ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1975/100
Karar Sayısı : 1975/118
Karar Günü : 29.4.1975
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEME:İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi.
İTİRAZIN KONUSU:15.5.1974 günlü, 1803 sayılı “Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun”un 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın iptali istemidir.
I. OLAY:
Sanık hakkında uygulanacak Türk Ceza Kanununun 493. maddesinin yer aldığı 1803 sayılı Yasanın 2. maddesinin (B) bendinin, Anayasa’nın 92. maddesinin beşinci fıkrası ile saptanan yöntemlere uyulmadan yasalaştırıldığı C.Savcılığınca ileri sürülmüş, bu sav, Mahkemece de ciddî görülerek, iptali için, Anayasa’nın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Kanunun 27. maddeleri gereğince Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmiştir.
II. İLK İNCELEME:
Anayasa Mahkemesi, İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca toplanarak aşağıdaki sorunlar üzerinde durmuştur:
1-Anayasa Mahkemesinin itirazı incelemeye görevli ve yetkili olup olmadığı sorunu:
Suç ve Cezaların Affı Hakkındaki Yasama belgelerinin Anayasa’ya uygunluk denetimine bağlı olup olmayacağı sorunu üzerinde durulmuş ve bunların da Anayasa’ya uygunluk denetimine bağlı olduğu sonucuna varılmıştır.
Konu hakkındaki gerekçeler, Anayasa Mahkemesinin 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/34, Karar: 1974/50 (Resmî Gazete, Gün: 21.1.1975, Sayı: 15125) ve 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/39, Karar: 1974/51 (Resmî Gazete, gün: 29.1.1975, Sayı: 15133) sayılı kararlarında tümü ile açıklanmış bulunduğundan, bunların burada yinelenmesine gerek kalmamıştır.
Şu duruma göre bu işe bakmanın Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu açıktır.
Şahap Arıç ve Halit Zarbun bu görüşe katılmamışlardır.
2- Esasın incelenmesinde sınır sorunu:
Sanık hakkındaki kamu davasında uygulanacak Türk Ceza Kanununun 493. maddesi, 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin itiraz konusu yapılmış bulunan (B) bendinde sayılan yasa maddeleri sırasında yer aldığına göre, Anayasa Mahkemesi için esasını, ancak (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 493. maddesi ile sınırlı olarak inceleyebilir.
Nihat O. Akçakayalıoğlu uygulanacak Kanun hükmü olması nedeniyle esasın (B) bendinin tümü yönünden incelenmesi görüşünde bulunmuştur.
3- İtiraz konusu kuralın daha önce iptaline karar verilmiş olması:
İtirazın yöneldiği, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın Türk Ceza Kanununun 493. maddesi yönünden iptaline 11.3.1975 gününde, Esas: 1975/18, Karar: 1975/47 sayılı ile karar verilmiş bulunduğu anlaşıldığından, bu konuda yeniden karar verilmesine yer kalmamıştır.
III- SONUÇ:
1- İşin incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna Şahap Arıç ve Halit Zarbun’un karşıoylarıyle ve oyçokluğu ile;
2- Dosyanın eksiği bulunmadığı anlaşıldığından işin esasının 15.5.1974 günlü 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın Türk Ceza Kanununun 493. maddesi ile sınırlı olarak incelenmesine Nihat O.Akçakayalıoğlu’nun esasın (B) bendinin tümü yönünden incelenmesi gerektiği yolundaki karşıoyuyla ve oyçokluğu ile;
3- 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin bu işte itiraz konusu yapılmış bulunan (B) bendindeki kuralın, itiraz yolu ile gelen başka bir işte Anayasa Mahkemesince Anayasa’ya uygunluk denetiminden geçirilerek Türk Ceza Kanununun 493. maddesi açısından iptaline 11.3.1975 gününde Esas: 1975/18, Karar: 1975/47 sayı ile karar verilmiş bulunduğundan bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;
29.4.1975 gününde karar verildi.
Başkan
Muhittin TAYLAN
Başkanvekili
Kâni VRANA
Üye
Şahap ARIÇ
İhsan ECEMİŞ
Halit ZARBUN
Abdullah ÜNER
Ahmet KOÇAK
Şekip ÇOPUROĞLU
Lûtfi ÖMERBAŞ
Hasan GÜRSEL
Ahmet Salih ÇEBİ
Şevket MÜFTÜGİL
Adil ESMER
Nihat O.AKÇAKAYALIOĞLU
Ahmet H.BOYACIOĞLU
KARŞIOY YAZISI
Görev sorunu;
1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasaya uygun görmediğimden, katılmıyorum.
Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilatlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.
Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesinin, çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.
21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Mahkememizin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım görev ve yetkiye ilişkin gerekçelerle, çoğunluğun bu kararına da katılmıyorum.