logo
Norm Denetimi Kararları Kullanıcı Kılavuzu

(AYM, E.2004/102, K.2005/96, 29/11/2005, § …)
Kararlar Bilgi Bankasında yayınlanan karar metni
editöryal düzeltmelere tabi tutulmuş olabilir.

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

 

Esas Sayısı : 2004/102

Karar Sayısı : 2005/96

Karar Günü : 29.11.2005

Resmi Gazete Tarih-Sayısı : 07.09.2006-26282

 

İPTAL DAVASINI AÇAN : Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyesi Ali TOPUZ ve K. Kemal ANADOL ile 115 Milletvekili

İPTAL DAVASININ KONUSU : 17.9.2004 günlü, 5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un, 13. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendiyle değiştirilen 24.12.2003 günlü, 5027 sayılı “2004 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nun 17. maddesinin (a) fıkrasının (10) numaralı bendinin, Anayasa'nın Başlangıç Kısmı ile 2., 6., 11., 161. ve 162. maddelerine aykırılığı savıyla iptali ve yürürlüğünün durdurulması istemidir.

II- YASA METİNLERİ

A- İptali İstenilen Yasa Kuralı

17.9.2004 günlü, 5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un, 13. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendiyle değiştirilen 24.12.2003 günlü, 5027 sayılı 2004 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nun 17. maddesinin (a) fıkrasının (10) numaralı bendi şöyledir :

10. Aynı kuruluş bütçesi içinde fonksiyonel ve ekonomik sınıflandırma ayırımına bakılmaksızın aktarma yapmaya veya kuruluşların bütçelerinden Maliye Bakanlığı bütçesinin yedek ödenek tertiplerine aktarma yapmaya,”.

B- Dayanılan ve İlgili Görülen Anayasa Kuralları

Dava dilekçesinde Anayasa'nın Başlangıç Kısmı ile 2., 6., 11., 161. ve 162. maddelerine dayanılmış, 7. maddesi ise ilgili görülmüştür.

III- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi gereğince, Mustafa BUMİN, Haşim KILIÇ, Fulya KANTARCIOĞLU, Ertuğrul ERSOY, Tülay TUĞCU, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, Mustafa YILDIRIM, Fazıl SAĞLAM, A. Necmi ÖZLER ve Serdar ÖZGÜLDÜR'ün katılmalarıyla 18.11.2004 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında, dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine, yürürlüğü durdurma isteminin bu konudaki raporun hazırlanmasından sonra karara bağlanmasına oybirliğiyle karar verilmiştir.

IV- ESASIN İNCELENMESİ

Dava dilekçesi ve ekleri, işin esasına ilişkin rapor, iptali istenilen Yasa kuralı, dayanılan Anayasa kuralları ve bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü :

Dava dilekçesinde, 5027 sayılı Yasa'nın 17. maddesinin (a) fıkrasının (10) numaralı bendinde yer alan “Mal ve Hizmet Alımları” tertipleri arasında Maliye Bakanına tanınan aktarma yapma yetkisinin sınırlı bir yetki olduğu, 5234 sayılı Yasa'yla yapılan değişiklikle, kuruluş bütçe ödenekleri üzerindeki aktarma yetkisinin sınırsız bir şekilde genişletildiği, ayrıca kuruluşların bütçelerinden Maliye Bakanlığı bütçesindeki yedek ödenek tertibine aktarma yapılabilmesi konusunda da ek bir yetki daha verildiği, böylece TBMM'nin Devletin gelir ve giderlerini Millet adına onaylama hakkını kullanmasının sınırlandırıldığı ve engellendiği, ayrıca Maliye Bakanına tanınan geniş yetkinin, Yasama organının kuruluşların bütçe ödeneklerine ilişkin ortaya koyduğu iradesine de ters düştüğü, bu nedenlerle Kuralın, Anayasa'nın Başlangıç Kısmı ile 2., 6., 11., 161. ve 162. maddelerine aykırılığı ileri sürülmüştür.

2949 sayılı Yasa'nın 29. maddesine göre dava konusu kural, Anayasa'nın 7. maddesi yönünden de incelenmiştir.

