, cümle veya ibarelerinin iptali talep edilmiştir. Bunun dışında CBK kurallarının her birinin ayrı ayrı Anayasa’ya aykırılığını ileri süren bir talebe yer verilmemiştir. Buna göre ayrıca dava konusu edilen kurallar dışında CBK, tümü yönünden incelenmiş; CBK’da düzenlenen her bir kurala ilişkin ayrıca bir inceleme yapılmamıştır. Dolayısıyla CBK’nın tümü yönünden aşağıda ulaşılacak sonucun her bir CBK kuralı yönünden yapılacak inceleme neticesinde verilecek kararın sonuçlarını doğurmayacağının vurgulanması gerekir.

1. Genel Bilgi

12.              3/3/1924 tarihli ve 431 sayılı Hilâfetin İlgasına ve Hanedanı Osmaninin Türkiye Cumhuriyeti Memaliki Haricine Çıkarılmasına Dair Kanun’un 8 ila 10. maddelerinde, Osmanlı İmparatorluğu’nda padişahlık etmiş kimselerin Türkiye Cumhuriyeti arazisi dâhilindeki tapuya kayıtlı taşınmazlarının, mülga padişahlık saraylarının, kasırların ve diğer yerlerin içindeki mefruşat, takımlar, tablolar ve sair bilumum menkul malları ile birlikte millete intikal ettiği hüküm altına alınmıştır.

13.              18 Ocak 1925 tarihli Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile anılan saraylardan bir kısmı, bu Kararname ile kurulan Milli Saraylar Müdürlüğüne bağlanmıştır. Daha sonra başka saray, köşk ve kasırların da bağlandığı Müdürlük, 13/10/1983 tarihli ve 2919 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilat Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca Daire Başkanlığı şeklinde örgütlenmiştir. 1/12/2011 tarihli ve 6253 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı Kanunu’nun 3. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (h) bendinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) yönetiminde bulunan saray, köşk ve kasırlar ile bunlara bağlı taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının tespitini, tasnifini, periyodik bakımını, muhafazasını, restorasyonunu ve tanıtımını yapmak TBMM İdari Teşkilatının görevleri arasında sayılmış ve anılan Kanun’un 4., 17., 18., ve 19. maddelerine göre bu görevler Milli Saraylardan sorumlu Genel Sekreter Yardımcısına bağlı Müzecilik ve Tanıtım Başkanlığı, Restorasyon ve Teknik Uygulamalar Başkanlığı ve İdari ve Mali İşler Başkanlığı tarafından yerine getirilmiştir. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişle birlikte 2/7/2018 tarihli ve 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (KHK) 49. maddesi ile de 6253 sayılı Kanun’un anılan hükümleri yürürlükten kaldırılarak bu birimler kapatılmıştır.

14.              6253 sayılı Kanun’a 703 sayılı KHK’nın 49. maddesi ile eklenerek 9/7/2018 tarihinde yürürlüğe giren ek 13 madde ile, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte Milli Saraylardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığına bağlı birimlere tahsis edilen her türlü taşınır, taşıt, araç, gereç ve malzeme, borç ve alacaklar, hak ve yükümlülükler, yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıtlar ve dokümanların; bunların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla CBK hükümlerine göre bünyesinde düzenlendiği kamu kurum ve kuruluşuna ilgili CBK’nın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın devredilmiş sayılacağı, mülkiyeti Hazineye ait veya devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan tahsis edilmiş olanlar ile fiilen kullanılanların hiçbir işleme gerek kalmaksızın tahsis amacına uygun olarak kullanılmak üzere CBK hükümlerine göre nezdinde düzenlendiği kamu kurum ve kuruluşuna tahsis edilmiş sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Dava konusu (12) numaralı CBK ile de anılan yasal düzenleme kapsamında devir veya tahsis edilen taşınır ve taşınmazların yönetimi için Cumhurbaşkanlığına bağlı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı (Başkanlık) kurulmuş ve Başkanlığın teşkilat yapısı, görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiştir. (16), (44) ve (51) sayılı CBK’lar ile (12) sayılı CBK’da değişiklikler yapılmıştır.

2. İptal Talebinin Gerekçesi

15.              Dava dilekçesinde özetle; Milli Sarayların Osmanlı İmparatorluğu döneminde padişahlık etmiş kişiler tarafından kullanılan sarayların, saltanat ve hilafetin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanının ülke dışına çıkarılması ile birlikte millete intikal ettiği, bu taşınmazlardan bir kısmının müze yapıldığı ya da başka kamu hizmetlerine tahsis edildiği, bir kısmının da kurulan Milli Saraylar Müdürlüğü yönetimine verildiği, bu Müdürlüğün 1925-1933 yılları arasında Maliye Bakanlığına bağlı olarak hizmet verdiği, 1933 yılından sonra ise TBMM’ye bağlandığı, TBMM çatısı altında olması sayesinde bu tarihî ve kültürel hazinelerin siyasal müdahalelerden korunduğu, diğer taraftan anılan değerlerin TBMM bünyesinde bulunmasının önemli bir sembolik değerinin olduğu, sarayların mülkiyetinin TBMM’de olmasının Cumhuriyetin temeli olan ulusal egemenlik ilkesi ile de ilgili olmasının yanı sıra Cumhuriyetin anlamına ve amacına daha uygun olduğu, Milli Sarayların TBMM idaresinde bulunmasının saltanattan Cumhuriyete geçişi ve ulusal egemenliği temsil ettiği, sembolik anlamı dolayısıyla Milli Sarayların yönetiminin yürütme yetkisine ilişkin bir konu olmadığı, diğer taraftan Milli Sarayların idaresinin CBK ile düzenlenecek konulardan olmadığı, belirtilerek (12) ve (16) CBK’ların tümünün Anayasa’nın 104. maddesine, (44) numaralı CBK’nın tümünün ise Anayasa’nın 2., 104. ve 123. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

3. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

16.              Dava dilekçesinde (44) numaralı CBK’nın tümünün konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 2. ve 123. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

17.               (12) numaralı CBK ile Milli Sarayların (saray, müze, köşk, kasır ve fabrikalar ile bunlara bağlı taşınır ve taşınmaz kültür varlıkları) yönetimi ve tanıtımı için Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak genel bütçeye tabi Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı kurulmuş ve bu CBK’da Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları düzenlenmiştir. Dava konusu (16), (44) ve (51) numaralı CBK’lar ile de anılan CBK’da bazı değişiklikler yapılmıştır.

18.              Dava konusu CBK’lar, merkezi İstanbul’da bulunan genel bütçeli Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının kuruluşuna ve teşkilatlanmasına ilişkin hususları düzenlemek amacıyla çıkarılmıştır.

19.              Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanlığı merkez teşkilatı ile Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluşların, bakanlıkların ve bağlı kuruluşlarının, kamu tüzel kişiliklerinin kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulmasına ilişkin düzenlemelerin CBK’larla yapılmasının konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya uygun olup olmadığı hususunu daha önceki bazı kararlarında değerlendirmiştir. Bu kapsamda söz konusu kurum ve kuruluşların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapılarıyla ilgili düzenlemelerin idarenin teşkilat yapısı ile ilgili olup yürütme yetkisine ilişkin konulardan olduğu, Anayasa’da CBK ile düzenlenmesi yasaklanan haklar ve ödevlerle ilgisinin bulunmadığı ve Anayasa’nın 106. maddesinin on birinci fıkrasının “Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle düzenlenir.” ile Anayasa’nın 123. maddesinin üçüncü fıkrasının “Kamu tüzel kişiliği, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulur.” şeklindeki hükümleriyle bağlantılı olarak Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı bir yönünün de bulunmadığı ifade edilmiştir (AYM, E.2019/71, K.2020/82, 30/12/2020, § 27; E.2018/134, K.2021/13, 3/3/2021, § 30; E.2020/8, K.2021/25, 31/3/2021, §§ 17-22; E.2018/133, K.2021/70, 13/10/2021, § 22; E.2021/50, K.2021/89, 16/12/2021, §§ 18-23; E.2021/91, K.2021/106, 30/12/2021, §§ 19-25; E.2018/119, K.2020/25, 11/6/2020, §§ 27, 28; E.2022/37, K.2023/44, 9/3/2023, §§ 9,10).

