ANAYASA
MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1994/57
Karar Sayısı : 1994/52
Karar Günü : 8.7.1994
R.G. Tarih-Sayı :31.07.1994-22007
İPTAL DAVASINI AÇAN : Anamuhalefet (Anavatan) Partisi Türkiye
Büyük Millet Meclisi Grubu adına Grup Başkanvekili Hasan Korkmazcan.
İPTAL DAVASININ KONUSU : 3.6.1994 günlü Resmî Gazete'de yayımlanan
535 sayılı "Hazine Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname"nin Anayasa'nın 6., 7., 10., 87., 91., 128., 138., 153.
ve 163. maddelerine aykırılığı savıyla iptali ve yürürlüğünün durdurulması
istemidir.
II- YASA METİNLERİ :
A- İptali İstenilen Kurallar :
İptali İstenilen 535 sayılı "Hazine Müsteşarlığı Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" şöyledir :
Hazine Müsteşarlığının kurulması; 18/5/1994 tarihli ve 3990 sayılı
Kanun'un verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu'nca 2/6/1994 tarihinde
kararlaştırılmıştır.
BİRİNCİ KISIM
Amaç, Görev, Teşkilat
Amaç
Madde 1- Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı, ekonomi
politikalarının tesbitine yardımcı olmak ve bu politikalar çerçevesinde
faaliyetlerin düzenlenmesi, uygulanması, uygulanmasının izlenmesi ve
geliştirilmesi için Hazine Müsteşarlığının kurulmasına, teşkilat ve görevlerine
ilişkin esasları düzenlemektir.
Görev
Madde 2- Hazine Müsteşarlığının görevleri şunlardır:
a) Ekonomi politikalarının tesbiti ile ilgili çalışmaları yapmak
ve kararlaştırılan politikaları uygulamak,
b) Hazine işlemlerini, para-kredi ve nakit hareketleri ile
Devletin iç ve dış borç yönetimini yapmak,
c) Fonların faaliyetlerinin para politikası ve bütçe uygulamaları
ile koordinasyonunu sağlayarak, kaynakların kullanımındaki etkinliği arttırmak
ve bu amaçla gerekli önlemleri almak,
d) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve Devlet iştirakleri ile ilgili
olarak Devlet pay sahipliğinin gerektirdiği her türlü işlemi yapmak,
e) Kamu İktisadi Teşebbüslerinin yeniden yapılandırılma
işlemlerini yapmak,
f) İki taraflı ve çok taraflı dış ekonomik ilişkiler ve
anlaşmalarla ilgili hizmetleri yürütmek,
g) Uluslararası ekonomik ve mali kuruluşlarda üyelik ve temsilin
gerektirdiği işlemleri ve görevleriyapmak ve yürütmek,
h) Avrupa Birliği ile ilişkilerde Müsteşarlığın görev ve faaliyet
alanına giren konularla ilgili politikaları belirlemek ve bu konularda alınan
kararları yürütmek,
ı) Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı ülkelerden, bu ülkelerdeki
kurum ve kuruluşlar ile mali piyasalardan borç ve hibe almak ve yabancı
ülkelere veya bunların kamu kurum ve kuruluşlarına borç ve hibe vermek,
i) Uluslararası mali ve ekonomik kuruluşlarla üyelik ve temsil
ilişkilerini 1173 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde düzenlemek ve yönetmek,
bu kuruluşların katılım paylarını ödemek için her türlü işlemi yapmak ve Devlet
adına sermaye katkısını karşılamak için taahhüt senedi vermek,
j)Bankacılık, sermaye piyasası ve diğer mali piyasalara ilişkin
politikaları hazırlamak, uygulamak, uygulanmasını izlemek,
k) Bankalar, sigorta şirketleri ve mali sektörün diğer
kurumlarının kamu adına denetimini yapmak,
l) Kambiyo politikalarına ilişkin esasları düzenlemek,
uygulamasını izlemek ve yönlendirmek,
m) Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri ile ilgili uygulamaları
yürütmek ve ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyon sağlamak,
n) Hazine'ce sermaye ihracına ilişkin düzenlemeler yapmak ve
uygulamasını izlemek,
o) Özel sigortacılığa ilişkin politikaları hazırlamak,
uygulanmasını izlemek,
ö) Ekonomik ve mali konularda araştırma ve değerlendirmeler
yapmak, sonuçlarını yayınlamak ve bu amaçla istatistik ve bilgi derlemek,
p) Yerli ve yabancı özel sektörün yatırım ve sermaye
faaliyetlerinin plan ve hedef gayelerinin uygun bir şekilde yürütülmesini
teşvik ve tanzim edecek tedbirleri tesbit ve teklif etmek, uygulamak,
uygulamayı takip etmek,
r) Bankalar, sigorta şirketleri, mali sektörün diğer kurumları ile
Müsteşarlığın görev alanına giren konularda özel ve kamu kuruluşlarında kamu
adına denetim yapmak,
s) Müsteşarlığın görev ve faaliyet alanına giren konularda diğer
kamu kurum ve kuruluşları arasında koordinasyonu sağlamak,
t) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Teşkilat
Madde 3- Hazine Müsteşarlığı Başbakana bağlı olup, Başbakan,
Müsteşarlığın yönetimi ile ilgili yetkilerini, Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı veya bir Devlet Bakanı vasıtasıyla kullanabilir.
Hazine Müsteşarlığı merkez, taşra ve yurt dışı teşkilatı ile bağlı
kuruluştan oluşur.
İKİNCİ KISIM
Müsteşarlık Merkez Teşkilatı
Merkez Teşkilatı
Madde 4- Hazine Müsteşarlığı merkez teşkilatı, anahizmet
birimleri, danışma ve denetim birimleri ile yardımcı birimlerden oluşur.
Müsteşarlık merkez teşkilatı, ekli 1 sayılı cetvelde
gösterilmiştir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Müsteşarlık
Müsteşar
Madde 5- Müsteşar, Müsteşarlık teşkilatının en üst amiridir ve
Müsteşarlık hizmetlerini Hükümetin genel siyasetine, milli güvenlik siyasetine,
kalkınma planlarına ve yıllık programlara uygun olarak yürütmekle ve
Müsteşarlığın görev ve faaliyet alanına giren konularda diğer kamu kurum ve
kuruluşlarıyla işbirliği ve koordinasyonu sağlamakla görevlidir. Müsteşar
Başbakana veya Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısına veya Başbakan tarafından
görevlendirilecek bir Devlet Bakanına karşı sorumludur.
Müsteşar Yardımcıları
Madde 6- Müsteşara yardımcı olmak üzere en fazla 5 Müsteşar
Yardımcısı görevlendirilebilir. Müsteşar Yardımcılarının sayısını belirlemeye
Başbakan yetkilidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Anahizmet Birimleri
Anahizmet Birimleri
Madde 7- Müsteşarlığın anahizmet birimleri şunlardır:
a) Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü,
b) Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğü,
c) Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü,
d) Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü,
e) Sigortacılık Genel Müdürlüğü,
f) Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü
g) Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü.
Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü
Madde 8- Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Hazine işlemlerini yürütmek, Devlet giderlerinin gerektirdiği
nakdi sağlamak, Devletin genel bütçe ile ilgili yurt dışı ödemelerini yapmak,
Devlet gelir ve giderlerini denkleştirmek, iç ödemeler ve dış ödemeler
saymanlıkları kurmak ve yönetmek,
b) Hazinenin her türlü varlıklarını muhafaza etmek, yönetmek ve
nemalandırmak,
c) Devletin iç borçlanmasını yürütmek, Devlet tahvili, Hazine
bonosu ve diğer iç borçlanma senetleri çıkarmak, ihale yöntemi, sürekli satış
yöntemi ve diğer yöntemlerle satışını yapmak ve yaptırmak, bunların satış
miktarlarını, değerlerini ve faizlerini belirlemek, Devlet borçlarının
yönetimine ilişkin olarak her türlü iç borçlanmanın hazırlık, akit, ihraç ve
dış borçlanma da dahil olmak üzere ödeme, erken ödeme, kayıt işlemlerini
yürütmek ve Devletçe verilen faiz ve ikrazata ilişkin işlemleri yapmak, bu
amaçla Devlet Borçları Saymanlığı kurmak ve yönetmek, borç yönetiminin hesabını
tutmak,
d) Türkiye'nin dış borç veri tabanını oluşturmak ve bu amaçla Dış
Borç Kütüğü tutmak,
e) Hazine garantisi verilmesi ile ilgili işlemleri yürütmek,
gerekli kayıtları tutmak, garanti ve devir şartlarını belirlemek,
f)Türk parasının dolaşımı ve istikrarını sağlamaya yönelik
politikaları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile birlikte oluşturmak ve
uygulamak,
g) Para politikası ile ilgili konularda Hazine ve Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası ilişkisini kurmak, nakit yönetimini genel ve katma
bütçeli idarelerle özel bütçeli kuruluşların, döner sermayeli kuruluşların ve
fonların ihtiyaçları ve para politikasının
genel hedefleri doğrultusunda yürütmek,
h) Kamu giderlerinde artış veya kamu gelirlerinde azalışa neden
olabilecek her türlü mevzuat düzenlemesi hakkında görüş bildirmek,
i) Kanun, kanun hükmünde kararname, bakanlar kararı, yönetmelik ve
diğer mevzuatla kurulmuş fonlarla ilgili genel politikaları belirlemek,
bunların bütçe ile ilişkilerinin kurulmasını sağlamak ve bu politikaların
uygulanmasına ilişkin esasları düzenlemek,
k) Para ve bütçe politikalarını dikkate alarak, fonlar arasında
koordinasyonu temin etmek,
l) Fonların bütçe ve hazine nakit yönetimi ile uyumlandırılması
amacıyla gelir ve gider bütçelerinin hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin usul
ve esasları tesbit etmek,
m) Fonlar arası aktarmaları koordine etmek,
n) Fonlardan düzenli olarak bilgi akışının sağlanması ve fon
sistemine ilişkin verilerin toplanmasına ilişkin denetimleri yapmak,
o) Fonların makro ekonomik dengeler içindeki yeri ve önemi ile
etkilerini değerlendirmek ve bu konuda önerilerde bulunmak,
p) Fon kaynaklarının mali yükünün işlemler ve sektörler arasında
dengeli dağılımın sağlanması yönünde araştırma yapmak, öneri ve teklifte
bulunmak,
r) Fon kullanımlarının genel ekonomik politikalarla uyum içinde
yapılmasını izlemek, benzeri nitelikteki işlem ve sektörler için birden fazla
fondan kaynak tahsisini önleyici çalışmalar yapmak, öneri ve teklifte bulunmak,
s) Yeni kurulacak fonlarla ilgili görüş bildirmek,
t) Fonların yeniden yapılandırılmaları, tasfiye veya
birleştirilmelerine ilişkin çalışmaları yapmak ve bu konuda ilgili kuruluşlar
koordinasyonu sağlamak,
u) Madeni para ve hatıra para basımını planlamak ve bu amaçla
Darphane ile ilişkileri yürütmek,
v) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğü
Madde 9- Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğünün görevleri
şunlardır:
a) Hazine pay sahipliğinin gerektirdiği her türlü işlemi yapmak,
Hazine ile kamu iktisadi teşebbüsleri ilişkisini kurmak, bu kuruluşların Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının görüşünü alarak yıllık genel yatırım ve
finansman programlarını hazırlamak ve Bakanlar Kurulunun onayına sunmak,
uygulanmasını izlemek ve yıl içindeoraya çıkacak gelişmelere göre programda
gerekli değişiklikleri yapmak,
b) Kamu İktisadi Teşebbüslerinin faaliyetlerinin faaliyetlerini
kanun, tüzük ve yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütülmesini takip etmek,
c) Kamu İktisadi Teşebbüslerinin etkin ve verimli çalışmasını
sağlamak veya özelleştirilmelerine hazırlık amacıyla küçültülmesini,
bölünmesini veya birleştirilmesini, kısmen veya tamamen, sürekli veya süresiz
olarak faaliyetlerinin durdurulmasını, kapatılmasını veya tasfiyesini, istihdam
yapısınındüzenlenmesini, organizasyon yapısının değiştirilmesini de kapsayan
yeniden yapılandırmaya yönelik verilen görevlere ilişkin hertürlü işlemleri
yapmak,
d) Tarımsal destekleme politikalarının oluşturulması ve
uygulanmasına ilişkin çalışmalar yapmak,
e) Petrol Kanunu ile ilgili olarak vergi hükümleri dışındaki mali
hükümlerin uygulanmasını sağlamak,
f) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü
Madde 10- Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğünün görevleri
şunlardır.
a) Milletlerarası ekonomik işbirliğine taalluk eden dış kamu
borçlanmalarının hazırlık, akit, kefalet ve garanti işlemlerini yürütmek ve dış
kamu borçlarına müncer olacak müzakere ve muhaberatı yapmak,
b) Sağlanan dış kamu borçlarının ve kültür yardımları dışındaki
dış yardımların kullanılmasına, bu borç ve dış yardımlara ait mukavele ve
anlaşmaların uygulanmasına ilişkin olarak ülke içinde ve dışında yapılacak her
türlü temas, müzakere ve gerekli işlemleri 1173 sayılı Kanun hükümlerine uygun
olarakyerine getirmek,
c) Bu konularla ilgili olarak yabancı devlet ve milletlerarası
ekonomik ve mali kuruluşlar ve bunların temsilcilik ve temsilcileriyle 1173
sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde mali ve ekonomik konularda temas ve
müzakerelerde bulunmak,
d) 1173 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti
adına, yabancı devletler, uluslararası ekonomik ve mali kuruluşlar, banka ve
fonlarda ülkemizi temsil etmek, bu kuruluşlarla ve bunların temsilcilik ve
temsilcileriyle ekonomik ve mali konulardatemas ve müzakerelerde bulunmak ve
uluslararası anlaşmalara imza koymak, sözkonusu anlaşmalara ilişkin her türlü
işlemi yürütmek,
Türkiye'nin yabancı ülkelere yapacağı yardımlara ilişkin
politikaları tespit etmek ve gerektiğinde bunlara finansal katkıda bulunmak,
e) Uluslararası mali ve ekonomik kuruluşlarla üyelik ve temsil
ilişkilerini 1173 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde düzenlemek, bu
kuruluşlara katılım paylarını ödemek için her türlü işlemi yapmak ve
gerektiğinde Devlet adına sermaye katkısını karşılamak için taahhüt senedi
vermek,
f) Yıllık programlar çerçevesinde ödemeler dengesi gerçekleşme ve
tahminlerini hazırlamak, değerlendirmek ve ekonomik tahliller yapmak,
g) Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı ülkelerle, bu ülkelerdeki
kurum ve kuruluşlar ile mali piyasalardan borç ve hibe almak ve yabancı
ülkelerin veya bunların kamu kurum ve kuruluşlarına borç ve hibe vermek, bu
ülkelerle ve bu ülkelerin kurum ve kuruluşları ile ekonomik ve mali konulara
ilişkin anlaşmalar yapmak, bu işlemlerle ilgili ülkeiçinde ve dışında yapılacak
her türlü temas ve müzakereleri yürütmek ve esas şartları belirlemek,
h) Uluslararası mali piyasalarda mevcut finansman araçlarını
kullanmak suretiyle dış borç yükünü hafifletici her türlü işlemi yapmak,
ı) İleri teknoloji gerektiren temel altyapı projelerinin yerli ve
yabancı özel sektör katılımı ile gerçekleştirilmesi için, ilgili kanunlarda
belirtilen çerçevede garanti vermek ve buna ilişkin işlemleri yapmak,
i) Avrupa Birliği ile ilişkilerin koordinasyonuna katılmak ve bu
konuda Müsteşarlığın görev ve faaliyet alanına giren çalışmaları yapmak,
j) Avrupa Birliği ile ekonomik ve mali entegrasyona ilişkin
politikaların belirlenmesine yardımcı olmak,
k) Müsteşarlığın görev ve faaliyet alanlarına giren konularda
Avrupa Birliği ile ekonomik ve mali mevzuatın uyumlandırılması çalışmalarını
yapmak,
l) Avrupa Birliği ve Birliğin kurum ve kuruluşları ile borç ve
hibe sağlanmasına ilişkin her türlü temas ve müzakereleri yürütmek ve bunlara
ilişkin anlaşmaları imzalamak,
m) Müsteşarlığın görev ve faaliyet alanına giren Avrupa Birliği
ile ilgili konularda diğer Bakanlık ve kuruluşlarla koordinasyonu sağlamak,
n) Müsteşarlığın görev alanına giren dış temaslarla ilgili
protokol faaliyetlerini düzenlemek,
o) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak,
Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü
Madde 11- Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Bankacılık, sermaye piyasası, menkul kıymetler borsaları,
kambiyo borsaları, ödünç para verme işleri, finansal kiralama ve mali sektör
ile ilgili konularda mevzuatı düzenlemek, uygulamak ve ilgili kuruluşlarca
uygulanmasını izlemek,
b) Kambiyo politikalarına ilişkin esasları düzenlemek, Türk
Parasının Kıymetini Koruma mevzuatını hazırlamak, uygulamak, denetimini
sağlamak ve ilgili kuruluşlarca uygulanmasını izlemek ve yönlendirmek,
c) Mali sektöre ilişkin iç ve dış gelişmeleri izlemek ve
değerlendirmek,
d) Kambiyo politikalarının uygulanması ve mali sektör ile ilgili
konularda Müsteşarlık ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ilişkilerinikurmak,
e) Sermaye Piyasası Kurulu, menkul kıymetler borsaları ve mali
sektörün diğer kurumlarının Müsteşarlığın bağlı olduğu Bakanlık ile
ilişkilerini düzenlemek,
f) Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri ile ilgili uygulamaları
yürütmek ve ilgili kurum ve kuruluşları koordine etmek,
g) Harice sermaye ihracına ilişkin düzenlemeler yapmak ve
uygulamasını izlemek,
h) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak,
Sigortacılık Genel Müdürlüğü
Madde 12- Sigortacılık Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu ve 1160 sayılı İnhisarı
Hakkında Kanun ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun, 2918 sayılı Karayolları
Trafik Kanununun, 2920 sayılı Sivil Havacılık Kanununun sigortacılıkla ilgili
bölümleri ile diğer Kanunların sigortacılıkla ilgili hükümlerinin ve bunlara ek
ve değişikliklerinin verdiği görevleri yürütmek,
b) Sigortacılık ile ilgili konularda mevzuatı düzenlemek,
uygulamak ve ilgililer tarafından uygulanmasını izlemek ve yönlendirmek,
c) Ülke sigortacılığının gelişmesi ve sigortalıların korunması
için tedbirler almak, bu tedbirleri bizzat uygulamak veya ilgili kuruluşlarca
uygulanmasını izlemek,
d) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak,
Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü
Madde 13- Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğünün görevleri
şunlardır:
a) Türkiye ve Dünya ekonomisiyle ilgili gelişmeleri sürekli olarak
izlemek, ekonomik ve mali analizler yapmak ve değerlendirme raporları hazırlamak,
Türkiye ekonomisiyle ilgili olarak anketler yapmak, derlenmiş bilgi ve
istatistikleri değerlendirmek,
b) Orta ve uzun vadeli alternatif makroekonomik politika
senaryoları geliştirmek, projeksiyonlar yapmak, yeni politikalar geliştirmek ve
önermek ve bu konularda Müsteşarlığın diğer birimleri arasında gerekli
koordinasyonu sağlamak,
c) Müsteşarlığın araştırma programını diğer birimlerin
ihtiyaçlarına uygun olarak oluşturmak ve bu araştırma programını Müsteşarlığın
birimleri ile ve gerektiğinde ilgili kuruluşlarla işbirliği içinde uygulamak,
d) Bilgilerin daha hızlı bir şekilde kullanıcıların hizmetine
sunulmasını teminen Ekonomik Bilgi Merkezi kurmak ve Merkezin çalışma
esaslarını belirlemek,
e) Müsteşarlık Bilgi ve İşlem Merkezini yönetmek, Müsteşarlığın
görev alanına giren konularda bilgi depolamak,
f) Müsteşarlığın daha etkin ve verimli çalışmasını temin amacıyla
organizasyon ve çalışma usulleri konularında görüş ve önerilerde bulunmak,
g) Müsteşarlığın görev ve faaliyet alanına giren konularda kalkınma
planları, yıllık programlar, izleme kararları ve icra planlarının Müsteşarlık
teşkilatınca uygulanmasını izlemek ve bu alanda koordinasyonu sağlamak,
h) Müsteşarlığın yayın ve dökümantasyon hizmetlerini yürütmek,
ı) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Madde 14- Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Kalkınma planları ve yıllık programlar çerçevesinde ülke
kalkınmasında yabancı sermayeden beklenen gerekli katkıların sağlanmasını ve yönlendirilmesini
temin amacıyla ihtiyaç duyulan mevzuatı hazırlamak,
b) 18 Ocak 1954 tarihli ve 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik
Kanunu ve buna ilişkin mevzuat çerçevesinde belirtilen işleri yapmak,
c) Yabancı ülkelerle yapılacak Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunması Anlaşmalarına ilişkin hizmetleri ve müzakereleri yürütmek,
d) Yatırımları teşvik kararları ve bu kararlara istinaden
çıkarılan tebliğler çerçevesinde yabancı sermayeli yatırım projelerini
değerlendirerek uygun görülenleri teşvik belgesine bağlamak, teşvik belgesi
şart ve niteliklerine uygun olarak gerçekleşen yabancı sermayeli yatırımlarla
ilgili kapatma işlemlerini yapmak, teşvik belgesi şart ve niteliklerine aykırı
davranan yatırımcılara gerekli müeyyideleri uygulamak,
e) Yüksek finansman ihtiyacı nedeniyle genel bütçeden finansmanı
güç olan ve işleri teknoloji gerektiren temel altyapı projelerinin yerli ve
yabancı özel sektör katılımı ile Yap-İşlet-Devret Modeline göre
gerçekleştirilmesi için gerekli organizasyon ve koordinasyonu yapmak,
f) Yabancı sermayeli yatırımları mahallinde tetkik etmek,
değerlendirmek,
g) Müsteşarlıkca verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Danışma ve Denetim Birimleri
Danışma ve Denetim Birimleri
Madde 15- Hazine Müsteşarlığının merkez teşkilatındaki danışma ve
denetim birimleri şunlardır:
a) Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanlığı,
b) Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı,
c) Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığı,
d) Hukuk Müşavirliği,
e) Müsteşarlık Müşavirleri.
Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanlığı
Madde 16- Müsteşara bağlı Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulunun
görevleri şunlardır:
a) Bankalar Kanunu ve diğer mevzuat ile bankalar yeminli
murakıplarına ve yardımcılarına verilen görev ve yetkilerin gerektirdiği
murakabe ve inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek ve sonuçlandırmak,
b) Bankacılık ve mali piyasalar ile ilgili alınacak kararların
oluşumuna katkıda bulunmak üzere, yurtiçi ve yurtdışında meydana gelen
gelişmeleri de incelemek ve gözönünde bulundurmak suretiyle bankacılık sektörü
ve mali piyasalar hakkında konsolide raporlar düzenlemek, bu konulardaki
çalışmalara katılmak ve mütalaa vermek,
c) Alınan, derlenen ve kendine tevdi edilen bilgi, belge ve
dökümanlar ile denetim ve izlemelerden elde edilen sonuçları incelemek ve
değerlendirmek, yapılacak uygulamalar ve alınacak önlemler konusunda Müsteşara
öneriler sunmak,
d) Kanunların verdiği görev ve yetkiler çerçevesinde Müsteşarın
Kurul tarafından yürütülmesini uygun gördüğü para ve sermaye piyasası ile
benzer mali piyasalar ve kurumlarla ilgili diğer inceleme ve denetleme
faaliyetlerinde bulunmak,
e) Kurulun görev ve yetki alanına giren konularda mevzuat ve
uygulama ile ilgili her türlü araştırma ve diğer çalışmaları yapmak ve
yürütmek, görüş bildirmek ve tekliflerde bulunmak.
Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu, yeminli murakıp sıfat ve
yetkisini haiz bir başkan, yeterli sayıda bankalar yeminli murakıp ve
yardımcılarından oluşur.
Kurulun çalışma esasları ile bankalar yeminli murakıp yardımcılığı
giriş ve yeterlik sınavlarının usul ve şartları yönetmelikle düzenlenir.
Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı
Madde 17- Müsteşara bağlı Hazine Kontrolörleri Kurulunun görevleri
şunlardır:
a) Bu Kanun Hükmünde Kararname ve diğer kanun, kararname ve
mevzuatla yürütülmesi Müsteşarlığa verilen işlerle, Türk Parasının Kıymetini
Koruma Hakkında Kanun ve kambiyo ile ilgili mevzuat, yabancı sermaye mevzuatı
ve Petrol Kanununun vergi dışında kalan hükümleri ile ilgili özel anlaşmalara
dayalı olarak Müsteşarlığa verilmiş görevlere ilişkin konularda ilgili
merciler, gerçek ve tüzel kişiler nezdinde inceleme, denetleme ve soruşturma
yapmak,
b) Müsteşarlık Merkez, Taşra ve yurtdışı teşkilatı ile
Müsteşarlığa bağlı kuruluşun her türlü faaliyet ve işlemleri ile ilgili olarak
teftiş, inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek,
c) Kanunların verdiği görev ve yetkiler çerçevesinde Müsteşarın
Kurul tarafından yürütülmesini uygun gördüğü diğer işlemleri yapmak,
d) Kurulun görev ve yetki alanına giren konularda mevzuat ve
uygulama ile ilgili her türlü araştırma ve diğer çalışmaları yapmak ve
yürütmek, görüş bildirmek ve tekliflerde bulunmak,
Hazine Kontrolörleri Kurulu, hazine kontrolörü sıfat ve yetkisini
haiz bir başkan, yeterli sayıda hazine kontrolörü ve stajyer kontrolörlerden
oluşur.
Kurulun çalışma esasları ile stajyer hazine kontrolörlüğü giriş ve
yeterlik sınavlarının usul ve şartları yönetmelikle düzenlenir.
Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığı
Madde 18- Müsteşarın bağlı Sigorta Denetleme Kurulunun görevleri
şunlardır:
a) Sigorta Murakabe Kanunu ve sigortacılıkla ilgili diğer mevzuat
ile Sigorta Denetleme Kurulu uzmanları, aktüerleri ve yardımcılarına verilen
görev ve yetkilerin gerektirdiği denetleme, inceleme ve soruşturma işlerini
yürütmek ve sonuçlandırmak,
b) Sigortacılık ve diğer mali piyasalar ile ilgili alınacak
kararların oluşumuna katkıda bulunmak üzere, yurtiçi ve yurtdışında meydana
gelen gelişmeleri de incelemek ve gözönünde bulundurmak suretiyle sigortacılık
sektörü ve ilgili diğer mali piyasalar hakkında konsolide raporlar düzenlemek,
bu konulardaki çalışmalara katılmak ve mütalaa vermek,
c) Alınan derlenen ve kendine tevdi edilen bilgi, belge ve
dökümanlar ile denetim ve izlemelerden elde edilen sonuçları incelemek ve
değerlendirmek, yapılacak uygulamalar ve alınacak önlemler konusunda Müsteşara
öneriler sunmak,
d) Karunların verdiği görev ve yetkiler çerçevesinde Müsteşarın
Kurul tarafından yürütülmesini uygun gördüğü sigortacılık, mali piyasalar ve
kurumlarla ilgili diğer inceleme ve denetleme faaliyetlerinde bulunmak,
e) Kurulun görev ve yetki alanına giren konularda mevzuat ve
uygulama ile ilgili her türlü araştırma ve diğer çalışmaları yapımak ve
yürütmek, görüş bildirmek ve tekliflerde bulunmak.
Sigorta Denetleme Kurulu, uzman sıfat ve yetkisini haiz bir
başkan, yeterli sayıda uzman, uzman yardımcısı, aktüer ve aktüer
yardımcılarından oluşur.
Kurulun çalışma esasları ile sigorta denetleme uzman yardımcılığı
ve aktüer yardımcılığı giriş ve yeterlik sınavlarının usul ve şartları
yönetmelikle düzenlenir.
Hukuk Müşavirliği
Madde 19- Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
a) Müsteşarlığın amaçlarını gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve
programa uygun çalışmasını temin etmek üzere gerekli hukuki teklifleri
hazırlamak,
b) Müsteşarlığın diğer birimlerinden sorulan hukuki konular ile
hukuki, mali, cezai sonuçlar doğuracak işlemler hakkında görüş bildirmek,
c) Hazine menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki
önlemleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak
yapılmasına yardımcı olmak,
d) 8 Ocak 1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre adli
ve idari davalarda gerekli bilgileri hazırlamak ve Maliye Bakanlığı Başhukuk
Müşavirliği ve Muhakemat Genel Müdürlüğünü ilgilendirmeyen idari davalarda
Müsteşarlığı temsil etmek,
e) Müsteşarın vereceği hukuki konularda inceleme yapmak,
f) Müsteşarlık birimleri veya diğer bakanlıklardan veya
Başbakanlıktan gönderilen kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ, genelge ve benzeri
mevzuat tasarılarını hukuki açıdan inceleyerek görüş bildirmek,
g) İç ve dış anlaşmalara ilişkin her türlü hukuki mütaalayı
düzenlenmek.
Müsteşarlık Müşavirleri
Madde 20- Müsteşarlıkta özel önem ve öncelik taşıyan konularda
Müsteşara yardımcı olmak üzere on müsteşarlık müşaviri görevlendirilebilir.
Müsteşarlık müşavirleri Müsteşara bağlıdır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yardımcı Birimler
Yardımcı Birimler
Madde 21- Hazine Müsteşarlığının merkez teşkilatındaki yardımcı
birimleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Personel Dairesi Başkanlığı,
b) İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı,
c) Savunma Uzmanlığı,
d) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
Personel Dairesi Başkanlığı
Madde 22- Personel Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Müsteşarlığın insangücü planlaması ve personel politikasıyla
ilgili çalışmaları yapmak, personel sisteminin geliştirilmesiyle ilgili
tekliflerde bulunmak,
b) Müsteşarlık personelinin atama, özlük ve emeklilik işlemleriyle
ilgili işleri yapmak,
c) Müsteşarlık eğitim planını hazırlamak, hizmet öncesi ve hizmet
içi eğitim programlarını düzenlemek ve uygulamak,
d) Müsteşarlıkça verilecek benzeri görevleri yapmak.
İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı
Madde 23- İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığının görevleri
şunlardır:
a) Müsteşarlığın bütçe ve mali işlerle ilgili hizmetlerini
yürütmek,
b) Müsteşarlık bütçesinin plan ve program esaslarına göre
hazırlanması için gerekli bilgi ve belgeleri derlemek,
c) Müsteşar ve yardımcılarının direktif ve emirlerini ilgililere
duyurmak ve işlemlerini takip etmek, Müsteşarlığın iç ve dış protokol
hizmetlerini yürütmek,
d) Müsteşarlık için gerekli araç, gereç ve malzemenin temini ile
ilgili hizmetleri düzenlemek ve yürütmek,
e) Sosyal tesislerin kurulması ve yönetimi ile ilgili hizmetleri
düzenlemek ve yürütmek,
f) Müsteşarlık personelinin ve ailelerinin sağlık hizmetlerinden
yararlanmalarını sağlamak,
g) Müsteşarlığa gelen yazı ve mesajlardan gerekenlerin Müsteşar
veya yardımcılarına sunulmasını sağlamak,
h) Temizlik, aydınlatma, ısıtma, bakım, onarım ve taşıma
hizmetlerini yapmak veya yaptırmak,
i) Süreli evrakın zamanında işleme konulmasını sağlamak,
j) Genel evrak ve arşiv faaliyetlerini düzenlemek ve yürütmek,
k) İhtiyaç duyulan bina ve arazinin kiralanma, satın alma
işlemlerini yürütmek,
l) Müsteşar ve yardımcılarınca verilecek diğer görevleri yapmak.
Savunma Uzmanlığı
Madde 24- Savunma Uzmanlığı, özel kanununda ve diğer kanunlarda
gösterilen görevleri yerine getirir.
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
Madde 25- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğinin görevleri
şunlardır:
a) Müsteşarlığın basın ve halkla ilişkiler ile ilgili
faaliyetlerini planlamak,
b) Bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere göre
yürütülmesini sağlamak,
c) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Taşra ve Yurtdışı Teşkilatı
Taşra Teşkilatı
Madde 26- Hazine Müsteşarlığı, bakanlıkların kuruluş ve görev
esaslarını düzenleyen 27 Eylül 1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanun ile İl İdaresi
Kanunu hükümlerine uygun olarak taşra teşkilatı kurmaya yetkilidir.
Taşra teşkilatının çalışma usul ve esasları çıkarılacak
yönetmelikle belirlenir.
Yurtdışı Teşkilatı
Madde 27- Hazine Müsteşarlığı, amaç ve görevlerini yerine getirmek
üzere Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurtdışı Teşkilatı Hakkında 13 Aralık 1983
tarihli 189 sayılı Kanun Hükmünde Kararname esaslarına uygun olarak yurtdışı
teşkilatı kurar.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Çeşitli Hükümler
Bağlı Kuruluş
Madde 28- Müsteşarlığın bağlı kuruluşu, Darphane ve Damga Matbaası
Genel Müdürlüğüdür.
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün bütçesi Müsteşarlık
bütçesi içinde yer alır.
Yetki Devri
Madde 29- Müsteşar, Müsteşarlığın ve bağlı kuruluşunun her
kademedeki yöneticileri, sınırlarını yazılı olarak açıkça belirlemek şartıyla
yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilirler. Ancak yetki devri, yetki
devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz.
İntikal Eden Görev ve Yetkiler
Madde 30- a) Hazine Genel Müdürlüğü ve Milletlerarası İktisadi
İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreterliği, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası,
Sermaye Piyasası Kurulu, Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanlığı,
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğüne ilişkin olarak kanunlar ve diğer
mevzuatla Maliye Bakanlığına ve Maliye Bakanına,
b) Sigorta hizmetleri ileilgili olarak 25.6.1927 tarihli ve 1160
sayılı, 29.6.1956 tarihli ve 6762 sayılı, 21.12.1959 tarihli ve 7397 sayılı,
13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı, 14.10.1983 tarihli ve 2920 sayılı, 8.1.1985
tarihli ve 3143 sayılı kanunlar ve diğer mevzuatla Sanayi veTicaret Bakanlığına
ve Sanayi ve Ticaret Bakanına,
c) Bu Kanun Hükmünde Kararnamede sayılan görev ve yetkilere
ilişkin olarak kanunlar ve diğer mevzuatla, Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü,
Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü, Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü ve
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü ile Bankalar Yeminli
Murakıpları Kurulu Başkanlığı, Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı, Sigorta
Denetleme Kurulu Başkanlığı ile ilgili olarak, Başbakanlık ve Başbakana, ilgili
Devlet Bakanlığı ve Devlet Bakanına, Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığına ve
Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığına,
verilmiş olan her türlü görev, yetki, sorumluluk, hak ve
muafiyetlerden ilgili olanlar doğrudan doğruya Başbakana, Başbakanın
görevlendireceği Bakana, Hazine Müsteşarlığına ve Hazine Müsteşarına intikal
eder.
Sözleşmeli Personel
Madde 31- a) Müsteşarlıkta, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Kurul
Başkanları, Genel Müdür, Müstakil Daire Başkanı, Genel Müdür Yardımcısı,
Birinci Hukuk Müşaviri, Hukuk Müşaviri, Müsteşarlık Müşaviri, Daire Başkanı,
Şube Müdürü, Hazine Uzmanı ve Uzman Yardımcısı, Çözümleyici, Programcı,
Programcı Yardımcısı, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü ve Genel Müdür
Yardımcısı kadroları karşılık gösterilmek kaydıyla, 657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine bağlı
olmaksızın sözleşmeli olarak çalıştırılabilir.
b) Müsteşarlık Merkez teşkilatında sağlık ve eğitim işlerinde
çalıştırılmak üzere, ilgili bakanın onayı ile yurtiçinde ve yurtdışında
sözleşmeli olarak yerli ve yabancı kişiler çalıştırılabilir.
c) Bu suretle, çalıştırılacakların sözleşme usul ve esasları,
sayısı, ücret miktarı ve her çeşit ödemeler Bakanlar Kurulunca belirlenir.
Sözleşme ile çalıştırılacak personel, istekleri üzerine T.C. Emekli Sandığı ile
ilgilendirilir.
d) Hazine Müsteşarlığı merkez teşkilatı kadrolarında fiilen
çalışan personel, Başbakanlık merkez teşkilatında görevli personelin
yararlandığı fazla çalışma ücretinden aynı usul ve esaslara göre
yararlandırılır.
Hazine Uzman Yardımcılığına Atanma
Madda 32- Hazine Uzman Yardımcılığına atanabilmek için 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan Devlet memurluğuna alınma
genel şartlarına ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
1-Ekonomi, maliye, işletme, kamu yönetimi, hukuk, bankacılık,
finans, sigortacılık, uluslararası ilişkiler, ekonometri, istatistik ve
mühendislik dallarında en az dört yıl eğitim veren fakülte veya
yüksekokullardan veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulutarafından
onaylanmış yabancı fakülte veya yüksekokullardan mezun veya bu dallarda
lisansüstü eğitim yapmış olmak,
2- İlgili yönetmelikte belirtilen yabancı dillerden enaz birini
iyi derecede bilmek,
3- Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak,
4-Sınavın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk gününde 30 yaşını
doldurmamış olmak.
Hazine Uzmanlığına Atanma
Madde 33- Hazine Uzman Yardımcılığına, 32 nci maddeye göre atananlar,
en az üç yıl fiilen çalışmak ve her yıl olumlu sicil almak kaydıyla, açılacak
Hazine Uzmanlığı Yeterlik Sınavına girmek hakkını kazanırlar. Sınavda başarılı
olanlar Hazine Uzmanı ünvanını alırlar.
a) Hazine Uzmanlığı Yeterlik Sınavında iki defa başarısız olanlar
ile olumlu sicil alamayanlar veya sınava girmeye hak kazandığı yılı izleyen
dört yıl içinde geçerli mazereti olmaksızın iki sınav hakkını kullanmayanlar
Hazine Uzman Yardımcılığı ünvanını kaybederler ve Müsteşarlıkta durumlarına
uygun diğer kadrolara atanırlar.
b) Müsteşarlık Hazine Uzmanlarını, uzmanlık alanlarındaki mesleki
bilgi ve tecrübelerini geliştirmeleri ve ihtisas yapmaları amacıyla, yurtdışına
gönderebilir. Bu maddeye göre yurtdışına personel gönderilmesinin usul ve
esasları yönetmelikle düzenlenir.
c) Bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre Hazine Uzmanı
ünvanını almaya hak kazananlar, bu ünvanı memuriyetleri süresince işgal
ettikleri kadroya bağlı olmaksızın taşırlar.
d) Hazine Uzman ve Uzman Yardımcılığı yarışma ve yeterlik
sınavlarının yapılma esas ve usulleri ile diğer hususlar yönetmelikle
düzenlenir.
Atama
Madde 34- 23.4.1981 tarih ve 2451 sayılı Kanun hükümleri dışında
kalan memurların atanmaları Müsteşar tarafından yapılır. Ancak Müsteşar,
gerekli gördüğü hallerde bu yetkisini Müsteşar Yardımcılarından birine
devredebilir.
Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, Genel Müdür
Yardımcısı, Müsteşarlık Müşaviri, Daire Başkanı, Şube Müdürü, Kambiyo Müdürü ve
Yardımcısı kadrolarına atanacaklarda bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 32 nci
maddesinde belirtilen eğitim şartı aranır.
Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanı, Hazine Kontrolörleri, Sigorta
Denetleme Kurulu Başkanı, Sigorta Denetleme Uzmanları ve Aktüerleri müşterek
kararla atanır.
Müsteşarlık bağlı kuruluşunun kuruluş kanunundaki atamaya ilişkin
hükümleri saklıdır.
Yurtdışı Teşkilatına Atanma
Madde 35- a) Müsteşarlığın yurtdışı teşkilatındaki Daimi Temsilci
Yardımcısı, Ekonomi Başmüşaviri, Ekonomi Müşaviri veya Müşavir Yardımcısı,
Ekonomi Ataşesi veya Ekonomi Ataşe Yardımcısı kadrolarına atanabilmek için bu
Kanun Hükmünde Kararnamenin 32 nci maddesinde belirtilen eğitim şartını taşımak
ve İngilizce, Almanca, Fransızca dillerinden veya Müsteşarlıkça tesbit edilecek
ekonomi ilişkilerimizde geçerli yabancı dillerden birini bilmek şarttır.
Yurtdışı teşkilatına ilk defa sürekli görevle atanabilmek için bu
atamanın yapıldığı tarihte Müsteşarlık merkez teşkilatı birimlerinde fiilen en
az dört yıldan beri görev yapmış olmak şarttır.
b) Yurt dışı görev süresi üç yıldır. Bu süre hizmetin gerektirdiği
hallerde Başbakan veya Müsteşarlığın bağlı bulunduğu Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı veya Devlet Bakanının onayı ile en çok bir yıla kadar uzatılabilir.
Müsteşarlık disiplin kurulu kararı ile dış göreve devam etmesi sakıncalı görülenler
veya dış görevde olumsuz sicil alanlar, Müsteşarın başkanlığında, müsteşar
yardımcılarından oluşan Yurtdışı Sürekli Görev Personel Seçim Komisyonunun
teklifi üzerine, Başbakan tarafından ve atama usulüne bakılmaksızın, süresinden
önce geri çekilebilirler.
Tekrar yurtdışı göreve atanabilmek için hizmetin gerektirdiği
istisnalar dışında, merkez teşkilatı kadrolarında en az üç yıldan beri görev
yapmış olmak şarttır. Yurtdışı Sürekli Görev Personel Seçim Komisyonu ve
yurtdışı teşkilatı görev tanımları ile bunların çalışma esas ve usulleri
çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
Kadrolar
Madde 36- Kadroların tesbit, ihdas ve iptali ile kadrolara ait
diğer hususlar 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname hükümlerine göre düzenlenir.
Sözleşme İle Araştırma, Etüd ve Proje Yaptırma
Madde37- Müsteşarlık, görevleri ile ilgili olarak ihtiyaç duyduğu
konularda araştırma, etüd ve proje ile uluslararası ikili ve çok taraflı temas
ve toplantılar düzenleme ve bunlarla ilgili hertürlü mal ve hizmetlerin
sağlanması gibi işleri yerli ve yabancı gerçek ve tüzüm kişilere sözleşme veya
pazarlık usulü ile yaptırabilir ve bu konularla ilgili mal ve hizmet satın
alabilir. Bu hususta Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaz. Bu madde ile
ilgili diğer hususlar yönetmelikle belirlenir.
Kaldırılan Hükümler
Madde 38- a) 16 Nisan 1986 tarih ve 3274 sayılı Hazine ve
Dışticaret Müsteşarlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun yürürlükten
kaldırılmıştır.
b) Diğer kanunların bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı hükümleri
uygulanmaz.
BEŞİNCİ KISIM
Geçici Hükümler
Geçici Madde 1- 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı (I)
sayılı cetvelin Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığı bölümü iptal edilmiştir.
Bu Kanun Hükmünde Kararnameye ekli listelerde yeralan kadrolar ihdas
edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı (I) sayılı cetvele Hazine
Müsteşarlığı bölümü olarak eklenmiştir.
Geçici Madde 2- Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının Kamu
Finansmanı, Dış Ekonomik İlişkiler, Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü, Yabancı
Sermaye Genel Müdürlüğü, Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanlığı, Hazine
Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı, Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığı ve Kambiyo
Müdürlüklerine ait vizeli kadrolarında, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin
yayımlandığı tarihte görevli personel ile bu birimlerde görevli kadrosuz
sözleşmeli personel ve kadrosu diğer kamu kurumlarında olupta ilgili mevzuat
hükümlerine dayanılarak bu birimlerde görevlendirilmiş personel, başkaca bir
işleme gerek kalmaksızın Hazine Müsteşarlığına devredilmiş sayılır.
Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının, Müsteşarlık ve Ekonomik
Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü, Hukuk Müşavirliği, Personel
Dairesi Başkanlığı, İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı ve Savunma Uzmanlığı
ile Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğinde görevli personel ve Hazine ve
Dışticaret Müsteşarlığı Müşavirleri, taşra teşkilatı ve yurtdışı teşkilatında
görevli personelin bağlı olacakları Müsteşarlık, Hazine Müsteşarı ile
Dışticaret Müsteşarı arasında bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı
tarihten itibaren30 gün içinde yapılacak protokol ile belirlenir.
