ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1965/41
Karar Sayısı : 1965/61
Karar Günü : 16.11.1965
İPTAL DAVASINI AÇAN: Türkiye İşçi Partisi adına Genel Başkan Mehmet Ali Aybar.
İPTAL DAVASININ KONUSU: 509 sayılı Tapulama Kanununun 33. maddesinin, dilekçede açıklanan nedenlerle, Anayasa’nın 2. maddesi ile 36. maddesinin üçüncü ve 37. maddesinin birinci fıkralarına aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmiştir.
İLK İNCELEME: Anayasa Mahkemesi İçtüzüğünün 15. maddesi gereğince 10.11.1964 gününde yapılan ilk incelemede Parti Genel Başkanına dâva açma yetkisi verildiğini gösteren karar örneğinin otuz gün içinde Mahkememize gönderilmesi için dâvacıya tebligat yapılmasına oybirliği ile karar verilmiş ve yapılan tebligat üzerine de dâvacı tarafından 11.Şubat.1964 günlü Genel Yönetim Kurulu Kararı ile 2.Ekim.1964 günlü Merkez Yönetim Kurulu kararının onanlı örnekleri süresi içinde Mahkememize gönderilmiştir. Bu belgelere göre, Genel Yönetim Kurulu Anayasa’ya aykırı kanunlar hakkında dâva açabilmesi için, Merkez Yönetim Kuruluna tam yetki verilmesine ve Merkez Yönetim Kurulu da Tapulama Kanununun 33. maddesi için Anayasa Mahkemesinde dâva açılmasına karar vermişlerdir.
1- 44 sayılı Kanunun 25. maddesinin 1 numaralı bendinde iptal dâvasının, 21. maddenin birinci fıkrasının 2. ve 3. bentlerinde yazılı siyasî partilerin tüzüklerine göre en yüksek merkez organlarının en az üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alacakları karar üzerine, Genel Başkanları veya vekilleri… tarafından açılacağı belirtilmiştir. Bu hükme göre Partinin en yüksek merkez organının iptal dâvası açılması hususunda karar vermesi üzerine, Parti Genel Başkanı veya vekili dâva açmak yetkisini haiz olur.
44 sayılı Kanunun 26. maddesinin üçüncü fıkrasındaki, dâvanın açılacağı tarihte dilekçede imzası bulunanların partilerinin kendilerine yetki verilmesine dair kararlarının tasdikli örneklerini dilekçeleriyle birlikte Genel Sekreterliğe vermek zorunluğunda olduklarına ilişkin hüküm, sözü geçen 25. madde hükmü karşısında, Genel Başkana ayrıca dâva açmak yetkisi veren bir kararın araştırılmasını gerektirecek nitelikte değildir. 26. madde en yüksek merkez organının dâva açılması konusunda verdiği kararın onanlı örneğinin Anayasa Mahkemesine verilmesini sağlamaya matuftur. Bu bakımdan dâva açılmasına karar verildiğini belirten belge ile yetinilmek ve Genel Başkan tarafından açılmış bulunan işbu dâvaya bakılmak gerektiğine Üyelerden Rifat Göksu, İsmail Hakkı Ülkmen, Şeref Hocaoğlu, Salim Başol, Celâlettin Kuralmen, Ahmet Akar ve Muhittin Gürün’ün, önceki kararımızda belirtilmiş olmasına rağmen dilekçede imzası bulunan Genel Başkan Mehmet Ali Aybar'a dâva açma yetkisinin verildiğini belirten belgenin gönderilmemiş olması karşısında dâvanın açılmamış sayılması gerekeceği yolundaki muhalefetleriyle ve oyçokluğu ile,
2- Eksiklerin tamamlanması için dâvacıya verilen süre üzerine gönderilen belgeden davanın açılmasına Parti Tüzüğü gereğince Partinin en yüksek merkez organı olan Merkez Yönetim Komitesince karar verildiği anlaşılmış olduğundan ve dosyada başkaca eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine Üyelerden İsmail Hakkı Ülkmen, İbrahim Senil, Şeref Hocaoğlu, Celâlettin Kuralmen ve Muhittin Gürün’ün Partinin en yüksek merkez organının Parti Genel Yönetim Kurulu olduğundan, Merkez Yönetim Komitesi tarafından verilen karara dayanılarak açılan dâvanın yetki yönünden reddi gerekeceği yolundaki muhalefetleriyle ve oyçokluğu ile 11.12.1964 gününde karar verilmesi üzerine hazırlanan rapor ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
GEREKÇE: 509 sayılı Tapulama Kanunu Anayasa Mahkemesinin 16.11.1965 günlü ve 965/59 sayılı kararı ile iptal edilmiş olduğundan işbu dâva hakkında karar verilmesine yer yoktur.
SONUÇ: Yukarıda yazılı sebepten ötürü dâva hakkında yeniden karar verilmesine yer bulunmadığına 16.11.1965 gününde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Lûtfi AKADLI
Başkan Vekili
Rifat GÖKSU
Üye
Asım ERKAN
Şemsettin AKÇOĞLU
İbrahim SENİL
İhsan KEÇECİOĞLU
A. Şeref HOCAOĞLU
Salim BAŞOL
Celâlettin KURALMEN
Hakkı KETENOĞLU
Fazıl ULUOCAK
Sait KOÇAK
Ahmet AKAR
Muhittin GÜRÜN
Lûtfî ÖMERBAŞ