20.              Cumhurbaşkanlığına bağlı Başkanlığın teşkilatına, görev ve yetkilerine ilişkin kurallar yönünden, belirtilen kararlardan ayrılmayı gerektiren bir durum bulunmamaktadır.

21.              Başkanlığın kuruluş, teşkilat ve görevleri hususundaki düzenlemeler, yürütmeye ilişkin ve doğrudan CBK ile düzenlenebilecek konulardandır. Bu düzenlemeler Anayasa’nın CBK ile düzenlenmesi yasaklanan İkinci Kısım Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölüm’de yer alan siyasi haklar ve ödevler ile de ilgili değildir.

22. Bu itibarla dava konusu CBK’lar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerine aykırı bir düzenleme içermemektedir.

23. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesinde “Kanunda açıkça düzenlenen konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz” denilmiştir. Bu itibarla CBK’ların anılan Anayasa hükmü yönünden denetimi yapılırken CBK ile düzenlenen alanda hüküm ifade eden, bu bağlamda karşılaştırmaya esas olabilecek, daha önce kabul edilmiş bir kanun hükmünün bulunup bulunmadığının tespit edilmesi gerekir.

24. Dava konusu CBK’larla aynı alanda hüküm ifade eden karşılaştırmaya esas olabilecek nitelikte, kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralın kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

25. Açıklanan nedenlerle (12), (16) ve (44) numaralı CBK’ların tümü Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

C. (12) numaralı CBK’nın;

1. 2. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasında Yer Alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…”, 5. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde Yer Alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) Bendinde Yer Alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) Bendinde Yer Alan “…veya Cumhurbaşkanınca…”, 14. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasında Yer Alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ve 17. Maddesinin (2) Numaralı Fıkrasında Yer Alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” İbarelerinin İncelenmesi

a. Anlam ve Kapsam

26. (12) numaralı CBK’nın 2. maddesinde Milli Sarayların yönetimi ve tanıtımı için Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak genel bütçeye tabi Milli Saraylar İdaresi Başkanlığının kurulduğu belirtilmiş, 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde, Milli Saraylar İdaresi Başkanının, Başkanlığın en üst amiri olduğu, Başkanlığın genel yönetimi ve temsilinden Cumhurbaşkanına karşı sorumlu olduğu, (b) bendinde Başkanın Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen amaç, politika ve stratejilere uygun olarak Başkanlığı yöneteceği, (d) bendinde Başkanın mevzuatla veya Cumhurbaşkanınca verilen diğer görevleri yapacağı ifade edilmiştir.

27. CBK’nın 14. maddesinde Başkanlıkta görev yapan her kademedeki yöneticinin yapmakla yükümlü bulunduğu hizmet veya görevi, Cumhurbaşkanı tarafından verilecek emir ve direktifler ile sıralı yöneticiler tarafından verilecek emir ve talimatlar yönünde mevzuata uygun olarak düzenlemek ve yürütmekten bir üst kademeye karşı sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

28. CBK’nın 17. maddesinin (2) numaralı fıkrasında, Cumhurbaşkanlığına bağlı saray, köşk, kasır, müze ve fabrikalardan sağlanan her türlü gelir ile bunların bakım ve onarımı için yapılan şartlı bağışlar ve yardımlar hakkında, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun ek 7. maddesi çerçevesinde işlem yapılacağı belirtilmiştir.

29. Dava konusu kurallar, CBK’nın 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…”, 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…”, 14. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ve 17. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibareleridir.

b. İptal Taleplerinin Gerekçesi

30. Dava dilekçesinde özetle; saltanat ve hilafetin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanının ülke dışına çıkarılması ile birlikte sarayların millete devredildiği, bu anlamda sarayların TBMM’ye devredilmesinin sembolik bir değer taşıdığı, bu durumun Cumhuriyetin temeli olan ulusal egemenlik ilkesiyle de uyumlu olduğu, dava konusu kurallarla millî sarayların Cumhurbaşkanlığı yönetimine devredilmesinin ulusal egemenlik ilkesiyle bağdaşmayacağı belirtilerek kuralların Anayasa’nın 1., 6. ve 63. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

c. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. Kuralların Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

31. 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesi uyarınca dava konusu kurallar ilgisi nedeniyle Anayasa’nın 104. maddesi yönünden incelenmiştir.

32. Dava konusu kurallar, Milli Sarayların Cumhurbaşkanlığının yönetiminde ve bünyesinde olduğunu, Başkanın görevleri itibariyle Cumhurbaşkanına karşı sorumlu olduğunu, Başkanlığın Cumhurbaşkanının belirlediği amaç, politika ve stratejilere uygun olarak yönetileceğini hüküm altına almaktadır. Bu yönüyle kuralların Başkanlığın teşkilatlanmasıyla ve yönetimiyle ilgili olduğu, bu itibarla yürütme yetkisine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.

33. Kurallar, Anayasa’nın CBK ile düzenlenmesi yasaklanan İkinci Kısım Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölüm’de yer alan siyasi haklar ve ödevler ile ilgili değildir. Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluşların görev ve yetkisi konusunun Anayasa’nın 106. maddesinin on birinci fıkrası uyarınca CBK ile düzenlenmesi açıkça hükme bağlanmış olan bakanlıklara dair yetki kapsamında kaldığı da dikkate alındığında kurallar CBK ile düzenlenebilecek konulardandır. Ayrıca kurallar ile düzenlenen hususlara ilişkin olarak yürürlükte bir kanun hükmüne rastlanmadığından kuralların kanunda açıkça düzenlenen konulara ilişkin olduğu söylenemez.

34. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

ii. Kuralların İçerik Yönünden İncelenmesi

35. 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesi uyarınca kurallar ilgisi nedeniyle Anayasa’nın 2. maddesi yönünden de incelenmiştir.

36. Anayasa’nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti; insan haklarına dayanan, bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, eylem ve işlemleri hukuka uygun olan, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurup bunu geliştirerek sürdüren, Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa ve yasalarla kendini bağlı sayan, yargı denetimine açık olan devlettir.

37. Hukuk devletinin temel unsurlarından biri belirlilik ilkesidir. Anayasa Mahkemesinin yerleşik kararlarına göre anılan ilke, yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olmasını gerektirmektedir.

38. Anayasa Mahkemesinin birçok kararında belirlilik ilkesinin yalnızca yasal belirliliği değil daha geniş anlamda hukuki belirliliği ifade ettiği, yasal düzenlemeye dayanarak erişilebilir, bilinebilir ve öngörülebilir olma gibi niteliklere ilişkin gereklilikleri karşılaması şartıyla mahkeme içtihatları ve yürütmenin düzenleyici işlemleri ile de hukuki belirliliğin sağlanabileceği, asıl olanın muhtemel muhataplarının mevcut şartlar altında belirli bir işlemin ne tür sonuçlar doğurabileceğini öngörmelerini mümkün kılacak bir normun varlığı olduğu vurgulanmıştır (AYM, E.2019/94, K.2022/32, 24/3/2022, § 139). Anılan ilkenin yürütmenin asli düzenleyici işlemi niteliğinde olan CBK’lar bakımından da geçerli olduğunda şüphe bulunmamaktadır (AYM, E.2019/96, K.2022/17, 24/2/2022, § 47; E.2018/133, K.2021/79, § 52; E.2018/149, K.2022/163, 29/12/2022, § 26).

39. Kurallar ile Başkanlığın idari açıdan hangi kuruma bağlı olduğu ve ne şekilde yönetileceği hususlarının hem kişiler hem idare yönünden herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel bir şekilde düzenlediği gözetildiğinde, kurallarda belirsizlik bulunmadığı anlaşılmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşlarının Cumhurbaşkanlığına veya bir bakanlığa bağlanması, görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi hususunda yürütmenin başı olan Cumhurbaşkanının takdir yetkisi bulunmaktadır.

