ANAYASA MAHKEMESİ KARARI
Esas Sayısı : 1963/269
Karar Sayısı : 1963/229
Karar Günü : 20/9/1963
İTİRAZDA BULUNAN : Danıştay Sekizinci Dairesi.
İTİRAZIN KONUSU : 7463 Sayılı (Hususi şahıslara ait eski eserlerle tarihi abidelerin istimlâki hakkındaki kanunun 5.) maddesinin Anayasanın 31 ve 114. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
OLAY : Dâvacı vekili tarafından, müvekkilinin Adananın Kapalı Çarşı semtindeki üç dükkanın eski eserlerden bulunduğuna dair Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunca verilen 26.11.1961 tarihli ve 1712 sayılı kararın iptali isteğiyle Milli Eğitim Bakanlığı aleyhine Danıştay Sekizinci Dairesinde açılan dâva üzerine adı geçen dairece, 7463 sayılı Hususi Şahıslara ait eski eserlerle tarihi abidelerin İstimlâki hakkındaki kanunun 5. maddesinin Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunca verilen kararların idari ve kazai merciler nezdinde hilâfı iddia edilemeyeceğine ve kaldırılması istenemeyeceğine mütedair hükmünün Anayasanın 31. ve 114. maddelerine aykırı bulunduğundan bu hususta Anayasa Mahkemesince bir karar verilmesi için Anayasanın 151. ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkındaki 44 sayılı Kanunun 27. maddelerine dayanılarak dâvanın durdurulmasına ve dosyanın Anayasa Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İNCELEME : Anayasa Mahkemesi, İçtüzüğünün 15. maddesi uyarınca yapılan ilk incelemede bir eksiklik olmadığı anlaşıldığından esasın incelenmesine dair verilen karar üzerine düzenlenen rapor, 7463 sayılı Kanunun 5. maddesi ve bu maddeyi değiştiren 304 sayılı Kanunun 1. maddesi okunduktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Danıştay Sekizinci Dairesince 7463 sayılı Hususi şahıslara ait eski eserlerle tarihi abidelerin istimlâki hakkındaki kanunun 5. maddesinde (bir gayrimenkulün eski eser veya tarihi abide olup olmadığı noktasından vaki olacak ihtilâflarda Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu kararına itibar olunur. Mezkur kurulca bu hususta verilen kararların idari veya kazai merciler nezdinde hilafı iddia edilemez ve kaldırılması istenemez. ) denilmekte olup maddenin Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu kararları aleyhine yargı yerlerine baş vurmak yolunu kapayan adı geçen kurulca verilen kararların idari ve kazai merciler nezdinde hilafı iddia edilemeyeceğine ve kaldırılması istenemeyeceğine ilişkin hükmünün Anayasanın 31 ve 118. maddelerine aykırı bulunduğu ileri sürülmüştür. Halbuki sonradan 27.7.1963 gününde yürürlüğe giren 304 sayılı kanunla sözü geçen 5. maddesi:
(Bir gayrimenkul eski eser veya tarihi âbide olup olmadığı noktasında vaki olacak ihtilâflarda, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu kararına itibar olunur.
Ancak bahis konusu Kurul kararları aleyhinde Genel hükümler dairesinde Danıştaya baş vurarak hakkı mahfuzdur.)
Şeklinde değiştirilmiştir. Bu suretle itiraza konu olan Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulundan verilen kararlar aleyhine hiç bir mercie baş vurulamayacağına ilişkin hüküm kaldırılmış ve adı geçen kurulun kararları aleyhine Genel hükümler dairesinde Danıştay’a baş vurmak yolu açılmış bulunmaktadır.
Bu bakımdan konusu kalmıyan itiraz hakkında karar verilmesine yer yoktur.
SONUÇ :Gösterilen sebepten ötürü konusu kalmıyan itiraz hakkında karar verilmesine yer olmadığına 20.9.1963 gününde oybirliği ile karar verildi.
Başkan
Sünuhi ARSAN
Üye
Osman YETEN
Rifat GÖKSU
İsmail Hakkı ÜLKMEN
Lütfi AKADLI
Şemsettin AKÇOĞLU
İbrahim SENİL
İhsan KEÇECİOĞLU
Salim BAŞOL
Celâlettin KURALMEN
Hakkı KETENOĞLU
Fazıl ULUOCAK
Ekrem KORKUT
Lûtfi ÖMERBAŞ
Ekrem TÜZEMEN