ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı:1978/15

Karar Sayısı:1978/28

Karar günü:21.3.1978

Resmi Gazete tarih/sayı:11.4.1978/16256

İtiraz Yoluna Başvuran: Danıştay 12. Dairesi.

İtirazın Konusu : 27.2.1976 günlü 1940 sayılı Vakıflar Genel Müdürlüğü 1976 yılı Bütçe Kanununun 11. maddesi'nin Anayasaya aykırı olduğu öne sürülerek iptali istenmiştir.

I- OLAY:

Davacılara miras bırakanlarından kalan vakıf tanınmaz malların taviz bedelleri, davalı idarece iptali istenen yasa kuralına dayanılarak fazla tahsil edilmiştir. Yapılan işlemin düzeltilmesi ve fazla ödenen paranın geri alınması hakkındaki başvurunun olumsuz yanıtlanması üzerine, davacılar Danıştayda dava açmışlar ve davalı İdarenin dayandığı yasa kuralının Anayasaya aykırı olduğunu savunmuşlardır. Danıştay 12. Dairesince sözü geçen yasa kuralının Anayasa ilkeleriyle bağdaşmadığı kanısına varılmış ve iptali için 16.2.1978 gününde Anayasa Mahkemesine başvurulmuştur.

III- METİNLER:

1- İtiraz konusu yasa kuralı:

27.2.1976 günlü, 1940 sayılı Vakıflar Genel Müdürlüğü 1976 yılı Bütçe Kanununun iptali istenen 11. maddesi şöyledir:

Madde 11- 2762 sayılı Kanunda öngörülen taviz bedelleri, 1319 sayılı Kanun gereğince verilen beyannamelerdeki değerlere göre hesaplanır.

2- İlgili Yasa Hükmü:

5.6.1935 günlü 2762 sayılı Vakıflar Kanununun 27. maddesi şöyledir.

Madde 27- Mevcut mukataalı toprakların veya icareteynli gayrimenkullerin mülkiyetleri, icare veya mukataaların yirmi misli bir taviz karşılığında mutasarrıfına geçirilir. Taviz ister toptan, ister taksit ile ödensin, ilk ödeme yılı için tahakkuk ettirilen icare veya mukataa üzerinden hesap olunur.

(20.6.1952 ve 5982 No. K. ile 27 nci maddeye ek fıkra) özel ve tüzel kişiler uhdesinde bulunan vakıf mahallerin icare ve mukataaları vergi kıymetlerine nesbetle binde iki buçuktan noksan ise o miktara çıkarılır.

3- Dayanılan Anayasa Kuralları :

Madde 126- Devletin ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki kamu tüzel kişilerin harcamaları yıllık bütçelerle yapılır.

Kanun, kalkınma planları ile ilgili yatırımlar veya bir yıldan fazla sürecek iş ve hizmetler için özel süre ve usuller koyabilir.

Genel ve katma bütçelerin nasıl yapılacağı ve uygulanacağı kanunla gösterilir. Bütçe kanununa bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz.

IV- İLK İNCELEME:

Anayasa Mahkemesinin 21.3.1978 gününde İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca yaptığı ilk inceleme toplantısında aşağıda açıklanan konu üszerinde durulmuştur.

27.2.1976 günlü, 1940 sayılı Vakfılar Genel Müdürlüğü 1976 yılı Bütçe Kanununun itiraz konusu 11. maddesi hükmü, başka bir dava dolayısıyla Anayasaya uygunluk denetiminden geçirilerek Anayasanın 64., 92., 93., 94. ve 126. maddelerinde yeralan ilkelere aykırı olduğu saptanmış ve 22.12.1977 günlü, E.1977/119, 1977/146 sayılı Anayasa Mahkemesi kararıyle iptal edilmiştir. Bu karar 2.2.1978 günlü, 17187 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Danıştay 12. Dairesinin Anayasa Mahkemesine başvurduğu 16.2.1978 gününde söz konusu 11. madde hükmü iptal edilerek yürürlükten kalkmış bulunmasına göre itiraz, başvuran mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddedilmelidir.

V- SONUÇ.

27.2. 1976 günlü, 1940 sayılı Vakıflar Genel Müdürlüğü 1976 yılı Bütçe Kanununun 11. maddesi hükmü, Anayasa mahkemesinin 22.12.1977 günlü, E. 1977/119 K.1977/146 sayılı kararıyle iptal edilmiş ve bu karar 2.2.1978 günlü, 16187 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış olduğundan, başvurmanın mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddine,

21.3.1978 gününde oybirliğiyle karar verildi.