40. Anayasa'nın 63. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, tarih, kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunmasını sağlamak devletin pozitif yükümlülükleri arasındadır.

41. (12) numaralı CBK’nın 4. maddesinde saray, köşk, kasır, müzeler ve tarihî fabrikalar ile bunların bünyesinde yer alan taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının tespitini, tasnifini, periyodik bakımını, muhafazasını, restorasyonunu yapmak Başkanlığın görevleri arasında sayılmıştır. 7/A maddesinde, Başkanlığa bağlı saraylar ve saraylara bağlı köşk, kasır ve müzelerin yönetimi her saray için kurulan daire başkanlıklarının onarım ve restorasyonu gereken mekân ve eserleri tespit ederek onarım ve restorasyon hizmetlerinin yerine getirilmesini sağlamakla yükümlü olduğu belirtilmiştir.

42. CBK’nın 8. maddesinde ise Restorasyon Dairesi Başkanlığının görevleri arasında Başkanlığın envanterindeki tarihî mekânların yaşatılmasına yönelik tüm restorasyon, konservasyon, bakım ve onarım faaliyetlerini yürütmek, Başkanlık bünyesindeki tüm tarihî mekânların bakım ve restorasyonu konularında gerekli tedbirleri almak ve uygulamak; röleve, restorasyon ve restitüsyon projelerini hazırlamak ve yürütmek; restorasyonu yapılan tarihî mekânların elektrik ve mekanik proje ve uygulamasını yürütmek; bu doğrultuda araştırma, inceleme, tespit, değerlendirme ve planlamaya yönelik hizmetleri yapmak veya yaptırmak gibi görevler de sayılmıştır.

43. Anılan düzenlemeler bir bütün halinde değerlendirildiğinde Başkanlığın envanterinde bulunan kültür ve tabiat varlıklarının ve değerlerinin korunması için gerekli önlemlerin alındığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla kuralların bu varlık ve değerlerin korunması amacına aykırılık teşkil eden bir yönü bulunmamaktadır.

44. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 2. ve 63. maddelerine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

Kuralların Anayasa’nın 1. ve 6. maddeleri ile ilgisi görülmemiştir.

2. (16) numaralı CBK’nın 1. Maddesi İle Değiştirilmeden Önceki Haliyle 4. Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendinde Yer Alan “Cumhurbaşkanlığının Yönetiminde Bulunan” ve (ç) Bendinde Yer Alan “Cumhurbaşkanlığı Bünyesindeki” İbarelerinin İncelenmesi

45. (12) numaralı CBK’nın dava konusu ibarelerin de yer aldığı 4. maddesi (16) numaralı CBK’nın 1. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile değiştirilmiştir.

46. Açıklanan nedenle konusu kalmayan ibarelere ilişkin iptal talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.

3. 17. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının Dördüncü Cümlesinin İncelenmesi

a. İptal Talebinin Gerekçesi

47. Dava dilekçesinde özetle; Milli Saraylarda istihdam edilecek personelin sözleşme şartlarının, ücretlerinin ve diğer mali haklarının Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiği, kamu görevlilerinin aylık ve mali haklarına ilişkin konularda Cumhurbaşkanı’nın düzenleme yapma konusunda yetkisi bulunmadığı belirtilerek kuralın Anayasa’nın 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

b. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

48. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

49. (12) numaralı CBK’nın 17. maddesinin (1) numaralı fıkrasında, Başkanlık personelinin 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olduğu, Başkanlıkta, 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 26. ve ek 31. maddeleri çerçevesinde personel istihdam edilebileceği, ayrıca aynı KHK’nın ek 25. maddesi çerçevesinde Başkanlığa kurumlar arası geçici görevlendirme yapılabileceği belirtilmiştir. Fıkranın dava konusu dördüncü cümlesi de bu suretle çalıştırılacakların sözleşme usul ve esasları ile ücret miktarı ve her çeşit ödemelerinin Cumhurbaşkanınca tespit edileceğini düzenlemektedir.

50. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesinde kanunda açıkça düzenlenen konularda CBK çıkarılamayacağı kurala bağlanmıştır. Türkiye Büyük Millet Meclisinin (TBMM) Anayasa’nın 87. maddesinde düzenlenen kanun koyma yetkisi kapsamında kanun adı altında yaptığı düzenlemelerin bu kapsamda olduğunda kuşku bulunmamaktadır. Diğer yandan Anayasa Mahkemesi KHK’larda açıkça düzenlenen konular bakımından da CBK çıkarılmasına ilişkin aynı yasağın geçerli olup olmadığı hususunu daha önceki bazı kararlarında değerlendirmiş ve KHK’ların Anayasa’nın mülga hükümlerinde belirtilen niteliği, getiriliş amacı, Anayasa Mahkemesinin KHK’larla ilgili içtihadı ve uygulama dikkate alındığında KHK’ların kanun hükmünde olduklarının görüldüğü, dolayısıyla KHK ile açıkça düzenlenen bir konuda da Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesi uyarınca CBK çıkarılamaması gerektiğine karar vermiştir (AYM, E.2019/78, K.2020/6, 23/1/2020, §§ 34-39; E.2019/105, K.2020/30, 12/6/2020, §§ 24-29).

51. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesi uyarınca yapılacak denetimde öncelikle karşılaştırmaya esas olabilecek, daha önce çıkarılmış bir kanun hükmünün olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Sonrasında ise -böyle bir kanun hükmü varsa- incelenen CBK kuralının kanunun açıkça düzenlediği konuyu düzenleyip düzenlemediği belirlenmelidir. Bu değerlendirme yapılırken önce ilgili kanunun CBK ile düzenlenen alanda hüküm ifade edip etmediğinin belirlenmesi, ardından da kanundaki düzenlemenin açık olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Bu bağlamda CBK kuralı olmasaydı, karşılaştırmaya esas alınan kanun hükmünün CBK ile düzenleme yapılan konuya uygulanacak olup olmaması, CBK kuralının kanun ile düzenlenen konuda çıkarılıp çıkarılmadığına dair bir gösterge olacaktır (AYM, E.2019/31, K.2020/5, 23/01/2020, § 17).

52. 375 sayılı KHK’nın ek 25. maddesinde kurumlar arası geçici görevlendirmeye ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Bu kapsamda söz konusu düzenlemede geçici olarak görevlendirilen personelin aylıklı veya aylıksız izinli sayılacağı haller açıklanmış, bu madde kapsamında görevlendirmeye ilişkin usul ve esasların yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

53. KHK’nın ek 26. maddesinin birinci fıkrasında ise, Cumhurbaşkanlığı ile kamu kurum ve kuruluşlarında yerli ve yabancı sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Bu kapsamında düzenlemede istihdam edilmesi öngörülen sözleşmeli personelin hukuki statüsü, bu personele ödenecek ücretin tavanı ve ücretin belirlenmesinde yetkili makamlar belirlenmiş, söz konusu personelde aranacak öğrenim ve yabancı dil bilgisi şartı ile diğer şartların, bunların işe alınmalarının, sınav ve istisnalarının, sözleşme süre, usul ve esasları ile görev, yetki ve yükümlülüklerinin, sözleşmelerinin feshi ile istihdamlarına dair diğer hususların yönetmelikle belirlenmesi öngörülmüştür.

54. Anılan KHK’nın ek 31. maddesinin birinci fıkrasında, bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren geçici mahiyetteki işlerde; vekâlet veya istisna sözleşmesi ile yabancı danışman ve uzmanlar, istisna sözleşmesi ile de yerli danışman ve uzmanlar çalıştırılabileceği, bunlara ödenecek ücretin tutarının, 657 sayılı Kanun’un 4. maddesinin (B) fıkrasına göre çalıştırılanlar için uygulanmakta olan sözleşme ücreti tavanının üç katını aşmamak üzere ilgisine göre Cumhurbaşkanı yardımcısı ya da bakan tarafından tespit edileceği belirtilmiştir. Anılan maddenin beşinci fıkrasında ise bu madde kapsamında çalıştırılacakların nitelikleri, işe alınmaları ve çalışma usul ve esasları ile istihdamlarına dair diğer hususların Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak kurumca çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

55. Bu kapsamda 375 sayılı KHK’nın ek 25., ek 26. ve ek 31. madde hükümleri söz konusu personelin istihdamına dair hususların yönetmelikle düzenlenmesine imkân sağlamıştır.

