“…
Mahkememizin 2019/323 Esas sayılı dosyasında sanıklar hakkında TCK 89/1, 89/2-b maddesi uyarınca kamu davası açılmış, mahkemece beraat kararı verilmiş, Yargıtay incelemesinde sanıkların okul müdürü ve müdür muavinleri olması sebebiyle 4483 sayılı Yasa hükümlerine göre izin alınması gerektiğinden dolayı dosya bozulmuş, mahkemece soruşturma izni alınmış, yargılamaya devam edilmiş, iddia makamı esas hakkında mütalaasını vermiş, sanıkların TCK 89/1, 89/2-b maddeleri uyarınca cezalandırılmaları talep ve mütalaa olunmuştur. Suç tarihi 03/01/2017 olup, 7188 sayılı Yasa 17/10/2019 tarihinde kabul edilmiştir. Yüksek Anayasa Mahkemesi Basit Yargılama usulünün devam eden dosyalara da uygulanması gerektiği yönünde karar vermiştir.
Olayımızda ise, sanıklar okul müdürü ve muavinleri olup, 7188 sayılı Yasanın 24. maddesinin 7. fıkrasına göre haklarında Basit Yargılama Usulü uygulanamayacaktır. Anayasa madde 10 kanun önünde herkesin eşit olduğunu ifade etmektedir. Bu durumda normal sıradan bir vatandaş bu suçu işleseydi, 7188 sayılı Yasanın 24 ve devamı maddelerine göre CMK 251/3 madde uyarınca cezasından 1/4 indirim yapılacak ve Basit Yargılama Usulü uygulanacaktır. Sanıkların sırf okul müdürü ve müdür muavinleri olması sebebiyle aynı suçtan yargılanmaları durumunda 1/4 indirim haklarında uygulanamayacaktır. Bu husus Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 10. maddesinde düzenlenen (herkes kanun önünde eşittir) düzenlemesine açıkça aykırıdır. Bu sebeple Anayasa Mahkemesine itiraz yoluna başvurma zarureti doğmuştur.
TALEP : 7188 sayılı Yasanın 24. maddesinin 7. bendinin “Basit Yargılama Usulü …… Soruşturma veya kovuşturma yapılması izne ya da talebe bağlı olan suçlar hakkında uygulanmaz.” ibaresinin iptali ve kanun metninden çıkarılması saygıyla arz ve talep olunur.”
ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 2021/31
Karar Sayısı : 2021/21
Karar Tarihi : 31/3/2021
R.G.Tarih-Sayısı : Tebliğ edildi.
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Eskişehir 5. Asliye Ceza Mahkemesi
İTİRAZIN KONUSU: 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 17/10/2019 tarihli ve 7188 sayılı Kanun’un 24. maddesiyle başlığı ile birlikte yeniden düzenlenen 251. maddesinin (7) numaralı fıkrasının “Basit yargılama usulü, … soruşturma veya kovuşturma yapılması izne ya da talebe bağlı olan suçlar hakkında uygulanmaz.” bölümünün Anayasa’nın 10. maddesine aykırılığı ileri sürülerek iptaline karar verilmesi talebidir.
OLAY: Taksirle yaralama suçundan açılan davada itiraz konusu kuralın Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptali için başvurmuştur.
I. İPTALİ İSTENEN KANUN HÜKMÜ
Kanun’un itiraz konusu kuralın da yer aldığı 251. maddesinin (7) numaralı fıkrası şöyledir:
“(7) Basit yargılama usulü, yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik hâlleri ile soruşturma veya kovuşturma yapılması izne ya da talebe bağlı olan suçlar hakkında uygulanmaz.”
