ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1975/44
Karar Sayısı : 1975/54
Karar Tarihi:20/3/1975
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEME : İstanbul 10.Asliye Ceza Mahkemesi.
İTİRAZIN KONUSU : 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı “Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı” Hakkında Kanun”un 2. maddesinin (B) bendi hükmünün biçim yönünden Anayasaya aykırılığı nedeniyle Anayasanın değişik 151.ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı kanunun 27. maddelerine dayanarak iptali istenmiştir.
I- OLAY :
İstanbul 10. Asliye Ceza Mahkemesinde Esas: 1974/92 sayı ile kayıtlı olan kamu davasının görülmesi sırasında C.Savcısı tarafından ileri sürülen; Türk Ceza Kanununun sanık hakkında uygulanacak olan 510. maddesinin yer aldığı 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinin, Anayasanın 92. maddesinin beşinci fıkrası ile hükmü konulan kurullara uyulmadan yasalaştırıldığı yolundaki sav Mahkemece de ciddi görülerek, sözü edilen bendin iptali için Anayasanın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Yasanın 27. maddeleri uyarınca yoliyle Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar vermiştir.
II. İLK İNCELEME :
Anayasa Mahkemesi, 20.3.1975 gününde toplanmış ve İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca ilk incelemeyi yaparak aşağıdaki sorunlar üzerinde durmuştur:
1- Anayasa Mahkemesinin itirazı incelemeye görevli ve yetkili olup olmadığı sorunu:
Suç ve Cezaların affı hakkındaki yasama belgelerinin Anayasaya uygunluk denetimine bağlı olup olmayacağı sorunu üzerinde durulmuş ve bu denetimin Anayasa Mahkemesince yapılmasına anayasal olanak bulunduğu sonucuna varılmıştır. Konu hakkında ayrıntılı gerekçeler, daha önce Anayasa Mahkemesinin verdiği 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/34, Karar: 1974/50 sayılı kararında tümüyle açıklanmış bulunduğundan (Resmi Gazete; Gün. 21.1.1975, Sayı:15125) burada yinelenmesine gerek kalmamıştır.
Şu duruma göre, itiraz yoluyla gelen bu işe bakmanın Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu açıktır.
Şahap Arıç ve Halit Zarbun bu görüşe katılmamışlardır.
2- Esasın incelenmesindeki sınır sorunu:
Sanık hakkındaki kamu davasında uygulanacak olan Türk Ceza Kanununun 510. maddesi, 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinde sayılan yasa kuralları arasında yer aldığı göre Anayasa Mahkemesinin işin esasını, ancak (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 510. maddesi ile sınırlı olarak incelemesi gerekir.
Nihat O.Akçakayalıoğlu. uygulanacak kanun hükmü olması nedeniyle esasın (B) bendinin tümü yönünden incelemesi gerektiği düşüncesinde bulunmuştur.
3- İtiraz konusu kuralın daha önce iptaline karar verilmiş olması:
15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Yasanın 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 510. maddesi yönünden iptaline 4.3.1975 gününde Esas: 1975/7, Karar:1975/33 sayı ile karar verilmiş olduğundan bu konuda yeniden karar verilmesine yer kalmamıştır.
III- SONUÇ :
1- İşin incelemesinin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna Şahap Arıç’ın ve Halit Zarbun’un karşıoylarıyle ve oyçokluğu ile;
2- İşin esasının 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 510. maddesiyle sınırlı olarak incelenmesine Nihat O.Akçakayalıoğlu’nun incelemenin (B) bendinin tümü yönünden yapılması gerektiği yolundaki karşıoyu ile ve oyçokluğu ile;
3-15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 510. maddesi yönünden iptaline 4.3.1975 gününde, Esas: 1975/7, Karar:1975/33 sayı ile karar verilmiş olduğu anlaşıldığından bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;
11.3.1975 gününde karar verildi.
Başkan
Muhittin TAYLAN
Başkanvekili
Kâni VRANA
Üye
Şahap ARIÇ
Karşıoy eklidir.
İhsan ECEMİŞ
Ahmet AKAR
Halit ZARBUN
Abdullah ÜNER
Ahmet KOÇAK
Muhittin GÜRÜN
Lütfi ÖMERBAŞ
Hasan GÜRSEL
Ahmet Salih ÇEBİ
Şevket MÜFTÜGİL
Nihat O.AKÇAKAYALIOĞLU
Ahmet H.BOYACIOĞLU
KARŞIOY YAZISI
Görev Sorunu :
1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasaya uygun görmediğimden, katılmıyorum.
Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilâtlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.
Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesinin, çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.
21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Mahkememizin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım gerekçelerle, çoğunluğun görevle ilgili görüşlerine katılmıyorum.