ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas No.:1964/49

Karar No.:1964/73

Karar tarihi:15/12/1964

Resmi Gazete tarih/sayı:24.5.1965/12005

İtirazda bulunan : Ilıç Sulh Ceza Mahkemesi

İtirazın konusu : 25/11/1336 günlü ve 55 sayılı Düğünlerde İsrafatın Men'i Hakkındaki Kanunun 1. maddesinin düğünlerde bir günden ziyade çalgı çaldırmayı yasaklayan hükmünün Anayasa'ya aykırı olduğundan bahisle iptali istenilmiştir.

OLAY :

24/5/1963 gününde yaptığı düğünde l günden ziyade çalgı çaldırmak suretiyle 25/11/1336 günlü ve 55 sayılı Düğünlerde İsrafatın Men'i hakkındaki Kanunun 1. maddesi hükmüne aykırı hareket eden sanığın, aynı Kanunun 3. maddesi uyarınca bir ay hapis ve 250.- lira ağır para cezalarıyla cezalandırılmasına ilişkin Hiç Sulh Ceza Mahkemesinden verilen 14/7/1964 günlü karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Adalet Bakanlığının yazılı emri üzerine C. Başsavcılığının 24/8/1964 günlü ve 238 sayılı tebliğnamesiyle :

55 sayılı Kanunun 3. maddesi hükmüne aykırı olarak para cezası ile birlikte hürriyeti bağlayıcı cezanın tâyininde isabet görülmediğinden Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 343. maddesi gereğince kararın bozulması istenmiştir.

Dâva dosyası Yargıtay 7. Ceza Dairesince incelenerek, yazılı emre dayanan tebliğname yerinde görüldüğünden Ilıç Sulh Ceza Mahkemesinden verilen 14/7/1964 günlü ve 1963-38, 1964-64 sayılı hükmün Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 343. maddesi uyarınca bozulmasına ve cezanın çektirilmemesine 15/9/1964 gününde karar verilmiştir.

Ilıç Sulh Ceza Mahkemesinden mahkememize gönderilen 17/11/1964 günlü ve 104-30 sayılı kararda :

Düğünlerde İsrafatın Men'i hakkındaki 55 sayılı Kanunun 1. maddesinin düğünlerde bir günden ziyade çalgı çaldırılmasını yasaklayan hükmünün, Anayasa'nın 10., 11., 12. ve 14. maddelerine aykırı olduğundan bahisle iptali istenmiştir.

Düğünlerde îsrafatm Men'i hakkındaki 55 numaralı Kanunun 1. ve 3. maddeleri şöyledir :

"Madde l - Düğünlerde alelıtlak cihaz teşhiri, cihazın açıktan nakli, erkek tarafından iki kattan fazla elbise ihdası, düğün günlerinde münhasır olmak üzere bir günden ziyade çalgı çaldırılması ve ziyafet verilmesi, nişan, çevre merasimi ile ağırlık ve hediye itası ve köçek oynatılması gibi israfat memnudur."

"Madde 3 - İşbu mevad ve talimatnameler hilâfında hareket edenler mahalli belediyelerine ait olmak üzere elliden yüz liraya kadar cezai nakdi ita veya bir aydan 6 aya kadar hapisle mücazat olunurlar."

1. maddenin düğünlerde bir günden ziyade çalgı çaldırmayı yasaklayan hükmünün iptali istenmiştir.

Bir dâvaya bakmakta olan mahkemenin, o dâva sebebiyle uygulanacak kanun hükümlerini Anayasa'ya aykırı görürse bu yoldaki gerekçeli kararını Anayasa Mahkemesi Başkanlığına göndereceği, 44 sayılı Kanunun 27. maddesinin l numaralı bendinde belirtilmiştir.

Mahkemenin bu madde hükmüne dayanarak iptal isteğinde bulunduğu anlaşılmakta ise de Ilıç Sulh Ceza Mahkemesince tesis olunan mahkûmiyet ilâmı, yazılı emirle C. Başsavcılığının tebliğnamesi üzerine Yargıtay 7. Ceza Dairesince bozulduğuna ve cezanın çektirilmemesine karar verildiğine göre Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun değişik 343. maddesi hükmüne göre duruşmanın tekrarlanmaması gerekir.

Duruşma tekrarlanmayınca iptali istenen kanun hükmünün mahkemece bu olayda uygulanmasına imkân olmadığından Mahkemenin sözü geçen kanun hükmünün iptalini istemeye yetkisi yoktur.

SONUÇ:

Yukarıda belirtilen sebepten ötürü itirazın Mahkemenin yetkisizliği yönünden reddine 15/12/1964 gününde oybirliğiyle karar verildi.