5234 sayılı Yasa ile 5027 sayılı 2004 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nda değişiklik yapılarak “Aynı kuruluş bütçesi içinde fonksiyonel ve ekonomik sınıflandırma ayırımına bakılmaksızın aktarma yapmaya veya kuruluşların bütçelerinden Maliye Bakanlığı bütçesinin yedek ödenek tertiplerine aktarma yapmaya” Maliye Bakanı yetkili kılınmıştır.

Anayasa'nın 7. maddesinde, “Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisi'nindir. Bu yetki devredilemez.”; denilmektedir. Buna göre, yasa koyucunun temel ilkeleri koymadan, çerçeveyi çizmeden yürütmeye yetki vermemesi, sınırsız, belirsiz bir alanı, yönetimin düzenlemesine bırakmaması gerekir. Yasa ile yetkilendirme Anayasa'nın öngördüğü biçimde yasa ile düzenleme anlamına gelmez. Yasa koyucu, gerektiğinde sınırlarını belirlemek koşuluyla bazı konuların düzenlenmesini idareye bırakabilir. Bu bağlamda, sık sık değişik önlemler alınmasına veya bunların kaldırılmasına gerek görülen ekonomik, teknik veya benzeri alanlarda temel kurallar saptandıktan sonra ayrıntıların düzenlenmesinin idareye verilmesi, yasama yetkisinin devri olarak nitelendirilemez.

Dava konusu Kural'la Maliye Bakanı'na çerçevesi çizilmemiş, esasları belirlenmemiş bir alanda hiçbir sınırlamaya bağlı olmaksızın geniş yetkiler tanınarak yasama yetkisinin devrine yol açılmıştır.

Bu nedenlerle, dava konusu Kural Anayasa'nın 7. maddesine aykırıdır. İptali gerekir.

Anayasa'nın 7. maddesine aykırı görülerek iptal edilen Kuralın, Anayasa'nın Başlangıç Kısmı ile 2., 6., 11., 161. ve 162. maddeleri yönünden ayrıca incelenmesine gerek görülmemiştir.

V- YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI İSTEMİ

17.9.2004 günlü, 5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un, 13. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendiyle değiştirilen 24.12.2003 günlü, 5027 sayılı 2004 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nun 17. maddesinin (a) fıkrasının (10) numaralı bendinin yürürlüğünün durdurulması isteminin koşulları oluşmadığından REDDİNE, 29.11.2005 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

VI- SONUÇ

17.9.2004 günlü, 5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un, 13. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendiyle değiştirilen 24.12.2003 günlü, 5027 sayılı 2004 Malî Yılı Bütçe Kanunu'nun 17. maddesinin (a) fıkrasının (10) numaralı bendinin Anayasa'ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, 29.11.2005 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

 

Başkan

Tülay TUĞCU

Başkanvekili

Haşim KILIÇ

Üye

Sacit ADALI

 

 

Üye

Fulya KANTARCIOĞLU

Üye

Ahmet AKYALÇIN

Üye

Mehmet ERTEN

 

 

Üye

Mustafa YILDIRIM

Üye

A.Necmi ÖZLER

Üye

Serdar ÖZGÜLDÜR

 

 

Üye

Serruh KALELİ

Üye

Osman Alifeyyaz PAKSÜT

 

 

 

 

I. KARAR KİMLİK BİLGİLERİ

Dönemi 1982
Karar No 2005/96
Esas No 2004/102
İlk İnceleme Tarihi 18/11/2004
Karar Tarihi 29/11/2005
Künye (AYM, E.2004/102, K.2005/96, 29/11/2005, § …)    
Dosya Sonucu (Karar Türü) Esas - İptal
Başvuru Türü İptal
Başvuran (Genel) - Başvuran (Özel) TBMM Milletvekilleri - Milletvekilleri
Resmi Gazete 07/09/2006 - 26282
Üyeler Haşim KILIÇ
Osman Alifeyyaz PAKSÜT
Sacit ADALI
Fulya KANTARCIOĞLU
Ahmet AKYALÇIN
Mehmet ERTEN
Abdullah Necmi ÖZLER
Serdar ÖZGÜLDÜR
Şevket APALAK
Serruh KALELİ
Zehra Ayla PERKTAŞ

II. İNCELEME SONUÇLARI


5027 2004 Mali Yılı Bütçe Kanunu 17/a-10 Esas - İptal Anayasaya esas yönünden aykırılık yok yok
5234 Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 13/1-C Esas - İptal Anayasaya esas yönünden aykırılık yok yok

T.C. Anayasa Mahkemesi