ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

Esas Sayısı : 1962/200

Karar Sayısı : 1962/56

Karar Günü : 3.10.1962

İSTEMDE BULUNAN :Fahri Yılmaz, Palu’nun dükkân ön mahallesinden.

İSTEMİN KONUSU:İstemde bulunan, 5618 Sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin a bendinde, mülhak ve mazbut vakıfların tüzelkişileri namına Vakıflar Genel Müdürlüğünce veya mütevellileri tarafından tasarruf edilmekte bulunan vakıf arazilerin tamamı, b bendinde, Özel İdare ve Belediyelere ait olup da kamu hizmetinde kullanılmıyan arazi, c bendinde, gerçek kişilerle özel hukuk tüzel kişiliğine ait arazilerin 5 bin dönümü geçen parçaları d, bendinde bu kanunun yürürlüğe girmesinden sonra işlenmeyen arazi, kamulaştırılan arazideki yapı ve tesislerden kahve, han, dükkan, değirmen ve fabrika gibi ziraî işletme ile ilgili olmayanlar; Bağ, bahçe, zeytinlik ve palamutluklarla okaliptüs ve kavaklık gibi ağaçlıkların kamulaştırma dışında bırakılacağı esasının kabul edilmiş olduğunu, sözü geçen maddenin a ve c bendi ile d bendinin son fıkrasının yekdiğerine zıt olduğunu ve aynı zamanda 2762 Sayılı Vakıflar Kanununun 6 ncı maddesinin de yürürlükten kaldırılmadığına göre maddenin hem eski Anayasa’ya ve hemde yeni Anayasa’nın ruhuna aykırı olduğunu, uygulama sırasında Palu’daki özel hukuk tüzel kişilerine ait arazilerin tamamının kamulaştırıldığını, Vakıf arazilerinin kamulaştırılması sırasında d bendinde belirtilen bağ, bahçe ve sairenin kamulaştırma dışında bırakılmasının Anayasa’nın ruhuna aykırı olduğunu, bu uygulamalarda maddenin bir tasarrufu sona erdirmekte fakat diğer taraftan aynı belge ile kısmî bir tasarrufu da ipka eylemekte bulunduğunu ve 5618 Sayılı Kanunun 21 inci maddesinden bahisle kamulaştırmada arazilerin hakiki değerinin verilmeyip 1935 yılı tahrir kıymetinin esas tutularak dönümü 25 ilâ 50 kuruşa kamulaştırıldığını, bunun dahi eski Anayasa’nın 70-74 üncü, yeni Anayasa’nın 38 inci maddelerine tamamen aykırı olduğunu ileri sürerek sözü geçen kanun maddelerinin iptalini istemiştir.

Anayasa Mahkemesinin, İçtüzüğün 15 inci maddesi uyarınca 3.10.1962 gününde ilk inceleme için yapılan toplantısında işin niteliği bakımından esasının tetkikine oybirliği ile karar verildikten sonra 21.9.1962 günlü dilekçe ve rapor okundu. Gereği görüşülüp düşünüldü:

Anayasa’nın 149, ve Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri hakkındaki 22.4.1962 gün ve 44 Sayılı Kanunun 21 inci maddelerinde iptal davası açmaya yetkili olan kişi,  kurul ve makamlar açıkça belirtilmiştir. İstek sahibi ise bu maddelerde sayılanlardan değildir. Bu sebeple dilekçenin yetki bakımından reddi gereklidir.

SONUÇ:  Gösterilen sebepten ötürü dilekçenin reddine, işbu kararın dilekçe sahibine tebliğine, aynı Kanunun 51 nci maddesi uyarınca Resmî Gazetede yayınlanmasına 3.10.1962 gününde oybirliği ile karar verildi.