II. İLK İNCELEME
1. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü (İçtüzük) hükümleri uyarınca yapılan ilk inceleme toplantısında başvuru kararı ve ekleri, Raportör Yakup MACİT tarafından hazırlanan ilk inceleme raporu ve itiraz konusu kanun hükmü okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
2. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un “Anayasaya aykırılığın mahkemelerce ileri sürülmesi” başlıklı 40. maddesinde Anayasa Mahkemesine itiraz yoluyla yapılacak başvurularda izlenecek yöntem düzenlenmiştir. Söz konusu maddenin (1) numaralı fıkrasında bir davaya bakmakta olan mahkemenin bu davada uygulanacak bir kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin hükümlerini Anayasa’ya aykırı görmesi hâlinde veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varması durumunda anılan fıkrada sayılan belgeleri dizi listesine bağlayarak Anayasa Mahkemesine göndereceği belirtilmiş; bu fıkranın (a) bendinde de “İptali istenen kuralların Anayasanın hangi maddelerine aykırı olduklarını açıklayan gerekçeli başvuru kararının aslı”, (b) bendinde “Başvuru kararına ilişkin tutanağın onaylı örneği”, (c) bendinde “Dava dilekçesi, iddianame veya davayı açan belgeler ile dosyanın ilgili bölümlerinin onaylı örnekleri” Anayasa Mahkemesine gönderilecek belgeler arasında sayılmıştır. Maddenin (4) numaralı fıkrasında ise açık bir şekilde dayanaktan yoksun veya yöntemine uygun olmayan itiraz başvurularının Anayasa Mahkemesi tarafından esas incelemeye geçilmeksizin gerekçeleriyle reddedileceği hükme bağlanmıştır.
3. İçtüzük’ün 46. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendinde de “Başvuru kararına ilişkin tutanağın onaylı örneği”, (b) bendinde “Dava dilekçesi, iddianame veya davayı açan belgeler ile dosyanın ilgili bölümlerinin onaylı örnekleri”, (c) bendinde “Dava dosyasında sunulan belgelerin tarih sırasına göre başlıklar hâlinde sıralandığı dizi pusulası” Anayasa Mahkemesine sunulacak belgeler arasında sayılmıştır.
4. İçtüzük’ün 49. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendinde ise Anayasa Mahkemesince yapılan ilk incelemede başvuruda eksikliklerin bulunduğunun tespit edilmesi hâlinde itiraz yoluna ilişkin işlerde esas incelemeye geçilmeksizin başvurunun reddine karar verileceği belirtilmiştir.
5. Yapılan inceleme neticesinde itiraz yoluna başvuran Mahkemece Anayasa Mahkemesine başvurulması hususunda bir karar alındığına ilişkin tutanağa başvuru belgeleri arasında yer verilmediği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda Mahkemenin 19/2/2021 tarihli gerekçeli başvuru kararıyla Anayasa Mahkemesine başvurduğu görülmekle birlikte başvuru kararına ilişkin tutanağın onaylı örneğinin dosyada bulunmadığı anlaşılmıştır.
6. Açıklanan nedenlerle 6216 sayılı Kanun’un 40. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi ile İçtüzük’ün 46. maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendine aykırı olduğu anlaşılan başvurunun 6216 sayılı Kanun’un 40. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince yöntemine uygun olmadığından esas incelemeye geçilmeksizin reddi gerekir.
III. HÜKÜM
4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 17/10/2019 tarihli ve 7188 sayılı Kanun’un 24. maddesiyle başlığı ile birlikte yeniden düzenlenen 251. maddesinin (7) numaralı fıkrasının “Basit yargılama usulü, … soruşturma veya kovuşturma yapılması izne ya da talebe bağlı olan suçlar hakkında uygulanmaz.” bölümünün iptaline karar verilmesi talebiyle yapılan itiraz başvurusunun 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 40. maddesinin (4) numaralı fıkrası gereğince yöntemine uygun olmadığından esas incelemeye geçilmeksizin REDDİNE 31/3/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Başkan
Zühtü ARSLAN
Başkanvekili
Hasan Tahsin GÖKCAN
Kadir ÖZKAYA
Üye
Engin YILDIRIM
Hicabi DURSUN
Celal Mümtaz AKINCI
Muammer TOPAL
M. Emin KUZ
Rıdvan GÜLEÇ
Recai AKYEL
Yusuf Şevki HAKYEMEZ
Yıldız SEFERİNOĞLU
Selahaddin MENTEŞ
Basri BAĞCI
İrfan FİDAN