Bu maddeye göre Hazine Müsteşarlığına devredilmiş sayılan personel
ve protokol ile devredilecek personelden, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin
yürürlüğe girmesinden önce Hazine ve Dışticaret Uzmanı unvanını almış olanlarla
Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığında Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel
Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Daire Başkanı görevlerinde bulunanlar
"Hazine Uzmanı" unvanını, Hazine ve Dışticaret Uzman Yardımcısı
olarak atanmış bulunanlar ise "Hazine Uzman Yardımcısı" ünvanını bu
Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihte başkaca bir işleme gerek
kalmaksızın almış
sayılırlar.
Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığı Uzmanı ünvanını daha önce almış
olup da, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihte Hazine ve
Dışticaret Müsteşarlığında görevli olmayanlar, Hazine Müsteşarlığında bir
göreve atanmaları halinde, Hazine Uzmanı ünvanını da almaya hak kazanırlar.
Geçici Madde 3- a) Geçici 2 nci maddede belirtilen personelden
kadro ve görev ünvanları değişmeyenler, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın
yeni kadrolarına atanmış sayılırlar. Ancak, Müsteşar Yardımcıları ve Genel
Müdürlere ait kadrolar şahsa bağlı kadrolar olup, herne sebeple olursa olsun
boşalmaları halinde genel hükümlere göre iptal edilmiş sayılırlar.
b) Kordo ve görev ünvanları değişenler veya kaldırılanlar yeni bir
kadroya atanıncaya kadar, eski durumlarına uygun işlerde
görevlendirilebilirler. Bunların eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge, her
türlü zam ve tazminatlar ile diğer özlük hakları şahıslarına bağlı olarak devam
eder.
Ancak, bunların atandıkları yeni kadrolarda kaldıkları sürece
aylık ek gösterge ile zam ve tazminatlarının toplamı, almakta oldukları aylık,
ek gösterge ile zam ve tazminatlardan az olduğu takdirde aradaki fark
giderilinceye kadar hiçbir vergi ve kesintiye tabi olmaksızın tazminat olarak
ödenir.
c) Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının yurtdışı kadrolarına
atanmış olup halen bu kadrolarda görevli bulunanlar, Geçici 2 nci maddeye göre
yapılan tesbit sonucu bağlandıkları Müsteşarlığın yurtdışı kadrolarına, bu
Kanun Hükmünde Kararnamenin 35 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, kalan
sürelerini tamamlamak üzere, işgal ettikleri kadro dereceleriyle ekli
cetvellerde ihdas edilen kadrolara atanmış sayılırlar.
Geçici Madde 4- Bu Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girdiği
tarihte Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığında görevli olup, 32 inci maddede
sayılan yüksek öğretim kurumlarından veya bunlara denkliği kabul edilen yurt
dışındaki yüksek öğretim kurumlarından mezun olmuş personelden, üç yılı Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşarlığı merkez teşkilatında olmak üzere kamu hizmetinde en
az yedi yıl çalışmış olanlar, yaş sınırına bakılmaksızın, 31/Aralık/1995 tarihine
kadar Kamu Personeli dil Sınavından en az C düzeyinde not almak ve uzmanlık
yeterlik sınavında başarılı olmak kaydıyla Hazine Uzmanı olmaya hak kazanırlar.
Bu haktan istifade etmek istemiyenler ile hizmeti yedi yıldan az olanlar yaş
sınırına bakılmaksızın uzman yardımcılığı giriş sınavına girme hakkındanaçılacak
ilk iki sınava girmek suretiyle yararlanırlar.
Geçici Madde 5- Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığından Hazine
Müsteşarlığına devredilen personelden kadrosuz sözleşmeli olarak çalışanların
istihdamlarına, tabi oldukları sözleşme ve mevzua hükümlerine göre devam
olunur.
Geçici Madde 6- Geçici 2 nci maddede belirtilen personelden
sözleşmeli olarak çalışanların 1994 Mali Yılına ait ücret sözleşmeleri, yeni
bir sözleşme yapılmaksızın devam eder.
Geçici Madde 7- Bu Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girmeden
önce, kadroları kurumlarında kalmak kaydıyla Hazine ve Dışticaret
Müsteşarlığında görevlendirilmiş personelden, Hazine Müsteşarlığına
devrolunanların sözleşmelerinin takip eden yıllarda da yenilenerek
istihdamlarına devamolunabilmesi, bu hususunMüsteşar tarafından uygun görülmesi
şartına bağlıdır.
Geçici Madde 8- Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımı tarihinde
çalışmakta olanlar hariç olmak üzere 28 Temmuz 1967 tarih ve 933 sayılı Kanuna
göre sözleşmeli personel istihdam edilemez.
Halen 933 sayılı Kanuna göre istihdam edilen personelin
sözleşmeleri
ise Müsteşarın uygun görmesi halinde yenilenir.
Geçici Madde 9- Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımı tarihinde
Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığı Kamu Finansmanı, Dış Ekonomik İlişkiler,
Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü, Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü ile Bankalar
Yeminli Murakıpları Kurulu Başkanlığı, Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığı,
Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığına ait bütün döşeme ve demirbaşlar, memur
konutları,menkul ve gayrimenkuller, taşıtlar bu birimlere tahsis edilmiş
sayılır.
Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü ile Hukuk
Müşavirliği, Personel Dairesi Başkanlığı, İdari ve Mali İşler Dairesi
Başkanlığı, Savunma Uzmanlığı, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği,
Müsteşarlık Müşavirleri ile Taşra ve Yurtdışı Teşkilatına ait diğer menkul eşya
ile gayrimenkuller, memur konutları ve taşıtlar Hazine Müsteşarı ile Dışticaret
Müsteşarı arasında bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten
itibaren 30 gün içindeyapılacak protokole göre ilgili Müsteşarlığa devredilir.
Geçici Madde 10- Bu Kanun Hükmünde Kararname yürürlüğe girdiği
tarihte Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı,
Müsteşarlık Müşaviri, Kambiyo Müdürü ve Yardımcısı kadrolarında asaleten atanma
suretiyle görev yapanlar için, bu görevlerinin devamı süresince bu Kanun
Hükmünde Kararnamenin 32 nci maddesinin 1 inci fıkrasındaki eğitim şartı
aranmaz.
Geçici Madde 11- bu Kanun Hükmünde Kararnamenin çeşitli
maddelerinde öngörülen yönetmelikler, altı ay içinde çıkarılır. Bu süre içinde
Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığının ilgili yönetmeliklerinin bu Kanun Hükmünde
Kararnameye aykırı olmayan hükümleri uygulanmaya devam olunur.
Geçici Madde 12- Diğer mevzuatta geçen "Hazine ve Dışticaret
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan" ve "Hazine ve Dışticaret
Müsteşarlığı" ibareleri "Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu
Bakan" ve "Hazine Müsteşarlığı" olarak değiştirilmiştir.
Diğer mevzuatta bu Kanun Hükmünde Kararnamedeki görevler ile
ilgili olarak Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığına, Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığına yapılmış atıflar Hazine Müsteşarlığına ve Hazine Müsteşarına;
özlük hakları açısından Hazine ve Dışticaret Uzmanına ve Hazine ve Dışticaret
Uzman Yardımcısına yapılmış atıflar, ilgisine göre Hazine Uzmanına ve Hazine
Uzman Yardımcısına yapılmış sayılır.
Geçici Madde 13- Müsteşarlığın merkez, taşra ve yurtdışı teskilatı
bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirlenen esaslara göre düzenleninceye kadar tüm
görev ve hizmetler Müsteşarlığa devrolunan teşkilat tarafından yürütülmeye
devam olunur.
Geçici Madde 14- Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu ile ilgili tüm
yetki ve görevler, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın Hazine Müsteşarlığına
devredilmiş sayılır.
Geçici Madde 15- Sigorta Denetleme Kurulu hizmetleri ve personeli
hakkında, bütçe ile ödenek tahsis edilinceye ve personelinin intibak işlemleri
tamamlanıncaya kadar, 21 Aralık 1959 tarih ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe
Kanunu ile ek ve değişiklikleri ve bu Kanuna göre yayımlanmış yönetmeliklerin
Sigorta Denetleme Kurulu için öngördüğü bütçe ve personele ilişkin hükümlerinin
uygulanmasına devam olunur.
Geçici Madde 16- Sigorta Murakabe Kurulunda Uzman ve Aktüer olarak
çalışmakta olan personel Sigorta Denetleme Uzmanı ve Aktüer kadrolarına, Uzman
Yardımcısı ve Aktüer Yardımcısı olarak çalışmakta olan personel Sigorta
Denetleme Uzman Yardımcısı ve Aktüer Yardımcısı kadrolarına, bunlar dışında
kalan personel durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar. Uzman Yardımcılığı
ve AktüerYardımcılığında geçirilen hizmetler, Sigorta Denetleme Uzman
Yardımcılığı ve Aktüer Yardımcılığında geçmiş sayılır.
Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte görevde
bulunan Sigorta Murakabe Kurulu Başkanı, ekli Ek-1 sayılı cetvel'de ihdas
edilen Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığı kadrosuna, hiçbir işleme gerek
kalmaksızın atanmış sayılır. Sigorta Murakabe Kurulu'nda üye olarak görev
yapanlardan: daha önce uzman olarak çalışmış olanlar da aktüer kadrolarına atanmış
sayılırlar. Bu Personelin Kuruldaki üyelik görevleri, atama süreleri sonuna
kadar devam eder.
Bu madde uyarınca, ihdas edilen kadrolara atanan personel 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun sınavla ilgili hükümlerini yerine getirmiş
sayılırlar. Bu personelin, Sigorta Murakabe Kurulunda geçen hizmet süreleri
kamuda geçmiş sayılarak, eğitim durumları ve çalışma sürelerine göre, 657
sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri ve 2182 sayılı Kanun ile 458
sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri dikkate alınarak intibakları yapılır.
Bu personelden, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte hizmet
süreleri onbeş yıl ve daha fazla olanlardan, bu fıkra uyarınca hizmet
birleştirilmesini istemeyenlerin, münhasıran emeklilikleri yönünden hizmet
sürelerinin sonuna kadar Sosyal Sigortalar Kurumu ile bağlılıkları devam
ettirilir.
Geçici Madde 17- a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı
maddesinin Ortak Hükümler bölümünün (A) bendinin onbir numaralı fıkrasında
geçen "Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Bankalar Yeminli
Murakıpları" ibaresi "Hazine Müsteşarlığı Bankalar Yeminli Murakıp Yardımcıları",
"Hazine Kontrolörleri" ibaresi "Stajer Hazine
Kontrolörleri" şeklinde değiştirilmiş ve bu fıkraya "Maliye Bakanlığı
Hesap Uzman Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmeküzere "Sigorta
Denetleme Uzman Yardımcıları ve Aktüer Yardımcıları", "Hesap
Uzmanlığına" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sigorta Denetleme
Uzmanlığına ve Aktüerliğine" ibareleri eklenmiş, fıkrada geçen
"Hazine ve Dış Ticaret Uzman Yardımcıları" ibaresi "Hazine Uzman
Yardımcıları". "Dış Ticaret Uzman Yardımcıları" ayrıca
"Hazine ve Dış Ticaret Uzmanlığına", ibaresi de "Hazine
Uzmanlığına". "Dış Ticaret Uzmanlığına" şeklinde
değiştirilmiştir.
b) Aynı Kanunun 213 üncü maddesinden sonra gelen "Zam ve
Tazminatlar" başlıklı maddesinin (II) Tazminatlar (A) Özel Hizmet
Tazminatları bölümünün (e) fıkrasında geçen "Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı" ibaresi "Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret
Müsteşarlığı" şeklinde değiştirilmiş, (i) fıkrasına "AT
Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sigorta Denetleme
Uzmanları ve Aktüerleri" ibaresi eklenmiş, aynı fıkrada geçen "Hazine
ve Dış Ticaret Uzmanlarına" ibaresi "Hazine Uzmanlarına ve Dış
Ticaret Uzmanlarına" şeklinde değiştirilmiştir.
c) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli (I) sayılı Ek
Gösterge Cetvelinin 1. Genel İdare Hizmetleri Sınıfı bölümünün (d) kısmında
geçen "Hazine ve Dış Ticaret Müsteşrlığı Bankalar Yeminli Murakıpları
Kurulu Başkanı" ibaresi "Hazine Müsteşarlığı Bankalar Yeminli
Murakıpları KuruluBaşkanı" şeklinde değiştirilmiş "Sigorta Denetleme
Kurulu Başkanı" ibaresinden sonra gelmek üzere "Dış Ticaret
Kontrolörleri Kurulu Başkanı" ibaresi eklenmiş,aynı cetvelin (g) kısmında
geçen "Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı", ibaresi "Hazine
Müsteşarlığı", "Hazine ve Dış Ticaret Uzmanları" ibaresi
"Hazine Uzmanları" şeklinde değiştirilmiş "Sigorta Denetleme
Uzmanları ve Aktüerleri" ibaresinden sonra gelmek üzere "Dış Ticaret
Uzmanları ve Dış Ticaret Kontrolörleri" ibaresi eklenmiştir.
d) Aynı Kanuna ekli (II) sayılı Ek Gösterge Cetvelinin "2-
Yargı Kuruluşları, Bağlı ve İlgili Kuruluşlar ile Yükseköğretim
Kuruluşlarında" bölümünde geçen "Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı
Daire Başkanı (Ana Hizmet Birimi)" ibaresi "Hazine Müstşearlığı ve
Dış Ticaret Müsteşralığı Daire Başkanı (Ana Hizmet Birimi)" şeklinde,
"Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlık Müşaviri, Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı Müşaviri" ibaresi "Müşavir (Müsteşarlıklarda)"
şeklinde değiştirilmiştir.
Geçici Madde 18- Bu Kanun Hükmünde Kararname ve diğer mevzuatta,
Sigorta Marakabe Kuruluna, Sigorta Murakabe Kurulu Başkanına, Sigorta Murakabe
Kurulu Uzmanlarına, Uzman yardımcılarına, Aktüer ve Aktüer Yardımcılarına
yapılmış atıflar, Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığına, Sigorta Denetleme
Uzman Yardımcılarına, Aktüer ve Aktüer Yardımcılarına yapılmış sayılır.
Geçici Madde 19- 480 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci
maddesinin (e), (f), (g) ve (h) bendleri ile ilgili olarak bu Kanun Hükmünde
Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar türkiye'yi yükümlülük altına sokmuş
veya sokabilecek işlemlerle ilgili tüm dosya vi belgeler bu Kanun Hükmünde
Kararnamenin yayımı tarihinden itibaren en geç bir ay içinde Hazine
Müsteşarlığına devredilir.
Geçici Madde 20- Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce
436 ve 508 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerin hükümleri çerçevesinde sağlanan
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Uzman Yardımcısı sınav haklarını kullanmış
olmak Hazine Uzman Yardımcısı Sınav hakkını ortadan kaldırmaz.
Geçici Madde 21- Kamu Ortaklığı Fonu'nun Hazine Müsteşarlığına
devredilmesi halinde bu Fon'un yönetiminde görevli bulunan personelden
Müsteşarlıkça uygun görülenler 1994 yılı sonuna kadar durumlarına uygun
kadrolara atanırlar.
