ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 2004/41
Karar Sayısı : 2004/65
Karar Günü : 9.6.2004
Resmi Gazete tarih/sayı: Tebliğ edildi.
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Ankara 10. İdare Mahkemesi
İTİRAZIN KONUSU : 10.2.1954 günlü, 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 10. maddesinin (1) numaralı bendinin başına 31.7.2003 günlü, 4969 sayılı Yasa ile eklenen "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere" ibaresinin, Anayasa'nın 2., 5., 10. ve 11. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.
I- OLAY
Davacının isteğiyle atamasının yapılması nedeniyle şahsi ve aile yolluğunun ödenmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada, itiraz konusu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme iptali için re'sen başvurmuştur.
II- YASA METİNLERİ
A- İtiraz Konusu Yasa Kuralı
İtiraz konusu ibareyi de içeren 10.2.1954 günlü, 6245 sayılı "Harcırah Kanunu"nun 10. maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
"MADDE 10- Yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı aşağıdaki hallerde verilir:
1. (Ek ibare: 4969- 31.7.2003/m.1 a- Yürürlük m.16 b) "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;" Yurt içinde veya dışındaki daimi bir vazifeye (...) naklen tayin olunanlarla yabancı memleketlerdeki memuriyet merkezi tebdil olunan veyahut bu yerlerden yurt içinde diğer bir daimi vazifeye tayin edilen memur ve hizmetlilere yeni vazife mahallerine kadar;".
B- İlgili Görülen Yasa Kuralı
4833 sayılı 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nun 51. maddesinin (f) bendi şöyledir:
"f) 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Kanun kapsamında bulunan kurum ve kuruluşlar ile özel hükümler gereğince anılan Kanun kapsamı dışında yer alan tüm kamu kurum ve kuruluşlarında, istihdam edilme şekline bakılmaksızın; ilk defa veya yeniden göreve alınanlar ile bunların aile fertlerine bu nedenlerle harcırah ödenmez, bu amaçla başka bir adla ödeme yapılamaz."
C- Dayanılan Anayasa Kuralları
İtiraz başvurusunda Anayasa'nın 2., 5., 10. ve 11. maddelerine dayanılmıştır.
III- İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, ilk inceleme raporu, itiraz konusu kural, dayanılan Anayasa kuralı ve bunların gerekçeleri ile diğer belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Anayasa'nın 152. ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 28. maddesine göre mahkemeler, bakmakta oldukları davada uygulayacakları yasa ya da kanun hükmünde kararname kurallarını Anayasa'ya aykırı görürler veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık savının ciddi olduğu kanısına varırlarsa o hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmaya yetkilidirler. Ancak bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve görevine giren bir dava bulunması ve iptali istenen kuralların da o davada uygulanacak olması gerekmektedir.
İtiraz konusu 6245 sayılı "Harcırah Kanunu"nun 10. maddesinin (1) numaralı bendinin başına 31.7.2003 günlü, 4969 sayılı Yasa ile eklenen "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere" ibaresinin yer aldığı 10. madde yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının birlikte verilmesini icabettiren hallere ilişkin esasları düzenlemektedir.
Dava konusu işlem 6.5.2003 günlü ve 65749 sayılıdır. İşlem tarihinde 31.3.2003 tarih ve 25065 Mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4833 sayılı 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nun 51. maddesinin (f) fıkrası yürürlükte olup, Bakanlığın 22 Aralık 2003 günlü, 5631 sayılı savunmasında da dava konusu işlemin 4833 sayılı 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu'na göre hazırlanan Maliye Bakanlığı'nın Bütçe Uygulama Talimatına dayandırıldığı belirtilmiştir.
Bu durumda, davacının atanma ve yolluk talep tarihi gözetildiğinde 6245 sayılı Harcırah Kanunu'nun 10. maddesinin (I) numaralı bendi davada uygulanacak kural niteliğinde değildir.
Açıklanan nedenlerle, başvurunun, Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.
IV- SONUÇ
10.2.1954 günlü, 6245 sayılı "Harcırah Kanunu"nun 10. maddesinin (1) numaralı bendinin başına 31.7.2003 günlü, 4969 sayılı Yasa ile eklenen "Kendi yazılı talepleri üzerine gönderilenler hariç olmak üzere;" ibaresinin, itiraz başvurusunda bulunan Mahkeme'nin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, bu ibareye ilişkin başvurunun Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, 9.6.2004 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkanvekili
Haşim KILIÇ
Üye
Sacit ADALI
Fulya KANTARCIOĞLU
Ertuğrul ERSOY
Tülay TUĞCU
Ahmet AKYALÇIN
Mehmet ERTEN
Mustafa YILDIRIM
CaferŞAT
Fazıl SAĞLAM
A. Necmi ÖZLER