T.C. Anayasa Mahkemesi

İptal | TBMM Milletvekilleri | Esas - İptal | Karar Tarihi: 22/07/2025

İPTAL DAVASININ KONUSU: 27/12/2023 tarihli ve 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un;

A. 15. maddesiyle 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na eklenen mükerrer 413. maddenin birinci fıkrasının birinci cümlesinin,

B. 19. maddesiyle 17/7/1963 tarihli ve 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun’un 4. maddesine eklenen ikinci fıkrada yer alan “...karara bağlamaya yetkilidir.” ibaresinin,

C. 29. maddesiyle 14/10/1983 tarihli ve 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun 31. maddesine eklenen ikinci fıkranın,

Ç. 31. maddesiyle 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 36. maddesinin birinci fıkrasında yer alan;

1. “...indirim hakkını...” ibaresinin “...indirim veya iade hakkını...” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “…veya iade…” ibaresinin,

2. “...indirim hakkı...” ibaresinin “...indirim veya iade hakkı...” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “…veya iade…” ibaresinin,

D. 38. maddesiyle 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun’un 8. maddesinin;

1. Sekizinci fıkrasının değiştirilen ikinci cümlesinde yer alan “...askıya alınır.” ibaresinin,

2. Sekizinci fıkrasına eklenen üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı cümlelerin,

E. 39. maddesiyle 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na eklenen ek 12. maddenin ikinci fıkrasının;

1. (b) bendinin,

2. (c) bendinde yer alan “...Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından yönetmelikle belirlenir.” ibaresinin,

F. 40. maddesiyle 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen geçici 7. maddenin;

1. Üçüncü fıkrasında yer alan “...Cumhurbaşkanı...” ibaresinin,

2. Dördüncü fıkrasında yer alan “...ilgili mevzuatında düzenleme...” ibaresinin,

G. 48. maddesiyle 4/12/2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 20. maddesinin ikinci fıkrasının;

1. (g) bendinin birinci cümlesinde yer alan “…ve Kurum tarafından her türlü tesiste (rafineri hariç) lisansa tabi tüm faaliyetler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar geçici olarak durdurulur ve bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez.” ibaresinin “…ve Kurum tarafından her türlü tesiste (rafineri hariç) lisansa tabi tüm faaliyetler geçici olarak durdurulur ve bu süre içerisinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez.” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “...geçici olarak durdurulur...” ibaresinin,

2. (g) bendine eklenen ikinci ve üçüncü cümlelerin,

Ğ. 50. maddesiyle 5/5/2005 tarihli ve 5345 sayılı Gelir İdaresi Başkanlığı ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun’un başlığı ile birlikte yeniden düzenlenen 27. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “...her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak...” ibaresinin,

H. 51. maddesiyle 5345 sayılı Kanun’un 29. maddesine eklenen onuncu fıkrada yer alan “...sınava tabi tutulmadan müdür olarak atanabilirler.” ibaresinin,

I. 63. maddesiyle 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun;

1. Geçici 14. maddesinde yer alan “...31/12/2023...” ibarelerinin “...30/6/2024...” şeklinde değiştirilmelerinin,

2. Geçici 14. maddesine eklenen (9) numaralı fıkranın,

İ. 69. maddesiyle 1/12/2011 tarihli ve 6253 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı Kanunu’nun 29. maddesinin (12) numaralı fıkrasının değiştirilen (c) bendinin (2) numaralı alt bendinde yer alan “......idari uzman...” ibaresinin,

J. 71. maddesiyle 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 38. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “...31/12/2023...” ibaresinin “...31/12/2024...” şeklinde değiştirilmesinin,

K. 75. maddesiyle 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin değiştirilen ek 29. maddesinin,

L. 77. maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin;

1. Ek 35. maddesinin dokuzuncu fıkrasının (c) bendinin değiştirilen (2) numaralı alt bendinde yer alan “...idari uzman...” ibaresinin,

2. Ek 35. maddesine eklenen on ikinci fıkrada yer alan “...Cumhurbaşkanlığı yetkilidir.” ibaresinin,

M. 78. maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 37. maddesine eklenen altıncı fıkrada yer alan “...idari uzman...” ibaresinin,

N. 79. maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 38. maddesine eklenen üçüncü fıkrada yer alan “...Cumhurbaşkanlığı yetkilidir.” ibaresinin,

O. 83. maddesiyle 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 28. maddesinin (1) numaralı fıkrasının değiştirilen (b) bendinde yer alan “Hangi hallerde uygulanacağını ve miktarını açıkça belirtmek kaydıyla;..” ve “...idari para cezası uygulaması öngörmek...” ibarelerinin,

Anayasa’nın Başlangıç kısmı ile 2., 3., 5., 6., 7., 8., 10., 13., 14., 17., 20., 35., 36., 38., 40., 45., 48., 49., 56., 60., 65., 70., 73., 87., 90., 104., 123., 124., 125., 128., 135., 153., 161., 166. ve 167. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebidir.