Ancak, bunların atandıkları yeni kordolarda aldıkları ek gösterge
ile zam ve tazminatlarının toplamı, almakta oldukları aylık, ek gösterge ile
zam ve tazminatlardan az olduğu takdirde aradaki fark giderilinceye kadar
hiçbir vergi ve kesintiye tabi olmaksızın tazminat olarak ödenir.
Geçici Madde 22- Hazine Müsteşarlığı'nın 1994 Mali Yılı
harcamaları, Hazine ve Dışticaret Müsteşarlığı bütçesinden karşılanır. Bu
konuda düzenlemeler yapmaya Maliye bakanlığı yetkilidir.
Geçici Madde 23- Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı, başka bir işleme
gerek kalmaksızın Hazine Müsteşarlığına atanmış sayılır.
Yürürlük
Madde 39- Bu Kanun Hükmünde Kararname yayımı tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
Madde 40- Bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
EK 1 SAYILI CETVEL
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MERKEZ TEŞKİLATI
Müsteşar Müsteşar Yardımcısı Ana Hizmet birimleri
Müsteşar Müsteşar Yardımcısı 1.Kamu Finansmanı Genel Müdürlüğü
Müsteşar Yardımcısı 2.Kamu İktisadi Teşebbüsleri Gn.Md.lüğü
Müsteşr Yardımcısı 3.Dış Ekonomik İlişkiler Gen.Müdürlüğü
4.Banka ve Kambiyo Genel Müdürlüğü
5.Sigortacılık Genel Müdürlüğü
6.Ekonomik Araştırmalar Genel Md.lüğü
7.Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü
Danışma ve Denetim Birimleri Yardımcı Birimler
1.Bankalar Yem. Murakıpları Kur.Bşk.lığı 1.Personel Dai.Bşk.lığı
2.Hazine Kontrolörleri Kurulu Bşk.lığı 2.İdari ve Mali İş.D.Bşk.
3.Sigorta Denetleme Kurulu Başkanlığı 3.Savunma Uzmanlığı
4.Hukuk Müşavirliği 4.Basın ve Halk.İl.Müşavi.
EK (I) SAYILI LİSTE
KURUMU : HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN KADROLAR
|
SINIF
|
ÜNVANI
|
K/D
|
SERBEST
KADRO
ADEDİ
|
TUTULAN
KADRO
ADEDİ
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
|
|
GİH
|
MÜSTEŞAR
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
MÜSTEŞAR
YARDIMCISI
|
1
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
MÜSTEŞARLIK
MÜŞAVİRLİĞİ
|
1
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEM.MUR.KUR.BAŞKANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
HAZİNE
KONTROLÖRLERİ KUR.BAŞKANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME KURULU BAŞKANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
KAMU
FİNANSMANI GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
KAMU
İKTİSADİ TEŞ.GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
DIŞ
EKONOMİK İLİŞKİLER GEN.MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
BANKA
VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
SİGORTACILIK
GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
EKONOMİK
ARAŞTIRMALAR GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
YABANCI
SERMAYE GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
I.HUKUK
MÜŞAVİRİ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
PERSONEL
DAİRESİ BAŞKANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
İDARİ
VE MALİ İŞLER DAİRESİ BAŞKANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
GENEL
MÜDÜR YARDIMCISI
|
1
|
18
|
-
|
18
|
|
GİH
|
DAİRE
BAŞKANI
|
1
|
54
|
-
|
54
|
|
GİH
|
HUKUK
MÜŞAVİRİ
|
1
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
HUKUK
MÜŞAVİRİ
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
HUKUK
MÜŞAVİRİ
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ BAŞMURAKIBI
|
1
|
15
|
-
|
15
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ BAŞMURAKIBI
|
2
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ MURAKIBI
|
3
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ MURAKIBI
|
4
|
12
|
-
|
12
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ MURAKIBI
|
5
|
18
|
-
|
18
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ MURAKIBI
|
6
|
17
|
-
|
17
|
|
GİH
|
BANLARA
YEMİNLİ MURAKIBI
|
7
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
HAZİNE
BAŞKONTROLÖRÜ
|
1
|
23
|
-
|
23
|
|
GİH
|
HAZİNE
BAŞKONTROLÖRÜ
|
2
|
12
|
-
|
12
|
|
GİH
|
HAZİNE
KONTROLÖRÜ
|
3
|
12
|
-
|
12
|
|
GİH
|
HAZİNE
KONTROLÖRÜ
|
4
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
HAZİNE
KONTROLÖRÜ
|
5
|
8
|
-
|
8
|
|
GİH
|
HAZİNE
KONTROLÖRÜ
|
6
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
HAZİNE
KONTROLÖRÜ
|
7
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
1
|
61
|
-
|
61
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
2
|
22
|
-
|
22
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
3
|
21
|
-
|
21
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
4
|
30
|
-
|
30
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
5
|
30
|
-
|
30
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
6
|
40
|
-
|
40
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMANI
|
7
|
7
|
-
|
7
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMANI
|
1
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMANI
|
2
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMANI
|
3
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMANI
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMANI
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMANI
|
6
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMAN YARDIMCISI
|
8
|
63
|
-
|
63
|
|
GİH
|
HAZİNE
UZMAN YARDIMCISI
|
9
|
70
|
-
|
70
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMAN YARDIMCISI
|
8
|
5
|
-
|
5
|
|
THS
|
HAZİNE
UZMAN YARDIMCISI
|
9
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ MURAKIP YARDIMCISI
|
8
|
12
|
-
|
12
|
|
GİH
|
BANKALAR
YEMİNLİ MURAKIP YARDIMCISI
|
9
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
STAJYER
HAZİNE KONTROLÖRÜ
|
8
|
15
|
-
|
15
|
|
GİH
|
ŞUBE
MÜDÜRÜ
|
1
|
53
|
-
|
53
|
|
GİH
|
ŞUBE
MÜDÜRÜ
|
2
|
45
|
-
|
45
|
|
GİH
|
ŞUBE
MÜDÜRÜ
|
3
|
50
|
-
|
50
|
|
GİH
|
ŞUBE
MÜDÜRÜ
|
4
|
26
|
-
|
26
|
|
GİH
|
ŞUBE
MÜDÜRÜ
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
SİVİL
SAVUNMA UZMANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
SAVUNMA
UZMANI
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
MÜTERCİM
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
MÜTERCİM
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
MÜTERCİM
|
7
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANI
|
1
|
8
|
-
|
1
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANI
|
2
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEMEUZMANI
|
3
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANI
|
4
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANI
|
5
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANI
|
6
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANI
|
7
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMAN YARDIMCISI
|
8
|
9
|
-
|
9
|
|
GİH
|
SİGORTA
DENETLEME UZMANYARDIMCISI
|
9
|
20
|
-
|
20
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
1
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
2
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
3
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
4
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
5
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
6
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
AKTÜER
|
7
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
AKTÜER
YARDIMCISI
|
8
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
AKTÜER
YARDIMCISI
|
9
|
13
|
-
|
13
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
|
1
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
|
2
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
|
3
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
|
4
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
|
5
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
|
6
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
YARDIMCISI
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
YARDIMCISI
|
7
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
PROGRAMCI
YARDIMCISI
|
8
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
ŞEF
|
3
|
11
|
-
|
11
|
|
GİH
|
ŞEF
|
4
|
25
|
-
|
25
|
|
GİH
|
ŞEF
|
5
|
27
|
-
|
27
|
|
GİH
|
ŞEF
|
6
|
27
|
-
|
27
|
|
GİH
|
ŞEF
|
7
|
13
|
-
|
13
|
|
GİH
|
KÜTÜPHANE
MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
KÜTÜPHANE
MÜDÜRÜ
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
KÜTÜPHANE
MÜDÜRÜ
|
3
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
KÜTÜPHENE
MÜDÜRÜ
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
HAZİNE
SAYMANI
|
1
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
HAZİNE
SAYMAN YARDIMCISI
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
HAZİNE
SAYMAN YARDIMCISI
|
3
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
HAZİNE
SAYMAN YARDIMCISI
|
4
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
MEMUR
|
5
|
19
|
-
|
19
|
|
GİH
|
MEMUR
|
6
|
27
|
-
|
27
|
|
GİH
|
MEMUR
|
7
|
29
|
-
|
29
|
|
GİH
|
MEMUR
|
8
|
22
|
-
|
22
|
|
GİH
|
MEMUR
|
9
|
13
|
-
|
13
|
|
GİH
|
MEMUR
|
10
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
MEMUR
|
11
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
AMBAR
MEMURU
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
AMBAR
MEMURU
|
7
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
MUTEMET
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
5
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
6
|
15
|
-
|
15
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
7
|
13
|
-
|
13
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
8
|
23
|
-
|
23
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
9
|
25
|
-
|
25
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
10
|
16
|
-
|
16
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
11
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
VEZNEDAR
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
VEZNEDAR
|
6
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
5
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
6
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
7
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
8
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
ÇÖZÜMLEYİCİ
|
1
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
ÇÖZÜMLEYİCİ
|
2
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
ÇÖZÜMLEYİCİ
|
3
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
ÇÖZÜMLEYİCİ
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
ÇÖZÜMLEYİCİ
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
VERİ
HAZIRLAMA KONTROL İŞLETMENİ
|
5
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
VERİ
HAZIRLAMA KONTROL İŞLETMENİ
|
6
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
VERİ
HAZIRLAMA KONTROL İŞLETMENİ
|
7
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
VERİ
HAZIRLAMA KONTROL İŞLETMENİ
|
8
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
VERİ
HAZIRLAMA KONTROL İŞLETMENİ
|
9
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
VERİ
HAZIRLAMA KONTROL İŞLETMENİ
|
10
|
6
|
-
|
6
|
|
SHS
|
DİŞ
TABİBİ
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
SHS
|
DAİRE
TABİBİ
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
MÜHENDİS
|
2
|
3
|
-
|
3
|
|
THS
|
MÜHENDİS
|
3
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
MÜHENDİS
|
4
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
MÜHENDİS
|
5
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
MÜHENDİS
|
6
|
3
|
-
|
3
|
|
THS
|
MİMAR
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
TEKNİKER
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
TEKNİKER
|
3
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
TEKNİKER
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
TEKNİKER
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
LABORANT
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
SHS
|
HEMŞİRE
|
3
|
1
|
-
|
1
|
|
SHS
|
HEMŞİRE
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
SHS
|
HEMŞİRE
|
6
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
KÜTÜPHANECİ
|
6
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
4
|
1
|
-
|
1
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
5
|
2
|
-
|
2
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
6
|
3
|
-
|
3
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
7
|
9
|
-
|
9
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
8
|
7
|
-
|
7
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
9
|
5
|
-
|
5
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
10
|
3
|
-
|
3
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
11
|
4
|
-
|
4
|
|
THS
|
TEKNİSYEN
|
12
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
SEKRETER
|
6
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
SEKRETER
|
7
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
SEKRETER
|
8
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
5
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
6
|
8
|
-
|
8
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
7
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
8
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
9
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
10
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
11
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
KORUMA
VE GÜVENLİK GÖREVLİSİ
|
12
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
6
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
7
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
8
|
9
|
-
|
9
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
9
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
10
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
11
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
12
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
13
|
4
|
-
|
4
|
|
YHS
|
DAĞITICI
|
7
|
5
|
-
|
5
|
|
YHS
|
DAĞITICI
|
8
|
4
|
-
|
4
|
|
YHS
|
DAĞITICI
|
9
|
4
|
-
|
4
|
|
YHS
|
DAĞITICI
|
10
|
1
|
-
|
1
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
6
|
4
|
-
|
4
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
7
|
17
|
-
|
17
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
8
|
15
|
-
|
15
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
9
|
14
|
-
|
14
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
10
|
14
|
-
|
14
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
11
|
9
|
-
|
9
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
12
|
6
|
-
|
6
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
13
|
3
|
-
|
3
|
EK (I) SAYILI LİSTE
KURUMU : HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
TEŞKİLATI : TAŞRA
İHDAS EDİLEN KADROLAR
|
SINIF
|
ÜNVANI
|
K/D
|
SERBEST
KADRO
ADEDİ
|
TUTULAN
KADRO
ADEDİ
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
|
|
GİH
|
KAMBİYO
MÜDÜRÜ
|
1
|
8
|
-
|
8
|
|
GİH
|
KAMBİYO
MÜDÜRÜ
|
2
|
4
|
-
|
4
|
|
GİH
|
KAMBİYO
MÜDÜR YARDIMCISI
|
2
|
12
|
-
|
12
|
|
GİH
|
KAMBİYO
MÜDÜR YARDIMCISI
|
3
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
BORSA
KOMİSERİ
|
1
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
BORSA
KOMİSER YARDIMCISI
|
2
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
BORSA
KOMİSER YARDIMCISI
|
3
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
ŞEF
|
3
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
ŞEF
|
4
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
ŞEF
|
5
|
11
|
-
|
11
|
|
GİH
|
ŞEF
|
6
|
9
|
-
|
9
|
|
GİH
|
ŞEF
|
7
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
5
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
6
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
7
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
BİLGİSAYAR
İŞLETMENİ
|
8
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
MEMUR
|
5
|
16
|
-
|
16
|
|
GİH
|
MEMUR
|
6
|
15
|
-
|
15
|
|
GİH
|
MEMUR
|
7
|
12
|
-
|
12
|
|
GİH
|
MEMUR
|
8
21
|
-
21
|
|
|
|
GİH
|
MEMUR
|
9
|
18
|
-
|
18
|
|
GİH
|
MEMUR
|
10
|
18
|
-
|
18
|
|
GİH
|
MEMUR
|
11
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
MEMUR
|
12
|
14
|
-
|
14
|
|
GİH
|
MEMUR
|
13
|
3
|
-
|
3
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
5
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
6
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
7
|
5
|
-
|
5
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
8
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
9
|
6
|
-
|
6
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
10
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
11
|
7
|
-
|
7
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
12
|
10
|
-
|
10
|
|
GİH
|
DAKTİLOGRAF
|
13
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
6
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
7
|
1
|
-
|
1
|
|
GİH
|
ŞOFÖR
|
12
|
1
|
-
|
1
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
5
|
1
|
-
|
1
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
6
|
2
|
-
|
2
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
7
|
15
|
-
|
15
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
8
|
11
|
-
|
11
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
9
|
6
|
-
|
6
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
10
|
9
|
-
|
9
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
11
|
6
|
-
|
6
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
12
|
13
|
-
|
13
|
|
YHS
|
HİZMETLİ
|
13
|
4
|
-
|
4
|
EK (I) SAYILI LİSTE
KURUMU : HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
TEŞKİLATI : YURTDIŞI
İHDAS EDİLEN KADROLAR
|
SINIF
|
ÜNVANI
|
K/D
|
SERBEST
KADRO
ADEDİ
|
TUTULAN
KADRO
ADEDİ
|
TOPLAM
|
|
|
|
|
|
|
|
GİH
|
DAİMİ
TEMSİLCİ YARDIMCISI
|
1
|
2
|
-
|
2
|
|
GİH
|
EKONOMİ
BAŞMÜŞAVİRİ
|
1
|
18
|
-
|
18
|
|
GİH
|
EKONOMİ
MÜŞAVİRİ
|
2
|
17
|
-
|
17
|
|
GİH
|
EKONOMİ
MÜŞAVİRİ
|
3
|
16
|
2
|
16
|
|
GİH
|
EKONOMİ
MÜŞAVİRİ
|
4
|
12
|
3
|
15
|
|
GİH
|
EKONOMİ
MÜŞAVİR YARDIMCISI
|
5
|
6
|
10
|
16
|
|
GİH
|
EKONOMİ
MÜŞAVİR YARDIMCISI
|
6
|
4
|
10
|
14
|
|
GİH
|
EKONOMİ
MÜŞAVİR YARDIMCISI
|
7
|
4
|
15
|
19
|
EK (IV) SAYILI LİSTE
KURUMU : HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
ŞAHSA BAĞLI KADROLAR
|
SINIF
|
ÜNVANI
|
K/D
|
ADED
|
|
|
|
|
|
GİH
|
MÜSTEŞAR
YARDIMCISI
|
1
|
1
|
|
GİH
|
KAMU
FİNANSMANI GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
|
GİH
|
DIŞ
EKONOMİK İLİŞKİLER GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
|
GİH
|
BANKA
VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
|
GİH
|
EKONOMİK
ARAŞTIRMALAR VE DEĞ.GEN.MÜD.
|
1
|
1
|
|
GİH
|
YABANCI
SERMAYE GENEL MÜDÜRÜ
|
1
|
1
|
B- Dayanılan Anayasa Kuralları :
İptal isteminin gerekçesinde dayanılan Anayasa kuralları
şunlardır:
1- "MADDE 6.- Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir. Türk
Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili eliyle
kullanır.
Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye
veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan
bir Devlet yetkisi kullanamaz."
2- "MADDE 7.- Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük
Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez."
3- "MADDE 10- Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî
düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım
gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.
Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun
önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.
4- "MADDE 87.- Türkiye Büyük Millet Meclisinin görev ve
yetkileri, kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak; Bakanlar Kurulunu ve
bakanları denetlemek; Bakanlar Kuruluna belli konularda kanun hükmünde
kararname çıkarma yetkisi vermek; bütçe ve kesinhesap kanun tasarılarını
görüşmek ve kabul etmek; para basılmasına ve savaş ilânına karar vermek;
milletlerarası andlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, Anayasanın 14 üncü
maddesindeki fiillerden dolayı hüküm giyenler hariçolmak üzere, genel ve özel
af ilânına, mahkemelerce verilip kesinleşen ölüm cezalarının yerine
getirilmesine karar vermek ve Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri
kullanmak ve görevleri yerine getirmektir."
5- "MADDE 91.- Türkiye Büyük MilletMeclisi, Bakanlar Kuruluna
kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir. Ancak sıkıyönetim ve
olağanüstü haller saklı kalmak üzere, Anayasanın ikinci kısmının birinci ve
ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile
dördüncü bölümünde yer alan siyasî haklar ve ödevler kanun hükmünde
kararnamelerle düzenlenemez.
Yetki kanunu, çıkarılacak kanun hükmünde kararnamenin, amacını,
kapsamını, ilkelerini, kullanma süresini ve süresi içinde birden fazla
kararname çıkarılıp çıkarılamayacağını gösterir.
Bakanlar Kurulunun istifası, düşürülmesi veya yasama döneminin
bitmesi, belli süre için verilmiş olan yetkinin sona ermesine sebep olmaz.
Kanun hükmünde kararnamenin, Türkiye Büyük Millet Meclisi
tarafından süre bitiminden önce onaylanması sırasında, yetkinin son bulduğu
veya süre bitimine kadar devam ettiği de belirtilir.
Sıkıyönetim ve olağanüstü hallerde, Cumhurbaşkanının Başkanlığında
toplanan Bakanlar Kurulunun kanun hükmünde kararname çıkarmasına ilişkin
hükümler saklıdır.
Kanun hükmünde kararnameler, Resmî Gazetede yayımlandıkları gün
yürürlüğe girerler. Ancak, kararnamede yürürlük tarihi olarak daha sonraki bir
tarih de gösterilebilir.
Kararnameler, Resmi Gazetede yayımlandıkları gün Türkiye Büyük
Millet Meclisine sunulur.
Yetki kanunları ve bunlara dayanan kanun hükmünde kararnameler,
Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonları ve Genel Kurulunda öncelikle ve
ivedilikle görüşülür.
Yayımlandıkları gün Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmayan
kararnameler bu tarihte, Türkiye Büyük Millet Meclisince reddedilen
kararnameler bu kararın Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte, yürürlükten
kalkar. Değiştirilerek kabul edilen kararnamelerin değiştirilmiş hükümleri, bu
değişikliklerin Resmî Gazetede yayımlandığı gün yürürlüğe girer."
6- "MADDE 128.- Devletin, kamu iktisadî teşebbüsleri ve diğer
kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları
kamu hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, memurlar ve diğer
kamu görevleri eliyle görülür.
Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları,
görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer
özlük işleri kanunla düzenlenir.
Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla
özel olarak düzenlenir."
7- "MADDE 138.- Hakimler, görevlerinde bağımsızdırlar;
Anayasaya, kanuna ve hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm
verirler.
Hiçbir organ, makam, merci veya kişi, yargı yetkisinin
kullanılmasında mahkemelere ve hakimlere emir vetalimat veremez; genelge
gönderemez; tavsiye ve telkinde bulunamaz.
Görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisinde yargı
yetkisinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz veya
herhangi bir beyanda bulunulamaz.
Yasama ve yürütmeorganları ile idare, mahkeme kararlarına uymak
zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle
değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez."
8. "MADDE 153.- Anayasa Mahkemesinin kararları kesindir.
İptal kararları gerekçesi yazılmadan açıklanamaz.
Anayasa Mahkemesi bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin
tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, kanun koyucu gibi hareketle, yeni bir
uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemez.
Kanun, kanun hükmünde kararnameveya Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçtüzüğü ya da bunların hükümleri, iptal kararlarının Resmî Gazetede
yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. Gereken hallerde Anayasa Mahkemesi
iptal hükmünün yürürlüğe gireceği tarihi ayrıca kararlaştırabilir. Bu tarih,kararın
Resmî Gazetede yayımlandığı günden başlayarak bir yılı geçemez.
İptal kararının yürürlüğe girişinin ertelendiği durumlarda,
Türkiye Büyük Millet Meclisi, iptal kararının ortaya çıkardığı hukukî boşluğu
dolduracak kanun tasarı veya teklifini öncelikle görüşüp karara bağlar.
İptal kararları geriye yürümez.
Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve
yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve
tüzelkişileri bağlar."
9- "MADDE 163.- Genel ve katma bütçelerle verilen ödenek,
harcanabilecek miktarın sınırını gösterir. Harcanabilecek miktar sınırının
Bakanlar Kurulu kararıyla aşılabileceğine dair bütçelere hüküm konulamaz.
Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname ile bütçede değişiklik yapmak
yetkisi verilemez. Cari yıl bütçesindeki ödenek artışını öngören değişiklik
tasarılarında ve carî ve ileriki yıl bütçelerine malî yük getirecek nitelikteki
kanun tasarı ve tekliflerinde, belirtilen giderleri karşılayabilecek malî
kaynak gösterilmesi zorunludur."
III-İLK İNCELEME :
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince, Yekta Güngör
ÖZDEN, Güven DİNÇER, Yılmaz ALİEFENDİOĞLU, Selçuk TÜZÜN, Ahmet N. SEZER, Haşim
KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Sacit ADALI, Ali HÜNER ve Lütfi F.
TUNCEL'in katılmalarıyla 4.7.1994 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında,
dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğün
durdurulması isteminin Başkanlıkça belirlenecek başka bir günde incelenmesine
oybirliğiyle karar verilmiştir.
IV- ESASIN İNCELENMESİ :
Davanın esasına ilişkin rapor, dava dilekçesi ve ekleri,
yürürlüğünün durdurulması ve iptali istenilen Kanun Hükmünde Kararname
kuralları, dayanılan Anayasa kuralları ile bunların gerekçeleri ve öteki yasama
belgeleri okunduktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü :
A- Kanun Hükmünde Kararname Hakkında Genel Açıklama :
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) Kurumu, 22.9.1971 günlü ve 1488
sayılı Yasa ile 1961 Anayasası'nın 64. maddesinde yapılan değişiklik sonucu
hukukumuza girmiştir. Bu değişikliğin gerekçesinde "Parlamenter
rejimlerde, kanun yapmanın belli usullere uyulmak zorunluluğu sebebiyle zaman
aldığı ve gecikmeler meydana getirdiği bir gerçektir. Değişen iktisadî ve
sosyal şartların gereği olarak bazı hukuk kurallarının bu usuller dışında
yürürlüğe konulabilmesi çağdaş devlet anlayışının tabiî sonucu olarak karşımıza
çıkmaktadır.
Anayasa'nın 5. maddesi hükmünün prensibini bozmamak ve her halde
önceden yasama meclislerince esasları bir kanunla tesbit olunan sınırlar
içerisinde kalmak kaydıyla hükümete KHK'ler çıkarma yetkisinin verilmesi ve bu
yetkiyi düzenleyen hükmün T.B.M.M.nin genel olarak görev ve yetkilerini
belirleyen 64. maddesine eklenmesi uygun görülmüştür." denilmektedir.
KHK'ler, temelde 1961 Anayasası'ndan çok farklı olmamakla birlikte 1982 Anayasası'nda
kimi yeniliklerle ve fakat benzer gerekçelerle 91. Maddede düzenlenmiştir.
Böylece, hem yürütme organını güçlendirmek hem de değişen ekonomik ve sosyal
konuların ortaya çıkardığı sorunlara ivedi çözümler bulmak amacına ulaşılmak
istenilmiştir.
Olağan dönemlerde çıkarılan KHK'lerin mutlaka bir yetki yasasına
dayanması zorunludur. Yetki Yasası'nın içeriği ve öğeleri de Anayasa'nın 91.
maddesinde belirlenmiştir. 87. maddede ise Bakanlar Kurulu'na "belli
konularda" KHK çıkarma yetkisi vermek TBMM'nin görev ve yetkileri arasında
sayılmıştır.
Bakanlar Kurulu'nun belli bir konuda KHK çıkarabilmesi için
öncelikle TBMM tarafından kendisine bu konuda yasa ile bir yetkinin verilmiş
olması gerekir. Bakanlar Kurulu, bir yasa ile önceden yetkilendirilmedikçe, kendiliğinden
KHK çıkartamaz. Yasa ile verilen yetkiye dayanılarak çıkartılan KHK,
yürürlükteki yasa hükümlerini kaldırabilmekte ve değiştirebilmekte, başka bir
anlatımla yasanın hukuksal gücüne sahip bulunmaktadır. Yasama yetkisinin,
"kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak" öğelerini içerdiği
kuşkusuzdur. KHK, yürürlükteki yasa hükümlerini kaldırabilmekte ve
değiştirebilmektedir.
Anayasa'da öngörüldüğü biçimi ile KHK'ler yapısal (organik-uzvî)
bakımdan yürütme organı işlemi, işlevsel (fonksiyonel) yönden ise yasama işlemi
niteliğindedirler. Ancak, Türkiye Büyük Millet Meclisi verdiği yetkiyi bir yasa
ile her zaman geri alabileceği gibi kendisine sunulan KHK'leri aynen kabul
etmek ya da reddetmek zorunda olmayıp dilediğinde değiştirerek dekabul
edebilir. Bakanlar Kurulu'na KHK çıkarma yetkisinin verilmesi, yasayla
düzenlemesi gereken konuların yasama alanından çıkarılıp yürütme organının
düzenleme alanına sokulması sonucunu doğurmaz. Bu nedenle, Bakanlar Kurulu'na
KHK çıkarma yetkisinin verilmiş olması Anayasa'nın 7. maddesinde öngörülen
"Yasama yetkisinin devredilmezliği" ilkesini ortadan kaldırmaz.
Bakanlar Kurulu'na KHK çıkarılabilmesine yetki veren yasada yer
alması zorunlu öğeler Anayasa'nın bu konuya ilişkin 91. maddesinin ikinci
fıkrasında gösterilmiştir. Buna göre :
"Yetki kanunu, çıkarılacak kanun hükmünde kararnamenin
amacını, kapsamını, ilkelerini, kullanma süresini ve süresi içinde birden fazla
kararname çıkarılıp çıkarılamayacağını gösterir." Bundan anlaşılacağı gibi
yetki yasası, yürürlüğe konulacak KHK'nin amacını, kapsamını, ilkelerini,
kullanma süresini ve bu süre içinde birden çok kararname yürürlüğe konulup
konulamayacağını belirtmek zorundadır. Bakanlar Kurulu'na verilen türevsel
yetki, yasada öngörülen amaç, ilke, kapsam ve süre ile sınırlı bir yetkidir. O
halde, yetki yasasında Anayasa'nın belirlediği öğelerin belli bir içeriğe
kavuşturularak somutlaştırılması gerekir.
Bakanlar Kurulu'na KHK çıkarma yetkisinin "belli
konularda" verilebileceği 1961 Anayasası'nın 64. maddesinde açıkça belirtildiği
halde, 1982 Anayasası'nın yetki yasasının sahip olması gereken öğelerini
gösteren 91. maddesinde bu koşul yer almamaktadır. Ancak, 1982 Anayasası'nın
87. maddesinde " Bakanlar Kuruluna belli konularda Kanun Hükmünde
Kararnameçıkarma yetkisi vermek" TBMM'nin görev ve yetkileri arasında
sayılmış bulunmaktadır. Bu nedenle, 91. maddede "belli konularda"
ifadesinin yer almaması bir noksanlık sayılamaz. Çünkü, 87. maddede, Bakanlar
Kurulu'na verilecek KHK çıkarma yetkisinin ancakbelli konularda olabileceği
açıkça gösterilmektedir. Bu durumda, Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar
Kurulu'na ancak belli konularda bu yetkiyi verebilir; her konuyu kapsayacak
biçimde bir KHK çıkarma yetkisi veremez. KHK'nin konusunun yetki yasasında
belirlenmesi zorunludur. Yetki, somutlaştırılmış ve belli bir konuda
tanınmalıdır. Bakanlar Kuruluna sınırları belirsiz bir konuda KHK çıkarma
yetkisi verilemez. KHK'nin konusu da yetki yasasında belirlenen çerçevenin
dışına çıkamaz. KHK'nin yetki yasasındabelirtilen amaç, kapsam ve ilkelere de
uygun olması gerekir. Verilen yetkinin konusunun yasada gösterilmesi
zorunluluğunun bu yasaya dayanılarak yürürlüğe konulan KHK'lerin yetki yasası
kapsamı içinde kalıp kalmadıklarının hem yargısal hem de siyasal denetimlerinin
yapılması yönünden çok büyük bir önemi vardır. Yetki Yasası'nın kapsamı dışında
yürürlüğe konulan veya başka bir anlatımla yasanın öngörmediği bir konuda
düzenleme yapan bir KHK'nin Anayasa'ya aykırı olacağı kuşkusuzdur.
