ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 2005/3

Karar Sayısı : 2005/6

Karar Günü : 18.1.2005

R.G. Tarih-Sayı :20.05.2005'de tebliğ edildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Kartal 1. İş Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU: 17.7.1964 günlü, 506 sayılı "Sosyal Sigortalar Kanunu"nun 120. maddesinin 5198 sayılı Yasa ile eklenen üçüncü fıkrasının, Anayasa'nın 10., 11., 60., 61. ve 138. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.

I- OLAY

Sigortalılık süresi içerisinde yapılan yaş tashihinin yaşlılık aylığı bağlanmasında dikkate alınmaması üzerine açılan davada, itiraz konusu kuralın Anayasa'ya aykırılığı savını ciddî bulan Mahkeme, iptali istemiyle başvurmuştur.

II- İPTALİ İSTENİLEN YASA KURALI

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun itiraz konusu kuralı da içeren 120. maddesi şöyledir:

"Madde 120.- İş kazalarıyla meslek Hastalıkları Sigortasının uygulanmasında, hak sahiplerine bağlanacak gelirler sigortalılara ödenecek sermayelerin hesabında, iş kazasının olduğu veya melek hastalığının hekim raporu ile ilk defa tespit edildiği tarihte nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihleri esas tutulur.

Malullük, yaşlılık ve Ölüm Sigortalarına ilişkin yaş ile ilgili hükümlerin uygulanmasında, sigortalıların ve hak sahibi çocuklarının, sigortalının yürürlükten kaldırılmış ve 5417 ve 6900 sayılı Kanunlara veya bu kanuna tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarih nüfus kütüğünde kayıtlı bulunan doğum tarihleri, sigortalının sigortaya tabi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonra doğan çocuklarının da nüfus kütüğüne ilk olarak yazılan doğum tarihleri esas tutulur.

İş kazalarıyla meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından gelir ve aylık tahsisleri ile sermaye değerinin hesabında, iş kazasının olduğu veya meslek hastalığının hekim raporuyla ilk defa tespit edildiği veya sigortalıların yürürlükten kaldırılmış 5417 ve 6900 sayılı kanunlara veya 506 sayılı Kanun ile diğer sosyal güvenlik kurumlarına tâbi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki yaş tashihleri dikkate alınmaz.

Nüfus kayıtlarında doğum ay ve günleri yazılı olmayanlar 1 Temmuzda doğum ayı yazılı olup da günü yazılı olmayanlar o ayın 1'inde doğmuş sayılır."

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince yapılan ilk inceleme toplantısında, başvuru kararı ve ekleri, ilk inceleme raporu, itiraz konusu yasa kuralı ve bunun gerekçesi ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Anayasa'nın 152. ve 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 28. maddesine göre, bir davaya bakmakta olan mahkeme, o dava sebebiyle uygulanacak bir kanunun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasa'ya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık savının ciddi olduğu kanısına varırsa bu hükmün iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmaya yetkilidir. Ancak bu kurallar uyarınca bir mahkemenin Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilmesi için, elinde yöntemince açılmış ve mahkemenin görevine giren bir davanın bulunması ve iptali istenen kuralın da o davada uygulanacak olması gerekir. Uygulanacak yasa kuralları, davanın değişik evrelerinde, ortaya çıkan sorunların çözümünde veya davayı sonuçlandırmada olumlu ya da olumsuz yönde etki yapacak nitelikteki kurallardır.

Davacının 28.1.2003 tarihli dilekçe ile SSK Pendik Sigorta Müdürlüğüne başvurarak yaşlılık aylığı bağlanmasını istediği, davalı idarenin, 8.6.2004 tarihli cevabı ile 506 sayılı Yasanın 120. maddesi gereğince "sigortalılık süresi içerisinde yaş tashihi yapılmış olması nedeniyle" başvurunun reddine karar verdiği, davacı vekilinin 25.6.2004 tarihinde davayı açtığı ve 23.11.2004 tarihli dilekçesinde davalı kurumun yaşlılık aylığı bağlanması talebine dayanak gösterdiği 506 sayılı Yasa'nın 120. maddesinin üçüncü fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğu kanısıyla iptalini istediği görülmektedir.

Anayasa'ya aykırılığı ileri sürülen kural, 506 sayılı Yasa'nın 120. maddesine 24.6.2004 gün ve 5198 sayılı Yasa ile eklenen üçüncü fıkradır. Başvuran Mahkemece iptali istenilen bu fıkra, 6.7.2004 tarih ve 25514 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Oysa, başvuran Mahkemede dava konusu edilen, emeklilik isteminin reddine ilişkin 8.6.2004 tarihli idari işlemdir.

Bu durumda, işlem tarihinde yürürlükte olmayan itiraz konusu kuralın davada uygulanma olanağı bulunmadığından başvurunun, Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle reddi gerekir.

IV- SONUÇ

17.7.1964 günlü, 506 sayılı "Sosyal Sigortalar Kanunu"nun 120. maddesinin 5198 sayılı Yasa ile eklenen üçüncü fıkrasının, itiraz başvurusunda bulunan Mahkeme'nin bakmakta olduğu davada uygulanma olanağı bulunmadığından, bu fıkraya ilişkin başvurunun Mahkeme'nin yetkisizliği nedeniyle REDDİNE,18.1.2005 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.