ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1975/49
Karar Sayısı : 1975/60
Karar Günü : 25/3/1975
İtiraz Yoluna Başvuran Mahkeme: Çubuk Sulh Ceza Mahkemesi
İtirazın Konusu: 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı "Cumhuriyetin 50’nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun"un 2. maddesinin (B) bendinin iptali istenmiştir.
I- Olay:
Çubuk Sulh Ceza Mahkemesinin bakmakta olduğu davada sanıklar hakkında uygulanacak Türk Ceza Kanunu’nun 491. maddesinin yer aldığı 1803 sayılı Yasa’nın 2. maddesinin (B) bendinin Anayasanın 92. maddesinin beşinci fıkrasıyla saptanan yöntemlere uyulmadan yasalaştırıldığı sanık vekili tarafından ileri sürülmüş, bu iddia Mahkemece de ciddi görülerek söz konusu Yasa maddesinin (B) bendinin, Türk Ceza Kanunu’nun 491. maddesi yönünden iptali için Anayasa’nın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Yasa’nın 27. maddeleri uyarınca Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmiştir.
II- İlk İnceleme:
Anayasa Mahkemesi 25.3.1975 gününde toplanmış ve İçtüzük’ün 15. maddesi uyarınca ilk incelemeyi yaparak aşağıdaki sorunlar üzerinde durmuştur:
1- Anayasa Mahkemesinin itirazı incelemeye görevli ve yetkili olup olmadığı sorunu:
Suç ve cezaların affı hakkındaki yasama belgelerinin Anayasa’ya uygunluk denetimine bağlı olup olmayacağı sorunu üzerinde durulmuş ve bu denetimin Anayasa Mahkemesince yapılmasına anayasal açıdan olanak bulunduğu sonucuna varılmıştır. Konu hakkında ayrıntılı gerekçeler, daha önce Anayasa Mahkemesinin 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/34, Karar: 1974/50 sayılı kararında tümüyle açıklanmış bulunduğundan (Resmî Gazete; gün: 21.1.1975, sayı: 15125) burada yinelenmesine gerek kalmamıştır.
Şu duruma göre itiraz yoluyla gelen bu işe bakmanın Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu açıktır.
Bu görüşe Şahap Arıç ve Halit Zarbun katılmamışlardır.
2- İtiraz konusu kuralın daha önce iptaline karar verilmiş olması:
15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanun’un 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın, Türk Ceza Kanunu’nun 491. maddesi yönünden iptaline, 25.3.1975 gününde Esas: 1975/51, Karar: 1975/58 sayı ile karar verilmiş olduğundan, bu konuda yeniden karar verilmesine yer kalmamıştır.
III- Sonuç:
1- İşin incelenmesinin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna Şahap Arıç ve Halit Zarbun'un karşıoylarıyla ve oyçokluğu ile;
2- 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanun’un 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın itiraz yolu ile gelen başka bir işte Mahkememizce Anayasa’ya uygunluk denetiminden geçirilerek Türk Ceza Kanunu’nun 491. maddesi ile sınırlı olarak iptaline 25.3.1975 gününde Esas: 1975/51, Karar: 1975/58 sayı ile karar verildiği anlaşıldığından bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;
25.3.1975 gününde karar verildi.
Başkan
Muhittin TAYLAN
Başkanvekili
Kâni VRANA
Üye
Şahap ARIÇ
İhsan ECEMİŞ
Ahmet AKAR
Halit ZARBUN
Abdullah ÜNER
Ahmet KOÇAK
Muhittin GÜRÜN
Lütfi ÖMERBAŞ
Hasan GÜRSEL
Ahmet Salih ÇEBİ
Şevket MÜFTÜGİL
Nihat O. AKÇAKAYALIOĞLU
Ahmet H. BOYACIOĞLU
KARŞIOY YAZISI
Görev Sorunu:
1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasa’ya uygun görmediğimden, katılmıyorum.
Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan, Anayasa Mahkemesinin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilatlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.
Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesinin, çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.
21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmî Gazete’de Yayınlanan Mahkememizin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım gerekçelerle, çoğunluğun görevle ilgili görüşlerine katılmıyorum.