ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 1975/94

Karar Sayısı : 1975/117

Karar Tarihi:29/4/1975

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEME : İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi.

İTİRAZIN KONUSU :  15.5.1974 günlü, 1803 sayılı “Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun” un 3/2. maddesinin iptali istemidir.

I- OLAY :

Sanık hakkında uygulanacak 6258 sayılı kanunla değişik 1567 sayılı Kanunun yer aldığı 1803 sayılı Yasanın 3. maddesinin ikinci fıkrasının Anayasa’nın 92. maddesinin beşinci fıkrası ile saptanan yöntemlere uyulmadan yasalaştırıldığı; C.Savcılığınca ileri sürülmüş, bu sav Mahkemece de ciddi görülerek, iptali için,Anayasa’nın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Kanunun 27. maddeleri gereğince Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmiştir.

II. İLK İNCELEME :

Anayasa Mahkemesi, İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca toplanarak aşağıdaki sorunlar üzerinde durmuştur.

1- Anayasa Mahkemesinin itirazı inceleme görevi ve yetkisi olup olmadığı sorunu:

Suç ve cezaların affı hakkındaki yasama belgelerinin Anayasa’ya uygunluk denetimine bağlı olup olmayacağı sorunu üzerinde durulmuş ve bunların da Anayasaya uygunluk denetimine bağlı bulunduğu sonucuna varılmıştır.

 Konu hakkındaki gerekçeler, Anayasa Mahkemesinin 28.11.1974 günlü, Esas:1974/34, Karar: 1974/50 (Resmi Gazete, gün: 21.1.1975, sayı: 15125) ve 28.11.1974 günlü, Esas:1974/39, Karar: 1974/51 (Resmi Gazete, gün: 29.1.1975, sayı: 15133) sayılı kararlarında tümü ile açıklanmış bulunduğundan, bunların burada yinelenmesine gerek kalmamıştır.

Şu duruma göre, bu işe bakmanın Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu açıktır.

Şahap Arıç ve Halit Zarbun bu görüşe katılmamışlardır.

2- Esasın İncelemesinde sınır sorunu:

Sanık hakkındaki kamu davasında uygulanacak 6258 sayılı Kanunla değişik 1567 sayılı Kanun, ek ve tadilleri, 1803 sayılı Kanunun 3. maddesinin itiraz konusu yapılmış bulunan ikinci fıkrasında yer aldığına göre, Anayasa Mahkemesi işin esasını, ancak “ve Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki 1567 sayılı Kanunlar ile bunların ek ve tadilleri hükümlerini ihlâl eyleyen fiillere” ilişkin bölümü ile sınırlı olarak inceleyebilir.

Nihat O.Akçakayalıoğlu, uygulanacak kanun hükmü olması nedeniyle esasın 3. maddenin ikinci fıkrasının tümü yönünden incelenmesi gerektiği görüşünde bulunmuştur.

3- İtiraz konusu kuralın daha önce iptaline karar verilmiş olması:

İtirazın yöneltildiği 1803 sayılı Yasanın 3. maddesinin ikinci fıkrasında yer alan kuralın iptaline 5.3.1975 gününde, Esas: 1975/3, Karar: 1975/35 sayı ile karar verilmiş bulunduğu anlaşıldığından, bu konuda yenden karar verilmesine yer kalmamıştır.

III- SONUÇ :

1- İşin incelenmesinin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna, Şahap Arıç ve Halit Zarbun’un karşıoylariyle ve oyçokluğu ile;

2- Dosyanın eksiği bulunmadığı anlaşıldığından işin esasının, 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 3. maddesinin itiraz konusu yapılmış bulunan ikinci fıkrasının “ve Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki 1567 sayılı Kanunlar ile bunların ek ve tadilleri hükümlerini ihlâl eyleyen fiiller”e ilişkin kurallarla sınırlı olarak incelenmesine Nihat O.Akçakayalıoğlu’nun esasın 3. maddesinin ikinci fıkrasının tümü yönünden incelenmesi gerektiği yolundaki karşıoyuyla ve oyçokluğu ile;

 3- 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 3. maddesinin bu işte itiraz konusu yapılan ikinci fıkrasındaki kuralın, itiraz yolu ile gelen başka bir işte Anayasa Mahkemesince Anayasaya uygunluk denetiminden geçirilerek, “ve Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkındaki 1567 sayılı Kanunlar ile bunların ek ve tadilleri hükümlerini ihlâl eyleyen fiiller” e ilişkin kurallar yönünden iptaline 5.3.1975 gününde Esas: 1975/3, Karar: 1975/35 sayı ile karar verilmiş bulunduğundan, bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;

 29.4.1975 gününde karar verildi.

KARŞIOY YAZISI 

 Görev Sorunu :

1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasa uygun görmediğimden, katılmıyorum.

Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilâtlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.

Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesinin, çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.

KARŞIOY YAZISI

21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mahkememizin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım görev ve yetkiye ilişkin gerekçelerle, çoğunluğun bu kararına da katılmıyorum.