56. Dava konusu kuralla kamu kurum ve kuruluşlarında 375 sayılı KHK’nın ek 25., ek 26. ve ek 31. maddeleri kapsamında istihdam edilecek personelin sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları ile ücret miktarı ve her çeşit ödemelerinin Cumhurbaşkanınca tespit edileceği belirlenmekte, dolayısıyla bu personelin istihdamına dair hususlarla ilgili bir düzenleme getirilmektedir.

57. Dava konusu CBK kuralının olmaması durumunda belirtilen personelin istihdamına dair söz konusu hususlarda 375 sayılı KHK’nın ek 25., ek 26. ve ek 31. maddelerinde yer alan hükümlerin uygulanacağı açıktır. Bu çerçevede kanunun açıkça düzenlediği bir konuda düzenleme yapan CBK kuralının Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırı düzenleme getirdiği anlaşılmaktadır (benzer değerlendirmeler için bkz. AYM, E.2018/134, K.2021/13, 3/3/2021, §§ 51-54).

58. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden ayrıca aynı fıkranın birinci, ikinci ve üçüncü cümleleri yönünden incelenmemiştir.

Kural, konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

Ç. (16) numaralı CBK’nın, 1. Maddesinin Birinci Fıkrasının;

1. - (b) Bendiyle (12) numaralı CBK’nın Değiştirilen 4. Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının (a) Bendinde Yer Alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…”, (c) Bendinde Yer Alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ve (2) Numaralı Fıkrasında Yer Alan “Cumhurbaşkanının onayıyla…” İbarelerinin,

- (c) Bendiyle (12) Numaralı CBK’ya Eklenen 5/A Maddesinin (1) Numaralı Fıkrasının Birinci Cümlesinde Yer Alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” İbarelerinin,

İncelenmesi

a. Anlam ve Kapsam

59. (12) numaralı CBK’nın 4. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan saray, köşk, kasır, müzeler ve tarihî fabrikalar ile bunların bünyesinde yer alan taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarının tespitini, tasnifini, periyodik bakımını, muhafazasını, restorasyonunu, tanıtımını, yönetimini ve işletilmesini yapmak, (c) bendinde de Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki müzelerin tanıtılması, ziyarete hazır tutulması, ziyaretçilere ilişkin verilerin istatistikî yöntemlerle değerlendirilmesi için gerekli çalışmaları yapmak Başkanlığın görevleri arasında sayılmış, (2) numaralı fıkrasında ise Başkanlığın Cumhurbaşkanının onayıyla döner sermaye işletmesi veya şirket kurabileceği ya da kurulmuş şirketlere ortak olabileceği veya bunları devralabileceği düzenlemesine yer verilmiştir.

60. CBK’nın 5/A maddesinde ise Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan saray, köşk, kasırlar, müzeler ve tarihî fabrikaların bünyesindeki taşınır ve taşınmaz kültür varlıkları, tarihî bahçeler ve çevrelerinin bakım, onarım, restorasyon ve koruma hizmetlerinin bilimsel açıdan değerlendirilmesi amacıyla Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu oluşturulduğu belirtilmiştir.

61. Dava konusu kurallar, (16) numaralı CBK’nın 1. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendiyle (12) numaralı CBK’nın değiştirilen 4. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…”, (c) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ve (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanının onayıyla…” ibareleri ile (16) numaralı CBK’nın 1. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendiyle (12) numaralı CBK’ya eklenen 5/a maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresidir.

b. İptal Taleplerinin Gerekçesi

62. Dava dilekçesinde özetle; kuralların (12) numaralı CBK’nın 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…”, 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…”, 14. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ve 17. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibarelerine yönelik gerekçelerle Anayasa’nın 1., 6. ve 63. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

c. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. Kuralların Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

63. 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesi uyarınca dava konusu kurallar ilgisi nedeniyle Anayasa’nın 104. maddesi yönünden incelenmiştir.

64. Dava konusu kurallar, Milli Sarayların Cumhurbaşkanlığının yönetiminde ve bünyesinde olduğunu, şirket kurulması veya kurulmuş olan şirketlere ortak olunabilmesi gibi bazı kararların Cumhurbaşkanının onayına tabi olduğunu hüküm altına almaktadır.

65. (12) numaralı CBK’nın 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…”, 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…”, 14. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ve 17. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibarelerine yönelik gerekçeler dava konusu kurallar bakımından da geçerlidir.

66. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

ii. Kuralların İçerik Yönünden İncelenmesi

67. 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 43. maddesi uyarınca kurallar ilgisi nedeniyle Anayasa’nın 2. maddesi yönünden de incelenmiştir.

68. (12) numaralı CBK’nın 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…”, 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…”, 14. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ve 17. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibarelerine yönelik gerekçeler dava konusu kurallar bakımından da geçerlidir.

69. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 2. ve 63. maddelerine aykırı değildir. İptal taleplerinin reddi gerekir.

Kuralların Anayasa’nın 1. ve 6. maddeleri ile ilgisi görülmemiştir.

2. (ı) Bendiyle (12) numaralı CBK’nın 17. Maddesine Eklenen (3) Numaralı Fıkranın Birinci ve Üçüncü Cümleleri ile (4) Numaralı Fıkranın İncelenmesi

a. İptal Talebinin Gerekçesi

70. Dava dilekçesinde özetle; Milli Saraylarda personel istihdam edilmesini öngören kuralların Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiği, kamu görevlilerinin niteliklerine ilişkin konularda Cumhurbaşkanı’nın düzenleme yapma konusunda yetkisi bulunmadığı belirtilerek kuralların Anayasa’nın 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

b. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. (3) Numaralı Fıkranın Birinci Cümlesi

71. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 8. ve 128. maddesine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

72. Kuralda Başkanlığa bağlı birimlerde bakım, onarım ve restorasyon işleri ile tarihî fabrikalarda ustalık gerektiren işler için zanaatkâr olarak çalıştırılacaklarda ilgili kurumlar tarafından verilen çıraklık, kalfalık ve ustalık belgeleri aranacağı hüküm altına alınmıştır.

73. Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesinde “Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz.” denilmiştir. Anılan fıkranın dördüncü cümlesinde ise kanunda açıkça düzenlenen konularda CBK çıkarılamayacağı kurala bağlanmıştır. Anayasa’nın 128. maddesinin ikinci fıkrasında da memurların ve diğer kamu görevlilerinin, nitelikleri ve atanmaları ile özlük işleri gibi hususların kanunla düzenleneceği hükme bağlanmıştır.

74. Dava konusu kural uyarınca istihdam edilecek personel genel idari esaslara göre yürütülecek asli ve sürekli görevleri yerine getirmemektedir. Dolayısıyla kamu görevlisi niteliğinde olmayan bu personelin Anayasa’nın 128. maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceği açıktır.

75. Öte yandan Anayasa’nın “Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler” başlıklı Üçüncü Bölümü’nde yer alan 48. maddesinin birinci fıkrasında “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.” denilerek çalışma ve sözleşme hürriyeti düzenlenmiştir. Anayasa’nın 13. maddesinde ise temel hak ve hürriyetlerin ancak kanunla sınırlanabileceği hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla çalışma ve sözleşme hürriyetine yönelik düzenlemelerin kanunla yapılması gerekir (AYM., E.2018/123, K.2018/138, 9/11/2022, §§ 298-300).

