ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 1997/48

Karar Sayısı : 1997/56

Karar Günü : 10.6.1997

R.G. Tarih-Sayı :12.08.1997-23078

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Yargıtay 10. Hukuk Dairesi

İTİRAZIN KONUSU : 2.9.1971 günlü, 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu'na 5.11.1985 günlü, ve 3235 sayılı Yasa'yla eklenen Ek 14. maddenin (a) bendinin ikinci fıkrasının Anayasa'nın 10., 17., 56. ve 60. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.

I- OLAY

Bağ-Kur emeklisi olan davacının kızının tedavi giderlerinin altı ayı aşan kısmının kurum tarafından karşılanmaması nedeniyle açılan davanın, reddine ilişkin iş mahkemesi kararına karşı temyiz

isteminin incelenmesi sırasında, 1479 sayılı Yasa'ya 5.11.1985 günlü, 3235 sayılı Yasa'yla eklenen Ek 14. maddenin (a) bendinin ikinci fıkrasının Anayasa'ya aykırı bulunduğu yönündeki davacı vekili savının ciddi olduğu kanısına varan Yargıtay 10. Hukuk Dairesi bu kuralın, iptali için başvurmuştur.

III- YASA METİNLERİ

A- İtiraz Konusu Yasa Kuralı

2.9.1971 günlü, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu'na 5.11.1985 tarih ve 3235 sayılı Kanun ile eklenen Ek 14. maddenin iptali istenen ikinci fıkrayı içeren (a) bendi şöyledir :

a) Hastalık hallerinde yapılacak sağlık yardımları, hastanın iyileşmesine kadar sürer.

Ancak, hastalık hallerinde yataklı tedavi kurumlarında yapılacak sağlık yardımları tedaviye başlanan tarihten itibaren altı ayı geçemez.

B- Dayanılan Anayasa Kuralları

Başvuru kararında dayanılan Anayasa kuralları şunlardır :

1- "MADDE 10.- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.

Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar."

2- "MADDE 17.- Herkes, yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.

Tıbbî zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbî deneylere tâbi tutulamaz.

Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse insan haysiyetiyle bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tâbi tutulamaz.

Mahkemelerce verilen ölüm cezalarının yerine getirilmesi hali ile meşrû müdafaa hali, yakalama ve tutuklama kararlarının yerine getirilmesi, bir tutuklu veya hükümlünün kaçmasının önlenmesi, bir ayaklanma veya isyanın bastırılması, sıkıyönetim veya olağanüstü hallerde yetkili merciin verdiği emirlerin uygulanması sırasında silah kullanılmasına kanunun cevaz verdiği zorunlu durumlarda meydana gelen öldürme fiilleri, birinci fıkra hükmü dışındadır."

3- "MADDE 56.- Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.

Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.

Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak; insan ve madde gücünde tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenler.

Devlet, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getirir.

Sağlık hizmetlerinin yaygın bir şekilde yerine getirilmesi için kanunla genel sağlık sigortası kurulabilir."

4- "MADDE 60.- Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir.

Devlet, bu güvenliği sağlayacak tedbirleri alır ve teşkilatı kurar."

IV- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi uyarınca, Yekta Güngör ÖZDEN, Selçuk TÜZÜN, Ahmet N. SEZER, Samia AKBULUT, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Mustafa YAKUPOĞLU, Fulya KANTARCIOĞLU ve Aysel PEKİNER'in katılmalarıyla 10.6.1997 günü yapılan ilk inceleme toplantısında dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.

V- ESASIN İNCELENMESİ

İşin esasına ilişkin rapor, başvuru kararı ve ekleri, iptali istenilen Yasa kuralı, Anayasa'ya aykırılık savına dayanak yapılan Anayasa kuralları, bunlarla ilgili gerekçeler ile öteki yasama belgeleri ve dosyada bulunan tüm belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Başvuru kararında, Bağ-Kur sigortalılarına yataklı tedavi kurumlarında yapılacak sağlık yardımlarını altı ay ile sınırlandırması nedeniyle Anayasa'nın 10., 17., 56. ve 60. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenen 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar ve Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu'na 3235 sayılı Kanun ile getirilen Ek 14. maddenin (a) bendinin itiraz konusu ikinci fıkrası, Anayasa Mahkemesi'nin 16.10.1996 günlü, Esas 1996/17, Karar 1996/38 sayılı kararıyla iptal edilmiştir. Bu durumda aynı kural hakkında yeniden karar verilmesine gerek bulunmamaktadır.

VI- SONUÇ

2.9.1971 günlü, 1479 sayıl "Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu"na 3235 sayılı Yasa'nın 1. maddesiyle eklenen Ek Madde 14'ün (a) bendinin ikinci

fıkrası, 16.10.1996 günlü, E. 1996/17, K. 1996/38 sayılı kararla iptal edildiğinden AYNI KONUDA YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,

10.6.1997 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.