Anayasa'da kimi konuların KHK'lerle düzenlenmesi yasaklanmaktadır.
91. maddenin birinci fıkrasında "Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar
Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir. Ancak, sıkıyönetim
ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere, Anayasa'nın ikincikısmının birinci ve
ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile
dördüncü bölümünde yer alan siyasî haklar ve ödevler kanun hükmünde
kararnamelerle düzenlenemez." denilmektedir.
Buna göre, Anayasa'nın KHK'lerle düzenlenemeyeceğini belirlediği
konularda TBMM tarafından Bakanlar Kurulu'na düzenlemede bulunması için bir
yetki verilmesi de olanaksızdır. Verilen yetkinin konusunun belli olmasının,
Anayasa'nın 91. maddesindeki "yetki verilemeyecek konular"ı da
kapsayıp kapsamadığınınincelenebilmesi yönünden de önemi büyüktür.
Bu nedenlerle, Bakanlar Kurulu'nun hangi konularda KHK
çıkarabileceği Yetki Yasası'nda açıkça belirtilmeli ve verilen yetki konu
yönünden mutlaka belirgin olmalıdır. Anayasa'nın 91. maddesine göre Yetki
Yasası'nda çıkarılacak KHK'nin "amacı", "kapsamı" ve
"ilkeleri"nin de belirtilmesi gerekir. Amaç, Bakanlar Kurulu'nun
kendisine verilen yetki ile neleri gerçekleştirmesinin istendiğini
belirlediğinden yetki yasasında KHK'nin amacı da somut olarak açıklanmalıdır.KHK'nin
amacı ve kapsamı da konusu gibi geniş içerikli her yöne çekilebilecek biçimde
genel anlatımlarla gösterilmemeli; değişik yorumlamaya elverişli olmamalıdır.
KHK'nin yetki yasasında gösterilen amaç ve kapsam doğrultusunda, verilen
ilkelere uygun çıkarılıp çıkarılmadığının saptanması hem yargısal hem de
siyasal denetim yönünden zorunludur. KHK, yasada gösterilen amacı dışında
yürürlüğe konulmuşsa ya da yetkinin kapsamını aşıyorsa veya ilkelere uygun
değilse bu durumu onu yetki yasasına ve dolayısıylaAnayasa'ya aykırı düşürür.
Anayasa'ya göre yetki yasasında, Bakanlar Kurulu'na verilen
yetkinin süresinin de gösterilmesi zorunludur. Bu zorunluluk, Türkiye Büyük
Millet Meclisi'nin yetkilerini çok uzun bir süre yürütme organına vermekten
alıkoymaktadır.
Yasada öngörülen sürenin bitiminden sonra çıkarılan KHK'nin
Anayasa'ya aykırı düşeceği kuşkusuzdur. Ancak, yetki süresi içerisinde
çıkarılmış olan KHK'ler yasadaki sürenin bitiminden sonra da Türkiye Büyük
Millet Meclisi'nce onaylanmış olmasalar da geçerliliklerini korurlar.
Anayasa'nın 91. maddesinde ayrıca "Kanun hükmünde
kararnameler, Resmî Gazetede yayımlandıkları gün yürürlüğe girerler. Ancak,
kararnamede yürürlük tarihi olarak daha sonraki bir tarih de gösterilebilir.
Kararnameler, Resmî Gazetede yayımlandıkları gün Türkiye Büyük Millet
Meclisine sunulur.
Yetki kanunları ve bunlara dayanan kanun hükmünde kararnameler,
Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonları ve Genel Kurulunda öncelikle ve
ivedilikle görüşülür.
Yayımlandıkları gün Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmayan
kararnameler bu tarihte, Türkiye Büyük Millet Meclisince reddedilen
kararnameler bu kararın Resmî Gazetede yayımlandığı tarihte, yürürlükten
kalkar. Değiştirilerek kabul edilen kararnamelerin değiştirilmiş hükümleri, bu
değişikliklerin Resmî Gazetede yayımlandığı gün yürürlüğe girer."
denilmektedir.
B- KHK'nin Yargısal Denetimi :
Anayasa'ya göre KHK'ler Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin
denetimine bağlıdırlar. Anayasa'nın 91. maddesinde "Kararnameler, Resmî
Gazete'de yayımlandıkları gün Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur.
Yetki kanunları ve bunlara dayanan kanun hükmünde kararnameler,
Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonları ve Genel Kurulunda öncelik ve
ivedilikle görüşülür." denilmektedir. Öncelik ve ivedilik koşuluyla, yetki
yasalarının gecikmeden çıkarılabilmesi ve çıkarıldıktan sonra da yürürlüğe
konulan KHK'lerin aynı biçimde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde karara
bağlanması istenilmiştir.
Anayasa'da KHK'lerin siyasal denetimi yanında yargısal denetimi de
öngörülmüştür. KHK'ler, işlevsel (fonksiyonel) yönden yasama işlemi niteliğinde
olduklarında bunların yargısal denetimlerinin yapılması görev ve yetkisi de
Anayasa Mahkemesi'ne verilmiştir. Anayasa'nın 148., 150., 151., 152. ve 153.
Maddeleri hükümlerine göre, KHK'lerin Anayasa'ya biçim ve esas bakımlarından
uygunluğunu Anayasa Mahkemesi denetler.
KHK'nin yargısal denetiminin sözkonusu olduğunda KHK'nin dayandığı
yetki yasasının öncelikle Anayasa'ya daha sonra da KHK'nin kendisinin hem yetki
yasasına hemde Anayasa'ya uygunluğu sorunlarının çözümlenmesi gerekir.
Hernekadar, Anayasa'nın 148. maddesinde KHK'lerin yetki yasalarına uygunluğunun
denetlemesinden değil yalnızca Anayasa'ya biçim ve esas bakımlarından
uygunluğunun denetlenmesinden söz edilmekte isede, Anayasa'ya uygunluk
denetiminin içerisine öncelikle KHK'nin yetki yasasına uygunluğunun denetimi
girer. Çünkü, Anayasa'da, Bakanlar Kuruluna ancak yetki yasasında belirtilen
sınırlar içerisinde KHK çıkarma yetkisi verilmiştir. Yetki yasası olmazsa
(Anayasa mad. 121 dışında) KHK olamaz. Bu yetkinin dışına çıkılması KHK'yi
Anayasa'ya aykırı duruma getirir. Böylece, KHK'nin yetki yasasına aykırı olması
Anayasa'ya aykırı olması ile özdeşleşir. Nitekim, 335 ve 347 sayılı KHK'ler
dayandırıldıkları 3268, 3347ve 3479 sayılı Yetki Yasalarının kapsamı dışında
kalmaları nedeniyle; 493, 501, 502, 503, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514,
515, 516, 517, 518, 519, 520, 521 ve 524 sayılı KHK'ler ise dayandıkları 3911
sayılı Yetki Yasası'nın iptali nedeniyle Anayasa'ya aykırı görülerek iptal
edilmişlerdir.
Olağanüstü Hal KHK'leri dayanaklarını doğrudan doğruya Anayasa'dan
(mad. 121) alırlar. Bu tür KHK'lerin bir yetki yasasına dayanması gerekli
değildir. Buna karşın, olağan HKH'lerin bir yetki yasasına dayanmaları
zorunludur. KHK'ler, yasa gücünü dayandıkları yetki yasasından alırlar. Bu
nedenle KHK'ler ile dayandıkları yetki yasası arasında çok sıkı bir bağ vardır.
Yetki Yasası, KHK ve KHK'nin Türkiye Büyük Millet Meclisi'nce
aynen ya da değiştirilerek kabulü birbirinden bağımsız işlemler olmayıp
Anayasa'da öngörülen bir sürecin değişik aşamalarıdır. KHK'nin yetki yasası ile
olan bağı, KHK'yi aynen ya da değiştirerek kabul eden yasa ile kesilir. Bu
yasa, KHK'yi kendi bünyesine alarak genel anlamda bir yasa niteliğine
dönüştürür. Bu nedenle, KHK ile dayandığı yetki yasası arasındaki bağ KHK'nin
aynen ya da değiştirilerek yasaya dönüşmesine kadar devam etmektedir. KHK, yasa
gücünü, dayandığı yetki yasası ile konulan esaslara uygunluğu ve yetki
yasasının da Anayasa'ya uygunluğu varsayıldığı için kazanmaktadır. Yetki
yasasının Anayasa'ya aykırılığının saptanması ya da bu nedenle iptaline karar
verilmesi durumunda, bu
varsayım gerçekleşmediğinden, bu yasaya dayanılarak çıkartılan KHK
Anayasal dayanaktan yoksun kalır. Bu durumda KHK, Anayasa'nın uygun gördüğü
ölçünün ötesinde verilen bir yetkinin kullanılması sonucu çıkartılmış olması
nedeniyle Anayasa'ya aykırılık oluşturur. KHK; yetki yasasına ve içeriği
yönünden de Anayasa'ya aykırı bulunmasa bile dayandığı yetki yasası Anayasa'ya
aykırı ise bu nedenle iptali gerekir.
KHK'nin Anayasa'ya uygun bir yetki yasasına dayanması geçerliliğin
ön koşuludur. Bir yetki yasasına dayanmadan çıkartılan veya dayandığı yetki
yasası Anayasa'ya aykırı olan bir KHK'nin kuralları, içerikleri yönünden
Anayasa'ya aykırılık oluşturmasalar bile, Anayasa'ya uygunluğundan söz
edilemez.
Öbür yönden, KHK'lerin Anayasa'ya uygunluk denetimleri yasaların
denetimlerinden farklıdır. Anayasa'nın 11. maddesinde; "Kanunlar Anayasaya
aykırı olamaz." denilmektedir. Bu nedenle yasaların denetimde, onların
yalnızca Anayasa kurallarına uygun olup olmadıkları saptanır. KHK'ler ise konu,
amaç, kapsam ve ilkeleri yönünden hem dayandıkları yetki yasasına hem de
Anayasa'ya uygun olmak zorundadırlar. Bu nedenlerle, KHK kurallarının içerikler
yönünden de Anayasa'ya uygunluk denetiminin yapılabilmesi için öncelikle ortada
Anayasa'ya uygun bir yetki yasasının varlığı gerekir.
KHK'lerin Anayasa'ya aykırılığı saptanmış ya da bu nedenle iptal
edilmiş bir yetki yasasına uygun olup olmadığının incelenmesi ise denetimi
anlamsız kalır. Çünkü Anayasa'ya aykırı bir yetki yasasına dayanılarak
çıkartılan KHK'lerin Anayasa'ya uygun görülmesi olanaksızdır.
Yetki yasasının iptalinin, bu yasaya dayanılarak çıkartılan
KHK'lere etkisinin Anayasa'nın 153. maddesi çerçevesinde değerlendirilmesi
uygun değildir. Çünkü, Anayasa'nın 153. maddesindeki "İptal kararları
geriye yürümez." kuralına dayanarak, yetki yasasının iptaline ilişkin
kararın, Resmî Gazetede yayımı gününe kadar çıkarılan KHK'lerin etkilenmeyeceği
biçiminde bir ilke de konulamaz.
Bütün bu nedenlerle dayandığı yetki yasasının Anayasa'ya
aykırılığı saptanan ya da iptaline karar verilen KHK'lerin, Anayasa'nın
Başlangıç'ındaki "Hiçbir kişi ve kuruluşun, bu Anayasada gösterilen
hürriyetçi demokrasi ve bunun icaplarıyla belirlenmiş hukuk düzeni dışına
çıkamayacağı", 2. maddesindeki "Hukuk devleti" ilkeleriyle 6.
maddesindeki "Hiç kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet
yetkisi kullanamaz." kuralı ve KHK çıkarma yetkisine ilişkin 91.
maddesiyle bağdaştırılmaları olanaksızdır.
Bir yetki yasasına dayanmadan çıkartılan, yetki yasasının kapsamı
dışında kalan, dayandığı yetki yasasının Anayasa'ya aykırılığı saptanan ya da
Anayasa'ya aykırılığı nedeniyle iptal edilen KHK'lerin anayasal konumları
birbirinden farksızdır. Böyle durumlarda KHK'ler anayasal dayanaktan yoksun
bulunduklarından içerikleri Anayasa'ya aykırı bulunmasa bile dava açıldığında
iptalleri gerekir.
C- 535 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin Anayasa'ya Aykırılığı
Sorunu :
Dava dilekçesinde, 535 sayılı "Hazine Müsteşarlığı Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname"nin,Anayasa'nın 6., 7.,
10., 87., 91., 128., 138., 153. ve 163. maddelerine aykırı olması nedeniyle
iptaline karar verilmesi istenilmiştir. Ancak, 2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin
Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 29. maddesi hükmü gereğince
Anayasa Mahkemesi, Anayasa'ya aykırılık konusunda ilgililer tarafından ileri
sürülen gerekçelere dayanmak zorunda değildir. İstemle bağlı kalmak koşuluyla
başka bir gerekçe ile de Anayasa'ya aykırılık kararı verebilir.
Dava konusu edilen 535 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 18.5.1994
gün ve 3990 sayılı Yetki Yasası'na dayanılarak çıkartılmıştır. KHK'nin
dayandığı 3990 sayılı Yetki Yasası ise Anayasa Mahkemesi'nin 8.7.1994 gün ve
Esas 1994/50, Karar 1994/44-2 sayılı kararıyla iptal edilmiştir.
Böylece, 535 sayılı KHK anayasal dayanaktan yoksun kalmıştır.
KHK'lerin yargısal denetimi bölümünde açıklanan nedenlerle
Anayasa'ya aykırı görülerek iptal edilen 3990 sayılı Yetki Yasası'na
dayanılarak çıkarılmış bulunan 535 sayılı KHK Anayasa'nın Başlangıç'ında yer
alan egemenliği "Millet adına kullanmağa yetkili kılınan hiçbir kişi ve
kuruluşun, bu Anayasada gösterilen hürriyetçi demokrasive bunun icaplarıyla
belirlenmiş hukuk düzeni dışına çıkamayacağı", 2. maddesindeki "hukuk
devleti", 6. Maddesindeki "Hiçbir kimse veya organ kaynağını
Anayasadan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz.", ilkeleriyle, KHK
çıkarma yetkisine ilişkin 91. maddesine aykırıdır. Bu gerekçe karşısında dava
dilekçesinde ileri sürülen diğer aykırılık nedenlerin üzerinde durulmaksızın
KHK'nin iptali gerekir.
Güven DİNÇER, Haşim KILIÇ, Sacit ADALI ve Lütfi F. TUNCEL bu
görüşe katılmamışlardır.