76. Zanaatkâr olarak çalıştırılacak kişilerden çıraklık, kalfalık ve ustalık belgesi aranması gerektiğini belirten dava konusu kural, çalışma ve sözleşme hürriyetine yönelik sınırlama öngördüğünden kanunla düzenlenmesi gerekmektedir. Bu itibarla kuralda Anayasa’nın 13. maddesi bağlamında 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı şekilde düzenleme yapıldığı anlaşılmaktadır (benzer yöndeki değerlendirmeler için bkz. AYM, E.2018/123, K.2022/138, 9/11/2022, §§ 296-301).

77. Kaldı ki, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu çırak, kalfa ve ustaların eğitimi ile okullarda, yükseköğretim kurumlarında ve işletmelerde yapılacak mesleki eğitime ilişkin esasları düzenlemektedir. Bu Kanun’un 11. maddesine göre çıraklar öğrenci statüsündedir. Bunlar öğrencilik haklarından yararlanırlar ve işyerinde çalışan işçi sayısına dahil edilmezler. Anılan Kanun’un 13. maddesinde bu Kanun kapsamında bulunan il ve mesleklerde faaliyet gösteren iş yerlerinin, Milli Eğitim Bakanlığınca tespit edilecek illerde ve meslek dallarında on dokuz yaşından gün almamış kişileri çıraklık sözleşmesi yapmadan çalıştıramayacakları, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarının örgün eğitim programlarından mezun olanlar ve kalfalık belgesi sahiplerinin bu hükmün dışında tutulacağı, işyeri sahibinin çırağı çalıştırmaya başlamadan önce bunların velisi veya vasisi veya reşit ise kendisi ile yazılı çıraklık sözleşmesi yapmak zorunda olduğu hüküm altına alınmıştır. Bu yasal düzenlemeye göre çıraklık bir eğitim süreci olup, çıraklar işçi olarak kabul edilemeyecektir. Bu eğitim sürecinin başlangıcı ile çıraklığa kabule ilişkin hususlar anılan Kanun’da detaylı olarak düzenlenmiştir.

78. Kanun’un 17. ve 28. maddelerinde ise kalfalık belgesi bulunmayanların kalfa unvanıyla, ustalık belgesi bulunmayanların usta unvanıyla çalışamayacakları ve çalıştırılamayacakları hüküm altına alınmıştır.

79. Bunun yanı sıra, 21/9/2006 tarihli ve 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun’a 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanun’un 74. maddesiyle eklenen ek 1. maddesinde, tehlikeli ve çok tehlikeli işlerden olup, Mesleki Yeterlilik Kurumunca standardı yayımlanan ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca çıkarılacak tebliğlerde belirtilen mesleklerde, tebliğin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra bu Kanunda düzenlenen esaslara göre meslekî yeterlilik belgesine sahip olmayan kişilerin çalıştırılamayacağı hükmüne yer verilmiştir. 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’na göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî Eğitim Bakanlığına bağlı meslekî ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin meslekî ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için meslekî yeterlilik belgesi şartı aranmaz. Bu yönüyle anılan okullardan veya bölümlerden mezun olarak ustalık belgesinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar hariç 5544 sayılı Kanun’un ek 1. maddesi kapsamındaki işlerde ustalık veya kalfalık belgesi ile işçi çalıştırılması mümkün değildir. Çıraklar açısından da 3308 sayılı Kanun’un 10. maddesine göre tehlikeli ve çok tehlikeli işler veya özellik arz eden mesleklere alınacak çırakların öğrenim ve yaş durumu, ilgili kuruluşların görüşü alınarak Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenir.

80. Dava konusu CBK kuralının 3308 sayılı Kanun ve 5544 sayılı Kanun’da açıkça düzenlenen konulara ilişkin bulunduğu anlaşılmaktadır. Nitekim çırak, kalfa ve ustalar yönünden dava konusu CBK kuralının bulunmaması durumunda anılan Kanun hükümlerinin CBK kuralı ile düzenleme yapılan konuya uygulanacağı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede kanunun açıkça düzenlediği bir konuda düzenleme yapan CBK kuralı Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine de aykırı bir düzenleme getirmektedir.

81. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümlelerine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümlelerine aykırı görülerek iptal edildiğinden ayrıca aynı fıkranın birinci ve ikinci cümleleri yönünden incelenmemiştir.

Kural, konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümlelerine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

ii. (3) Numaralı Fıkranın Üçüncü Cümlesi

82. (12) numaralı CBK’nın 17. maddesinin (3) numaralı fıkrasının birinci cümlesinin iptali nedeniyle aynı fıkranın üçüncü cümlesinin uygulanma imkânı kalmamıştır. Bu nedenle söz konusu cümle 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası kapsamında değerlendirilmiş ve bu kural yönünden Anayasa’ya uygunluk denetiminin yapılmasına gerek görülmemiştir.

iii. (51) numaralı CBK’nın 4. Maddesi ile Değiştirilmeden Önceki Haliyle (4) Numaralı Fıkra

83. (12) numaralı CBK’nın 17. maddesinin dava konusu (4) numaralı fıkrası (51) numaralı CBK’nın 4. maddesi ile değiştirilmiştir.

84. Açıklanan nedenle konusu kalmayan fıkraya ilişkin iptal talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekir.

3. (k) Bendiyle (12) numaralı CBK’nın Geçici 1. Maddesinin Değiştirilen (3) ve (4) Numaralı Fıkralarının İncelenmesi

a. Genel Açıklama

85. (12) numaralı CBK’nın 19/A maddesinde, Başkanlıkta 657 sayılı Kanun’un ek 41. maddesine göre araştırma, analiz, teftiş, denetim, inceleme ve soruşturma yetkisini haiz Milli Saraylar Uzmanı ve Milli Saraylar Uzman Yardımcısı istihdam edilebileceği, Milli Saraylar Uzmanı ve Milli Saraylar Uzman Yardımcısının mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 30. maddesi uyarınca Adalet Uzmanı ve Adalet Uzman Yardımcısına denk olduğu hüküm altına alınmıştır.

86. CBK’nın geçici 1. maddesinin dava konusu (3) ve (4) numaralı fıkraları ise TBMM İdari Teşkilatında Milli Saraylardan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığına bağlı birimlerde çalışanlardan beş yıldan fazla süre ile görev yapanların Milli Saraylar Uzmanı, en fazla beş yıl süre ile görev yapanların Milli Saraylar Uzman Yardımcısı olarak atanabilmesini öngörmektedir. Kurallar uyarınca atama yapılması için lisans eğitimi veren yükseköğretim kurumları veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içindeki veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olunması, Başkanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre bir defaya mahsus olmak üzere kuralın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılacak yazılı ve sözlü sınavın kazanılması gerekmektedir. Sınavı kazananlar başarı sırasına göre atanacak ve bu şekilde atanacakların sayısı ayrı ayrı toplam Milli Saraylar Uzmanı ve toplam Milli Saraylar Uzman Yardımcısı kadro sayısının yüzde otuzunu geçemeyecektir. Milli Saraylar Uzman Yardımcılığına atananlar, üç yıl boyunca görev yapmak kaydıyla Başkanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Milli Saraylar Uzmanı kadrolarına atanacaklardır.

b. İptal Talebinin Gerekçesi

87. Dava dilekçesinde özetle; kamu görevlilerinin nitelikleri ve atanmalarının kanunla düzenlenmesi gerektiği, kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda CBK ile düzenleme yapılamayacağı, genel ilkeler belirlenmeden ve çerçeve çizilmeden Milli Saraylar Uzmanı kadrolarına atamaya ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisinin Başkanlığa verildiği belirtilerek kuralların Anayasa’nın 2., 7., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

c. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

i. (3) Numaralı Fıkranın Birinci Cümlesi ile (4) Numaralı Fıkranın Birinci ve Üçüncü Cümleleri

88. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 7. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

89. Anayasa'nın 128. maddesinde devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği ifade edilmiş; memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği belirtilmiştir.

