ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1975/50
Karar Sayısı : 1975/61
Karar Tarihi:25/3/1975
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEME : Karabük Ağır Ceza Mahkemesi.
İTİRAZIN KONUSU : 15.5.1974 günlü,1803 sayılı “Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun”un 2. maddesinin (B) bendinin iptali istemidir.
I- OLAY :
Mahkemenin bakmakta olduğu davada sanıklar hakkında uygulanacak olan Türk Ceza Kanununun 510. maddesinin yer aldığı 1803 sayılı Yasanın 2. maddesinin (B) bendinin, Anayasanın 92.maddesinin beşinci fıkrası ile saptanan yöntemlere uyulmadan yasalaştırıldığı sanıklar vekili tarafından ileri sürülmüş bu sav Mahkemece de ciddi görülerek iptali için, Anayasa’nın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Kanunun 27. maddeleri uyarınca itiraz yoluyle Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmiştir.
II. İLK İNCELEME :
Anayasa Mahkemesi, İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca 25.3.1975 gününde yapılan ilk inceleme toplantısında, aşağıdaki sorunlar üzerinde durmuştur:
1- Anayasa Mahkemesinin itirazı incelemeye görevli ve yetkili olup olmadığı sorunu:
Suç ve Cezaların Affı hakkındaki yasama belgelerinin Anayasa’ya uygunluk denetimine bağlı olduğu, Anayasa Mahkemesince verilen 21.1.1975 günlü, 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/34, Karar: 1974/50 sayılı kararda gerekçeleriyle birlikte açıklanmıştır.
Orada da benimsendiği üzere, bir kuralı itiraz konusu yapılan 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Yasa, Anayasanın değişik 147. maddesindeki “kanun” deyiminin kapsamına girmektedir. Öbür yönden, Anayasanın, Anayasaya uygunluk denetimi dışında bıraktığı yasalardan da değildir. Şu duruma göre, itiraz yoluyla gelen bu işe bakmanın Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu ortadadır.
Şahap Arıç ve Halit Zarbun bu görüşe katılmamışlardır.
2- İncelemenin sınırlandırılması:
Mahkemenin bakmakta olduğu davada sanıklara uygulanması istenen Türk Ceza Kanununun 510. maddesi 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Yasanın itiraz konusu yapılan 2. maddesinin (B) bendi kapsamına girdiğine ve Mahkemece de bu kuralın Türk Ceza Kanununun 510. maddesi yönünden Anayasaya aykırılığı ileri sürüldüğüne göre Mahkemenin görmekte olduğu davada uygulanacak kanun kuralı olması nedeniyle, Anayasa Mahkemesi işin esasını, ancak (B ) bendinin Türk Ceza Kanununun 510. maddesi ile sınırlı olarak inceleyebilir.
Nihat O. Akçakayalıoğlu, bu görüşe katılmamıştır.
3-İtiraz konusu kuralın daha önce iptaline karar verilmiş olması:
15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Yasanın 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın Türk Ceza Kanununun 510. maddesi yönünden iptaline 4.3.1975 gününde Esas: 1975/7, Karar:1975/33 sayı ile karar verildiğinden, bu konuda yeniden karar verilmesine yer kalmamıştır.
III-SONUÇ :
1- İşin incelemesinin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna Şahap Arıç ve Halit Zarbun’un karşıoylarıyle ve oyçokluğu ile;
2-Dosyanın eksiği bulunmadığı anlaşıldığından işin esasının bu gün 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 510. maddesi ile sınırlı olarak incelenmesine Nihat O.Akçakayalıoğlu’nun incelemenin (B) bendinin tümü yönünden yapılması gerektiği yolundaki karşıoyuyla ve oyçokluğu ile;
3-15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin itiraz konusu yapılan (B) bendindeki kuralın itiraz yolu ile gelen başka bir işte Mahkememizce Anayasaya uygunluk denetiminden geçirilerek Türk Ceza Kanununun 510. maddesi ile sınırlı olarak iptaline 4.3.1975 gününde, Esas: 1975/7, Karar:1975/33 ve sayı ile karar verilmiş bulunduğu anlaşıldığından bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;
25.3.1975 gününde karar verildi.
Başkan
Muhittin TAYLAN
Başkanvekili
Kâni VRANA
Üye
Şahap ARIÇ
Karşıoy eklidir.
İhsan ECEMİŞ
Ahmet AKAR
Halit ZARBUN
Abdullah ÜNER
Ahmet KOÇAK
Muhittin GÜRÜN
Lütfi ÖMERBAŞ
Hasan GÜRSEL
Ahmet Salih ÇEBİ
Şevket MÜFTÜGİL
Nihat O.AKÇAKAYALIOĞLU
Ahmet H.BOYACIOĞLU
KARŞIOY YAZISI
Görev Sorunu :
1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasa uygun görmediğimden, katılmıyorum.
Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilâtlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.
Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesinin, çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.
21.1.1975 günlü 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mahkemenin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım gerekçelerle, çoğunluğun görev ve yetkiye ilişkin bu kararındaki görüşlerine katılmıyorum.