V- SONUÇ :
2.6.1994günlü, 535 sayılı "Hazine Müsteşarlığı Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname"nin;
A- Yürürlüğün durdurulması isteminin REDDİNE, OYBİRLİĞİYLE,
B- Dayanağını oluşturan 18.5.1994 günlü, 3990 sayılı Yetki
Yasası'nın Anayasa Mahkemesi'nin 5.7.1994 günlü, Esas 1994/50, Karar 1994/44-2
sayılı kararıyla iptal edilmesi nedeniyle Anayasa'ya aykırı olduğuna ve
İPTALİNE, Güven DİNÇER ve Lütfi F. TUNCEL'in "Kanun Hükmünde
Kararname'nin, kamu görevlileri için yeni kadrolar ihdasına ve kamu
görevlilerine yeni mali haklar verilmesine imkân tanıyan hükümleri yönünden
iptali gerektiği", Haşim KILIÇ ile Sacit ADALI'nın ise "Kararnamenin
dayanağını oluşturan Yetki Yasası'nın iptali, önceden çıkarılmış kararnamenin
iptal gerekçesi olamayacağı" yolundaki karşıoyları ve OYÇOKLUĞUYLA,
8.7.1994 gününde karar verildi.
|
|
|
|
|
Başkan
Yekta Güngör
ÖZDEN
|
Başkanvekili
Güven DİNÇER
|
Üye
Selçuk TÜZÜN
|
|
|
|
|
Üye
Ahmet N. SEZER
|
Üye
Samia AKBULUT
|
Üye
Haşim KILIÇ
|
|
|
|
|
Üye
Yalçın ACARGÜN
|
Üye
Mustafa BUMİN
|
Üye
Sacit ADALI
|
|
|
|
|
Üye
Ali HÜNER
|
|
Üye
Lütfi F.
TUNCEL
|
|
|
|
|
|
|
|
KARŞIOY
YAZISI VE DEĞİŞİK İPTAL GEREKÇESİ
Esas Sayısı : 1994/57
Karar Sayısı : 1994/52
I. İptal Kararının Gerekçesine Katılmama Nedenlerimiz :
İptal gerekçesi, yetki kanununun iptali halinde ona dayanırılarak
çıkarılan KHK'lerin de başkaca bir Anayasaya uygunluk incelemesi yapılmasına
gerek olmadan iptali gerektiği düşüncesine dayanmaktadır:
1- Anayasa Mahkemesi'nin 17.7.1990 tarihli ve E. 1990/1, K.1990/21
sayılı GAP kararında bu konu tartışılmış ve aşağıdaki görüş benimsenmiştir.
"Anayasa'nın 153. maddesinde, Anayasa Mahkemesi'nin iptal
kararlarının geriye yürüyemeyeceği öngörülmüştür. Geriye yürümezlik ilkesi,
böylece, Anayasa yargısında benimsenen bir sistem olarak Anayasa'da da
yeralmıştır. Ancak öğretide, Anayasa Mahkemesi ve diğer yüksek mahkeme
kararlarında, geriye yürümezlik ilkesine zaman zaman değişik yorumlar
getirilmiştir. İptal kararları, idarî yargıda "bildirici" nitelikte
olmasına karşılık günümüz Anayasa yargısında, "kurucu" nitelikte
kararlardır. Bu yüzden, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarının genelde idarî
yargı kararları gibi geçmişe değil, geleceğe yönelik olması doğaldır. İptal
kararının geriye yürümezliği ilkesi ve bu kararların sonuçları genelde yönetsel
ve yargısal uygulamaya yönelik olmakta, anlam ve etkileri idarece kurulan
yönetsel işlemler ya da yargı organları tarafından alınan kararlarla hayatiyet
kazanmaktadır. Yönetsel işlemlere karşı açılan iptal davalarının idarî yargı,
diğer uyuşmazlıkların adlî yargı yerinde görülmeleri sırasında sorun, yargısal
çözüme kavuşmaktadır. Yetki yasalarına dayanılarak çıkarılan ve yapısı ve
etkileri yönünden yasa benzeri bulunan KHK'lerin Anayasa'ya uygunluğunun
denetlenmesi Anayasa Mahkemesi'nin görevi olduğundan yetki yasasının iptalinin,
buna dayanan KHK'lere etkisi doğrudan Anayasa Mahkemesi'nin değerlendirme alanı
içinde kalmaktadır.
Yetki yasasının iptalinin, buna dayanılarak çıkartılan KHK'lere
etkisi konusunda tek ve kesin bir esas koymaya ve bu doğrultuda yorum yapmaya
olanak yoktur. Olayın Anayasa Mahkemesi önüne getiriliş biçimi, yani iptal
davası ya da itiraz yolu ile aykırılık savında bulunulmuş olması değişik
sonuçlar ortaya çıkarabilir. Ayrıca, KHK'nin dayandığı yetki yasasının iptal
gerekçesi, iptali istenen KHK'nin anayasal durumunu belirleyecektir. Bu bakımdan,
öncelikle 3479 sayılı Yetki Yasası'nın Anayasa'ya aykırılığı nedeniyle iptali
gerekçesi üzerinde durmak gerekir."
Bu karar, yetki kanununun iptalinin, buna dayanan KHK'lerin
mutlaka iptalinin gerektiği düşüncesini kabul etmemektedir.
İptal kararında KHK'nin dayandığı yetki kanununun iptali konusu
dışında herhangi bir gerekçenin gözönünde tutulmaması ve tartışılmaması
düşüncesine katılmıyoruz.
2- Anayasa Mahkemesi'nin KHK'lerle ilgili davalarda yaptığı
inceleme bir bütün olarak Anayasa'ya uygunluk denetimidir. Yoksa KHK'nin yetki
yasasına göre incelenip denetlenmesi değildir.
Yetki yasasında verilen yetkinin varlığının ve sınırlarının
tartışılması anayasal yetkinin ve unsurlarının tartışılmasıdır. Bu nedenlerle
incelemenin yalnızca yetki yasasının yürürlüğü ile sınırlı tutulması, biçimsel
unsurların öne çıkarılarak özün ihmali ve sonuç olarak da anayasal denetimin
daraltılmasıdır. Anayasa'ya uygunluk denetiminde, çeşitli yollardan Anayasa
Mahkemesi önüne gelenkonuların esastan incelenerek bunların üzerindeki
Anayasa'ya aykırılık gölgesinin kaldırılması temel yorum kuralı olmalıdır. Bu
amaçla incelemede şekil unsurlarını ve ön meseleleri olabildiğince azaltarak
işin özünün incelenmesi yoluna gidilmelidir.
3-İptal davasına konu edilen KHK, çıkarılmasına yetki veren 3911
sayılı Yetki Kanunu iptal edilmeden önce ve yetki yasasının Anayasa'ya
aykırılığı hususunda Anayasa Mahkemesi'nce herhangi bir tesbit yapılmadığı ve
yetkinin eksiksiz var olduğu bir dönemde çıkarılmış ve yürürlüğe girmiştir.
Yetki yasaları, yasama organınca yürütmenin belirli konularda ve
yasada öngörülen amaç, ilke ve süre ile sınırlı olarak yasal düzenleme yapmakla
yetkili kılınmasıdır. Bu hususlar, Anayasamızın 87. ve 91. maddelerinde kurala
bağlanmıştır.
Yürütme tarafından yasal düzenleme yetkisinin KHK olarak
kullanılması yürütmenin diğer yetkilerinin kullanılmasından farklı değildir.
Yetkinin, kullanıldığı gün yasal temeller ve sınırlar içinde kullanılmış olması
yeterlidir. Yetkinin kullanılmasından sonra yetkili organın yetkisinin kaldırılması
o organın daha önce yaptığı işlemleri yetki yönünden kusurlu hale getirmez.
Ortada yetki yasasına dayanılarak ve yasal usullere göre konulmuş bir KHK
vardır. Sırf daha sonra kalkan bir yetki nedeniyle KHK'nin Anayasa'ya aykırı
sayılması yürütmeye verilen "yetki"nin doğasına ve devletin
devamlılığı anlayışına aykırıdır.
4- Daha önce Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen 3911 sayılı Yetki
Yasası'na dayanılarak çıkarılan pek çok KHK, (503, 508, 514, 520 ve 524 sayılı
KHK'ler) dayandıkları yetki yasasının iptali gerekçesiyle iptal edildikleri
halde Anayasa Mahkemesi'nce altı ay süreyle ayrıca yürürlükte bırakılmışlardır.
İptal edilen KHK'lere bir süre yaşam hakkı veren anlayış ile yetki
yasasının iptalinden sonra ona dayanılarak çıkarılan KHK'lerin başka bir neden
ve gerekçe aramadan iptali gereğini benimseyen anlayış birbirleriyle çelişki
içindedirler.
5- Anayasamız, 146-153. maddeleri ile Anayasa'ya uygunluk
denetiminde "dava" esasına dayanan bir denetim biçimini ve yargısal
sistemi kabul etmiştir. Bu yüzden, Anayasa Mahkemesi, ancak, Anayasaca yetkili
kılınan siyasal organlar veya mahkemelerce önüne getirilen davaları
inceleyebilir. Anayasamız, Anayasa Mahkemesi'nce bir yasanın veya yasa
kuralınıniptali halinde benzeri bir yasa veya yasa kuralının talep olmadan
kendiliğinden incelenip iptaline imkan tanımamaktadır.
Daha önce bazı örneklerde gördüğümüz gibi Yetki Yasası iptal
edilmesine rağmen bu Yasaya dayanılarak çıkarılan bir çok KHK dava edilmediği
için yürürlüktedir. Bu durum iptal öncesinde çıkarılan KHK'lerin Anayasa'ya
aykırılık yönünden herhangi bir rahatsızlık yaratmadığı gerçeğini
göstermektedir.
Yukarıdaki nedenlerle iptal kararını, yetki yasasının iptaline
dayandıran ve her yönüyle Anayasa'ya uygunluk incelemesine yer vermeyen iptal
gerekçesine katılmıyoruz.
II- İptal kararının bir bölümüne katılma gerekçesi :
Anayasa'nın 161. maddesine göre devletin ve (kamu iktisadi
teşebbüsleri dışında kalan) bütün kamu tüzel kişilerin harcamaları yıllık
bütçelerle yapılır.
160. maddeye göre Genel ve Katma bütçeli idarelerin gelir ve
giderleri ile malları TBMM adına Sayıştay'ca denetlenir.
87. maddede ise, Kanun biçiminde oluşan bütçeler yapma ve kabul
etme görevi TBMM'ne aittir.
Anayasa'nın Devlet harcamalarını düzenleyen bu üç maddesi,
Devletin malî yapısının temelini oluşturur.
KİT istisnası dışında, bütün Devlet gelirleri ve giderleri bütçede
görülmelidir. Devlet gelirlerini yasalaştırmak ve bunların bütçe yılı içinde
toplanmasına ve harcanmasına izin vermek TBMM varlık nedenlerindendir ve hiçbir
organa devredilemez.
Bütçe harcamalarının en önemli bir bölümünü personel harcamaları
teşkil eder. Personel harcamaları ise kamu görevlilerine ödenecek aylıkların
ağırlıklı olduğu bir harcamabölümüdür.
Personelle ilgili yasalar ve personel istihdamına izin veren kadro
yasaları, bütçe harcama kalemleri olarak mutlaka yasa biçiminde
düzenlenmelidirler.
Yekti yasaları ile kamu personeline ait harcamalar ve kadro
tahsisine ilişkin düzenleme yapma yetkisi KHK.lerle Bakanlar Kuruluna
bırakılamaz. Yetki Kanunlarında personelle ilgili olarak verilen yetkiler,
harcama kalemleri veya yeni personel kadroları ihdası biçiminde yorumlanamaz.
Bu nedenlerle KHK'nin kamu personeline yeni özlük haklar tanıyan
ve personel kadrosu ihdas eden bölümlerini Anayasa'nın 87.,160 ve 161. maddelerine
aykırı buluyor ve ilgili bölümün iptaline bu gerekçelerle katılıyoruz. Ancak
KHK'nin bu hükümleri dışında kalan kuruluş, görev ve yetki ile ilgili
düzenlemelerinin iptaline
de karşıyız.
|
|
Başkanvekili
Güven DİNÇER
|
Üye
Lütfi F.
TUNCEL
|
|
|
KARŞIOY
GEREKÇESİ
Esas Sayısı : 1994/65
Karar Sayısı : 1994/62
Çoğunluk gerekçesinde özetle; 3990 sayılı Yetki Yasası iptal
edilmiş olduğundan buna dayanılarak çıkarılmış KHK'lerinde yasal dayanağı
kalmayacağından esasın incelenmesine geçmeden iptali gerekir denilmektedir.
Dava konusu KHK'nin esasına geçilerek Anayasal denetimi yapılmalı
idi. Salt "yasal dayanağı kalmadığı gerekçesinden" hareketle esasa
geçmeden Anayasa'ya aykırı görüp iptal etmek mümkün değildir.
KHK'ler Anayasa'nın 91. maddesi gereğince yetki yasasında
belirtilen çerçeve içinde çıkarılabilir. Yani KHK'yi çıkarma yetkisi bu yasa
ile verilir. KHK'nin çıktığı tarihte yetki yasası yürürlükte olduğuna, yani
buna dayanarak çıkarıldığına göre "yasal dayanaktan yoksundur" demek
hukuka uygun düşmez. KHK hukuk alemine çıktığı tarihte yetki yasası varmıdır
yokmudur buna bakılmalıdır. Yetki Yasası, KHK'ye bu hayatiyeti verdikten sonra
onun yürürlükten kaldırılması, süresinin sona ermesi KHK'nin yasal dayanaktan
yoksun kaldığı anlamına gelemez.
Aynı durum Yetki Yasasının Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmesi
halinde de devam eder. "Dayanak" yönünden, bir yasanın yürürlükten
kaldırılması, süresinin sona ermesi ya da iptal edilmesi arasında hiç bir fark
yoktur. Bu üç halde de sonuçta yasa varmışcasına hukukî tasarrufta bulunulamaz.
Ama yasa sona ermeden evvel doğan hukukî neticeler hayattadır ve varlığını
devam ettirirler.
Ancak bu yasalara dayanılarak yapılan tasarruflar hakkında hukuka
aykırılık gerekçesi ile dava açılmışsa yasal dayanak yönünden değil, esastan
inceleme yapılarak varsa aykırılık iptal edilir.
Yetki Yasası esastan Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiştir.
Konusu, amacı, kapsamı ve ilkeleri yönünden tesbit edilen anayasal aykırılıklar
ilgili KHK'leri de mutlaka etkiler. Yetki Yasasının belirtilen unsurlarındaki
bu aykırıklar KHK'lere intikal eder. Ama bu aykırılık "Yasal Dayanak"
gibi şekli değil esasa ilişkin bir aykırılıktır. Bu da ancak KHK'nin esasına
geçilerek yapılacak bir inceleme sonunda tesbit edilebilir.
Yetki Yasası'nın iptali nedeniyle KHK'nin yasal dayanağının
kalmadığını söylemek, iptal kararının etkisini KHK'nin hukuk alanına çıktığı
tarihe kadar çekmek anlamını taşır. Böyle bir anlayışa Anayasa'nın 153.
maddesindeki iptal kararlarının geriye yürüyemeyeceği ilkesi izin vermez.
Bu nedenle KHK'nin esasının incelenmesine geçmeden sadece
"Yasal Dayanaktan Yoksun Kalması" sebebine dayalı bir Anayasa'ya
aykırılık gerekçesine katılmıyoruz.
|
|
|
|
|
Haşim
KILIÇ
Üye
|
Sacit
ADALI
Üye
|