90. Kamu hizmeti niteliği taşıyan görevlerin yerine getirilebilmesi bağlamında Başkanlıkta Milli Saraylar Uzmanı ve Milli Saraylar Uzman Yardımcısı kadrosunda istihdam edilen personelin genel idari esaslara göre yürütülen asli ve sürekli görevleri yerine getirdikleri, dolayısıyla Anayasa’nın 128. maddesi anlamında memur veya diğer kamu görevlisi sıfatına sahip bulundukları açıktır.

91. Anayasa’nın 128. maddesine göre memurlar ve diğer kamu görevlilerinin atanmalarının kanunla düzenlenmesi gerekmekte olup kurallarla Milli Saraylar Uzmanı ve Milli Saraylar Uzman Yardımcısı kadrolarına atanabilmeye ilişkin şartlara yönelik bir düzenleme öngörülmektedir.

92. Bu itibarla, Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda düzenleme yapan kuralların Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı olduğu anlaşılmaktadır.

93. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden ayrıca aynı fıkranın birinci, ikinci ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmemiştir.

Kurallar, konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

ii. (3) Numaralı Fıkranın İkinci Cümlesi ile (4) Numaralı Fıkranın İkinci Cümlesi

94. (12) numaralı CBK’nın geçici 1. maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarının birinci cümlelerinin iptali nedeniyle bu fıkraların ikinci cümlelerinin uygulanma imkânı kalmamıştır. Bu nedenle söz konusu cümleler 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası kapsamında değerlendirilmiş ve bu kurallar yönünden Anayasa’ya uygunluk denetiminin yapılmasına gerek görülmemiştir.

D. (44) numaralı CBK’nın 1. Maddesiyle (12) numaralı CBK’nın Geçici 1. Maddesine Eklenen (6) Numaralı Fıkranın Yedinci, Sekizinci, Dokuzuncu, Onuncu ve On Birinci Cümlelerinin İncelenmesi

1. Genel Açıklama

95. (12) numaralı CBK’nın geçici 1. maddesinin (6) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde Topkapı Sarayı’nın, yönetim, restorasyon, tanıtım ve diğer tüm hizmetlerinin Başkanlıkça yürütülmesi amacıyla 6/9/2019 tarihi itibarıyla Başkanlığa tahsis edilmesi öngörülmüştür. Fıkranın ikinci cümlesinde, Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetlerde kullanılan her türlü taşınır, taşıt, araç, gereç ve malzeme ile yazılı ve elektronik ortamdaki her türlü kayıt ve dokümanın bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın Başkanlığa devredilmiş sayılacağı belirtilmiş, üçüncü cümlesinde Topkapı Sarayı’nın müştemilatında yer alan mülkiyeti Hazineye ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınır ve taşınmazların da (Darphane binalarının tamamı dâhil), başka hiçbir işleme gerek kalmaksızın tahsis amacına uygun olarak kullanılmak üzere Başkanlığa tahsis edileceği hüküm altına alınmıştır. Böylece Topkapı Sarayı’nın yönetim, muhafaza, restorasyon tanıtım ve diğer tüm hizmetleri Başkanlık bünyesinde yürütülecektir.

2. İptal Talebinin Gerekçesi

96. Dava dilekçesinde özetle; kamu görevlilerinin başka bir kurumda görevlendirilmeleri özlük hakları kapsamında olduğundan görevlendirmeye ilişkin hususların münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiği, yürütme görevi ve yetkisinin Anayasa’ya ve kanunlara uygun kullanılmadığı ve bu durumun yasama yetkisinin devredilemeyeceğine ilişkin ilkeye de aykırı olduğu belirtilerek kuralların Anayasa’nın 7., 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

3. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

97. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralların Anayasa’nın 7., 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden, kurallar konu bakımından yetki kuralları açısından anılan fıkra kapsamında incelenecektir.

a. Yedinci Cümle

i. Kuralın Konu Bakımından Yetki Yönünden İncelenmesi

98. Dava konusu kural ile, Başkanlığa devredilen Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetlerin, 6/9/2019 tarihi itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığına (Kültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğüne ait olanlar dâhil) ait kadro ve pozisyonlarda istihdam edilmekte olan görevli personel eliyle altı ay süreyle yürütülmeye devam olunacağı hüküm altına alınmıştır.

99. Teşkilat yapısının değişimi nedeniyle Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetlerin Kültür ve Turizm Bakanlığına ait kadro ve pozisyonlarda istihdam edilmekte olan görevli personel eliyle belli bir süreyle yürütülmeye devam edilmesini öngören kuralın yürütme yetkisine ilişkin konulardan olduğu anlaşılmaktadır.

100. Kural, Anayasa’nın CBK ile düzenlenmesi yasaklanan İkinci Kısım Birinci ve İkinci Bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle Dördüncü Bölümü’nde yer alan siyasi haklar ve ödevler ile ilgili herhangi bir düzenleme de içermemektedir.

101. Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı kadrosundaki personel eliyle yürütülmesi Topkapı Sarayı’nın Başkanlığın teşkilat yapısının yeniden düzenlenmesi ile ilgili bir husustur. Bu itibarla kuralın Anayasa’nın 106. maddesinin on birinci fıkrasıyla bağlantılı olarak 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı bir yönü de bulunmamaktadır.

102. Kuralın kapsamına giren konuda kanunla yapılan herhangi bir düzenleme tespit edilememiştir. Bu itibarla kuralın kanunda açıkça düzenlenen bir konuya ilişkin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

103. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasına aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

ii. Kuralın İçerik Yönünden İncelenmesi

104. Kuralla Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetlerin belli bir süre ile Kültür ve Turizm Bakanlığı kadrosundaki personel eliyle yürütüleceği hususu açık ve net bir şekilde düzenlenmiştir. Dolayısıyla kuralda belirsizlik bulunmamaktadır.

105. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 2. maddesine aykırı değildir. İptal talebinin reddi gerekir.

b. Sekizinci ve Dokuzuncu Cümleler

106. Kurallarla, Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetleri altı ay süreyle yürütmeye devam etmesi öngörülen Kültür ve Turizm Bakanlığı kadrosundaki personelin bu fıkranın yayımlandığı tarih itibarıyla 375 sayılı KHK’nın ek 25. maddesi kapsamında aylıklı izinli olarak Başkanlıkta başka bir işleme gerek kalmaksızın altı ay süreyle geçici görevlendirilmiş sayılacağı, söz konusu hizmetlerin yürütülmesi ve geçici görevlendirmeye ilişkin olarak belirlenen sürelerin Başkanlıkça bir katına kadar uzatılabileceği hüküm altına alınmıştır.

107. 375 sayılı KHK’nın “Kurumlar arası geçici görevlendirme” başlıklı ek 25. maddesinde hâkim ve savcılar ile bu meslekten sayılanlar hariç olmak üzere, statülerine bakılmaksızın bir kadro veya pozisyona dayalı olarak kamu kurum veya kuruluşlarında istihdam edilenlerin, kurumlarının muvafakatiyle bir yılı geçmemek üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarında geçici görevlendirilebileceği, bu sürenin birer yıl olarak uzatılabileceği hüküm altına alınmıştır.

108. Kurumlar arası geçici görevlendirme söz konusu KHK ile açık bir şekilde düzenlenmiştir. İptali istenilen kurallar ile de Kültür ve Turizm Bakanlığına ait kadro ve pozisyonlarda istihdam edilmekte olan bir kısım personelin, bu fıkranın yayımlandığı tarih itibarıyla 375 sayılı KHK’nın ek 25. maddesi kapsamında aylıklı izinli olarak Başkanlıkta başka bir işleme gerek kalmaksızın altı ay süreyle geçici görevlendirilmiş sayılacağı, bu fıkra kapsamında hizmetlerin yürütülmesi ve geçici görevlendirmeye ilişkin olarak belirlenen sürelerin Başkanlıkça bir katına kadar uzatılabileceği düzenlenmiştir.

109. Dava konusu CBK kurallarının 375 sayılı KHK’da açıkça düzenlenen konulara ilişkin olduğu, atama usulünü düzenlemenin ötesinde geçici görevlendirme sürelerini belirlemek suretiyle bu konuda esaslı bir düzenleme içerdiği anlaşılmaktadır. Geçici görevlendirmeye ilişkin hususlar yönünden dava konusu CBK kurallarının bulunmaması durumunda anılan Kanun hükümlerinin CBK kuralları ile düzenleme yapılan konuya uygulanacağı anlaşılmaktadır.

