"...
II - İTİRAZIN GEREKÇESİ :
İstanbul Asliye 12. Hukuk Mahkemesinin 26.1.1979 günlü, 1978/710 esas sayılı kararında, Anayasaya aykırılık savının gerekçesi şöyle açıklanmaktadır:
"1- Davacının iddiasının yerinde olup olmaması ve davanın kabul edilip edilemiyeceği, davalının taviz bedelinin tahsilinde dayandığı 2116 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin, Anayasa Mahkemesince iptal edilip edilmemesine bağlıdır. Bundan dolayı aykırılık iddiasının halledilmesi gerekmektedir.
2- 2116 sayılı Yasa, bir Bütçe Kanunudur. Bu kanunun 9 uncu maddesi 2762 sayılı Kanunda öngörülen taviz bedellerinin, beyannamedeki değerlere göre hesaplanacağını emretmiştir. Anayasanın 126/3 üncü maddesi Bütçe Kanununa bütçe ile ilgili hükümler dışında hiç bir hüküm konamıyacağını bildirmiştir. Halbuki, 2116 sayılı Kanunun 9. maddesi bütçe ile ilgili hükümler dışında bir hüküm koymuştur. Bu sebeple 2116 sayılı Kanunun 9. maddesi Anayasanın 126/3. maddesine aykırı olması dolayısı ile Anayasaya aykırıdır. Bundan başka Anayasanın 94. maddesine göre Bütçe Kanunu bütçe tasarıları ile Milli Bütçe tahminlerini gösteren bir kanundan ibaret olup mecliste görüşülmesi ve kabulü diğer kanunlardan farklıdır. Evvelce Cumhuriyet Senatosunda görüşülür ve karara bağlanır, ondan sonra Millet Meclisinde müzakere edilip karar verilir. Bu nedenle dahi Bütçe Kanununun kabulü ve yasalaşması diğer kanunlardan farklı olduğundan, farklı biçimde kabul edilen kanunların ve o kanunda yer alması gereken hükümlerin bütçe Kanunda yer alması usulsüzdür. Bundan dolayı 2116 sayılı Kanunun 9. maddesi Anayasanın 94. maddesine de aykırı görülmektedir.""
ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı:1979/11
Karar sayısı:1979/17
Karar günü:12.4.1979
Resmi gazete tarih/sayı:10.6.1979/16662
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : İstanbul Asliye 12. Hukuk Mahkemesi.
İTİRAZIN KONUSU : 27.2.1978 günlü, 2116 sayılı "Vakıflar Genel müdürlüğü 1978 Mali Yılı Bütçe Kanunu"nun 9. maddesi hükmünün iptali istemidir.
I - OLAY:
Davacı vekili, müvekkiline 2116 sayılı Yasanın 9. maddesi uyarınca taviz bedeli ödettirildiğini, oysa taviz bedelinin 2762 sayılı Vakıflar Kanununun 27. maddesine göre hesap edilmesi gerektiğini belirterek, fazladan ödenin 54.900 liranın tahsilini dava etmiş ve 2116 sayılı Yasanın 9. maddesi hükmünün Anayasaya aykırı olduğunu öne sürmüştür. Bu savı ciddi bulan Mahkeme, Anayasanın değişik 151. maddesi uyarınca Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar vermiştir.
III- YASA METİNLERİ:
1- İtiraz konusu yasa kuralı:
27.2.1978 günlü, 2116 sayılı "Vakıflar Genel müdürlüğü 1978 Mali Yılı Bütçe Kanunu"nun 9. maddesi şöyledir:
"Madde 9- 2762 sayılı Kanunda öngörülen taviz bedelleri, 1319 sayılı Kanun gereğince verilen beyannamelerdeki değerlere göre hesaplanır."
2- İlgili Yasa kuralı:
5.2.1935 günlü, 2762 sayılı Vakıflar Kanununun 27. maddesi şöyledir:
"Madde 27- Mevcut mukatalı toprakların veya icareteynli gayrımenkullerin mülkiyetleri, icare veya mukataaların yirmi misli bir taviz karşılığında mutasarrıfına geçirilir. Taviz ister toptan, ister taksit ile ödensin, ilk ödeme yılı için tahakkuk ettirilen icare veya mukataa üzerinden hesap olunur."
(20.6.1952 günlü, 5982 sayılı Yasa ile 27. maddeye eklenen fıkra) "özel ve tüzel kişiler uhdesinde bulunan vakıf mahallerin icare ve mukataaları vergi kıymetlerine nisbetle binde iki buçuktan noksan ise o miktarda çıkarılır."
IV- İLK İNCELEME:
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 15. maddesi uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında:
27.2.1978 günlü, 2116 sayılı "Vakıflar Genel Müdürlüğü 1978 Mali Yılı Bütçe Kanunu'nun 9. maddesi hükmü, başka bir itiraz nedeniyle Anayasaya uygunluk denetiminden geçirilmiş ve Anayasanın 64., 92., 93., ve 126. maddelerine aykırılığı saptanmış olduğundan, Anayasa Mahkemesinin 8.2.1979 günlü, Esas 1978/70, Karar 1979/7 sayılı kararıyle söz konusu hükmün iptaline karar verilmiştir.
Bu durumda, aynı konu hakkında yeniden inceleme yapılarak bir karar verilmesine yer yoktur.
V- SONUÇ:
27.2.1978 günlü, 2116 sayılı "Vakıflar Genel Müdürlüğü 1978 Mali Yılı Bütçe Kanunu"nun 9. maddesinde yer alan hükmün iptaline Anayasa Mahkemesince 8.2.1979 günlü, Esas 1978/70, Karar 1979/7 sayı ile karar verilmiş olduğundan, aynı konu hakkında yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
12.4.1979 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan
Şevket Müftügil
Başkanvekili
Ahmet H. Boyacıoğlu
Üye
Lütfi Ömerbaş
Ahmet Erdoğdu
Osman Tokcan
Rüştü Aral
Ahmet Salih Çebi
Muammer Yazar
Adil Esmer
Nihat O. Akçakayalıoğlu
Hüseyin Karamüstantikoğlu
Necdet Darıcıoğlu
Bülent Olçay
Yılmaz Aliefendioğlu
Yekta Güngör Özden