ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 1996/12

Karar Sayısı : 1996/8

Karar Günü : 19.3.1996

R.G. Tarih-Sayı :R.G.'de yayımlanmamıştır. (Red)

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Mersin 3. Asliye Hukuk Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU : 17.10.1983 günlü, 2924 sayılı "Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun"un 11. maddesinin 30.10.1995 günlü, 4127 sayılı Yasa ile değişik üçüncü fıkrasının Anayasa'nın 153. maddesine aykırılığı savıyla iptali istemidir.

I- OLAY

Davacı Hazine vekili, 25.9.1995 günlü dava dilekçesinde, 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2/B maddesine göre, orman sınırları dışına çıkarılıp, kadastro çalışmaları sırasında Hazine adına tespit ve tescil edilen, Kızılkaya Köyünde, tapunun 104 ada, 17 parsel numarasında kayıtlı bulunan taşınmazın kadastro tutanağının beyanlar hanesinde, taşınmazı kullanan kişi olarak, davalının gösterildiğini, bu uygulamayı öngören 2924 sayılı Yasa'nın 3763 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin üçüncü fıkrasının Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildiğini, bu nedenle dava konusu taşınmazın beyanlar hanesindeki zilyedlik şerhinin hukukî dayanağının kalmadığını belirterek iptalini istemiş, daha sonra verdiği 13.12.1995 günlü dilekçesinde de Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen hükümlerin, 2924 sayılı Yasa'nın 11. maddesini değiştiren 4127 sayılı Yasa ile yeniden düzenlenmesinin Anayasa'nın 153. maddesine aykırı olduğunu ileri sürmüştür. Mahkeme, bu savın ciddî olduğu kanısına vararak Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştur.

II- YASA METİNLERİ

A- İptali İstenen Yasa Kuralı:

17.10.1983 günlü, 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun'un 11. maddesini değiştiren, 30.10.1995 günlü, 4127 sayılı Yasa'nın 1. maddesi şöyledir:

"MADDE 1.- 2924 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasına "3402 sayılı Kadastro Kanununa göre bu yerlerin kadastrosu öncelikle yapılır." cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümleler eklenmiş ve iptal edilen dördüncü ve beşinci fıkraları yeniden düzenlenmiştir.

Kadastro çalışmaları sırasında, fiilî kullanım durumuna göre sınırlandırması ve Hazine adına tespit yapılacak bu yerler üzerindeki muhdesat ile tasarruf edenlerin isimleri, kadastro tutanağının beyanlar hanesinde gösterilir. 3402 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen askı ilanı hariç, diğer ilanlar yapılmaz. Kadastro çalışmaları sonucunda belirlenen kişilerin, bu maddenin dördüncü fıkrasına göre gerçek hak sahibi olup olmadıkları hususu, ayrıca Orman Bakanlığınca tespit edilir. Hak sahiplerinin bu madde hükmünden yararlandırılmasında, sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönümlük sınırlamaya uyulur.

Yararlanacak kişilerin hak sahibi olabilmesi için, orman köyü nüfusuna kayıtlı olmaları ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren geriye yönelik en az 5 yıl müddetle o yerde ikâmet etmiş bulunmaları gerekir.

Rayiç bedelin belirlenerek hak sahiplerine tebliğinden itibaren hak sahiplerince bir yıl içinde satın alınmayan yerler, ihale ile hak sahipliği tanımına uygun üçüncü kişilere, birinci fıkradaki şartlarla satılır.

31.12.1981 tarihinden itibaren Orman köyü nüfusuna kayıtlı olanlar da hak sahibi sayılırlar."

B- Dayanılan Anayasa Kuralı :

İptal istemine gerekçe yapılan Anayasa kuralı şudur:

"MADDE 153.- Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir. İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz.

Anayasa Mahkemesi bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.

Kanun, kanun hükmünde kararname veya Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih, kararın Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.

İptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda, Türkiye Büyük Millet Meclisi, iptal kararının ortaya çıkardığı hukukî boşluğu dolduracak kanun tasarı veya teklifini öncelikle görüşüp karara bağlar.

İptal kararları geriye yürümez.

Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar."

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince yapılan ilk inceleme toplantısında, itiraz yoluna başvuran Mahkemenin, iptalini istediği kuralın bakmakta olduğu davada uygulanıp, uygulanmayacağı sorunu öncelik taşıdığından, ilk inceleme raporu, dava dosyası ve ekleri, iptali istenen Yasa ve dayanılan Anayasa kurallarıyla bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri incelendikten sonra bu konuya öncelik verilerek gereği düşünüldü :

Anayasa'nın 152., 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Yasa'nın 28. maddesi gereğince, bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa'ya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddî olduğu kanısına varırsa o hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmaya yetkilidir. Burada sözüedilen "uygulanacak yasa kuralı", bakılmakta olan davayı, yürütmeye, uyuşmazlığı çözmeye ve davayı sona erdirmeye yarayacak kurallardır.

Dava konusu işlemin, 2924 sayılı Yasa'nın 3763 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin üçüncü fıkrasına göre yapılmış olduğu, daha sonra yürürlüğe giren ve işlemin dayanağını oluşturmayan 4127 sayılı Yasa'nın 1. maddesiyle yapılan değişikliğin olayda uygulanacak kural durumunda olmadığı anlaşılmaktadır.

IV- SONUÇ

17.10.1983 günlü, 2924 sayılı "Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun"un 4127 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin üçüncü fıkrası, itiraz yoluna başvuran Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma durumunda bulunmadığından, bu fıkraya yönelik itirazın başvuran Mahkemenin yetkisizliğinedeniyle REDDİNE,

19.3.1996 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.