110. Bu itibarla dava konusu CBK kurallarının kanunun açıkça düzenlediği bir konuya ilişkin olması nedeniyle Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırılık teşkil ettiği sonucuna ulaşılmıştır.

111. Açıklanan nedenlerle kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Kurallar, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden ayrıca aynı fıkranın birinci, ikinci ve üçüncü cümleleri yönünden incelenmemiştir.

Kurallar; konu bakımından, yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının dördüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

c. Onuncu Cümlesi

112. Kuralla Topkapı Sarayı’na ilişkin hizmetleri yürütmek üzere geçici olarak görevlendirilmiş sayılan Kültür ve Turizm Bakanlığı kadrosundaki bir kısım personelden Başkanlıkça uygun görülenlerin Başkanlık kadro ve pozisyonlarına atanması öngörülmektedir.

113. Başkanlık tarafından yerine getirilen ve kamu hizmeti niteliği taşıyan görevlerin yerine getirilebilmesi bağlamında Başkanlığın kadro ve pozisyonlarına atanacak personelin genel idari esaslara göre yürütülen asli ve sürekli görevleri yerine getirecekleri, dolayısıyla Anayasa’nın 128. maddesi anlamında memur veya diğer kamu görevlisi sıfatına sahip bulundukları açıktır.

114. Anayasa’nın 128. maddesine göre memurlar ve diğer kamu görevlilerinin atanmalarının kanunla düzenlenmesi gerekmekte olup dava konusu kural, geçici olarak görevlendirilmiş sayılan bir kısım personelden uygun görülenlerin Başkanlık kadro ve pozisyonlarına atanmasına ilişkin bir düzenlemedir.

115. Bu itibarla Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gereken bir konuda düzenleme yapan kuralın Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı olduğu sonucuna ulaşılmaktadır (benzer yöndeki değerlendirmeler için bkz. AYM, E.2021/90, K.2022/108, 28/9/2022, §§ 64, 65).

116. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden ayrıca aynı fıkranın birinci, ikinci ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmemiştir.

Kural, konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının üçüncü cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

ç. On birinci Cümle

117. (12) numaralı CBK’nın geçici 1. maddesinin (6) numaralı fıkrasının onuncu cümlesinin iptali nedeniyle aynı fıkranın dava konusu on birinci cümlesinin uygulanma imkânı kalmamıştır. Bu nedenle söz konusu cümle 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası kapsamında değerlendirilmiş ve bu kural yönünden Anayasa’ya uygunluk denetiminin yapılmasına gerek görülmemiştir.

E. (51) numaralı CBK’nın 4. Maddesiyle (12) numaralı CBK’nın 17. Maddesinin Değiştirilen (4) Numaralı Fıkrasının İncelenmesi

1. Anlam ve Kapsam

118. Kural, Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu üyelerine, Başkanlık bünyesinde oluşturulan danışmanlık komitesi üyelerine ve ihtisas komitesi üyelerine belli bir tutarda huzur hakkı ödenmesini düzenlemektedir. Kural uyarınca 375 sayılı KHK’nın ek 29. maddesine göre ayda üçten fazla olmamak üzere her bir toplantı için Bilim ve Değerlendirme Kurulu üyelerine (9000), Başkanlık bünyesinde oluşturulan danışmanlık komitesi üyelerine (7500), ihtisas komitesi üyelerine (6000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda huzur hakkı ödenecektir.

119. 375 sayılı KHK’nın ek 29. maddesinde, bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin CBK’larda öngörülmesi ve gösterge rakamı belirlenmesi kaydıyla yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ve komisyon, heyet, komite ile benzeri organlarda görev alanlara ayda dörtten fazla olmamak üzere her bir toplantı için (1000) ila (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın huzur hakkı ödeneceği ve gösterge rakamlarının Cumhurbaşkanınca üç katına kadar artırılabileceği belirtilmiştir.

2. İptal Talebinin Gerekçesi

120. Dava dilekçesinde özetle; Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu üyeliklerine, Başkanlık bünyesinde oluşturulan danışmanlık komitesi üyelerine ve ihtisas komitesi üyelerine ödenecek huzur hakkının Anayasa’nın 128. maddesi uyarınca münhasıran kanunla düzenlenmesi gerektiği, ayrıca bu kişilere ödenecek huzur hakkının 375 sayılı KHK’nın ek 29. maddesinde açıkça düzenlendiği belirtilerek kuralın Anayasa’nın 8., 104. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

3. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu

121. Dava dilekçesinde konu bakımından yetki yönünden kuralın Anayasa’nın 8. ve 128. maddelerine de aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de CBK’ya ilişkin konu bakımından yetki kuralları Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasında düzenlendiğinden bu husustaki inceleme anılan fıkra kapsamında yapılacaktır.

122. Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu üyeliklerine, Başkanlık bünyesinde oluşturulan danışmanlık komitesi üyelerine ve ihtisas komitesi üyelerine huzur hakkı adı altında yapılması öngörülen ödemeler ekonomik değer ifade ettiğinden mülkiyet hakkı kapsamındadır (benzer yöndeki değerlendirme için bkz. AYM, E.2018/123, K.2022/138, 9/11/2022, §§ 161-166).

123. Bu itibarla kural, Anayasa’nın İkinci Kısım İkinci Bölümü’nde yer alan mülkiyet hakkına ilişkin bir düzenleme içerdiğinden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca CBK ile düzenlenemeyecek yasak alanda kalmaktadır.

124. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırıdır. İptali gerekir.

Kural, Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden ayrıca aynı fıkranın birinci, üçüncü ve dördüncü cümleleri yönünden incelenmemiştir.

Kural, konu bakımından yetki yönünden Anayasa’nın 104. maddesinin on yedinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı görülerek iptal edildiğinden içerik yönünden incelenmemiştir.

V. İPTALİN DİĞER KURALLARA ETKİSİ

125. 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrasında kanunun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü’nün belirli kurallarının iptali, diğer kurallarının uygulanmaması sonucunu doğuruyorsa bunların da Anayasa Mahkemesince iptaline karar verilebileceği öngörülmektedir.

A. (16) numaralı CBK’nın 1. Maddesinin Birinci Fıkrasının (ı) Bendiyle (12) Numaralı CBK’nın 17. Maddesine Eklenen (3) Numaralı Fıkraya 28/3/2022 Tarihli ve (97) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Eklenen İkinci Cümle

126. (16) numaralı CBK’nın 1. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendiyle (12) numaralı CBK’nın 17. maddesine eklenen (3) numaralı fıkrasının birinci cümlesinin iptali nedeniyle uygulanma imkânı kalmayan aynı fıkranın ikinci cümlesinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptali gerekir.

B. (16) numaralı CBK’nın 1. Maddesinin Birinci Fıkrasının (ı) Bendiyle (12) numaralı CBK’nın 17. Maddesine Eklenen (3) Numaralı Fıkranın Üçüncü Cümlesi

127. (16) numaralı CBK’nın 1. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendiyle (12) numaralı CBK’nın 17. maddesine eklenen (3) numaralı fıkranın birinci cümlesinin iptali nedeniyle uygulanma imkânı kalmayan aynı fıkranın üçüncü cümlesinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptali gerekir.

C. (16) numaralı CBK’nın 1. Maddesinin (k) Bendiyle (12) numaralı CBK’ya Eklenen Geçici 1. Maddesinin (3) Numaralı Fıkrasının İkinci Cümlesi ile (4) Numaralı Fıkrasının İkinci Cümlesi

128. (16) numaralı CBK’nın 1. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendiyle (12) numaralı CBK’ya eklenen geçici 1. maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarının birinci cümlelerinin iptali nedeniyle uygulanma imkânı kalmayan söz konusu fıkraların ikinci cümlelerinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptali gerekir.

