ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1964/29
Karar Sayısı : 1964/48
Karar Günü : 12.6.1964
İSTEMDE BULUNAN: İstanbul 11. Sulh Hukuk Mahkemesi.
İSTEMİN KONUSU: Gayrimenkul Kiraları Hakkındaki 6570 sayılı Kanunun 2. ve 3. maddelerinin iptaline dair olan Anayasa Mahkemesi kararı yürürlüğe girdiğine göre aynı kanunun 9. ve 11. maddelerindeki sözleşme şartlarının değiştirilmesini önleyen hükümlerden artık (kiralar ilânihaye arttırılamaz) gibi bir sonuç çıkarılamıyacağı ve 26.9.1963 gününden sonra belediye encümenlerinin eski işler üzerinde dahi kira takdiri yetkisi kalmamış sayılması gerektiği hususlarının belli edilmesi istenmiştir.
Anayasa Mahkemesinin, İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca 12.6.1964 gününde ilk inceleme için yaptığı toplantıda; işin, niteliği bakımından başka güne bırakılması gerekli görülmiyerek incelemeye devam edilmesine oybirliği ile karar verildikten ve istemde bulunan mahkemenin yazısı ve düzenlenen rapor okunduktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Mahkemelerin hangi durumlarda ve ne yolla Anayasa Mahkemesine başvuracakları Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 151. ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkındaki 22.4.1962 günlü ve 44 sayılı Kanunun 27. maddesinde açıkça gösterilmiştir. Bu hükümlere göre bir dâvaya bakmakta olan mahkeme ve o dâva sebebiyle uygulanacak kanun hükümlerini Anayasaya aykırı görürse, yahut taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırsa Anayasa Mahkemesinden bu konuda karar ister. İnceleme konusu başvurmada ise, mahalli mahkeme 6570 sayılı Kanunun 9. ve 11. maddeleri üzerindeki görüş ve yorumunun Anayasa Mahkemesince de incelenmesi ve doğrulanması isteğindedir. Bu duruma göre Anayasanın 51. ve 44 sayılı Kanunun 27. maddeleri kapsamına girmiyen istemin reddi gerekir. Üyelerden İbrahim Senil ve Hakkı Ketenoğlu bu gerekçeye katılmamışlarsa da istemin reddi gerektiği kanısında birleşmişlerdir.
SONUÇ: İstemin reddine sonuçta oybirliği ile gerekçede ise Üyelerden İbrahim Senil ve Hakkı Ketenoğlu’nun muhalefetleriyle ve oyçokluğu ile 12.6.1964 gününde karar verildi.
Başkan Vekili
Lûtfi AKADLI
Üye
Rifat GÖKSU
İ. Hakkı ÜLKMEN
Şemsettin AKÇOĞLU
İbrahim SENİL
İhsan KEÇECİOĞLU
A. Şeref HOCAOĞLU
Salim BAŞOL
Celâlettin KURALMEN
Hakkı KETENOĞLU
Fazıl ULUOCAK
Avni GİVDA
Ahmet AKAR
Lûtfî ÖMERBAŞ
Ekrem TÜZEMEN
MUHALEFET ŞERHİ
İstanbul 11 nci Sulh Hukuk Mahkemesinin kararı 6570 sayılı Kanunun 2 ve 3 üncü maddelerinin iptaline müntehi bulunan Anayasa Mahkemesi kararına matuf ve kararımızın, 6570 sayılı Kanunun 9 ve 11 inci maddelerine ait son tatbikat karşısında tavzihi isteminden ibarettir.
Bir kanunun muayyen maddelerinin iptaline dair olan kararın aynı kanunun diğer maddeleri imâl olunarak iptalden sonra tecelli eden içtihat ve anlayışlar dolayisiyle tavzihi kararımızla ilgili bulunmamaktadır. 6570 sayılı Kanunun 9 ve 11 inci maddelerinin tefsiri yönünden iptal kararımız hükümsüz kalıyorsa iptale götüren sebeplere istisnaden 9 ve 11 inci maddeler ayrıca itiraz ve iptal konusu edilebilir. Anayasanın 151 ve kuruluş Kanunumuzun (44 sayılı) 27 nci maddeleri çerçevesinde itiraz yoluyla açılmış bir iptal dâvası da yoktur.
Bunlara binaen istemin reddi gerektiği reyindeyim.