ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1975/45
Karar Sayısı : 1975/55
Karar Tarihi:20/3/1975
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN MAHKEME : İstanbul 10.Asliye Ceza Mahkemesi.
İTİRAZIN KONUSU : 15.5.1974 günlü,1803 sayılı “Cumhuriyetin 50 nci Yılı Nedeniyle Bazı Suç ve Cezaların Affı Hakkında Kanun”un 2. maddesinin (B) bendindeki kuralın iptali istemidir.
I- OLAY :
Mahkemenin bakmakta olduğu davada sanık hakkında uygulanacak olan Türk Ceza Kanununun 492/7. maddesinin yer aldığı 1803 sayılı Yasanın 2. maddesinin (B) bendinin, Anayasanın 92.maddesinin beşinci fıkrası ile saptanan yöntemlere uyulmayan yasalaştırıldığı Cumhuriyet Savcılığınca ileri sürülmüş, bu sav mahkemece de ciddi görülerek iptali için Anayasa’nın değişik 151. ve 22.4.1962 günlü, 44 sayılı Yasanın 27. maddeleri gereğince itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmiştir.
II. İLK İNCELEME :
Anayasa Mahkemesi, İçtüzüğün 15. maddesi uyarınca 20.3.1975 gününde toplanarak ilk incelemeyi yapmış ve aşağıdaki sorunlar üzerinde durmuştur:
Suç ve cezaların affı hakkındaki yasama belgelerinin Anayasaya uygunluk denetimine bağlı olup olmayacağı sorunu üzerinde durulmuş ve bu denetimin Anayasa Mahkemesince yapılmasına anayasal açıdan olanak bulunduğu sonucuna varılmıştır. Konu hakkında ayrıntılı gerekçeler daha önce Mahkememizin 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/34, Karar: 1974/50 (Resmi Gazete: 21.1.1975 günlü, 15125) ve 28.11.1974 günlü, Esas: 1974/39, Karar: 1974/51 (Resmi Gazete: 29.1.1975 günlü, 15133) sayılı kararlarında tümü ile açıklanmış bulunduğundan, bunların burada yinelenmesine gerek kalmamıştır.
Şu duruma göre, bu işe bakmanın Anayasa Mahkemesinin görevi içinde bulunduğu ortadadır.
Bu görüşe Şahap Arıç ve Halit Zarbun katılmamışlardır.
2- Esasın incelenmesinde sınır sorunu:
Sanık hakkındaki kamu davasında uygulanacak Türk Ceza Kanununun 492. maddesi, 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin, itiraz konusu yapılmış bulunan (B) bendinde sayılan yasa kuralları arasında yer aldığına göre, Anayasa Mahkemesinin işin esasını, ancak (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 492. maddesi ile sınırlı olarak incelemesi gerekir.
Nihat O. Akçakayalıoğlu uygulanacak kanun hükmü olması nedeniyle esasın (B) bendinin,, tümü yönünden incelenmesi gerektiği görüşünde bulunmuştur.
3-İtiraz konusu kuralın daha önce iptaline karar verilmiş olması:
İtirazın yöneltildiği 1803 sayılı Kanunun 2. maddesi (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 492. maddesi yönünden iptaline 11.3.1975 gününde Esas: 1975/8, Karar:1975/50 sayı ile karar verilmiş bulunduğu anlaşıldığından, bu konuda yeniden karar verilmesine yer kalmamıştır.
III-SONUÇ :
1- İşin incelemesinin Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkisi içinde bulunduğuna Şahap Arıç’ın ve Halit Zarbun’un karşıoylarıyle ve oyçokluğu ile;
2-İşin esasının 15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 492. maddesiyle sınırlı olarak incelenmesine Nihat O.Akçakayalıoğlu’nun incelemenin (B) bendinin tümü yönünden yapılması gerektiği yolundaki karşıoyuyla ve oyçokuluğu ile:
3-15.5.1974 günlü, 1803 sayılı Kanunun 2. maddesinin (B) bendinin Türk Ceza Kanununun 492. maddesi yönünden iptaline 11.3.1975 gününde Esas: 1975/8, Karar:1975/50 ve sayı ile karar verilmiş bulunduğu anlaşıldığından bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına oybirliğiyle;
20.3.1975 gününde karar verildi.
Başkan
Muhittin TAYLAN
Başkanvekili
Kâni VRANA
Üye
Şahap ARIÇ
Karşıoy ekli
İhsan ECEMİŞ
Ahmet AKAR
Halit ZARBUN
Abdullah ÜNER
Ahmet KOÇAK
Muhittin GÜRÜN
Lütfi ÖMERBAŞ
Hasan GÜRSEL
Ahmet Salih ÇEBİ
Şevket MÜFTÜGİL
Nihat O.AKÇAKAYALIOĞLU
Ahmet H.BOYACIOĞLU
KARŞIOY YAZISI
Görev Sorunu :
1803 sayılı Af Kanunu ile ilgili itirazın incelenmesinin Anayasa Mahkemesi’nin görevi içinde bulunduğu hakkında oyçokluğu ile verilen karara, Anayasa uygun görmediğimden, katılmıyorum.
Bu konudaki karşıoy gerekçelerim, 21.1.1975 günlü ve 15125 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 28.11.1974 günlü ve 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımın I nolu kısmında tafsilâtlı olarak yazdığım gerekçelerin, prensipleri itibariyle, aynı olduğundan, burada tekrarına gerek görülmemiştir.
Sözü geçen karşıoy yazımda açıklanan gerekçelerle, Anayasa Mahkemesinin çoğunlukla verdiği görev konusu ile ilgili karara karşıyım.
21.1.1975 günlü 15125 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mahkemenin 28.11.1974 günlü, 1974/34-50 sayılı kararına ilişkin karşıoy yazımda açıkladığım görev ve yetkiye ilişkin gerekçelerle, çoğunluğun kararına da katılmıyorum.