Ç. (44) numaralı CBK’nın 1. Maddesiyle (12) numaralı CBK’nın Geçici 1. Maddesine Eklenen (6) Numaralı Fıkranın On birinci Cümlesi

129. (44) numaralı CBK’nın 1. maddesiyle (12) numaralı CBK’nın Geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın onuncu cümlesinin iptali nedeniyle uygulanma imkânı kalmayan on birinci cümlesinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince iptali gerekir.

VI. İPTAL KARARININ YÜRÜRLÜĞE GİRECEĞİ GÜN SORUNU

130. Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasında “Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.” denilmekte, 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrasında da bu kural tekrarlanmak suretiyle Anayasa Mahkemesinin gerekli gördüğü hâllerde Resmî Gazete’de yayımlandığı günden başlayarak iptal kararının yürürlüğe gireceği tarihi bir yılı geçmemek üzere ayrıca kararlaştırabileceği belirtilmektedir.

A. (16) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin (k) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen geçici 1. maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarının,

B. (44) numaralı  Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın onuncu ve on birinci cümlelerinin,

C. (51) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesiyle (12) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesinin değiştirilen (4) numaralı fıkrasının,

iptal edilmesi nedeniyle doğacak hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edecek nitelikte görüldüğünden Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrasıyla 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince bu madde ve ibareye ilişkin iptal hükümlerinin kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi uygun görülmüştür.

VII. YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI TALEBİ

131. Dava dilekçesinde özetle; dava konusu kuralların uygulanması hâlinde telafisi güç veya imkânsız zararın doğabileceği belirtilerek yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talep edilmiştir.

A. 16/7/2018 tarihli ve 30480 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (12) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. 17. maddesinin (1) numaralı fıkrasının dördüncü cümlesine yönelik yürürlüğün durdurulması talebinin, koşulları oluşmadığından REDDİNE,

2. a. Tümüne,

b. 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…” ibaresine,

c. 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının, (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…” ibarelerine,

ç. 14. maddesinde yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ibaresine,

d. 17. maddesinin (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibaresine,

yönelik iptal talepleri 28/9/2023 tarihli ve E.2018/128, K.2023/159 sayılı kararla reddedildiğinden, bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin tümüne ve ibarelerine ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

3. 4. maddesinin (1) numaralı fıkrasının, (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresi ile (ç) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibarelerine yönelik iptal talepleri hakkında 28/9/2023 tarihli ve E.2018/128, K.2023/159 sayılı kararla karar verilmesine yer olmadığına karar verildiğinden bu ibarelere ilişkin yürürlüğün durdurulması talepleri hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,

B. 31/8/2018 tarihli ve (16) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. 1. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesine eklenen (3) numaralı fıkrasının birinci ve üçüncü cümlelerine yönelik yürürlüğün durdurulması talebinin, koşulları oluşmadığından REDDİNE,

2. 1. maddesinin birinci fıkrasının (k) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen geçici 1. maddesinin (3) ve (4) numaralı fıkralarına yönelik iptal hükümlerinin yürürlüğe girmelerinin ertelenmeleri nedeniyle bu fıkralara ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

3. a. Tümüne,

b. 1. maddesinin birinci fıkrasının;

i. (b) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen 4. maddesinin;

 (1). (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresi ile (c) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibaresine,

 (2). (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanının onayıyla…” ibaresine,

ii. (c) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne eklenen 5/A maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresine,

yönelik iptal talepleri 28/9/2023 tarihli ve E.2018/128, K.2023/159 sayılı kararla reddedildiğinden, bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin tümüne ve ibarelerine ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

4. 1. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesine eklenen (4) numaralı fıkraya yönelik iptal talebi hakkında 28/9/2023 tarihli ve E.2018/128, K.2023/159 sayılı kararla karar verilmesine yer olmadığına karar verildiğinden bu fıkraya ilişkin yürürlüğün durdurulması talebi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,

C. 5/9/2019 tarihli ve (44) numaralı  Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın sekizinci ve dokuzuncu cümlelerine yönelik yürürlüğün durdurulması taleplerinin, koşulları oluşmadığından REDDİNE,

2. 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın onuncu ve on birinci cümlelerine yönelik iptal hükümlerinin yürürlüğe girmelerinin ertelenmeleri nedeniyle bu cümlelere ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

3. a. Tümüne,

b. 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın yedinci cümlesine,

yönelik iptal talepleri 28/9/2023 tarihli ve E.2018/128, K.2023/159 sayılı kararla reddedildiğinden, bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin tümüne ve cümleye ilişkin yürürlüğün durdurulması taleplerinin REDDİNE,

Ç. 10/11/2019 tarihli ve (51) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesinin değiştirilen (4) numaralı fıkrasına yönelik iptal hükmünün yürürlüğe girmesinin ertelenmesi nedeniyle bu fıkraya ilişkin yürürlüğün durdurulması talebinin REDDİNE,

28/9/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verilmiştir.

VIII. HÜKÜM

A. 16/7/2018 tarihli ve 30480 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan (12) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

2. 2. maddesinin (1) numaralı fıkrasında yer alan “…Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak…” ibaresinin konu bakımından yetki ve içeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

3. 4. maddesinin (1) numaralı fıkrasının, (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresi ile (ç) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibarelerine ilişkin iptal talepleri hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,

4. 5. maddesinin (1) numaralı fıkrasının, (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanına…”, (b) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanı…” ve (d) bendinde yer alan “…veya Cumhurbaşkanınca…” ibarelerinin konu bakımından yetki ve içerikleri itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadıklarına ve iptal taleplerinin REDDİNE,

5. 14. maddesinde yer alan “Cumhurbaşkanı tarafından…” ibaresinin konu bakımından yetki ve içeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

6. 17. maddesinin;

a. (1) numaralı fıkrasının dördüncü cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,

b. (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanlığına bağlı…” ibaresinin konu bakımından yetki ve içeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

B. 31/8/2018 tarihli ve (16) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

2. 1. maddesinin birinci fıkrasının;

a. (b) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen 4. maddesinin;

i. (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresi ile (c) bendinde yer alan “Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki…” ibaresinin,

ii. (2) numaralı fıkrasında yer alan “Cumhurbaşkanının onayıyla…” ibaresinin,

konu bakımından yetki ve içerikleri itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadıklarına ve iptal taleplerinin REDDİNE,

b. (c) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne eklenen 5/A maddesinin (1) numaralı fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “Cumhurbaşkanlığının yönetiminde bulunan…” ibaresinin konu bakımından yetki ve içeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

c. (ı) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesine eklenen;

i. (3) numaralı fıkranın birinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE,

ii. (3) numaralı fıkranın ikinci ve üçüncü cümlelerinin 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALLERİNE,

iii. (4) numaralı fıkraya ilişkin iptali talebi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,

ç. (k) bendiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin değiştirilen geçici 1. maddesinin;

i. (3) numaralı fıkrasının;

 (1) Birinci cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

 (2) İkinci cümlesinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

ii. (4) numaralı fıkrasının;

 (1) Birinci ve üçüncü cümlelerinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduklarına ve İPTALLERİNE, iptal hükümlerinin Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

 (2) İkinci cümlesinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

C. 5/9/2019 tarihli ve (44) numaralı  Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin;

1. Tümünün Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

2. 1. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin geçici 1. maddesine eklenen (6) numaralı fıkranın;

a. Yedinci cümlesinin konu bakımından yetki ve içeriği itibarıyla Anayasa’ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin REDDİNE,

b. Sekizinci ve dokuzuncu cümlelerinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduklarına ve İPTALLERİNE,

c. Onuncu cümlesinin konu bakımından yetki yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince, KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

ç. On birinci cümlesinin 6216 sayılı Kanun’un 43. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince, KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

Ç. 10/11/2019 tarihli ve (51) numaralı Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 4. maddesiyle (12) numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 17. maddesinin değiştirilen (4) numaralı fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, iptal hükmünün Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 6216 sayılı Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince, KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE,

28/9/2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.