ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı     :  2017/101

Karar Sayısı  :  2017/87

Karar Tarihi :  12.4.2017

R.G.Tarih-Sayısı : Tebliğ edildi. 

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: İstanbul 21. Asliye Hukuk Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 17.8.1983 tarihli ve 2880 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle eklenen ek 11. maddesine, 20.8.2016 tarihli ve 6745 sayılı Kanun’un 15. maddesiyle eklenen onuncu fıkranın birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerinin, Anayasa’nın 13. ve 33. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine karar verilmesi talebidir.

OLAY: Davacı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından davalı vakıf yöneticilerinin görevlerine son verilmesi, dava sonuçlanıncaya kadar geçici olarak görevden uzaklaştırılmaları ve vakfın kayyım tarafından yönetilmesine karar verilmesi talepleri ile 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 10. maddesine dayanılarak açılan davada, itiraz konusu kuralların Anayasa’ya aykırılık iddiasını ciddi bulan Mahkeme, iptalleri için başvurmuştur.

I- İPTALİ İSTENİLEN KANUN HÜKÜMLERİ

Kanun’un ek 11. maddesine, 6745 sayılı Kanun’un 15. maddesiyle eklenen itiraz konusu kuralların da yer aldığı onuncu fıkra şöyledir:

“(Ek fıkra: 20/8/2016-6745/15 md.) Vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulması hâlinde durdurulma süresince, kurumun idaresi, eğitim ve öğretimi sürdürmek veya tamamlamak üzere Yükseköğretim Kurulunca garantör üniversiteye veya belirlenecek bir Devlet yükseköğretim kurumuna verilir. Bu vakıf yükseköğretim kurumunun kurucu vakfının yönetim organı başkan ve üyeleri ile vakıf yükseköğretim kurumu mütevelli heyet başkanı, üyeleri ve tüm yöneticilerinin görevleri, faaliyet izninin geçici olarak durdurulması kararı ile birlikte sona erer. Bu kurucu vakfa, Yükseköğretim Kurulu ile birlikte Vakıflar Genel Müdürlüğünün talebi üzerine yetkili mahkeme tarafından kayyım atanır. (Ek cümle: 31/10/2016-KHK-678/23 md.) Mahkeme tarafından kayyım atanıncaya kadar kurucu vakıf, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yönetilir.”

II- İLK İNCELEME

1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, Raportör Elif KARAKAŞ tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu ve itiraz konusu kanun hükümleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

2. Anayasa’nın 152. ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddelerine göre, bir davaya bakmakta olan mahkeme, o dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görmesi hâlinde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda, bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesine başvurmaya yetkilidir. Ancak, bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesine başvurabilmesi için elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekmektedir. Uygulanacak yasa kuralları, davanın değişik evrelerinde ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikte bulunan kurallardır.

3. İtiraz yoluna başvuran Mahkeme, 2547 sayılı Kanun’un ek 11. maddesine, 6745 sayılı Kanun’un 15. maddesiyle eklenen onuncu fıkranın birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerinin iptallerini talep etmiştir. İtiraz konusu kurallar ile vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulması hâlinde durdurulma süresince, kurumun idaresinin, eğitim ve öğretimi sürdürmek veya tamamlamak üzere Yükseköğretim Kurulunca garantör üniversiteye veya belirlenecek bir Devlet yükseköğretim kurumuna verileceği, bu vakıf yükseköğretim kurumunun kurucu vakfının yönetim organı başkan ve üyeleri ile vakıf yükseköğretim kurumu mütevelli heyet başkanı, üyeleri ve tüm yöneticilerinin görevlerinin, faaliyet izninin geçici olarak durdurulması kararı ile birlikte sona ereceği, bu kurucu vakfa, Yükseköğretim Kurulu ile birlikte Vakıflar Genel Müdürlüğünün talebi üzerine yetkili mahkeme tarafından kayyım atanacağı hükme bağlanmıştır.

4. Bakılmakta olan dava, bir vakıf yükseköğretim kurumunun kurucu vakfının yöneticilerinin görevlerine son verilmesi, dava sonuçlanıncaya kadar geçici olarak görevden uzaklaştırılmaları ve vakfın kayyım tarafından yönetilmesine karar verilmesi taleplerine ilişkindir. Vakıf yükseköğretim kurumu kurucu vakfının yönetim organı başkan ve üyelerinin görevlerinin, yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulması kararı ile birlikte sona ereceğini düzenleyen itiraz konusu kurallar 7.9.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Davalı vakfın kurucusu olduğu yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulmasına ilişkin karar ise Yükseköğretim Kurulu tarafından 12.5.2016 tarihinde alınmış, söz konusu dava da 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 10. maddesine dayanılarak açılmıştır.  Bu durumda, itiraz konusu kuralların yürürlüğe girmesinden önce vakıf yükseköğretim kurumunun faaliyet izninin geçici olarak durdurulmuş olması nedeniyle söz konusu kurallar, bakılmakta olan davada uygulanacak kural niteliği taşımamaktadır.

5. Açıklanan nedenlerle, başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

III- HÜKÜM                   

4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 17.8.1983 tarihli ve 2880 sayılı Kanun'un 32. maddesiyle eklenen ek 11. maddesine, 20.8.2016 tarihli ve 6745 sayılı Kanun’un 15. maddesiyle eklenen onuncu fıkranın birinci, ikinci ve üçüncü cümlelerinin, itiraz başvurusunda bulunan Mahkemenin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, bu cümlelere ilişkin başvurunun Mahkemenin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE, 12.4.2017 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.