ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1975/54
Karar Sayısı : 1975/71
Karar Tarihi:3/4/1975
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEME : Denizli İkinci Sulh Ceza Mahkemesi.
İTİRAZIN KONUSU : 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı “Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun”un 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 491. maddesi yönünden iptali istenmiştir.
I- OLAY :
Sanık hakkında uygulanacak Türk Ceza Kanununun 491. maddesinin yer aldığı 1803 sayılı Yasanın 2. maddesinin (B) bendinin, Anayasanın 92. maddesinin beşinci fıkrası ile saptanan yöntemlere uyulmadan yasalaştırıldığından, Mahkemece iptali için, Anayasa’nın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Kanunun 27. maddeleri uyarınca itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmiştir.
II. İLK İNCELEME :
1- Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 15. maddesi uyarınca 3.4.1975 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında, Mahkememizin itirazı incelemeye görevli ve yetkili olup olmadığı sorunu üzerinde durulmuştur.
Suç ve cezaların affı hakkındaki yasama belgelerinin Anayasa’ya uygunluk denetimine bağlı olduğu, Anayasa Mahkemesince verilen ve 21.1.1975 günlü, 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 28.11.1974 günlü, Esas:1974/34, Karar: 1974/50 sayılı kararda gerekçeleriyle birlikte açıklanmıştır.
Orada da benimsendiği üzere, bir kuralı itiraz konusu yapılan 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Yasa, Anayasa’nın değişik 147. maddesindeki “Kanun” deyiminin kapsamına girmektedir. Öbür yandan bu yasa, Anayasa’nın Anayasa’ya uygunluk denetimi dışında bıraktığı yasalardan değildir. Şu duruma göre, bu işe bakmanın Anayasanın görevi içinde bulunduğu açıktır.
Şahap Arıç ve Halit Zarbun bu görüşe katılmamışlardır.
2- İtirazın yöneldiği 1803 sayılı Kanunun 2. maddesi (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 491. maddesi yönünden iptaline 25.3.1975 gününde Esas: 1975/51, Karar:1975/58 sayı ile karar verildiğinden, bu konuda yeniden karar verilmesine yer kalmamıştır.
III-SONUÇ :
1- İşin incelemesinin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna Şahap Arıç ve Halit Zarbun’un karşıoylarıyle ve oyçokluğu ile;
2-15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin bu işte itiraz konusu yapılan (B) bendindeki kuralın, itiraz yoluyla gelen başka bir işte Mahkememizce Anayasa’ya uygunluk denetiminden geçirilerek Türk Ceza Kanununun 491. maddesi ile sınırlı olarak iptaline 25.3.1975 gününde Esas:1975/51, Karar:1975/58 sayı ile karar verilmiş bulunduğundan bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;
3.4.1975 gününde karar verildi.
Başkan
Muhittin TAYLAN
Başkanvekili
Kâni VRANA
Üye
Şahap ARIÇ
Ahmet AKAR
Halit ZARBUN
Ziya ÖNEL
Abdullah ÜNER
Ahmet KOÇAK
Muhittin GÜRÜN
Lütfi ÖMERBAŞ
Hasan GÜRSEL
Ahmet Salih ÇEBİ
Adil ESMER
Nihat O.AKÇAKAYALIOĞLU
Ahmet H.BOYACIOĞLU
KARŞIOY YAZISI
Görev Sorunu :
1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasa uygun görmediğimden, katılmıyorum.
Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Anayasa Mahkemesinin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilatlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.
Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesi’nin, çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.
21.1.1975 günlü 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mahkemenin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım görev ve yetkiye ilişkin gerekçelerle, çoğunluğun bu kararına da katılmıyorum.