ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı     : 2005/97

Karar Sayısı   : 2008/175

Karar Günü   : 27.11.2008

R.G. Tarih-Sayı :24.12.2008'de tebliğ edildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEMELER:

1- İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesi         Esas Sayısı : 2005/97

2- Silopi 2. Asliye Ceza Mahkemesi Esas Sayısı : 2005/154

3- Torul Asliye Ceza Mahkemesi Esas Sayısı : 2005/166

İTİRAZLARIN KONUSU:4.12.2004 günlü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 150. maddesinin (3) numaralı fıkrasının Anayasa'nın 2., 10. 11., 12. ve 36. maddelerine aykırılığı savıyla iptali istemidir.

I- OLAYLAR

Çeşitli suçlardan dolayı sanıkların cezalandırılmaları istemiyle açılan davalarda, üst sınırı beş yıldan fazla ceza verilmesini gerektiren suçlarda müdafi atanması zorunluluğu getiren itiraz konusu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkemeler iptali için başvurmuşlardır.

II- İTİRAZ KONUSU YASA KURALI

4.12.2004 günlü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun itiraz konusu fıkrayı da içeren 150. maddesi şöyledir:

"MADDE 150.- (1) Şüpheli veya sanık, müdafi seçebilecek durumda olmadığını beyan ederse, istemi halinde bir müdafi görevlendirilir.

(2) Şüpheli veya sanık onsekiz yaşını doldurmamış ya da sağır veya dilsiz veya kendisini savunamayacak derecede malul olur ve bir müdafii de bulunmazsa istemi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir.

(3) Üst sınırı en az beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada ikinci fıkra hükmü uygulanır".

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince, değişik tarihlerde yapılan ilk inceleme toplantılarında dosyalarda eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.

IV- BİRLEŞTİRME KARARI

İstanbul 22. Asliye Ceza Mahkemesi'nin başvurusuna ilişkin Esas: 2005/97; Silopi 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin başvurusuna ilişkin Esas:2005/154; Torul Asliye Ceza Mahkemesi'nin başvurusuna ilişkin Esas: 2005/166 sayılı davaların, aralarındaki hukuki irtibat nedeniyle Esas: 2005/97 sayılı dava ile birleştirilmesine, birleştirilen davaların esaslarının kapatılmasına, esas incelemenin 2005/97 sayılı dosya üzerinden yürütülmesine, 27.11.2008 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.

V- ESASIN İNCELENMESİ

Başvuru kararları ve ekleri, işin esasına ilişkin rapor, itiraz konusu yasa kuralı ve ilgili yasama belgeleriyle bunların gerekçeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

19.12.2006 günlü 26381 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 21. maddesi ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun itiraz konusu fıkranın da yer aldığı 150. maddesinin değiştirilmesi nedeniyle, daha önce üst sınırı en az 5 yıl hapis cezası gerektiren suçlarda sanıklar için zorunlu müdafi atanması öngörülmüş iken, değişiklikten sonra bu zorunluluk alt sınırı 5 yıl ve daha fazla ceza gerektiren suçlardan yargılanan sanıklarla sınırlandırılmıştır. Yargılama usulüne ilişkin yasaların kamu düzeninden sayılması nedeniyle derhal uygulanacağı gözetildiğinde, 4.12.2004 günlü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 150. maddesinin (3) numaralı fıkrasında yer alan kuralın iptali isteminin konusunun kalmadığı anlaşılmaktadır.

Bu nedenle, iptal istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekir.

VI- SONUÇ

 4.12.2004 günlü, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 150. maddesi, 6.12.2006 günlü, 5560 sayılı Yasa'nın 21. maddesi ile değiştirildiğinden, 5271 sayılı Yasa'nın 150. maddesinin (3) numaralı fıkrasına ilişkin KONUSU KALMAYAN İSTEM HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, 27.11.2008 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.