ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 1997/30

Karar Sayısı : 1997/46

Karar Günü : 9.4.1997

R.G. Tarih-Sayı :17.09.1997'de Tebliğ edildi.

İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN : Ankara 5. İdare Mahkemesi

İTİRAZIN KONUSU : 27.11.1994 günlü, 22124 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulan 24.11.1994 günlü, 4046 sayılı "Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 18. maddesinin (B) ve (C) bentlerinin, Anayasa'nın 7. ve 153. maddelerine aykırılığı savıyla iptali ve yürürlüğün durdurulması istemidir.

I- OLAY

HAVAŞ paylarının % 60'ının satışına ilişkin 25.3.1995 gün ve 28 sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu işleminin iptali istemiyle açılan davada, işlemin dayanağını oluşturan 4046 sayılı Yasa'nın 18. maddesinin (B) ve (C) bentlerinin Anayasa'ya aykırı olduğu yolundaki davacı savını ciddî bulan Mahkeme iptalleri istemiyle başvurmuştur.

III- YASA METİNLERİ

A- İtiraz Konusu Yasa Kuralları

4046 sayılı Yasa'nın 18. maddesinin birinci fıkrası ile iptali istenilen (B) ve (C) bentleri şöyledir:

"MADDE 18- Özelleştirme programına alınan kuruluşların özelleştirilmesine ilişkin olarak özelleştirme yöntemleri, değer tespiti ve ihale usulleri aşağıda belirtilmiştir.

B) Değer tespiti

Özelleştirme programına alınan kuruluşların değer tespit işlemleri, bu kuruluşların nitelikleri ve bunlara uygulanacak özelleştirme yöntemleri de dikkate alınarak;

a) İndirgenmiş nakit akımları (net bugünkü değer),

b) Temettü verimi,

c) Defter değeri,

d) Net aktif değeri,

e) Amortize edilmiş yenileme değeri,

f) Tasfiye değeri,

g) Fiyat/kazanç oranı,

h) Piyasa kapitalizasyon değeri,

ı) Piyasa değeri/defter değeri,

i) Ekspertiz değeri,

j) Fiyat/nakit akım oranı,

Gibi genel kabul görmüş değerleme metotları kullanılarak yapılır.

Bu değer tespit işlemleri İdare bünyesinde ve İdare Başkanının onayı ile en az beş üyeden oluşturulacak "Değer Tespit Komisyonları" veya İdare tarafından teklif ve Kurulca kabul edilecek "özel bağımsız ihtisas kuruluşları" tarafından yapılır. Komisyonlar, üyelerinin tamamının katılımı ile toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. İdare Başkanı veya komisyon başkanınca lüzum görüldüğü taktirde komisyona yardımcı olmak üzere değerleme kararlarına katılmamak şartıyla yeteri kadar yerli ve/veya yabancı danışman görevlendirilebilir.

Özelleştirmeye ilişkin yapılan değer tespiti yöntemleri ve çalışmaları açıklık-şeffaflık ilkesi gereği kamuoyuna duyurulur.

C) İhale usulleri

Özelleştirme işlemlerinde aşağıdaki ihale usulleri uygulanır:

a) Kapalı teklif usulü,

b) Pazarlık usulü,

c) Açık artırma usulü,

d) Açık teklif usulü,

e) Belirli istekliler arasında kapalı teklif usulü.

İşin gereğine göre yukarıda belirtilen ihale usullerinden birinin veya bir kaçının birlikte uygulanmasına İdarece karar verilir. İhale işlemleri İdare bünyesinde ve İdare Başkanının onayı ile en az beş üyeden oluşturulacak İhale Komisyonları tarafından yürütülür.

İhale şartları ihale öncesinde, ihale sonuçları ise ihale sonrasında açıklık-şeffaflık ilkesi gereği kamuoyuna duyurulur."

B- Dayanılan Anayasa Kuralı

İtiraz gerekçesinde dayanılan Anayasa kuralları şunlardır:

1- "MADDE 7.- Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez."

2- "MADDE 153.- ...

Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlar."

IV- İLK İNCELEME

Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü'nün 8. maddesi uyarınca Yekta Güngör ÖZDEN, Güven DİNÇER, Selçuk TÜZÜN, Ahmet N. SEZER, Samia AKBULUT, Haşim KILIÇ, Yalçın ACARGÜN, Mustafa BUMİN, Ali HÜNER, Lütfi F. TUNCEL ve Fulya KANTARCIOĞLU'nun katılmalarıyla 18.3.1997 günü yapılan ilk inceleme toplantısında; dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.

V- YÜRÜRLÜĞÜN DURDURULMASI İSTEMİ

24.11.1994 günlü, 4046 sayılı "Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 18. maddesinin yürürlüklerinin durdurulması istenen (B) ve (C) bentleri, 3.4.1997 günlü, 4232 sayılı Yasa'nın 2. maddesiyle değiştirildiğinden, bu konuda karar verilmesine gerek olmadığına 9.4.1997 gününde oybirliğiyle karar verilmiştir.

VI- ESASIN İNCELENMESİ

İtiraz konusu 4046 sayılı Yasa'nın 18. maddesinin (B) ve (C) bentleri Anayasa Mahkemesi'nin 9.4.1997 günlü, Esas: 1997/35, Karar: 1997/45 sayılı kararıyla iptal edilmiştir. Aynı kuralların iptali istemiyle yapılan başvuru hakkında yeniden karar verilmesine gerek görülmemiştir.

VII- SONUÇ

24.11.1994 günlü, 4046 sayılı "Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 18. maddesinin (B) ve (C) bentleri, Anayasa Mahkemesi'nin 9.4.1997 günlü, E. 1997/35, K. 1997/45 sayılı kararıyla iptal edildiğinden AYNI KONUDA YENİDEN KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,

9.4.1997 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

Esas Sayısı : 1997/30

Karar Sayısı : 1997/4 (Yürürlüğü Durdurma)

Karar Günü : 9.4.1997

24.11.1994 günlü, 4046 sayılı "Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 18. maddesinin yürürlüklerinin durdurulması istenen (B) ve (C) bentleri, 3.4.1997 günlü, 4232 sayılı Yasa'nın 2. maddesiyle değiştirildiğinden BU KONUDA BİR KARAR VERİLMESİNE GEREK OLMADIĞINA,

9.4.1997 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.