İptal | TBMM Milletvekilleri | Esas - Ret | Karar Tarihi: 07/05/2025

İPTAL DAVASININ KONUSU: 30/7/2024 tarihli ve 7527 sayılı Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un;

A. 1. maddesiyle 24/6/2004 tarihli ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 1. maddesine eklenen “...insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla...” ibaresinde yer alan “...insan,...” ibaresinin,

B. 2. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 3. maddesinin birinci fıkrasının;

1. Değiştirilen (f) bendinin,

2. (k) bendinde yer alan “...ve hayvanların rehabilite edileceği...” ibaresinin “..., hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği...” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “...sahiplendirilinceye kadar...” ibaresinin,

C. 3. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının;

1. (b) bendinin yürürlükten kaldırılmasının,

2. (d) bendinde yer alan “...hayvanlara bakan veya bakmak...” ibaresinin “...hayvanları sahiplenmek...” şeklinde değiştirilmesinin,

3. (j) bendinde yer alan “...ve güçten düşmüş hayvanların korunması...” ibaresinin “...hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları...” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “...sahiplendirilinceye kadar...” ibaresinin,

Ç. 4. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 6. maddesinin;

1. Birinci fıkrasında yer alan “..., 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanununda öngörülen durumlar dışında...” ibaresinin “...kanuni istisnalar hariç...” şeklinde değiştirilmesinin,

2. Üçüncü fıkrasında yer alan “...çevreye olabilecek...” ibaresinin “...insan ve çevre sağlığı için oluşabilecek...” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “...insan...” ibaresinin,

3. Dördüncü fıkrasının değiştirilen üçüncü cümlesinde yer alan “...sahiplendirilinceye kadar...” ibaresinin,

4. Altıncı fıkrasında yer alan “...hayvanlara bakan veya bakmak...” ibaresinin “...hayvanları hayvan bakımevi kurarak sahiplenmek...” şeklinde değiştirilmesinin,

D. 5. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un;

1. İkinci Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığında yer alan “…Öldürülmesi…” ibaresinin “…Ötanazisi…” şeklinde değiştirilmesinin,

2. a. 13. maddesinin başlığının “Hayvanların ötanazisi” şeklinde değiştirilmesinin,

b. 13. maddesine eklenen birinci ve ikinci fıkraların,

c. 13. maddesinin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “Öldürme esas ve usulleri...” ibaresinin “Öldürme ve ötanazi işlemine ilişkin esas ve usuller...” şeklinde değiştirilmesinin,

E. 6. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 14. maddesinin;

1. Birinci fıkrasının (h) bendinde yer alan “Tıbbî...” ibaresinin “Kanunî ve tıbbî...” şeklinde değiştirilmesinde bulunan “Kanunî...” ibaresinin,

2. Birinci fıkrasına eklenen (o) bendinin,

F. 7. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 16. maddesinin birinci fıkrasının;

1. Değiştirilen (b) bendinde yer alan “...insan,...’’ ve “...her türlü önlemi almak,’’ ibarelerinin,

2. (f) bendinin yürürlükten kaldırılmasının,

G. 8. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 19. maddesinin birinci fıkrasının değiştirilen birinci cümlesinde yer alan “İnsan,...” ve”...Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda...” ibarelerinin,

Ğ. 9. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 24. maddesinin birinci fıkrasının;

1. Birinci cümlesinde yer alan “...ve bu suretle bulundurduğu...” ibaresinin “...veya sahiplendiği...” şeklinde değiştirilmesinin,

2. Değiştirilen ikinci cümlesinde yer alan “...sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar...” ibaresinin,

H. 10. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 28. maddesinin birinci fıkrasının;

1. (ı) bendinde yer alan “...ikinci...” ibaresinin “...dördüncü...” şeklinde değiştirilmesinin,

2. (j) bendinde yer alan “...idarî para cezası.” ibaresinin “...; (o) bendine aykırı davrananlara hayvan başına elli bin Türk lirası idarî para cezası.” şeklinde değiştirilmesinin,

I. 11. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un 28/A maddesinin ikinci fıkrasına eklenen “..., ikinci ve üçüncü...” ibaresinin,

İ. 13. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un ek 1. maddesinin;

1. Birinci fıkrasına eklenen “...sahiplendirilinceye kadar...” ibaresinin,

2. İkinci fıkrasının değiştirilen dördüncü cümlesinde yer alan “...sahiplendirilinceye kadar...” ibaresinin,

3. Değiştirilen üçüncü fıkrasının,

J. 14. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un değiştirilen geçici 4. maddesinin;

1. Birinci fıkrasında yer alan “...31/12/2028 tarihine kadar...” ibaresinin,

2. İkinci fıkrasının;

a. Birinci cümlesinde yer alan “...31/12/2028 tarihine kadar...”, “...sahiplendirilinceye kadar...” ve “...kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayırır.” ibarelerinin,

b. İkinci cümlesinde yer alan “...binde üç olarak uygulanır.” ibaresinin,

3. Üçüncü fıkrasının;

a. Birinci cümlesinde yer alan “...yüzde 40’ı,...” ibaresinin,

b. İkinci cümlesinde yer alan “...yüzde 40’ını...” ibaresinin,

K. 15. maddesiyle 5199 sayılı Kanun’un;

1. 5. maddesinin; birinci fıkrasında yer alan “...veya ona bakan...” ibaresi ile dördüncü fıkrasında yer alan “...ve kontrollü hayvanları bulundurma ve...” ibarelerinin madde metninden çıkarılmalarının,

2. Üçüncü Kısmının İkinci Bölümünün başlığında yer alan “…ve Hayvan Koruma Gönüllüleri” ibaresinin Kanun metninden çıkarılmasının,

3. 18. maddesinin yürürlükten kaldırılmasının,

L. 16. maddesinin,

Anayasa’nın Başlangıç kısmı ile 2., 5., 7., 10., 13., 17., 56., 63., 90., 123. ve 127. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebidir.